<<Retour

 

Collection Périgord à la BnF

Tome 36

Par l’abbé Lespine

 

 

 

Histoire chronologique de l'église, diocèze et pays de Sarlat

1

Evêché de Sarlat

14

Catalogue des évêques de Sarlat

15

Nouveau catalogue des évêques de Sarlat

26

Recherches sur Bertrand de Berenger, évêque de Sarlat

42

Recherches sur Pierre de Bourguignon, évêque de Sarlat

47

Recherches sur Pierre d'Itier, évêque de Sarlat

54

Recherches sur Itier de Malayoles, évêque de Sarlat

62

Recherches sur Jean de Reveillon, évêque de Sarlat

65

Recherches sur Hélie de Salignac, évêque de Sarlat

74

Chapitre de Sarlat

77

Chapitre de Sarlat

92

Extraits des registres des papes

102

Extraits de la table des registres du pape Jean XXII (7 août 1316 – 4 décembre 1334)

102

Extraits du répertoire des registres du pape Benoit XII (20 décembre 1334 – 25 avril 1342)

122

Extraits du répertoire des registres du pape Clément VI (7 mai 1342 – 6 décembre 1352)

125

Extraits de la table des registres du pape Innocent VI (18 décembre 1352 – 12 septembre 1362)

146

Extraits de la table des registres du pape Urbain V (28 septembre 1362 – 19 décembre 1370)

152

Extraits de la table des registres du pape Grégoire XI (30 décembre 1370 – 27 mars 1378)

156

Extraits de la table des registres du pape Benoit XIII (28 septembre 1394 – 23 mai 1423)

163

Extraits de la table des registres du pape Clément VII (20 septembre 1378 – 16 septembre 1394)

165

 

F.B. Il y a une grande confusion dans le classement des feuillets à la fin de ce tome 36 :

- le fol. 162 concerne Clément VII et devrait être inséré après le feuillet 170.

- les fol. 171 à 173 concernent Grégoire XI et devraient se trouver à la suite du feuillet 161.

- les fol. 174 à 176 concernent Innocent VI et devraient se trouver à la suite du feuillet 151.

De plus, pour respecter l’ordre chronologique, le dossier concernant les extraits des registres de Benoit XIII devrait être mis après celui concernant  Clément VII.

 

 

 

 

 

 

Evêché de Sarlat

 

 

 

Fol. 1 r°

F.B. La 1ère partie jusqu’au f° 3 inclus, semble être un inventaire de titres et chartes classés chronologiquement (peut-être les archives du consulat de la ville de Sarlat?).

La 2ème partie, fol. 4 à 13, est une copie abrégée de la “Table chronologique” de Jean Tarde, en français plus moderne que l’original, qu’on peut trouver sur ce site:

http://www.guyenne.fr/Publications/chroniques_jean_tarde/chroniques_jean_tarde.htm

Mais cette copie abrégée, continuée par un anonyme à partir de 1625, est souvent fautive sur des dates mal lues.

 

Histoire chronologique de l'église, diocèze et pays de Sarlat.

De 1238 à 1757

 

1238. - Accord fait entre les habitants de la Roque Gajac et la communauté de Sarlat.

1250. - Attestation comme MM.les consuls ont droit de sceller.

1254. - Lettre de Pierre évêque de Périgueux aux consuls de Sarlat pour les prier de ne pas reconnaitre l'abbé de Sarlat pendant le tems de son excommunication.

1260. - Attestation faite devant les consuls de Sarlat pour justifier qu'auparavant la transaction de l'an 1199 les dits consuls élirent avec sceau et maison commune de jurisdiction contre le syndic du chapitre de Sarlat.

1264. - (mars) Transaction faite entre l'abbé Arnaud et les habitans de Sarlat sur ce que ledit abbé et son chapitre voulaient dimes et avoir droit de prendre annuellement sur les jardins, vignes et terres, des raisins, feves, pois, oigons, et autres choses.

1273. - Vente faite par Bernard de Lussac aux consuls de Sarlat de certaines maisons situées autour de la place qu'on appelle maintenant place Royale ainsi que du sol de ladite place.

1277. - Lettre du roi à l'occasion des différens survenus entre l'abbé et la communauté.

1280. - (février) Prétendu titre qui justifie que la justice de la ville est en partage entre le roi Philippe et l'abbé Bernard.

1282. - Testament de Guillelmine des Estres où est apposé le sceau des consuls de Sarlat.

1283. - Manière dont se devait faire la taxe de la taille imposée sur les habitans de Sarlat.

1285. - Transaction passée entre l'abbé Bernard et les consuls de Sarlat pour la médiation de Raymond évêque de Périgueux concernant les droits respectifs de la ville.

1287. - (novembre) Vente d'une vigne faite par Pierre Foucaud en faveur d'Arnaud, bourgeois de Sarlat, laquelle vente fut faite en présence des consuls qui semble donner toute l'autorité à l'acte puisqu'il n'y a point de notaires qui instrumentent et que leur sceau est au bas de l'acte pour lui donner l'authenticité requise.

1291. - Lettre de Jean d'Arrablay, sénéchal du Périgord où il est parlé d'une maladrerie à Sarlat.

1291. - Déclaration du sénéchal du Périgord sur les plaintes réciproques de l'abbé et des consule de Sarlat.

1294. - Lettres de Galhard de Martiac, sénéchal du Périgord où sont contenues les lettres royaux de Philippe données à l'occasion de la paix, faite entre l'abbé et la communauté.

1300. - Prestation de serment, tant par l'évêque que par les consuls suivant la transaction passée avec l'abbé Bernard et la ville.

1302. - (le lundi après la mi-Carême) Ordonnance du roi sur la réformation de la justice et sur la police des commune ou bourgeoisies.

1309. - Délai accordé aux habitans de Sarlat pour payer l'imposition faite [...], à cause du mariage de la fille du roi.

1312. - (du vendredi avant saint Barnabé ap.) Transaction entre l'abbé de Sarlat et les cordeliers par laquelle il est défendu aux cordeliers de faire des latrines sur le ruisseau qui sert pour moudre.

1317. - Collation de la chapelenie fondée par Guilhemine des Estres et confirmation d'icelle par l'évêque de Périgueux, sur la présentation de MM. les consuls de Sarlat.

1326. - Fixation des droits d'amortissements.

1326. - Lettres du roi Charles quand contraindre les consuls à la redition, de compte après leur consulat.

1326. - Droit des consuls d'imposer la taille sur les habitans pour les affaires communes de la ville et lettre du roi pour contraindre les refusans.

1327. - Lettre de Guilhaume Depueys commissaire pour le roi en Périgord, qui reconnoit que la justice haute, moyenne et basse appartient aux consuls et qu'il ne s'est servi des prisons que du consentement des consuls.

1329. - (du dimanche avant saint Grégoire) Vente d'une maison faite par Pla[...]on en faveur des consuls.

1331. - (du mardi après saint Barthélémy apôtre) Transaction passée entre MM. l'évêque et consuls de Sarlat, convenant le payement de la dime du blé et du vin due par les habitans audit sieur évêque et à son chapitre, et  qu'il n'en peut faire aucun [...] dans les scelliers où greniers, et qu'il est au choix des habitans de payer la dime du blé en grain au sol ou de le porter.

1335. - (du samedi après la fête de la Vierge) Acte informe, par lequel il paroit qu'il y avoit un procès entre le procureur du roi et les consuls à l'occasion d'un meurtre commis à Sarlat; les dits consuls avaient négligé d'en prendre connaissance, le jugement n'y est pas rapporté.

1341. - Lettre du sénéchal de Périgord qui renvoie devant les consuls le jugement d'une affaire où certain particulier qui avoit faussement appellé audit sénéchal.

1342. - Lettres qui font mention du tems auquel devait se lever le droit appellé vulgairement lou comu.

1342. - Titre qui marque auquel tems devaient se lever les devoirs appellés vulgairement lou commu de la paix.

 

 

Fol. 1 v°

1342. - Défense du roi au sénéchal de Toulouse de lever l'imposition qu'il avoit faite sur les habitans de Sarlat.

1342. - (du 21 décembre) Payement de 300 l. au trésorier du roi, par les habitans de Sarlat.

1347. - Provisions d'un sergent données par MM. les consuls.

1347. - (de décembre) Lettres de protection et de sauvegarde accordées par le roi aux habitans de Sarlat.

1348. - (du vendredi avant sainte Croix) Fondation de l'hôpital au faux bourg de la Bouquerie.

1349. - (17 mai) Lettres du roi au sénéchal pour faire remettre la tierce partie des subsides imposés sur la ville à cause des guerres.

1355. - Accord fait entre Raymond sire de Pons et les consuls de Sarlat.

1357. - (de février) Lettres de Charles duc de Normandie pour l'administration du royaume et la réformation de certains abus qui s'y étoient introduits.

1360. - Citation donnée à Mre Gilbert de Domme, pour comparaitre au parlement de Paris et y répondre sur les dommages qu'il causoit à la ville.

1360. - (du 11 juillet) Lettres royaux qui servent à prouver que les consuls de Sarlat ne sont tenus de prêter de serment entre les mains de l'évêque, que premièrement ledit sieur évêque ne l'ait prêté au roi.

1369. - Permission aux consuls de faire certaines impositions pendant cinq ans.

1369. - Privilège accordé aux habitans de Sarlat de n'être jamais séparés du domaine de la couronne.

1361. - Confirmation de tous les privilèges concédés par les rois de France, faite par Jean Chandos, vicomte de St Sauveur en Guienne pour le roi d'Angleterre et ce suivant l'accord fait entre les dits rois.

1370. - Confirmation des privilèges par le roi Charles.

1370. - Vidimé des lettres royaux confirmatives des privilèges de la ville par Hugues Aubriat, garde de la prévôté de Paris.

1370. - Autres lettres royaux qui confirment les privilèges de la ville.

1370. - Autres lettres royaux qui constatent que la ville ne peut être mise hors la main du roi par conséquent qu'elle est royale.

1370. - Lettre du roi, qui exemptent les habitans de Sarlat de payer aucunes impositions pendant 20 ans.

1370. - Autre copie des privilèges accordés par Louis duc d'Anjou aux habitans de Sarlat.

1370. - Lettre du roi, portant don de la moitié des amendes.

1370. - Vidimus de la lettre du roi qui remet aux habitans de Sarlat, les impositions appellées sous subsidis.

1370. - Lettres patentes du roi Charles pour justifier que les consuls de Sarlat ont toute justice dans la ville avec la confirmation de leurs statuts.

1370. - (du 31 mars) Titre par lequel le seigneur de Barbasan reconnait devoir aux consuls de  Sarlat 400 deniers d'or pour prêt.

1370. - (14 juillet) Privilège accordé par Mr le duc d'Anjour aux habitans de Sarlat.

1370. - (à Toulouse, 18 juillet) Lettre patentes de Louis duc d'Anjou qui contiennent les privilèges de la ville pour les droits de franc fief. Par ces lettres, le duc d'Anjou accorde aux consuls de Sarlat 1° le droit d'importer lequel, barre ou gamele. 2° fut remis aux habitans les subsides qu'ils payaient au roy en tems de guerre et cela à cause des pertes qu'ils avoient souffert pour résister aux ennemis. 3° est accordé que les marchands et autres habitans de Sarlat pourroient aller dans tout le royaune, acheter, vendre ou transporter des marchandises sans payer aucunes impositions pendant l'espace de vingt ans.

1370. - (juillet) Autres lettres patente de Louis, duc d'Anjou, qui met les consuls de Sarlat sous la protection et sauvegarde du roi.

1370. - (août) Remission de toutes les peines encourrues par les habitans de Sarlat en faveur de leur fidélité au roi et de ce qu'ils s'étoient soustraits à la domination des anglais; le dit acte de remission est daté du mois du Bois de Vincennes, signé Charles.

1370. - (août) Privilège pour les habitans de Sarlat, portant qu'il ne doivent payer que la moitié des amendes ordonnées par le sénéchal.

1370. - (août) Extrait et vidimus des privilèges accordés par Louis, duc d'Anjou, et confirmés par le roi Charles, en 1370 au mois d'août.

 

 

Fol. 2 r°

1370. - (août) Lettres patentes du roi Charles confirmatives de celles de Louis duc d'Anjou, qui ratifie la transaction passée par Me l'abbé Bernard et la communauté de la ville, ainsi que tous les privilèges qui lui avaient été accordés par les différens rois ses prédécesseurs.

1370. - (août) Autres lettres royaus qui confirment les privilèges de la ville.

1371. - Récapitulation et publications de tous les privilèges de la ville.

1375. - Extrait des lettres patentes pour justifier du pouvoir que les consuls ont de contraindre les ecclésiastiques au payement des tailles et aux frais de la perte.

1379. - Démolition du fort de Vitrac.

1382. - Lettres de grace accordées aux habitans de Sarlat, par Charles roi de France à l'occasion de quelques monnoies défendues dont on avoit introduit le droit en Périgord.

1389. - Lettres de grace.

1389. - Lettres de grace accordées aux consuls et aux habitans de Sarlat pour s'être servis de certaines monnaies défendues par les ordonnances du roi.

1391. - Instrument appellatoire de certains subsides mis par le roi en Périgord et qui avaient été mis tant sur Sarlat que Périgueux.

1391. - Intimation de l'appellation faite contre le lieutenant du sénéchal à cause de plusieurs dommages causés par lui à la ville.

1391. - (8 mars) Appellation faite par les consuls de Sarlat à cause des tailles qui leur avaient été imposées.

1391. - Arrentement d'une pièce de terre située à la Combe del Vieu fait à Geraud de Castanet, marchand de Sarlat par Gaubert Fabri, procureur général et spécial de noble et puissant seigneur Raynaud, vicomte de Carlus et en partie de Turenne dans les cens de 18 d. monnaie de Périgord et autant d'accapte.

1394. - Extrait des lettres patentes du roi Charles, contenant mille francs d'or.

1397. - Privilège accordé aux habitans par le roi Charles pour prendre deux liards pour livre de toutes marchandises qui entrent dans la ville.

1397. - Information faite par les consuls de Sarlat sur plusieurs dommages causés à la ville par Jean d'Arpadenne sénéchal du Périgord.

1405. - Mémoire de ce qui fut fait aux Etats du Périgord.

1406. - Ordonnance du roi au sénéchal de remettre entre les mains des consuls, le consulat qui leur avoit été ôté par ledit sénéchal pour n'avoit payé certaines impositions qu'il avait fait sur la ville.

1410. - Lettres du lieutenant du sénéchal accordées par Mre Arnaud de Bourdeille sénéchal.

1411. - Lettres de grace accordées aux habitans de Sarlat par le roi Charles pour avoir pactisé avec les anglais qui les entouraient de toutes parts.

1412. - (16 juin) Vidimus des privilèges accordés à la ville.

1416. - (22 septembre) Lettres de l'archevêque de Bordeaux par lesquelles il exhorte le peuple de Sarlat de confirmer la nomination qu'il a fait de Bertrand La Cropte pour évêque; le siège de Sarlat vacquant par le décès de Jean Arnald évêque, avec la bulle du pape sur la confirmation de la dernière nomination.

1446. - (juillet) Lettres de grace accordées aux habitans de Sarlat, par le roi Charles, lors de la guerre des anglais, plusieurs habitans forcés par la misère des leurs avaient commis plusieurs crimes. Le roi leur en accorde le pardon excepté pour meurtres fait de guet-apens.

1446. - Lettres du roi Charles par lesquelles les ecclésiastiques sont déclarés sujets à contribuer à faire les réparations de la ville.

1446. - Défense aux consuls d'imposer la taille sur les maisons ruinées par les guerres, sans préjudice du droit qu'ils ont de l'assoir sur celles qui sont bonnes et profitables aux propriétaires.

1446. - Lettres du roi Charles par lesquelles il veut qu'on ne puisse apposer la prescription aux habitans de Sarlat pour ce qui pouvait leur être dû en quelque matière quelconque.

1446. - Extrait des lettres patentes par lesquelles il parait que les ecclésiastiques de Sarlat sont sujets aux réparations, guet et gardes, et contraints à cela par les consuls.

1448. - (7 janvier) Appellation faite par Mgr l'évêque et chapitre de Sarlat et consuls de la ville contre Hugues de Bailly à cause des francs fiefs et nouveaux acquets.

1448. - Don de 40 l. Tournois à prendre sur le droit appellé le commun de la paix pendant l'espace de 6 ans.

1452. - (Donné à Bourges le 19 juillet) Permission accordée par le rois aux consuls de Sarlat de lever six deniers pour livres de toutes et chacune des denrées, marchandises qui pendant le tems de neuf ans seront vendues ou échangées dans la ville et cité de Sarlat, laquelle somme devait refaire les murailles et fortifications de la ville.

1458. - (du 7 octobre) Jugement des élus établis par le roi en Périgord qui renvoie à leur [...] établi à Sarlat la décision d'un procès pour le fait de la taille. Le renvoi de cette cause fut fait à cause des privilèges qu'avaient les habitans de Sarlat, de ne pouvoir être forcé de plaider hors de leur baillage.

1463. - Condamnation du curé de l'église paroissiale Ste Marie de Sarlat à payer les tailles qui lui avoient eté imposées.

1467. - (du 7 octobre) Privilège accordé par Louis XI pour le ban et arrière ban à moins que le roi ne marche en [...]

 

 

Fol. 2 v°

1468. - (28 mars) ordonnance d'Hugues de Bailly, lieutenant du sénéchal confirmative des privilèges de la ville.

1470. - (septembre-novembre) Procès entre les consuls de Sarlat et un nommé Jean Castanet. Et lettre du roi à ce sujet qui accorde aux consuls la permission de comparaître à Paris par procureur.

1471. - (24 juillet) Lettres patentes de Charles, duc de Guienne pour couvrir le ruisseau de Cluze au lieu de Landrevie.

1473. - Don du roi Louis à tous les habitants du Périgord concernant les francs fiefs dont le roi les décharge.

1474. - (du 2 mai) Mémoire pour les habitants de Sarlat, sénéchaussée du Périgord, appellant les élus sur le fait des aides, contre Geraud de Plamon, Jean Bras, Jean Blanquet et les autres intimés d'autre part.

1477. - Titres par lequel il paraît que Sarlat fournissait au roi quatre francs archié.

1480. - Lettres concernant les assises de Domme.

1485. - (21 janvier) Mandement d'Hugues de Baly, chevalier seigneur de Razac, lieutenant général du sénéchal contre ceux qui avaient conduit le collecteur de la taille imposée sur les habitants de Sarlat prisonnier à Périgueux.

1492. - (5 janvier) Contrat d'acquisition du droit de layde sur le bétail qui se vend dans la ville des jurisdictions de Sarlat.

1500. - Transaction entre les seigneurs de ... (laissé en blanc) et les consuls.

1502. - Hommage rendu à l'évêque de Sarlat par les [...] pour justifier deux choses; l'une qu'il est parlé du chapitre, et l'autre que les hommages se soumettaient à la cour commune des seigneurs évêque et consuls.

1511. - (2 mai) Contrat des divisions des justices de Sarlat et de Beynac.

1511. - (7 mai) Ordonnance de Louis XII concernant les limites du diocèze de Sarlat.

1512. - Attestation pour le ban et l'arrière ban.

1514. - (24 janvier) Arrêt du parlement pour assigner Geoffroy et François de Beynac à comparaître devant la cour.

1523. - Peste, incendie, et déluge arrivés à Sarlat. Et requête présentée au roi à ce sujet par les habitans pour être déchargés des impositions.

1523. - Lettres du roi qui confirment l'imposition faite sur la ville par les consuls, pour les affaires de la ville.

1526. - Requête présentée au roi par les consuls de Sarlat afin d'être relaxés de certaines impositions qu'ils ne pouvaient payer à cause des grandes pertes qu'ils avaient souffert pendant le tems de ladite peste.

1533. - Déclarations de révérend père en Dieu, messire Jacques de Larmandie, évêque, portant consentement qu'Antoine Richard, forgeron de Daglan, lequel avait été constitué prisonnier par messire Pierre de Beynac, official, dans l'église cathédrale de Sarlat sans la permission de MM. les consuls, fut remis en tel état et lieu qu'il était au temps de ladite prise.

1533. - Procuration par laquelle le sieur évêque reconnaît que son official n'a pu capturer un prisonnier dans son église sans le consentements de MM. Les consuls.

(Ne sait quelle année) Requête civile présentée par le syndic de la communauté contre l'arrêt obtenu par surprise par le syndic du chapitre de la présente ville où étaient rapportés plusieurs privilèges accordés à la ville, et que les consuls d'icelle étaient décorés de la qualité de chevalier de l'étoile.

1533. - Requêtes de Guilhaume de Plamont contre le syndic de la communauté.

Ordre de produire les titres nécessaires pour le jugement du procès pendant entre le sieur de Plamont et le syndic de la communauté.

Autres pièces afférentes du procès d'entre M. de Plamont contre le syndic de la communauté avec les répliques de celui-ci.

1544. - Exemption du ban et arrière ban.

1545. - (21 avril) Arrêt du parlement concernant le fait de police portant que les ordres des consuls pour amende pécuniaire doivent être exécutées [...] toute opposition et appellation quelconque et sans y préjudicier.

1551. - (6 février) Titre qui prouve que les habitans de Sarlat sont exempts de ban et arrière ban à moins que le roi marche en personne.

1554. - (4 avril) Même titre.

1555. - (3 avril) Vente du greffe civil de Sarlat par les consuls.

1561. - Exemption de ban et arrière ban.

1563. - Arrêt du conseil de jurade pour faire voir la préséance des consuls sur le chapitre et aussi qu’il doit contribuer aux frais des pertes.

1563. - Actes de la police pour la maladie contagieuse de laquelle est justifiée la préséance des consuls sur le chapitre.

1567. - Exemption de ban et arrière ban.

1570. - Privilège accordé à la ville de Sarlat qu'il n'y sera mis aucune garnison que de l'exprès commandement du roi.

 

 

Fol. 3 r°

1578. - Donation [...] blanche concernant le collège avec l'arrêt d'homologation contre le syndic du chapitre dudit Sarlat.

1588. - Copies des lettres patentes du roi contenant exemption de tailles.

1590. - Délibération faite à l'occasion des guerres civiles et autres papiers afférents.

1590. - Requêtes présentées par le syndic des habitants de Sarlat à M. Le maréchal de Matignon pour leur exemption de la taille; autres papiers concernant la ville de Sarlat où est rapporté l'ordre qui était observée pour la défense de la ville pendant les guerres civiles.

1593. - Publication de la trêve accordée depuis le 27 octobre jusqu'au 20 novembre 1593.

1594. - Trève accordée pour la sénéchaussée du Périgord.

1594. – Délibération de tous les habitants pour reconnaitre le roi Henry 4.

1596. - Lettre des consuls de Périgueux à ceux de Sarlat avec la réponse de ces derniers.

Fait d'un procès concernant la place publique de Landrevie prétendue par M. Castanet

1596. - Lettre des consuls de Bergerac.

1610. - Procès-verbal dressé à l'arrivée de M. de Bourdeille sur la mort d'Henry 4, par les officiers et MM. les consuls, le sindic de la présente ville, du 19 juin.

1630. - Procès verbal pour justifier que MM. les consuls ont connu les excès commis dans l'enclos du chapitre de Sarlat.

1630. - Arrêt de la cour pour la nourriture des pauvres.

1631. - Sommation faite au syndic de la ville pour l'union des hôpitaux.

1631. - Extrait du testament de feu sr. de Bars, archidiacre.

1631. - Requête présentée par les consuls au sénéchal de Sarlat, pour contraindre le chapitre à la nourriture des pauvres, suivant l'arrêt de la cour rendu au parlement sur icelle.

1631. - Procès-verbal portant exhortation aux chanoines de prendre leur part des pauvres distribués.

1631. - Procès-verbal portant ordre que les chanoines prendraient les pauvres qui leur avait été distribués par les mains de M. de Revel, avocat du roi.

1633. -  (du 6 juillet) Lettres patentes du roi portant confirmation des privilèges en faveur des consuls contre les prétentions du chapitre, concernant la jurisdiction.

Vérifié que ce n'est qu'une commission pour assigner en requête civile contre un arrêt surpris par le chapitre contre la communauté.

1633. - Copies de procès-verbal de visite du corps de feu sieur de Jean Monzie, chanoine, mort de peste dans l'enclos.

1633. - Papiers que M. Jean St Clar, avocat en la cour et sindic de la ville et communauté de Sarlat, demandeur et requête civile contre le sindic du chapitre.

1635. - Provision de l'état et office du juge de Sarlat pour l'intéret du sr évêque en ce qui le concerne.

1635. - Extraits du sac et production du chapitre; du 17 mars.

1648. - Lettre du roi pour loger dans la ville quelques prisonniers de guerre.

1650. - Assiette de la somme de 80000 livres pour la subsistance de dix compagnies du régiment de Picardie logés en la ville de Sarlat.

1652. - (février) Arrêt du parlement et lettres patentes du roi Louis qui fixent pour toujours à la somme de 300 livres la taille que doit payer la ville de Sarlat.

1652. - Procès-verbal de ruines causées à la ville lors des guerres civiles.

Exemptions de logement des gens de guerre accordée à la ville (1662). Abonnement de la ville de Sarlat.

1719. - (août) Confirmation des privilèges de la ville de Sarlat.

1733. - (30 octobre) Sommation de la personne de M. Me Estienne Bauzelle pour principal économe du collège de la ville de Sarlat.

1735. - Baux de droit de l'ayde.

1741. - (21 février) Arrêt du conseil pour réparation à faire à l'hôtel de ville.

1757. - (27 décembre) Arrêt concernant l'octroi des vins.

1757. - Mémoire produit au conseil pour l'affaire de l'octroy, quittances et obligation de plusieurs années.

1757. - Ordonnance provisoire de M. l'intendant pour la perception de l'octroi du 22 octobre

Bulle et prétendue sécularisation de je ne sçais quelle année, par laquelle il paraît que le cimetière appartient à la ville, et que les habitants ont le droit de puiser et laver à la fontaine de MM. du chapitre.

 

 

Fol. 4 r°

1305. - L'an 1305 Bertrand archevêque de Bordeaux est élu pape, et appellé Clément cinq, lequel transfere le saint siège à Avignon. Deux ans après Arnaud de Cantaloup autrement Pelegrue archevêque de Bordeaux, neveu dudit pape acheta les terres de Bigarroque, Belvès et Montravel, et les unit à l'archevêché de Bordeaux.

 

1316. - Armandus de Monte est le vingt septième et dernier abbé de Sarlat.

 

1317. - Raymond est évêque de Périgueux l'an 1317 et le fut 10 ans après.

Le 7e août de la même année 1317, Jean vingt deux est élu pape. Le Pape Jean vingt deux considérant la grandeur du Périgord jugea qu'il y avait assez de besogne pour occuper deux évêques, le troupeau assez grand pour donner de l'exercice à deux pasteurs, l'armée assez grande pour deux capitaines, érigea l'abbaye de Sarlat en évêché par bulle expresse donnée à Avignon le cinquième des ides de janvier, l'an second de son pontificat, qui revient au 9 janvier 1317.

Prenant du diocèse de Périgueux tout ce qui est, au respect de Périgueux, au delà des fleuves de Vézère et de Dordogne, et faisant que les deux rivières divisent le Périgord en deux diocèses, et que la portion du Périgord et diocèse de Périgueux qui est au-delà de ces rivières depuis Larche jusqu'au fleuve serait du diocèse de Sarlat, et l'autre côté resterait de Périgueux. Et telle est encore la confrontation de ces deux diocèzes; et du côté du midi ce diocèse touche celui d'Agen depuis le fleuve jusqu'à la fontaine des trois évêques qui est près de Villefranche, et de là jusqu'au puits des trois évêques qui est entre Gignac, Verrière et [...] confronte au diocèse de Cahors qui est vers le levant; et de ce puits jusqu'à Calhac près de Terrasson touche le diocèse de Limoges. La bulle ce dessus est en la teneur qui suit:

 

Joannes episcopus servus servorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Dudum considerantes attentius, et intra pectoris claustra, meditatione sollicita revolventes, quod in tanta multitudine populi quanta fecundavit altissimus civitatem et diocesim Petagoricensem, singulorum vultus nequibat, unus pastor inspicere, aut alias boni pastoris partes implere quod durum erat atque difficile in eadem dioecesi, qua lata et diffusa existit, ad unum tantum a tot personis ecclesiasticis et mundanis recursum habere. Nos ad augmentum cultus divini, et spiritualem animarum profectum salubriter intendentes, praemissis et aliis suadentibus justis causis, cum fratribus nostris plene discussis, de ipsorum concordi consilio, apostolico plenitudine potestatis, ac ex certa scientia, nostram dioecesim Petragoricensem in duas dioeceses dividentes, voluimus; et authoritate apostholica decrevimus, quod praeter civitatem Petragoricensem, quae suam propriam et distinctam haberet dioecesim, certis finibus limitandam, cujus Sarlatensis olim villae dictae dioecesis, quam veluti ad hoc convenientem et accomodam eadem authoritate in civitatem ereximus, et civitatis vocabulo duximus decorandam, separatam habere dioecesim, a dioecesi remansura ecclesia Petragoricensis certis limitibus distinguendam. Et quod ecclesia Sancti Sacerdotis quondam monasterii Sarlatensis esset, et ex tunc haberetur perpetuo cathedralis, prout hoc in nostris super hoc confectis litteris seriosius continentur. Nuper autem per quem modum dictae dioeceses distingui et limitari habeant, et possint accomode; et quae et quanta de ipsis sit portio eidem Sarlatensi dioecesi deputanda, et qualis et quanta praefatae dioecesis Petragoricensi remansura, et quid et quantum utrique ipsarum conveniat; per fide dignas et sufficientes personas plenius et seriosus informati ac per hoc ad separationem et limitationem praedictarum in Dei nomine procedentes, volumus et decernimus infra scriptas separationem et limitationem et deputationem nostras, eadem authoritate ac de ejusdem plenitudine potestatis, in perpetuum inter dictas dioeceses inviolabiliter observandas, videlicet ut flumina Veserae et Dordognae ex nunc et in perpetuum dictas Petragoricensem, et Sarlatensem dioeceses, prout sequitur, dirimant, conterminent et distinguant. Ut quacumque videlicet ultra idem flumen Veserae, sicut descendit et fuit de castro dicto de Larcha, quod est in Lemovicinio, usque ad ingressum dicti fluminis Dordognae prope castrum de Limosio, ubi dictum flumen Veserae nomen admittit, et postmodum prout descendit dictum flumen Dordognae, in quantum protenditur dicta olim dioecesis Petragoricensis versus eamdem civitatem Sarlatensem consistere dignoscuntur, quaeve fuerunt huc usque de dioecesi Petragoricensi, sint de dioecesi Sarlatensi; et omnia quae Petragoricensis ecclesia inibi habuit hactenus et percepit, ac habere et percipere debuit, quocunque nomine censeantur, cum eorum pertinentiis cedant, et accescant in spiritualibus Sarlatensi ecclesiae praelibatae, exceptis jurisdictionibus temporalibus, quae ecclesiae Petragoricensi volumus remanere; dictamque dioecesim taliter limitatem episcopo Sarlatensi, qui est et pro tempore fuerint, ac ecclesiae Sarlatensi, qui est et pro tempore fuerit, ac ecclesiae Sarlatensi juxta divisionem, limitationem et deputationem nostras hujusmodi ordinario episcopali jure subjecimus, ac ipsam ab omni juridictione episcopi et capituli, ac ecclesiae Petragoricensis in totum eximimus, et etiam in perpetuum liberamus. Quaecunque vero sunt citra flumina praedicta versus civitatem Petragoricensem, prout prius erant de dioecesi Petragoricensi, intrgraliter eidem Petragoricensi dioecesi volumus remanere. Haec igitur per dictae sedis providentiam circumspectam sic facta salubriter et utiliter ordinata, perpetuis esse valitura temporibus, et robur incommutabilis firmitatis obtinere volentes, auctoritate praedicta districtius inhibemus, ne aliquis cujuscumque praeminentiae, ordinis, conditionis aut status, etiamsi archiepiscopali vel episcopali praefulgeat dignitate, hujusmodi ordinationem apostolicam, seu aliqua vel aliquod de contentis in ea quavis quaesito colore, vel modo, sive causa, vel occasione qualibet adinventis turbare, seu quomodolibet impedire praesumat. Nos enim irritum decrevimus et inane, si secus super his a quocumque, quavis auctoritate contigerit attemptari; et nihilominus in eos qui ex certa scientia contrarium praesumpserint, nisi infra octo dierum spafium post publicationem praesentium resipuerint, cum effectu excommunicationis in personas, et interdicti in universitates, ac suspensionis sententias in conventus, capitula, sive collegia promulgamus, de consilio et auctoritate praedictis, a quibus non nisi per Romanum pontificem absolutionis beneficium, praeterquam in mortis articulo, valeant obtinere. Datum Avinionis, idus januarii, pontificatus nostri anno secundo.

 

 

Fol. 4 v°

Raymundus de Rococorn est le premier évêque de Sarlat élu et pourvu par le même pape Jean vingt deux, et incontinent après l'érection de Sarlat en évêché. Il était issu de la noble maison de Roquecorn en Agenais. L'une de ses armoiries était de gueule chargé d'une bande d'or; lorsqu'il fut créé évêque de sarlat, il était abbé de Gaillac en Albigeois; après avoir pris possession de l'évêché et reconnu l'étendue du diocèse, il le divisa en sept archiprêtrés, deux deçà la Dordogne qui sont Saint-André et Audris et cinq au delà savoir: Daglan, Paleyrac, Cadroc, Bougnague, et Flaugeac.

Audoin Beaude, archiprêtre de Cadroc étant décédé et la cure de Cadroc à laquelle est annexée la dignité d'archiprêtre étant vacante par son décès, le pape Jean 22 érige cette église de Cadroc en collégiale, à laquelle il unit Montpazier, Marsales, et Augeac, par bulle passée à Avignon le dix des calendes de juin, pontificatus anno 2°, qui revient au 2 mai 1317 qu'on trouve dans un manuscrit.

 

1625. - Cette église a été depuis transférée à Montpazier en 1492; depuis l'érection de cette église en collégiale jusqu'au présent tems contans 1625, il y a eu vingt archiprêtres, le nom desquels ordre et liste sont représentés par cette table:

1317

Petrus d'Auroche premier archiprêtre.

 

Petrus Guidonis.

 

Bertrandus de Sioraco.

1391

Hugo Clavelli.

 

Geraldus Rozelli.

 

Joannes Assaudio.

1413

Henricus Calebis.

 

Petrus Grifoul.

1485

Arnaldus de la Cassagne.

 

Aegidius de Gontaud de Biron.

 

Antonius Jessau.

 

Raymondus Cavalerii.

1488

Regnaud.

1524

Petrus de Biron.

 

Neble.

 

Guillemus La Porte.

 

Joannes Cambon.

1588

Urbanus Cauvage.

 

Eymericus François.

 

Raymond de Roquecorn premier évêque de Sarlat ayant reconnu que le revenu de l'abbaye de Sarlat n'était pas suffisant pour porter les charges épiscopales, supplia le pape Jean 22 d'augmenter le revenu de cette église, comme il avait augmenté les charges lorsqu'il avait relevé la dignité; lequel enterinant la requête, réunit le prieuré d'Issigeac avec toutes ses dépendances à la dignité et mense épiscopale de sarlat, pour être possédé et joui à perpétuité par ledit Roquecour et ses successeurs évêques, après le décès de Bertrand, prêtre cardinal de Saint-Marcel auquel par dispense, la jouissance avait été donnée pendant sa vie. On trouve dans le même manuscrit la teneur de la bulle de cette union.

Le cardinal de Saint-Marcel mourut un an et demi après la date de cette bulle et par son décès, le doyenné d'Issigeac se trouva uni à la manse épiscopale de Sarlat duquel ils ont joui depuis paisiblement.

 

1319. - Raymond de Roquecour, évêque (premier évêque) de Sarlat se voyant pressé par la noblesse du pays de recevoir plusieurs religieux, et considérant le peu de moyens qu'il avait de les entretenir, ordonna que l'an 1319, de l'avis de son chapitre qu'aucun religieux et seront reçus de nouveau en leur monastère de Sarlat, que plutôt ils ne fussent réduits au nombre de 50 quelles sollicitations que les seigneurs du pays en pussent faire.

L'an 1321, voyant l'église cathédrale en mauvais état tans en bâtiment qu'en ornements, ordonne de l'avis de son chapitre, que les revenus de tous les bénéfices qu'ils vacqueront en son diocèse par l'espace de cinq ans, seraient employés à la réparation d'icelle, distrait une pension pour un vicaire qui ferait le service pendant ledit temps.

La même année il mit à l'office de célarier qui est à présent l'archidiacre de Marquais, les prieurés de Valajau, Marquais, et Carsac; et d'autant que la maison abbatiale, il n'y avait point de salles de grandeur suffisante pour tenir les sinodes et faire d'autres assemblées du clergé de son diocèze, il fit édifier la salle épiscopale, en l'état qu'on la voit encore. Il décéda l'an 1324.

 

1324. - La même année on batissait le couvent de Saint Dominique à Belvèz, lequel en peu de temps fut conduit à perfection à la diligence et frais de la noblesse voisine.

 

1325. - Bertrandus Beranger, second évêque de Sarlat, succède à Raymond de Roquecourt l'an 1325. Il fut pourvu à Avignon par le pape Jean 22. Et mourut l'an 1329, après avoir tenu le siège quatre ans et demi, pendant lequel il y fut presque toujours à Avignon où il mourut; et il y fut enseveli. Tellement que l'évêché vacqua in curia. Et les religieux de Sarlat ne furent pas en peine d'élire un successeur pendant son séjour à Avignon; le diocèze était gouverné par un de ses parents nommé Bernard Beranger qu'il avait constitué son vicaire général tant pour le temporel que pour le spirituel.

 

1330. - Arnaldus Ramiard, troisième évêque de Sarlat, succéda à Bertrand Béranger l'an 1330; pourvu à Avignon par le pape Jean vingt deux il était natif du diocèse de Périgueux,

 

 

Fol. 5 r°

et religieux de l'ordre de saint François. Il fut premièrement évêque de Salerne et ayant remontré au pape le désir qu'il avait de venir mourir dans son pays natal, il lui conféra l'évêché de Sarlat qui avait vacqué in curia, par le décès de Bertrand Béranger; et il fit son entrée cette même année 1330.

 

1331. - Il transigea avec les habitants de Sarlat au mois d'août 1331 pour ce qui concerne le payement du dixme des vins et des blé de la paroisse de Sarlat, laquelle transaction le syndic de la ville fit imprimer en latin et en français. Il mourut le dernier de novembre 1333, après avoir gouverné l'évêché environ quatre ans, pendant lequel temps il fit toujours sa demeure en la solitude du château de Bucheyrals qui était dans les bois, dans la paroisse d'Allas, la ruine duquel parait encore.

 

1333. - Guillelmus de Sendreus, quatrième évêque de Sarlat, fut élu par les religieux 15 jours après le décès d'Armand Ramaiard, et pourvu à Avignon par le pape Jean 22; et par ce moyen se trouve conféré et institué les quatre premier évêques de Sarlat. Il était religieux de l'ordre de saint Benoît, prieur de Saint Léon, natif de la noble maison de Pedrèges qui est en un château entre Limeuil et Sainte-Alvère. Il unit le prieuré de Proissans à l'office de prévôt; et décéda l'an 1338 au mois de mai, ayant tenu le siège quatre ans et demi.

Berengarius, cinquième évêque de Sarlat, tient le siège six mois. En ce temps les religieux de Sarlat, au nombre de 50, prenaient leur prebende en pain et en vin.

 

1340. - Petrus Iterius est le sixième évêque de Sarlat; il tient le siège dix ans, savoir depuis 1340 jusqu'à 1350.

 

1350. - Il fit commencer l'église Nôtre-Dame qui est joignant le cloître pour y assembler le chapitre de son église cathédrale. Et Franciscus Aostentius de Sancta Columba la fit parachever, ainsi que témoignent de l'un et de l'autre les armes qui sont au clefs de la voûte et aux colonnes qui la soutiennent.

Il fit son testament à la Roque de Gazat, le 28 avril 1346, et constitua exécuteur de ses dernières volontés Taleyrand cardinal et comte de Périgord, lequel en 1351, commit et envoya à Sarlat pour cet effet, Arnaud, abbé de Chancelade. Il portait l'une de ses armoiries d'azur chargé d'une bande d'or au dessus et 8 besans d'or au dessous.

 

1348. - Berengarius est évêque de Périgueux.

L'an 1348 Hélie Couraix, bourgeois de Sarlat, fonde l'hôpital qui était au fauxbourg de la Bouccarie.

Petrus Pourqueri, autrement de Meyrolis, et le septième évêque de Sarlat l'espace de 8 ans, savoir de 1350 jusqu'en 1358; il était religieux de l'ordre de saint François, savant en droit et en théologie, qui par son mérite après avoir été honoré des premières charges parmi ceux de son ordre, fut élu à la dignité d'évêques. C'est de lui dont fait mention Nicolas Bertrandi, au livre de Gestis Tolosanorum, quand il parle des docteurs qui ont fleuri et excellé au couvent des Cordeliers de Toulouse.

Hélias de Salignac est le huitième évêque de Sarlat; il tint le siège deux ans et demi. Il était frère du baron de Salignac et portait ses armoiries bande d'or et de sinople. Et voulait contraindre par excommunication les habitants de Sarlat de lui prêter le serment de fidélité avant qu'il eut rendu l'hommage au roi. De quoi les habitants furent appellans. Le désordre venait de ce que le roi était prisonnier en Angleterre, et ses parents voulaient céder le gouvernement de l'état à Charles fils aîné du roi. Et sur ce trouble ne savait à qui rendre le devoir. Mais par arrêt du conseil daté du 21 juillet 1360 est défendu aux consuls de Sarlat de prêter le serment au sieur évêque, que plutôt ledit sieur évêque n'ait rendu l'hommage et prêté le serment de fidélité au roi pour le temporel dépendant de l'évêché.

 

1361. - Franciscus Aostentius de Sancta Columba est le neuvième évêque de Sarlat; il tient le siège neuf ans; il était religieux de l'ordre de saint François, docteur et professeur en théologie. En sont cachet il y avait trois colombes damées. Après le décès de d'Hélie de Salignac est élu Gaillard, lequel fut pourvu à Avignon. Mais comme les bulles étaient sous le sceau, et avant qu'elles lui fussent délivrées, il fut élu archevêque de Bordeaux par le chapitre de Saint-André; ce qu'ayant accepté le pape Innocent sixième par la bulle donnée à Avignon le 8 kal octob., pontif. anno 9, qui revient au 24 septembre 1361; admettant l'élection faite par le chapitre de Saint-André de la personne de Gaillard, la bulle l'appelle ainsi, et non Berard ni Gérard, confère de son autorité l'évêché de Sarlat audit Aostentius de Sainte Columbe, prétendant en telles et semblable occurrence tout droit d'élection et collation appartenir.

Autour de Taleyrand cardinal de Périgord mourut à Avignon le premier de février 1364. Ca été la personne la plus illustre qui fut sorti des comtes de Périgord. Le pape Jean 22 le créa cardinal dans les 4 temps de la Pentecôte 1331; il se trouva à la création des 4 papes, savoir de Benoît onze créé le 20 décembre, Clément 6 créé le 7 mai 1342, d'Innocent 6 élu le 18 décembre 1352 et de Urbain 6 élu l'an 1362. Lors de la création de Benoît et Clément, il portait le nom Anthonius Talerandus, comes Petracorensis, Gallus cardinalis, presbiter Sancti Petri ad vincula, titulo Eudoxiae, prior praesbiterorum. Et lors de l'élection d'Innocent et Urbain, il portait le titre, episcopus cardinalis Albanus.

Ayant été fait évêque d'Albe par Clément six qu'il envoya deux fois en France légat pour accorder les rois de France et d'Angleterre; et fut nommé légat par Urbain 6 pour le voyage entrepris d'outremer pour le recouvrement de la terre sainte. Après le décès d'Innocent 6 il eut été pape sans le cardinal de Boulogne qui se trouve à avoir autant de voix que lui; à cause de quoi ils élurent l'abbé de Saint Victor de Marseille qui n'était point cardinal, lequel fut nommé Urbain sixième. Il portait ses armes de gueules à trois lions d'or en devises d'armes et couronne d'azur. C'est lui qui fonda le collège de Périgord à Toulouse. Son testament se trouva fait à Avignon le 25 octobre 1360, par lequel Archambaud 1er, né du comte de Périgord son frère, était institué héritier, avec substitution en faveur de Taleyrand puisné et autres descendants comte du Périgord. Et certains légat à Louis et Robert de Duras, fils de sa soeur Agnès, duchesse de Duras. Et nomme pour exécuteur le pape, quelques cardinaux, Philippe archevêque de Bordeaux, Pierre Itier évêque de Dax et Hélie de Salignac évêque de Sarlat.

 

1365. - Le 27 juillet les habitants de Sarlat arrêtèrent au conseil que leur église paroissiale allant en ruines à cause de sa vieillesse serait rasée. Est qu'à la place on en ferait une neuve, plus grande, et que pour fournir aux frais nécessaires, les habitants payeraient un second dixme lequel fut levé deux autres années de suite; si bien que la provision des matériaux étant ramassée, les premiers fondements furent jetés le 3 avril 1368, et M. Géraud Roussel, prêtre, posa la première pierre. Les

 

 

Fol. 5 v°

guerres qui survinrent retardèrent cet édifice, et furent cause que de longtemps il ne fut mis en sa perfection.

Joannes de Ravillone ou Ravellone est le dixième évêque de Sarlat, et tiens le siège jusqu'à la fin de l'an 1385. Il demeurait la plus grande partie du temps à Domme. Le 28 juin 1387 il unit la paroisse de Grives au prieuré de Belvèz avec réservation de la pension pour le vicaire perpétuel afin que le prieur eut plus de moyens de supporter les charges esquelles il était obligé envers le chapitre de Sarlat.

Raymond de la Chapoulie recteur de Brennac et abbé de Saint Amiens était son vicaire général et official; Pierre de Chigniac ou Chiniac, frère de comtes de Périgord, cardinalis presbiter Sti Laurentii et Damasi mourut à Avignon l'an 1370; il avait été fait cardinal l'an 1368 par Urbain V et portait les armes de gueules à trois lions d'or armés est couronnés d'azur.

 

1385. - Helias Servientis successeur de Berengarius est évêque de Périgueux.

 

1390. - Petrus de Durefort, religieux de l'ordre de saint Dominique est évêque de Périgueux.

 

1392. - Bertrand de Moulins, abbé de Cadoin, considérant la guerre qui était dans la Guienne, et le schisme qui était en l'église, craint que le saint suaire lui soient enlevé; de Cadoin, pour le conserver, le porte secrètement à Toulouse l'an 1392. Et le mit à l'église de Thau du consentement de l'église de Saint-Etienne, et pour ne le laisser entre les mains d'autrui, et en conserver la possession, se loge au devant de l'église du Thau avec quelques religieux qu'il avait amenés de Cadoin.

 

1394. - L'an 1394 un grand procès intenté en la cour du pape entre le peuple de Périgord, le procureur fiscal du pape, et le procureur général de l'ordre de Citeaux joint au peuple d'une part, le requérant que le saint-suaire serait remis à Cadoin qui, deux ans auparavant, avait été porté à Toulouse. Et Bertrand du Moulins, abbé de Cadoin, et le chapitre de Toulouse de Saint-Etienne insistant à ce qu'il demeure à Toulouse comme y étant plus assuré, d'autre; il y eut plusieurs légations tant d'un côté que d'autre, vers le pape, vers le roi et abbé de Citeaux. Plusieurs prélats s'assemblèrent à Toulouse cette année sur ce sujet; lesquels accordèrent le différend, et approuvant le transport, ordonnant que le saint-suaire demeurera pour toujours à Toulouse, sous certaines conditions accordées entre le chapitre Saint-Etienne et l'abbé de Cadoin.

 

1396. - Gaillardus, autrement Geraldus, de Paleyraco qui succède à Jean de Ravillon et le onzième évêque de Sarlat, car il mourut au commencement de septembre 1397. Il était de noble extraction, et portait ses armes d'azur, une grande croix d'argent et quatre pals d'or avec un bord de gueule chargé de dix bezans d'or.

 

1397. - Raimundus de Bretenous est le douzième évêque de Sarlat, élu et pourvu dans le mois après le décès de Paleyrac. Ses bulles sont expédiées à Avignon par Benoît 13, le 1er octobre audit an 1397. Lequel Benoît n'est pas dans le catalogue des papes parce que les deux qui tinrent le siège à Avignon pendant le schisme, qui sont Clément 7 et Benoît 13, n'y ont pas été mis. Raymond de Bretenous était chanoine du Puy en Auvergne, issu de la noble famille de Castelnau de Bretenous, portant les armoiries écartelées, les premières de gueule chargée d'une tour ou château d'or, et les autres d'azur avec un lion d'argent. Dans quelques titres il est appelé Raymundus Combariensis.

 

1407. - Joannes Amici est le treizième évêque de Sarlat, car sur la fin de l'an 1407, savoir au mois de février, Raymond de Bretenous est transporté et fait évêque de Périgueux. Et en son lieu et place Joannes Amici est fait évêque de Sarlat qui auparavant était évêque de Bethléem. Il était natif du pays de Bretagne, religieux de saint François, et docteur en théologie. La bulle de cette double transaction est donnée par Benoît 13 au Port de Vénus, diocèse de Benes, 4 kal. martii, anno pontif. 14, qui revient au 26 février 1407. Il décéda le 15 octobre 1410, ayant tenu le siège trois ans, huit mois, dix sept jours.

 

1408. - Raymond de Bretenous, ci devant évêque, est évêque de Périgueux sous le nom de Raymundus Combariensis.

Fr. Joannes Arnaudi, religieux de l'ordre de saint François, docteur et professeur en théologie, succéda à François Jean Lami, et est le 14e évêque de Sarlat. Il est pourvu à Boulogne par le pape Jean 23, 4 kal. januarii, pontif. anno 1, qui revient au 29 décembre 1410. L'évêché ayant vaqué depuis le 15 octobre, qui est deux mois et demi. Il mourut à Paris au mois d'avril 1416, ayant tenu le siège cinq ans, quatre mois et quelques jours, pendant lequel temps Petrus Artusi, prieur de Saint Cyprien était son vicaire général. Le dernier de mai, Arnaud de Bourdeille, sénéchal du Périgord étant à Domme, fait savoir à Jean de Clermont, capitaine de La Roque Gageac, que ledit sieur évêque était décédé à Paris, et partant, comme sénéchal, il mettait le château de La Roque Castelnaus et temporalité éz mains du roi, baillant au dit Clermont, la garde du dit lieu, pour le conserver sous la main du roi jusqu'à ce qu'il y serait pourvu.

 

1411. - Le général des augustins étant à Toulouse, est averti que des religieux du couvent de Domme ne vivaient pas sous la règle de l'ordre, y envoya deux religieux du même ordre, en qualité de commissaires, pour les réformer.

Raymondus Combariensis est évêque de Périgueux, pourvu par Jean 23, qui avait été créé pape au concile de Pise l'an 1410.

Berengarius d'Arpajon, successeur de Raymondus Combariensis est évêque de Périgueux, pourvu par le pape Jean 23; il assista au concile de Basle, où il fut fait un des juges pour avoir les causes d'évaluer au concile; lequel concile dura onze ans, savoir depuis 1431 jusqu'en 1442.

 

1416. - Bertrandus de Cropta est le 15e évêque de Sarlat, élu après le décès de Jean Arnadi; il était archidiacre de l'église de Périgueux. Son élection fut confirmée à Bordeaux le 2 septembre 1416 par David de Montferrand, archevêque, le 15 octobre suivant; et fit son entrée et prise de possession à Sarlat, pendant la tenue du concile de Basle. Il décéda le 20 octobre 1446 ayant demeuré évêque 30 ans, pendant lesquels il fit toujours sa demeure à  Larroque Gajat ou au prieuré de Saint Cyprien. Il était issu de la noble maison de Lanquais, et portait les armes d'azur chargées d'une boule d'or façonnée en échiquier, et deux fleurs de lys d'or une au dessous la bande et l'autre au dessus.

 

 

Fol. 6 r°

Durant son siège Jean de La Cropte, son frère, était capitaine de Larroque Gajac qui était en ce temps une petite ville bien close et très forte, dépendant de la temporalité de l'évêché de Sarlat, laquelle ne fut jamais prise par les anglais, et fut toujours de bonne intelligence avec Sarlat.

 

1417. - En ce temps l'église cathédrale de Sarlat était un lieu de refuge, car l'an 1417, un criminel ayant brisé les prisons, se sauva dans ladite église où il demeura quelques jours sans que personne osa aller le prendre dans la cathédrale, d'où il y trouva moyen de gagner les champs.

 

1431. - A Sarlat ayant bâti les deux tierces parties de l'église paroissiale l'an 1431, travaillent à la couverture d'icelle, attendant que le temps donne le loisir et les moyens de parfaire le restant.

 

1444. - Petrus est évêque de Périgueux ayant succédé à Berengarius.

Petrus Bonaldi est le seizième évêque de Sarlat. Il fut élu le 11 novembre, 16 jours après le décès de Bertrandus de Cropta et pourvu à Rome par le pape Eugene 4e, IIII kal. feb., pontif. anno 16, qui revient au 29 janvier 1446. Lors de son élection, il était chanoine d'Agen; il est appelé Petrus Dugia ou Duga dans quelques titres. Ses armoiries était une gerbille d'or le tout  en champ d'azur, les épis vers le ciel et deux étoiles aussi d'or, le tout en champ d'azur. Il tint le siège épiscopal de Sarlat 15 ans au bout desquels il résigna l'évêché de Sarlat à Bertrand de Roffignac son neveu. Et fut fait évêque de Rieux où il mourut l'an 1469; pendant les 15 ans qu'il demeura évêque de Sarlat, Bertrandus Bonaldi, abbé de Saint Amand était son vicaire général.

 

1447. - F. Helias de Bourdeille, religieux de l'ordre de saint François, est évêque de Périgueux en l'an 1447; quelques années après il résigna cet évêché, et fut fait archevêque de Tours. Le pape Sixte 4 le fit cardinal au mois de décembre 1483, jour de sanctae Ceciliae en Scilia, mais il mourut le 6 juillet suivant 1484 sans avoir été à Rome. Il était issu de la famille des vicomtes de Bourdeille en Périgord; fort savant en théologie et renommé en piété et probité, même après son décès, il fit des miracles, si bien qu'en l'an 1526, de l'autorité de Jean de Planis, évêques de Périgueux, fut fait enquête sur sa vie et moeurs aux fins qu'il fut canonisé.

 

1455. - L'an 1455, quelques religieux de Cadoin sans avoir égard à l'accord dont il a été parlé en l'an 1394, enlèvent de l'église du Thau de Toulouse, le saint suaire et le rapportent à Cadoin. Sur quoi est formé un grand procès entre le chapitre Saint Etienne de Toulouse et le monastère de Cadoin; pour lequel terminer et accorder, Petrus Bonaldi, évêque de Sarlat et l'abbé de Mas, frère de l'abbé de Cadoin, sont élus arbitres par les parties, lesquels ordonnent que le saint suaire serait rapporté à Toulouse, moyennant 400 écus d'or que le chapitre donnera au monastère de Cadoin pour son de dédommagement. Cet accord ne sortit pas à effet, et le saint suaire demeura à Cadoin où il est encore; et demeura depuis, sans bouger, si ce n'est du temps du roi Louis XI, lequel étant à Poitiers désira le voir, et manda à l'abbé et religieux de le lui apporter; ce qu'ils firent; après qu'il l'eut vu, le rapportent à Cadoin et, afin qu'ils ne le retournassent sans quelque présent, le roi acheta la terre de Badefol de deux ou trois qui y prétendaient, et la donna à l'abbé et monastère; et c'est le le fondement du droit que l'abaye de Cadoin prétend sur cette place.

 

1460. - L'an 1460 Bertrandus de Rouffignac est le 17e évêque de Sarlat par la démission de Petrus Bonaldi, son oncle, lequel est fait évêque de Rieux. Bertrandus de Rouffignac lui succéda à l'évêché de son oncle, où il tint le siège 25 ans, pendant lequel temps, il fit bâtir la tour et degré de la maison épiscopale; et fit plusieurs autres belles réparations. Sa demeure ordinaire était à Domme où il mourut le 5 décembre 1485. Ses armes étaient d'or et un lion de gueule. Il parvint à l'évêché par le moyen d'un de ses oncles, l'évêque de Rieux, lequel étant vieux, changea l'évêché de Rieux avec celui de Sarlat; et en fit pourvoir son neveu Bertrand.

 

1463. - L'an 1463, Elie de Bourdeille, évêque de Périgueux, élevant le corps de saint Front, était assisté de Bertrand de Rouffignac, évêque de Sarlat, et de son oncle évêque de Rieux, et jadis de Sarlat, tous deux de la maison de Rouffignac en limousin.

 

1465. - Les religieux de Francou, au diocèse de Cahors, considérant que le prieuré des Vayssières, près Sarlat, dépendant d'eux avait demeuré abandonné l'espace de 80 ou 100 ans à cause des grandes guerres, ou mortalité qui avait eu cours en Périgord tant d'années, et voyant que la maison avait demeuré inhabitable, et les terres en friche, baillent à fief perpétuel, sous certaines rentes, à quelques paysans tous les domaines qui dépendaient de ce prieuré de Vayssières; et ainsi la maison perdit espérance d'être jamais plus habitée, qui était en sa petitesse, fort agréable et bien conduite. L'arrentement est du 25 mars 1465; quelque temps après ce prieuré fut donné à un religieux de Francou, et puis fut mis en commande.

Radulphus est fait évêque de Périgueux par le transport d'Hélie de Bourdeille créé archevêque de Tours, comme nous avons dit ci devant.

 

1479. - L'an 1479, les habitants de Sarlat font commencer la 3e voûte de leur église paroissiale, laquelle a été bâti à deux diverses reprises, avec le capial de la grande porte et clocher, et de là en avant, ne desistèrent pas que l'oeuvre ne fut conduite à sa perfection.

 

1480. - Geodefroi de Pompadour est évêque de Périgueux qu'il permuta à avec celui du Puy en Auvergne l'an 1485 où il mourut l'an 1514.

 

1482. - La maison prieurale que les évêques de Sarlat avaient à Domme fut brûlé l'an 1482, avec la plupart des titres de l'évêché. Elle était sise sur la place et au coin qui est vers le couchant d'été, de laquelle ne reste rien qu'une belle et grande cave. Bertrand de Rouffignac y faisait sa demeure ordinaire, et y avait fait porter les titres de l'évêché. Ce feu arriva par un accident inconnu, et si soudain qu'il n'y eut moyen de sauver aucun papiers ni meubles.

D'autant que, par l'érection de l'église collégiale de Cadrot, l'archiprêtre qui est la première dignité en icelle est électif, et que lorsqu'on procède à l'élection d'icelui, l'évêque de Sarlat y a une voix avec l'approbation et constitution. La vacance étant arrivée l'an 1485 au commencement d'octobre par le décès de Pierre Grifoul, archiprêtre, les chanoines en donnèrent avis à Bertrand de Rouffignac, lequel étant à Domme malade, dont il mourut deux mois après avoir fait procuration expresse, le 11 octobre, à Bertrand de la Cassagne, son vicaire général et chanoine de ladite église de Cadrot, pour aller sur les lieux procéder à l'élection d'un nouvel archiprêtre. Et pour laisser à la postérité la mémoire des formalités qui pour lors étaient observées en telles occasions,

 

 

Fol. 6 v°

nous dirons comme il fut procédé en celle-ci. Le 12 octobre, les chanoines assemblés en l'église de Monpazier, après avoir été certifiés de la maladie du sgr évêque, vérifient et accordent à Bernard (F.B. lire Bertrand) de la Cassagne, l'effet de sa procuration, sans conséquence ni préjudice de leur bulle et statuts; et puis tous conjointement créent un d'entre eux pour être vicaire général de l'archiprêtré, afin de gérer tant au spirituel que temporel ce qui dépend de cet office pendant la vacance. Et, prévoyant aux choses nécessaires à la future élection, nomment un d'entr'eux pour être promoteur aux fins de requérir et demander et faire toutes diligences nécessaires; indiquent le 24 du même mois, heure de prime, pour être procédé à l'élection en l'église de Monpazier, à cause que Arnaud de Gontaud, clerc, frère du sieur de Biron, tenait avec une garnison occupée l'église de Cadrot, ce qui empêchait les chanoines d'y avoir libre accès; après baillent commission à un de leur prébendiers pour citer tous ceux qui avaient voix délibérative en l'élection, tant présents qu'absents, pour se trouver audit jour 24e en l'église dudit Montpazier; lequel, après avoir prêté le serment, intime tous ceux qui étaient là présents audit jour et heure, et le lendemain affiche une copie de citation à la porte de l'église de Monpazier, et une autre à l'église de Cadrot, et puis va trouver les absents en leur habitation pour les intimer. Le 24 octobre, ils s'assemblent bon matin dans le coeur de l'églize de Montpazier, avec un notaire et trois témoins; ordonnent que tous ceux qui avaient voix délibérative diraient messe, et ceux qui n'étaient pas prêtres feraient la communion; et le promoteur avertit le notaire et les témoins de prendre bien garde à tout ce qui se passerait pour en dresser procès-verbal. Après que tous ont dit la messe, en particulier, la Cassagne dit la messe du St Esprit en haut, et ceux qui n'étaient pas prêtres prirent la communion de sa main. La messe achevée, et la procession faite à l'entour de l'église, ils s'assemblent et élisent la Cassagne pour présider en cette affaire, ordonnent que les affiches pour les citations seront levées et, pour ce faire, le promoteur prend le notaire, les témoins et le commis pour les citations et, étant à la porte de l'église, le commis cite à haute voix tous ceux qui auraient droit d'élire; et après lève les affiches et, étant revenus à l'assemblée dans le coeur, fait paraître à tous les exploits, et du tout le promoteur demande acte; et le président, à la réquisition du promoteur, fait prêter le serment au notaire et témoins de ne rien découvrir de tout ce qui se passerait jusqu'à ce que l'élection serait faite; il publie, et l'horloge ayant sonné dix heures, est ordonné qu'on procédera en l'absence des défaillants. Ils commencent par une confession générale; la Cassagne se met à genoux devant le sacristain qui lui donne l'absolution. Et s'étant remis au siège de président sur les degrés du grand autel, tous viennent à lui l'un après l'autre, se mettent à genoux devant lui, et prennent l'absolution de leurs péchés, de l'excommunication si de droit ils l'avaient encourue. Cela fait, le président leur dit qu'il y a trois sortes d'élection qu'on appelle per viam scrutinii, per viam compromissi et per viam Spiritus Sancti; et demande quelle ils veulent suivre. Ils répondent vouloir procéder per viam scrutinii. Etant d'accord de cela, ils élisent trois scrutateurs pris d'entr'eux mêmes, auxquels ils font prêter le serment. Le président expose à tous que, selon le concile de Bale, ils sont tenus tous en particulier de prêter le serment solemnel avant procéder au scrutinium, et s'oblige par celui d'élire une personne digne et utile. Ce qu'étant accordé, le président se met à genoux devant le sacristain, comme étant la seconde personne en dignité en cette église. Et tenant les mains sur les saints Evangiles, dit: Ego juro et promitto omnipotenti Deo, et Beatae Mariae, in cujus honore ecclesia de Cadroc dedicata est, illum eligere in archipresbiterum quem credam futurum ecclesiae in spiritualibus et temporalibus utiliorem, nec illi vocem dare quem verisimiliter favero promotione aut datione alicujus rei temporalis seu per se, vel per alium interposita, aut alias qualiter cumque directe vel indirecte pro electionem procurare. Ce serment fait, le président se remet à son siège et puis tous les uns après les autres, se vont jeter à genoux devant lui et prêtent le même serment sous mêmes paroles. Cela fait, le président les adjure, sous peine de damnation éternelle, de dresser leur suffrage vers celui qu'ils jugeront le plus utile au bien de l'église; et incontinent les trois scrutateurs, le notaire et les témoins sortent du coeur se retirent en leur chapelle Ste Anne, qui est en ladite église, pour faire le scrutinium. Et là, les électeurs vont l'un après l'autre dire et baillants leurs voix en cette sorte: celui qui baille sa voix se met à genoux, les mains jointes sur les évangiles et étant en cet état, les scrutateurs l'adjurent comme avait fait le président, et après il baille son suffrage par écrit de cette teneur: Ego r. eligo talem N. in archipresbiterum praesentis ecclesiae, tanquam sufficientem et utiliorem, et in ipsum consentio. Lequel écrit il lit, et puis le leur laisse signé de sa main et se retire; et les scrutateurs en appellent un autre, selon le rang qu'il tient entr'eux, lequel en fait de même que tous ont donné leur suffrage. Et d'autant que les trois scrutateurs étant chanoines, les deux d'entre eux appelaient le troisième à son rang, et faisait la même cérémonie que les autres. Le scrutinium fini, on fait venir devant le grand autel les scrutateurs, notaire et témoins, et le président demande aux chanoines s'ils veulent varier et s'ils veulent que le scrutinium soit public; ils répondent qu'ils assentent à la publication. Lors, le notaire baille les cartels ez mains du président qui monte sur un banc plus haut et plus près de l'autel, les lit tous à haute voix et se trouve que Arnaud de la Cassagne se trouve pourvu; il avait neuf voix, et Arnaud de Gontaud en avait quatre; à cause de quoi le président déclare ledit Arnaud de la Cassagne bien et duement élu et, en qualité de vicaire général de Mgr l'évêque de Sarlat et du consentement de tous ceux qui l'avaient élu, lui fait la collation et titre de l'archiprêtré en la forme commune, laquelle après il fait lire à haute voix; et puis demandant à ceux qui l'avaient élu s'ils l'agréent ainsi, lesquels répondent qu'ils l'ont pour agréable.

 

 

Fol. 7 r°

Et lors on ouvre toutes les portes de l'église, on allume les cierges, on sonne toutes les cloches, et les chanoines prennent leur surplis, et chantent le Te Deum, lequel achevé, ceux qui avaient élu ledit de la Cassagne font procuration à quatre d'entr'eux pour se transporter à Domme vers le sieur évêque pour lui notifier ce dessus, et le prier de confirmer cette élection; et du tout, le promoteur demande procès-verbal être fait; lequel est reçu par Philipparie, notaire royal apostolique.

 

1485. - Pons Salignac est le 18e évêque de Sarlat. Il fut élu le 4e décembre, neuf mois (F.B. il faudrait lire 14 décembre et 9 jours) après le décès de Bertrand de Rouffignac, et pourvu par Innocent 8, pape, 4 kal. [martii], pontif. anno 2, qui est le 27 février 1485. Lorsqu'il fut élu, il etait conseiller en la cour du parlement de Bordeaux, abbé de Cleyrac en Agenois, et doyen de St Yrieix la Perche en Limousin, des quels offices et bénéfices il avait joui plus de 20 ans; pendant lequel tems il avait reçu plusieurs commissions des papes à lui adressées pour des affaires d'importance. Le 21 mai 1486, il fit son entrée à Sarlat, en laquelle cérémonie et solemnité, il trouva les religieux de l'église cathédrale en procession qui l'attendaient sous le portique de St Jean appellé del Peyrou, où ils avaient apprété une table couverte de reliques avec un missel. A son arrivée, un d'eux lui parla, et la harangue faite, le pria de vouloir prêter le serment en tel cas requis et accoutumé; lequel offrit faire et, tenant les mains sur le missel ouvert, prononça ces paroles: Nos, Pontius de Salignaco, electus Sarlatensis et confirmatus et de eodem episcopatu per sanctam Sedem Apostolicam (F.B. il manque ici quelques mots) cathedralem Sarlatensem religiosos que in suis juribus, praerogativis, lïbertatibus, et consuetudinibuss laudabilibus in quibus ipsa ecclesia religiosi que ejusdem sunt et fuerint, tam per se quam per eorum predecessores, tenere et custodire et ipsa jura, praerogativas, libertates, statuta et consuetudines laudabiles praedictae, ne ipsorum aliqua per nos seu aliam interpositam personam infringere seu infringi facere nec permittere quavis modo. Lesquelles paroles ont acoutumé d'être dites en telles occurences. Il était frère du baron de Salignac. Ses armes étaient bandées d'or et de sinople. Il mourut au château de Tempniac le 14 octobre 1492, ayant siégé six ans huit mois et treize jours.

 

1488. - En ce tems là, le prieuré d'Ailhac était en son entier habité par les religieux de Cadoin, un desquels y commandait en qualité de prieur. Ce monastère était dans la paroisse de Molières, à demie lieue de Cadoin et sur le ruisseau qui descend de Cadoin. C'était un monastère bien bâti et fort agréable. Il y avait de belles fontaines dans l'enclos, la garenne et forêt l'environnaient d'un côté, les vignes de l'autre, un grand étang au dessous avec moulin, prairies et colombier. A présent, on y voit l'église presque entière et on y remarque les ruines de l'enclos, du réfectoire, du cloître et dortoir; les moulin, prés, vignes et colombier y restent; et le lieu où était la forêt se reconnait. Il fut bâti environ 1140.

Le doyenné d'Issigeac, qui était de l'ordre de st Benoît, fut séculaire l'an 1488, avec tous les religieux qui y étaient, par le légat du pape qui, pour lors, était en France à la sollicitation de Pons de Salignac, évêque de Sarlat; et y furent établis sept chanoines, savoir un prévôt, qui aurait la cure des âmes et serait premier chanoine, un sacristain qui aurait soin des choses ecclésiastiques concernant le service du par le chapitre, et cinq simples chanoines.

 

1492. - Le chapitre de Monpazier est transporté de Cadroc à Monpazier, par bulle expresse du pape Innocent 8, datée de l'an 1492 (F.B. lire 1490), du consentement de Pons de Salignac, évêque de Sarlat, laquelle bulle est publiée, fulminée et exécutée, l'an 1492, par Pierre de Gain, abbé de Cadoin, commissaire à ce député.

 

1492. - Armand de Gontaud de Biron est le 19e évêque de Sarlat. Il fut nommé par le roi incontinent après le décès de Pons de Salignac. Et sur cette nomination, obtint ses provisions à Rome, et prit possession de l'évêché le 23 février 1492, à laquelle s'opposa Bernard de Sédières, comme ayant droit à l'évêché pour avoir été élu par le chapitre selon les formes anciennes et ordinaires; d'où s'ensuivit un grand procès, et, afin qu'on sache à l'avenir quelle était la façon de procéder en l'élection des évêchés, nous dirons ici brièvement comment il fut procédé en celle ci; ce que nous ne pourions d'avantage renvoyer, attendu que ça a été la dernière élection faite à Sarlat avec l'ancienne liberté. Le 14 octobre 1492, les religieux de l'église cathédrale sortent en procession à l'issue de prime et s'en vont au devant du corps de Pons de Salignac, leur feu évêque, lequel ses parents et serviteurs faisaient porter de Tempniac à Sarlat; l'ayant rencontré bien avant hors la ville, l'accompagnent jusque dans l'église cathédrale où ils dirent la messe, et l'ensevelirent devant le grand autel. Et, le même jour à une heure après midi, les dits religieux s'assemblent en chapitre et créent quatre vicaires généraux pour pourvoir au diocèze, lesquels acceptent la charge et prêtent le serment de la bien administrer. Après ils créent un syndic ou promoteur pour requérir tout ce qui sera nécessaire concernant l'élection du futur évêque; lequel aussi, ayant accepté la charge, prête le serment de la bien et fidèlement administrer. Cela fait, ils se retirent au coeur et disent vêpres. Après vêpres, ils se rassemblent en chapitre pour parler de l'élection de leur futur évêque. Le premier des vicaires généraux harangue et montre combien il est important d'avoir un évêque, à la nomination duquel il est expédiant de procéder, le plus tôt que faire se pourra. Et après, il représente pour tous quatre et proteste qu'ils n'entendent point appeler pour l'élection future aucun qui soit excomunié, interdit ou suspendu, les priant d'aviser si entre eux il en y a quelqu'un qui soit tel. Ils protestent tous ne l'être point. Cette protestation faite, ils ordonnent que tous ceux qui ont voix délibérative en ladite élection seront appellés et intimés à certains jours, entre lesquels ils n'entendent comprendre les abbés commendataires et non proffès; pour procéder à ladite élection, indiquent le mardi 23 du présent mois d'octobre, le matin à heure de prime, qui est à sept heures, au lieu où ils ont accoutumé tenir chapitre; et sur le champ expédient lettres portant commission d'assigner et intimer audit jour les absents, signées des vicaires généraux et scellées du sceau du chapitre. Et le premier des vicaires généraux intime de sa propre bouche les présents audit jour, heure et lieu, lesquels acceptent tous l'intimation. Deux prêtres sont nommés pour faire les autres intimations: l'un prend charge d'intimer les religieux absents, ensemble les prieurs de Sainte

 

 

Fol. 7 v°

Marie de Sarlat, de Tamnies, et St Léon de Belvès et de St Thomas de Montignac; l'autre promet d'intimer les prieurs de St Sacerdos, de Doudras, de Monfort de Laurenque et de Calviac près Montflanquin, tous prieurs et priorés dépendants immédiatement de Sarlat et ayant voix en l'élection. Et avenant le samedi 20 octobre, à la requête de quelques religieux, le jour de l'élection fut prorogé au jeudi suivant 25 d'octobre, laquelle prorogation fut affichée aux portes des églises de Sarlat. Et, advenant le 25 octobre, les religieux et prieurs intimés et venus s'assemblent au coeur et chantent prime à l'heure accoutumée; et après entrent en chapitre. Et, avant toute autre chose, nomment et apellent trois notaires, savoir Jean de Bars, Pierre de Ceron et Jean de Plamon, pour recevoir les actes et procès-verbal de tout ce qui se fera et dira en cette présente élection; plus appellent trois témoins prêtres et trois hommes de conseil pour leur donner avis, et résoudre les doutes qui se pourraient présenter, à tous lesquels ils font prêter le serment. Et après avoir fait attestation qu'il était huit heures sonnées, ils font audiencer tous ceux qui avaient été intimés tant présents qu'absents. Cela fait, ils se retirent au coeur, un d'iceux dit la messe de St Esprit, tous les autres se confessent et communient; la messe achevée, ils font la procession à l'entour du cloître, chantent le Veni Creator. Après que la procession est achevée, ils rentrent en chapitre. La première chose qu'ils font, ils élisent un président, sieur Bertrand de Rouffignac, prieur claustral, auquel ils donnent puissance de présider en tout ce qui concerne cette élection; lequel l'accepte et s'assied au lieu du président, et fait asseoir auprès de lui les trois conseillers. On appelle ceux qui avaient eu charge d'assigner les prieurs étrangers, lesquels font apparaitre de leurs exploits. Ceux là mêmes sont envoyés aux trois portes du cloître audiencer tous ceux qui prétendent avoir voix en l'élection et, cela fait, lèvent les affiches de ces trois portes et font rapport de tout. Le sindic déjà nommé est partout, et requiert acte du tout aux notaires; cela fait, ils se prosternent tous devant le président, font leur confession générale; le président les absout de tous péchés, excomunication et interdiction, si de droit ils en avaient encouru. Après quoi ils sont remis en leurs places, le président les harangue, exhorte et conjure d'élire celui qu'ils jugeront en Dieu, le plus utile pour le bien public de l'église, sans aucune affection particulière; l'exhortation faite, il leur propose quelle voie ils veulent observer en cette élection. Ils répondent tous qu'ils veulent suivre la voie qu'on appelle scrutinium, à la charge que si par cette voie, ils ne se pouvaient accorder, ils y procèderaient par une autre. Etant tombés d'accord en cela, ils prêtent tous le serment ez mains du président, mettant les deux mains sur le Te Igitur qui est le canon de la messe; lequel serment ils prononcent en paroles expresses qui sont: Ego N. juro et promitto omnipotenti Deo et sancto Salvatori, sub cujus nomine haec ecclesia Sarlatensis, dedicat est cum eligere quem credam futurum eccleziae in spiritualibus et temporalibus utiliorem, nec illi vocem dare quem verisimiliter scivero promissione aut datione alicujus rei temporalis, seu per se aut per alium interposita persona, aut alias qualitercunque directe vel indirecte pro se electionem procurare. Cela fait, ils élisent trois d'entre eux qu'ils appellent scrutatores, auxquels ils donnent entière puissance de rechercher et retirer secrètement les voix et suffrages d'un chacun, iceux mettre par écrit, les conférer ensemble et les publier quand il en sera temps. Etant d'accord des trois scrutateurs, ils élisent le lieu de scrutinium dans le cloître même et du côté du réfectoire, assez éloigné du chapitre, afin que ceux qui iront apporter leurs voix aux scrutateurs ne fussent ouis ni entendus de ceux qui étaient audit chapitre. En ce lieu là, ils font apporter une table et des sièges pour les scrutateurs, les notaires et témoins. Cela fait, les scrutatores baillent leur voix l'un après les autres par écrit en cette façon: Ego N. nomino in episcopum et pastorem istius ecclesiae videlicet N. sufficientem et elegunt ac bene meritum et in ipsum consentio. Après que chacun des scrutateurs a baillé son cartel en telle sorte écrit et signé de sa main, ils appellent tel du chapitre que bon leur semble, lequel vient à eux l'adjurent derechef de bailler son cartel en la susdicte forme, écrit et signé de sa main et, après qu'il s'est retiré au chapitre, ils appellent un autre qui procède de mêmes, et ainsi jusqu'au dernier. Cela fait, les scrutateurs, les notaires et les témoins s'en retournent au chapitre. Le président déclare le scrutinium être fait; les somme de dire s'ils veulent varier ou persister, puis leur demande s'ils veulent que le scrutinium soit publié; ils répondent qu'ils le veulent; alors le président et les scrutateurs disent et déclarent qu'il y a trois personnages nommés pour être évêques de Sarlat, savoir M. Bertrand de Sédières, prêtre, licencié ez droit, prieur de l'église collégiale St Caprasi, noble Egidius de la Tour, prêtre, bachelier ès droitz, protonotaire du St Siège, frère du sieur vicomte de Turenne, et Guilhaume de la Douze, prêtre, chanoine de Périgueux, protonotaire du St Siège et conseiller du roi au parlement de Bordeaux. Toutefois avec cette différence que sieur de Sédières avait neuf voix, Egidius de la Tour en avait cinq et sieur de la Douze n'avait qu'une seule voix; que telles estaient les voix de quinze qu'ils estaient. Lors, le premier de ceux qui avaient nommé Egidius de la Tour se lève, harangue et maintient que l'élection dudit sieur de la Tour devait tenir, tant a cause de son zèle et mérite, que de ceux qui l'avaient nommé. Icelui ayant achevé, le principal de ceux qui avaient nommé ledit sieur de Sédières prend la parole et maintient le contraire, soutient que ledit sieur Sédières devait être confirmé pour plusieurs raisons. Celui qui avait nommé le sieur de la Douze montre que les voix des deux autres se ruinent l'une l'autre, et que ledit de la Douze devait être nommé. Après plusieurs protestations, les cinq qui avaient nommé Egidius de la Tour et celui qui avait nommé le protonotaire de la Douze sortent du chapitre, et les neuf qui avaient nommé Bernard de Sédières consultent ce qu'ils ont à faire. On présuppose que ledit sieur de Sédières était en la ville et qu'il le fallait prier d'accepter leur élection. Cette proposition est trouvée

 

 

Fol. 8 r°

bonne et partant ils députent quatre d'entre eux pour ce faire, lesquels se transportent à son logis et le prient d'accepter leur élection; il demande délai jusqu'au lendemain, attendu l'importance de la charge; et avenant le lendemain, jour de vendredi 26 octobre audit an 1492, les dits députés s'en retournent le matin au logis dudit sieur de Sédières élu, pour avoir sa résolution, auxquels il fait réponse qu'il acceptait leur élection, et bailla son consentement par écrit en telles paroles: In laudem et honorem Altissimae Trinitatis, Patris, Filii et Spiritus Sancti, Mariae Virginis benedictae, sancti que Salvatoris sub cujus laude et preconio ecclesia cathedralis Sarlatensis est fundata et sancti Sacerdotis, cujus corpus in ipsa habetur, totius que ageninis civium supernorum, ego Bernardus Sediera, electus in episcopum et pastorem ipsius ecclesiae, visa per me electione facta de me, processu de super facto cum subsequenti presentatione; quia divina voluntati resistere non possum nec debeo, nec ambitiosas consentio nec superbe resisto, sed quia, charitatis necessitas me consentire compellit, ideo electioni mihi presentatae votis que religiosorum in me consentientium et eligentium puro animo humiliter consentio. Les députés s'en retournent, baillent cet écrit aux notaires, après l'avoir fait voir aux autres religieux. Les notaires délivrent le procès-verbal de toute la procédure audit de Sédières, élu pour avoir la confirmation de l'archevêque de Bordeaux et ses provisions et bulles du pape.

Advenant le 23 février, le dit sieur de Sédières, étant averti que Armand de Gontaud de Biron prenait possession de l'évêché en vertu de ses provisions obtenues sur la nomination du roi, s'y oppose et fait citer ledit Armand devant le métropolitain pour y déduire ses causes d'opposition; et puis le fait assigner en complainte au parlement de Bordeaux. Armand évoque la cause au conseil privé, et là les parties sont renvoyées au parlement de Paris. Gilles de la Tour obtient un rescrit de Rome et fait citer Armand devant l'official de Clermont, juge délégué, qui vient à Sarlat pour cet effet. Guilhaume de la Douze obtient aussi un rescrit et fait assigner Armand devant le sieur de Ronsenac et l'official de Périgueux, juges délégués. Les gens de Gilles de la Tour prennent la maison épiscopale sur Armand, non obstant la garnison qu'il y tenait, de quoi Armand se plaint au roi et fait venir de Paris un maitre des requêtes pour en informer. Sur ces contestations, tant la maison que les fruits de l'évêché sont séquestrés par arrêt, et un conseiller du parlement de Paris est envoyé à Sarlat pour l'exécution d'icelui.

L'an 1495, en septembre, Bernard de Sédières meurt à Paris à la sollicitation de cet affaire. Le roi écrit au chapitre de ne bailler aucun compétiteur à Armand et leur envoie la lettre par un de ses conseillers, archidiacre de Poitiers. Cette lettre fut cause que, le chapitre assemblé pour procéder à une nouvelle élection, six de ceux qui avaient nommé Sédières élurent de nouveau Armand, mais les autres trois, avec les cinq qui avaient élu Gilles de la Tour, élurent Raymond de Comers, recteur de Sérezac, issu de la maison de Langlade près de Martel, qui était chancelier du vicomte de Turenne. Lequel, comme on disait, avait tiré parole dudit Comers de lui céder tous les droits qui lui seraient acquis par telle nomination. Comers fait citer Armand à Bordeaux devant l'archevêque, lequel commet et envoie à Sarlat, en octobre 1495, Louis Cotet, prieur de la Réole et Jean Rubi, official de Cahors, pour connaitre de la validité de l'élection. Ces deux commissaires appointent les parties à contrariété et sur ce, les enquêtes étant faites et rapportées, sentence est prononcée en faveur d'Armand, à laquelle Comers est appellant.

En mai 1496, Philippe Simon, conseiller du roi, vient de Paris à Sarlat, met l'évêché en séquestre et furent faits vicaires généraux pour le spirituel et pour le temporel.

Comers, relevant son appel, obtient un rescript de Rome, adressé à l'official de Montauban qui vient à Gourdon pour ce sujet. Là fut parlé d'accord, et les parties ayant convenu du sieur évêque de Cahors, ils s'assemblèrent à Salviac et puis à Mercuès, où furent passées quelques procurations pour l'accomodement. L'arrêt de la maintenue fut donné à Paris. La même année se fit sacrer à Limoges et, le premier février 1498, fit mettre à exécution ledit arrêt portant main­levée des fruits de l'évêché en sa faveur contre Raymond de Comers; et le même jour, fit son entrée solemnelle à Sarlat, comme paisible possesseur de l'évêché, duquel il tint le siège pendant 26 ans, à compter du premier jour de sa prise de possession, jusqu'en 1519; et il se démit en faveur de Charles de Bonaval, comme il sera dit en son lieu, et prit le titre d'archevêque de Nazareth. Il portait ses armes inquartées d'or et de gueule.

 

1498. - Gabriel Dumas est évêque de Périgueux.

En ce temps là, il y avait à Belvès écoles de grammaire, logique, philosophie et musique. Et le prieur avait, en fait, le pouvoir de conférer toutes les places de régens, lequel pouvoir est à présent dévolu au chapitre de Sarlat en qualité de prieur.

Depuis que l'abbaye de Sarlat avait été érigée en évêché, on avait souvent proposé de raser l'ancienne église abbatiale pour la bâtir à la moderne, avec la splendeur requise à une église cathédrale; à cause de quoi, le 28 juillet 1504, on commença à démolir l'ancienne église et, le 6 février qu'on comptoit encore 1504, furent jetés les fondemens de celle qu'on voit à présent imparfaite. Frère Jean de Magnagnac, vicaire de l'évêque, posa la première pierre du côté de la chapelle St Pierre, et Guilhaume de Plamon, prévôt, posa la seconde du côté de la chapelle du St Esprit. Pierre Esclache architecte conduisait l'ouvrage lequel, peu d'années auparavant, avait achevé l'église parroissiale.

 

1507. - Le lundi de Pâques 5 avril 1507 Armand de Gontaud de Biron, sacra l'église parroissiale Ste Marie de Sarlat et ordonna que la fête de ce sacre fut tous les ans solemnisée le 9 de mai, donnant un an et un jour de pardon à tous ceux, qui à tel jour assisteraient à l'office de ladite église.

 

1513. - Gui de Chateauneuf est évêque de Périgueux après le décès de Gabriel Dumas.

 

1514. - Au couvent des cordeliers de Sarlat, est assemblé le chapitre général de tout l'ordre, où se trouvèrent environ quatre cents religieux.

 

1515. - Les fêtes de Pâques 1515, les chanoines de l'église collégiale de Biron commencèrent à faire le service divin en l'église collégiale

 

 

Fol. 8 v°

de Biron, de nouveau édifiée et dotée par Pons de Gontaud, seigneur et baron de Biron. La même année, par autorité du pape et bulle expresse sur ce expédiée, est permis aux religieux de l'église cathédrale de Sarlat de vivre séparément, chacun en sa chambre, à la mode des autres églises cathédrales et de prendre leur prébende en blé et en vin, par barriques et non par livraisons journalières.

 

1519. - Carolus de Bonaval est le 20e évêque de Sarlat. Ses provisions sont expédiées à Rome, sur la résignation d'Armand de Gontaud, 5 idus septembris, pontificatus Leonis X anno 7, qui est le 9 septembre 1519. Il fit son entrée solemnelle à Sarlat le 9 novembre suivant, et mourut au commencement de septembre 1527, ayant demeuré évêque 8 ans. Il était de la maison de Bonneval, en Limousin, fils d'Antoine de Bonneval et d'une fille de la maison de Foix. Il avait plusieurs frères, l'aîné des quels, nommé Germain, fut gouverneur du Limousin. Le puiné fut lieutenant du roi en Provence, avec le comte de Tende, lorsque Charles V assiégea Marseille. Le 3e, nommé Focaldus, fut évêque de Périgueux en l'an 1531 jusqu'en 1540. Ses armes étaient d'azur et un lion d'or, armé et couronné de gueule. Lorsqu'Armand de Gontaud lui résigna, il se réserva la collation et institution de tous les bénéfices du diocèse avec la jouissance du doyenné d'Issigeac et dépendances d'icelui. Et à cause de ce, il se trouve plusieurs collations et institutions de bénéfices de ce diocèse données par Armand, archévêque de Nazareth, pendant le siège de Bonneval et deux ou trois subséquents évêques, à toutes lesquelles est insérée cette clause: cujus, occurrente vacatione, ad episcopum Sarlatensem ut ad praesens est ac nos dispensatione et reservatione apostolica in resignando nostrum episcopatum nobis factis et indultis, collatio et institutio pertinet, si bien que Charles de Bonneval ne pouvait ni conférer ni instituer et ne jouissait rien d'Issigeac.

 

1520. - Par autorité du pape et bulle expresse de l'an 1520, les religieux de l'église cathédrale de Sarlat sont réduits à 14, et depuis cette réduction ont entretenu des domadiers et prébandiers, maître de musique, enfants de coeur à l'instar des autres églises cathédrales.

 

1522. - Barthélémy de Salignac, frère du baron dudit lieu, docteur en droit et protonotaire du st siège, voyage au Levant, visite et remarque les singularités de la Terre-Sainte, et en fait un livre en latin, qu'il fait imprimer à Lyon l'an 1596 (F.B. lire 1526). C'est la plus ample description de la Terre Sainte qui ait été faite avant lui, de laquelle Christianus Andriconius s'est grandement servi en son livre intitulé, Theatrum Terrae Sanctae.

 

1523. - Jacobus de Castronovo est évêque de Périgueux.

Gui d'Eydie est le 21e évêque de Sarlat, élu après le décès de Charles de Bonneval, et pourvu à Rome le 6 février 1527; et son élection et provisions vérifiées à Bordeaux, le 3 avril 1528, par le vicaire général de Jean de Foix de Candale archevêque. Le roi, averti du décès de Charles de Bonneval, écrit au chapitre une lettre datée du 18 septembre 1527, par laquelle il leur mande que s'ils ont quelque privilège particulier d'élire leurs évêques, qu'ils le lui envoient pour le faire voir à son conseil, avec promesse de le garder et observer inviolablement s'il était trouvé bon et valable et, attendant qu'ils l'aient fait voir, leur défend de procéder à aucune élection. Un des 100 gentilshomes de la chambre du roi, nommé Eymeric Cornil, porta cette lettre à Sarlat le 27 décembre, accompagné du lieutenant général, procureur du roi, greffier et autres officiers du siège, fait ouverture de ladite lettre en présence des religieux, lesquels il somme d'envoyer par deux de leurs religieux leurs privilèges; si aucun ils en ont concernant l'élection de leurs évêques, leur interdisant de la part du roi, de faire aucune élection, que plutôt ils n'aient obéi, à peine de nullité et de rébellion. Ces inhibitions n'empêchèrent point l'élection de Gui d'Eydie ni l'effet d'icelle. Celui qui prétendait d'être nommé par le roi, étant averti des réservations et droits qu'Armand de Gontaud avait sur l'évêché sa vie durant, desquels a été parlé ci-dessus, méprisa et laissa Gui d'Aydie en libre possession de l'évêché, lequel mourut le 1er avril 1529, n'ayant joui de l'evêché qu'environ onze mois. Il était protonotaire du St Siège, licentié en droit, baron et vicomte, fils de Odet d'Eydie et Anne de Pons, seigneur et dame de Ribeyrac, et portait ses armes d'azur à quatre lièvres d'or en pal.

Jean de Planis est évêque de Périgueux.

Jean de Rillac succède à Guy d'Eydie; c'est le 22e évêque de Sarlat. Lequel d'Eydie décéda le 1er avril 1529; les religieux s'assemblèrent après la sépulture, et firent au 17 du même mois l'élection du futur évêque. Les consuls, prévoyant le désordre qui pourrait arriver à raison de la multitude des gentilshommes qui viendraient solliciter l'élection pour leurs amis, assemblent le conseil, auquel est ordonné de faire garder et de fermer toutes les portes de la ville sauf une. Le 6, ils reçoivent une lettre missive du roi qui leur mandait de dire et prier les religieux de Sarlat d'élire évêque Jean de Rilhac, abbé de St Jean-d'Angely, laquelle ils signifient aux religieux, 2 ou 3 jours avant le terme indiqué pour l'élection. Raymond de Prouet, lieutenant du sénéchal et les consuls, avec nombre d'babitans, vinrent en armes dans le cloître, et avec grandes menaces firent inhibitions aux religieux de procéder à l'élection de leur évêque, leur otèrent les clefs de la maison épiscopale, et mirent sous la main du roi le temporel de l'évêché; et avertis que les religieux avaient demandé deux docteurs de Cahors pour leur servir de conseil en la future élection, les arrêtèrent à l'entrée de la ville, et les firent prisonniers dans une maison jusqu'à ce que le jour indiqué pour l'élection fut passé. Les religieux, se voyant ainsi troublés, envoyèrent à Bordeaux quérir des lettres pour faire assigner lesdits Prouet, consuls et habitants, les quelles ils obtinrent de la chancellerie le 24 avril 1529. Le désir qu'ils avaient de conserver leur ancien droit d'élire leur prélat les porta à procéder, malgré tous ces troubles et empêchemens, à l'élection de leur évêque; si bien qu'ils élurent un nommé François Borgueuil; cette élection fut inutile. Car Jean de Rilhac se trouva pourvu à Rome, sur la nomination du roi; lequel prévalut et fut maintenu, mais il ne jouit de l'évêché que la seule récolte de l'an 1529, après laquelle il mourut, ayant été évêque que 7 ou 8 mois; tellement que l'an qu'on comptoit 1529, il y eut trois évêques à Sarlat, savoir Guy d'Eydie, François Bourgueuil et Jean de Rilhac, le troisième se retira. Il portait le nom de Rilhac et

 

 

Fol. 9 r°

non d'Abzac, car son aïeul, le seigneur de la Douze qui vivait encore, ne voulut permettre que son fils, qui était père dudit Jean, eût le surnom de la maison. Avant d'être évêque de Sarlat, il avait demeuré longues années abbé de St Jean d'Angely. Ses armes étaient écartelées, les premières chargées d'or avec une face de gueule et 6 fleurs de lys d'azur, trois sur la face et autant dessous, parallèles à la face.

 

1529. - Le 4 mars 1529, à Bordeaux, par arrêt, fut dit que les arrérages dus aux feu évêques Bonneval et d'Eydie seront employés à la réparation de l'église cathédrale.

Jacobus de Larmandie succède à Jean de Rilhac et est le 23e évêque de Sarlat. Il fut élu par le chapitre incontinent après le décès dudit de Rilhac; son élection confirmée à Bordeaux par les vicaires généraux, le siège épiscopal vacant alors, et fut pourvu à Rome sur cette élection.

 

1533. - En même temps, Richard Le Rouillé, abbé de Riveau, fut nommé par le roi, mais il décéda avant d'avoir recouvert ses provisions de Rome. Après son décès, d'Iverni conseiller au grand conseil et maître des requêtes, obtint une nomination du roi, mais il ne put être pourvu que Jacques de Larmandie ne se trouvât évêque, sacré et en possession. Il mourut en octobre 1533, après avoir tenu le siège trois ans. Il était religieux de l'ordre de st Benoît, ancien  abbé de la Sauve entre deux mers, et prévôt de l'église de Sarlat. Il fut le dernier parvenu par la voie des élections. Il était issu de la maison de Larmandie en Périgord, portait ses armes de gueule à une épée d'argent sur pal, la pointe en haut et un bord d'azur chargé de neuf besans d'or.

Le 2 août même année, par arrêt du parlement de Bordeaux, Armand de Gontaud, archevêque de Nazareth, est condamné de donner annuellement, pendant qu'il jouira les revenus d'Issigeac et autres membres de l'évêché de Sarlat qu'il s'était réservés lors de sa résignation, la somme de 660 livres pour les réparations de l'église cathédrale de Sarlat; et est ordonné que l'édifice de ladite église commencée sera visitée par Mathurin Galopin, Etienne Bardoin et Guilhaume Medron, maîtres architectes de Bordeaux, pris et nommés d'office par la cour, et les fondemens ouverts par eux en présence de Blaise Bernard, maître maçon de Sarlat, qui conduisait ledit édifice; et l'avis desdits architectes rapporté en la cour pour être ordonné si l'édifice doit être démoli et recommencé, ou continué sur ce qui se trouve fait.

Le 17 septembre 1531, décéda Armand de Gontaud, agé de 69 ans; il avait été évêque de Sarlat 25 ans, et 11 ans archévêque de Nazaret. Et fit raser l'ancienne église cathédrale de Sarlat et jeter les fondemens de celle qu'on y voit à présent; et après avoir construit les chapelles qui sont à l'entour du coeur, il résigna l'évêché à Charles de Bonneval et laissa l'ouvrage imparfait, et tel qu'il est encore. Il fit bâtir l'église d'Issigeac pour la construction de laquelle il fallut 40 ans. Il était sieur de Biron, ses armes étaient écartelées d'or et de gueule. Il fut enterré dans l'église collégiale du château de Biron. Sur son sépulchre fut gravée, sur une lame de cuivre, cette épitaphe: Armando de Gontaut, Sarlatensi vigilantissimo pontifici, pio, frugi, casto, religioso, mentis magnitudine, animi virtute, praestanti delubrum. D. O. M. D. Q. immortalium aedificatori, homini pietate cum in suos omnes egregia tum vero maxime in familiam de Biron ex qua erat singulari, qui LXIX aetatis suae anno exacto XX kal. octobris anni M. D XXXI diem suum obivit, haeres ex fratre nepos a virtutis ergo de reference gratiae causa benemerenti faciendum curavit. Ce prélat avant de mourir vit 4 successeurs en son évêché de Sarlat qui sont Charles de Bonneval son résignataire, Guy d'Eydie, Jean de Rilhac et Jacques de Larmandie.

Nicolaus de Gadis, cardinal diacre du titre de St Théodore, est pourvu de l'évêché de Sarlat par le décès de Jacques de Larmandie, et fait le 24e évêque de ce diocèse. Il était florentin, parent de madame la dauphine Catherine de Médecis, laquelle obtint du roi sa nomination, et la lui envoya à Rome où il se fit pourvoir; et en prit possession le 8 février 1533 par Paulus de Portis, protonotaire du st Siège, son procureur. Le 23 avril 1541 il vint à Sarlat, et y fit son entrée solennelle, 8 ans après sa prise de possession. Les consuls vont au devant de lui accompagnés de cent cinquante habitans, et le receuillent aux plaines de la Roussie, à l'extrémité de la terre de Sarlat; et le conduisent dans le couvent des cordeliers. Il entra par la porte de Landrevie, où on avoit fait un arc de triomphe sous lequel il prêta le serment accoutumé. Il fut 12 ans, évêque de Sarlat. Il y fit fort peu de séjour, et le diocèse fut servi par Joannes Fabri, évêque d'Aure, qu'il commit avec titre de coadjuteur, et gouverné par Antoine de Noailles, en qualité de vicaire général. L'an 1546 il démit de l'évêché en faveur de François de Sènetaire. Le pape Clément 7 l'avait fait cardinal en mai 1527 sub titulo Sti Theodori. Il se trouva à Rome à la création de Paul III élu le 7 octobre 1550. Sous Paul III, il changea de titre et fut appelé cardinal diacre tituli sanctorum Viti et Modesti in macello martyrum. Et, sous Jules III, fut fait cardinal prêtre tit. Stae Mariae in via lata. Il mourut à Florence le 17 février 1552. Il portait ses armes écartelées, les premiers d'or avec cinq tourteaux de gueule, et au dessus un plus gros que les autres chargé de trois fleurs de lys d'or en devise; les autres étaient d'azur avec une croix d'or fleuronée.

Foucaud de Bonneval est évêque de Périgueux. Il était frère de Charles de Bonneval, évêque de Sarlat. Il était premièrement évêque de Bazas, et changea avec Jean de Planis pour être évêque de Périgueux.

 

1546. - François de Seneterre, est le 25e évêque de Sarlat, pourvu sur la démission de Nicolas de Gadis, cardinal. Il entra à Sarlat le 15 août 1546, et prêta le serment accoutumé. Il était de la maison des Fontanille en Auvergne et religieux de l'ordre St Benoît. Son neveu avait épousé Madeleine de Rouffignac, fille du président Chavanac. Ses armes étaient d'azur à cinq fuseaux d'argent et un chef à trois lambeaux de même métal. L'an 1567, il résigna l'évêché en faveur de François de Salignac, après y avoir tenu le siège 22 ans, et mourut en septembre même année. Il eut la réputation du plus libéral et débonnaire évêque de Sarlat qui ont été avant lui.

 

1550. - Jean de Lustrac est évêque de Périgueux.

 

1554. - Gui Bouchard de la maison d'Aubeterre est évêque de Périgueux.

 

1558. - Petrus évêque de Cahors, de la maison de Bertrand de Toulouse, est sacré évêque à Monpazier au mois de juillet 1558 par François de Seneterre, évêque de Sarlat, et autres deux evêques. François de Seneterre susdit, ratifie et confirme les statuts de l'église collégiale de Montpazier par lesquels est pris règlement sur les collations des chanoinies de ladite église, lesquelles, selon la bulle de la fondation de ladite église, appartiennent au sieur évêque et aux chanoines d'icelle, chacun à son tour. Et, pour ce qu'il est avenu souvent que chacun prétendait à son tour lors de quelque vacance, d'où étaient sortis plusieurs procès. Pour les éviter ordonnent, d'un commun consentement, que dorénavant les chanoinies qui vaqueraient dans les mois d'octobre, novembre, décembre, janvier, février et mars seront par l'évêque conférées. Celles qui vaqueront au mois d'avril, mai, juin, juillet, août et septembre seront conférées par lesdits chanoines assemblés, où ceux qui ne sont pas in sacris ne pourront avoir voix délibérative.

 

1560. - Du tems que Nicolas de Gadis était évêque de Sarlat, il se parlait en Périgord, comme au reste de la France, de la secte des luthériens laquelle changea de nom dans les premières années du siège de François de Sénetère, et fut appellée des calvinistes. On reconnut que plusieurs français s'étaient laissés aller à telles opinions qu'ils decrivaient [...], faisant

 

 

Fol. 9 v°

glisser des imprimés et tenaient des assemblées secrètes. Mais, environ l'an 1560, se voyant maintenus de quelques grands du royaume, au lieu qu'auparavant ils ne parlaient qu'en secret, ils levèrent le masque et firent par toute la France de grandes insolences. De telles gens se rendirent maitre de Montignac, firent prêcher un ministre sur la place publique nommé Richard d'Orléans, tuèrent plusieurs prêtres et pillèrent les églises.

A Sarlat se découvrit une troupe de ces luthériens qui firent venir un ministre nommé Raymond Duroy, qui avait été religieux à Uzerche; et le firent prêcher ouvertement dans plusieurs de leurs maisons, quelqu'opposition que fissent les catholiques. Le 24 février, qui était alors le pénultième [mois] de l'an, à Issigeac les gens de cette secte menèrent un ministre, et le firent prêcher dans l'église collégiale; au mois de mars occuppèrent l'église par violence, et la pillèrent. Ils en firent ainsi dans d'autres églises voisines d'Issigeac.

 

1561. - Pierre Fornier est évêque de Périgueux.

Le 6 avril de ladite année 1561, l'église cathédrale de Sarlat fut sécularisée et les religieux faits chanoines; cette sécularisation avait été proposée longtemps auparavant. Le cardinal de Gadis étant évêque de Sarlat, les articles en furent dresssés, mais l'entreprise sursoit jusqu'au 2 octobre 1553, que les consuls et principaux officiers et habitants de Sarlat s'assemblèrent à la maison de ville où cette réduction fut proposée et agréée de tous. Lesquels, en sortant de la maison de ville furent à la salle épiscopale où ils trouvèrent François de Séneterre, évêque de Sarlat, et aux religieux de son chapitre, auxquels ils déclarèrent qu'ils consentaient volontairement à la sécularisation proposée, les priant de la poursuivre et offrant d'apporter ce qui sera en leur pouvoir; et pour témoigner leur bonne volonté, envoyèrent peu de jours après procuration au conseil privé du roi pour prêter le serment requis en pareil cas.

 

1554. - Le 7 février suivant, le roi, octroya son placet et consentement. Le 6 avril 1554 fut tenu le chapitre général où assistèrent tous les religieux de Sarlat et tous les prieurs dépendants de leur chapitre. Ce jour là, les articles sur ce sujet furent lus à l'assemblée et approuvés de tous. Il fut arrêté qu'on poursuivrait cette sécularisation aux frais du chapitre. La grâce fut accordée par le pape Jules 3, le 5 des nones de mars et le 6 de son pontificat (3 mars de ladicte année 1554). Comme on pourchassait l'expédition des bulles, il décéda, et après lui fut élu Marcellus qui ne tint le siège que 22 jours, auquel succéda Paul 4 qui tint le siège quatre ans, durant lesquels la poursuite supercéda et, après son décès, les bulles furent expédiées par son successeur Pie 4 à Rome.

 

1559. - Le 8 des ides de janvier 1559, premier de son pontificat, sous la forme qu'ils appellent Rationi congruit. Le roi, par ses lettres du 16 février 1560, consent à l'exécution des bulles, lesquelles finalement furent fulminées et mises en exécution, l'an 1561, par Pierre de Baynac, official de Sarlat, commissaire en cette partie député; toutes les parties qui y pouvoint prétendre droit étant présentes ou duement intimées, et la sentance fut prononcée ledit jour 6 avril 1561, à midi et exécutées à vêpres.

 

1561. - Si bien que tous les religieux qui avaient assisté à la messe avec leur habit noir de st Benoît en moines réguliers, se montrèrent à vêpres en surplis et aumusses, et prêtres séculiers et chanoines.

Les luthériens se saisissent de l'église paroissiale, y font leurs prêches, assemblées, la gardent comme une citadelle jusqu'à ce que le sieur de Losse y arriva, bien accompagné, la reprit et remit entre les mains des catholiques.

Le 6 décembre, un des factieux luthériens, Jean delpeyrat, fut enseveli dans le fanal du cimitière, chapelle faite en dôme en dedans et en pyramide en dehors, sise au milieu du cimetière, sans prêtres, sans flambeaux et sans autre compagnie que quelques hommes de sa secte. Il fut le premier luthérien enseveli à Sarlat.

 

1562. - Le 6 août 1562 quelques troupes de luthériens prennent Lalinde, pendent le premier consul avec le vicaire et six autres prêtres, et tuent cent habitants. Et 3 jours après s'en vont, laissant l'église et la ville pleines de sang et de corps morts. Ils prennent les chemins de Sarlat, Carlux et Gourdon, tuent tous les prêtres qu'ils peuvent attrapper, brisent les autels et images, vont joindre en Quercy une armée de luthériens que le Sieur Duras conduisait au Poitou; lequel vint assiéger Sarlat le 3 octobre. Et 3 jours après, lève le siège, brûle le couvent des Cordeliers, et le château de Tempniac. Et après avoir passé la Vézère vers le Bugue, prend le chemin de Mussidan; mais le 9 dudit mois d'octobre les sieurs de Burie et Monluc l'attaquent autour de Ver, mettent en pièces toute son infanterie, prennent l'artillerie et tout le bagage. 6000 hommes demeurèrent sur la place, le reste s'en fut en déroute; et le sieur de Duras se sauva à la fuite avec quelque cavalerie.

 

1564. - Jeanne de Biron, soeur du maréchal de Biron, religieuse, sort du couvent, quitte le voile l'an 1564, et fait profession de luthérianisme; elle demande son apanage, pour lequel lui fut donné Lavaur, avec la justice et autres apartenances, où s'étant retirée, elle y fait prêcher un ministre nommé Lafontaine où venaient ouir le prêche les luthériens du voisinage. Si bien que c'est le premier ministre qui a prêché aux luthériens de Villefranche, Monpazier, Gavaudun, Salviac et autres lieux circonvoisins.

 

1567. - Le prêche y fut continué jusqu'en 1567; elle se maria avec Jacques de Durfort, sieur de Boissières.

L'an 1564 l'hyver fut si terrible qu'il gela toutes les rivières de France, plusieurs blés, tous les oliviers, noyers, figuiers, lauriers, orangers, et autres arbres [...]. Et grande partie des vignes, et par ce moyen rafraichit les esprits les plus quereleux.

Fr. de Salignac est le 26e évêque de Sarlat, pourvu à Rome par la résignation de François de Seneterre par Pie V le 5 des kal. de septembre 1569, qui est à peu près 19 mois après la date de ses provisions. Et le 29 mai 1570, fit son entrée et prêta le serment au boulevard de Landrevie, et au chapitre devant la grande porte de l'église cathédrale. Il était de la Motte-Fénelon, qui est une branche de la maison de Salignac, portant les armes d'or à trois bandes de sinople. Avant d'être fait évêque de Sarlat, il avait été de longues années auditeur et vicaire général du cardinal du Belay et de François de Mauni, archevêque de Bordeaux. Il était frère du sieur de la Motte, chevalier des deux ordres du roi et ambassadeur ordinaire du roi d'Angleterre.

 

1570. - Il résigna l'évêché en faveur de Louis de Salignac, son neveu.

En 1567, les luthériens d'Issigeac contraignent les catholiques à coups de bâton d'aller au prêche, coupent la tête à un prêtre, rompent le coeur de l'église, montent sur la voûte, mettent le feu à la charpente et réduisent tout en cendres.

L'an 1568, une armée de luthériens appelée les provençaux venant du Rouergue, Vivarès, Dauphiné et Languedoc, pour aller en Poitou, passa au mois d'octobre la Dordogne à Souillac et de là par Carlux, Laroque, Baynac, St André et le Bugue, se conduit au bas Périgord, tuent les prêtres et brûlent les églises. Elle était composée de 20000 hommes de pied et environ 8000 chevaux.

 

 

Fol. 10 r°

La même année, 25 novembre, fut brûlé le prieuré de Laurenque près de Gavaudun par un nommé St Selve de Gavaudun. C'était un prieuré conventuel, de l'ordre de saint Benoît, dépendant de l'église cathédrale de Sarlat, qui depuis a été uni à ladite église. Il était beau et bien bâti. Lorsqu'il fut brûlé, il était tenu en commende et n'y avait qu'un prêtre nommé Martin Rigal qui le gardait, et y faisait le service pour le prieur commendataire; lequel Rigal fut attaché à un pied de lit par ledit St Selve et fut brûlé tout vif avec les meubles et bâtiments.

En août 1570, fut publiée une paix qui dura deux ans; pendant ce tems les luthériens voyant que les opinions de Luther n'étaient pas assez éloignées de la religion catholique, les quittèrent pour celles de Calvin. Ils perdirent le nom de luthériens ou protestans, et furent appellés calvinistes sacramentaires et huguenots. Ce dernier était un nom de guerre, et les autres noms, de secte et d'hérésie.

 

1572. - En janvier 1572, les calvinistes de Domme commencent à ensevelir les morts à leur façon, dans un cimetière acheté par eux de nouveau; les catholiques trouvent étrange de voir sur la clôture de la nuit porter un corps en terre comme à la dérobée et sans aucune action religieuse.

Le 25 octobre ladite année, les calvinistes prirent Villeréal par l'entremise de ceux de leur secte qui étaient dedans, font prêcher un ministre et contraignent les catholiques d'aller au prêche.

 

1573. - Le 17 avril 1573, les calvinistes surprennent Souillac. Les habitants se sauvent dans l'abbaye où ils sont incontinent assiégés.

Les catholiques du royaume prenant assurance sur la paix arrêtée au siège de La Rochelle, sont surpris en divers endroits, car les calvinistes reprennent subitement les armes en février 1574, et surprennent plusieurs villes et entr'autres Sarlat le 22 février 1574, conduits par le capitaine Vivant. 3 chanoines y furent tués et quelques autres habitants. Il pillèrent les églises et les reliques dont Charlemagne avait enrichi l'église cathédrale de cette ville; elles furent brûlées. Le corps de ce grand Sacerdos fut jeté à la voirie. Les vases sacrés furent enlevés et brûlés, et les prêtres rançonnés, fugitifs ou massacrés.

Sr. de Salignac, évêque de Sarlat était à Fénelon lors de la prise de sa ville, et fut peu de jours après à Issigeac où il retira promesse des catholiques et calvinistes de vivre en paix; les calvinistes au mépris du serment mirent la ville entre les mains de leur secte le 2 mars. Les catholiques se retirent dans la maison épiscopale où ils sont assiégés. Ils capitulent moyennant 4000 livres que l'évêque promet pour tous. L'évêque fut à Fenelon, et les autres où ils purent. Les calvinistes pillent la maison de l'évêque, en abattent en partie les murailles, démolissent l'église et jouissent des biens de l'évêché les années suivantes jusqu'à l'édit de pacification; le 11 mai suivant, Sarlat est repris par les catholiques. Cette prise fut le jour qu'on célébra l'octave de Sacerdos, au nom duquel est fondée l'église cathédrale de la ville.

Le 21 juin, Monpazier est pris par les calvinistes conduits par le même capitaine Vivant. Les chanoines sont fugitifs et l'église sert pour garder les munitions de guerre.

Pierre Fornier évêque de Périgueux est assassiné pendant la nuit dans son lit au Château l'Evêque. Et sieur de Bourdeille, de l'ordre de saint Benoit et Saint Denis en France, lui succède. Il fut évêque de Périgueux depuis 1574 jusqu'en 1600.

Le 6 août, Périgueux est pris par les calvinistes, les prêtres massacrés, les églises pillées, démolies ou brûlées, le service divin aboli. Les officiers de justice tués ou faits prisonniers et rançonnés, les habitants chassés de leurs biens. L'église cathédrale de Saint-Etienne, la maison épiscopale, les maisons canoniales, et tous les couvents abattus et rasés, les reliques et titres mis en cendre. Etrange réformation!

 

1576. - Par l'édit de paix de 1576, Périgueux est une des villes réservées aux calvinistes pour les exorter, et par ce moyen les habitants ne jouiront pas du bénéfice de la paix.

Le 1er janvier 1577, Belvès est pris par les calvinistes. Le sieur de Bourrelie, catholique, y entra en qualité d'ami et se trouvant le plus fort, dit qu'il tenait pour les calvinistes. Quelques habitants, voyant la trahison, se retirent dans l'églize où ils sont assiégés. Et après avoir résisté quelques jours, se retirent sous promesse de vie; mais s'étant rendus, ils furent tous poignardés. Ainsi la ville revint aux calvinistes.

L'église et fort St Avit furent pris au même mois, et de même façon, car le sieur Pechgaudou, ayant fait toute sa vie profession de catholique, entre en qualité d'ami avec telle compagnie et équipage qu'il voulut; et comme il fut dedans assez fort pour garder la porte, il fit sonner la cloche pour avertir ceux qui étaient en enbuscade assez près du lieu, qui vinrent promptement. Quelques chanoines se mirent en défense, mais ils furent tués, blessés ou prisonniers. L'église fut démolie, le clocher brûlé et renversé, les cloches emportées, et titres et papiers mis en cendres.

Au mois de mai, Villefranche de Périgord est assiégée par les calvinistes conduits par Lavardin de la Noue. Le 29 dudit mois ils capitulent et se rendirent à condition de vie sauve; mais les calvinistes pillèrent la ville, tuèrent les habitants ou firent prisonnier et rançonner jusqu'aux enfants au berceau.

 

1578. - Le 11 juin 1578 Me Pierre Blancher de Sarlat, conseiller au parlement de Bordeaux, fonde le collège donnant pour cet effet sa maison paternelle, sise au quartier de Landrevie sur le ruisseau de Cuze, ensemble quelques prés, et jardins au faubourg de Landrevie. Le 27 novembre sieur François de Salignac, unit au collège, du consentement du chapitre, les fruits d'une chanoinie de la cathédrale, ensemble deux cents livres de pension [...] sur la cure de Ferransac.

Ludovicus de Salignac est le 27e évêque de Sarlat, pourvu à Rome par le pape Grégoire 13, en mars, sur la résignation de François de Salignac, son oncle en 1578.

 

1579. - Il prit possession le 7 septembre 1579, le siège ayant vacqué un an et 5 mois.

 

1580. - Il fit son entrée le 28 mai 1580; ses armes étaient à 3 bandes de sinople.

 

1580. - Le 25 mars les calvinistes conduits par le capitaine Vivant prennent la ville de Montignac et assiègent le château, qui fut ravitaillé par la noblesse catholique du pays. Les calvinistes se retirent après avoir pillé la ville et brûlé le pont.

 

 

Fol. 10 v°

1581. - Périgueux possédé par les calvinistes comme ville de réserve est pris l'an 1581 par les catholiques et habitants qui chassent la garnison, se remettent dans leurs biens, et rétablissent la religion catholique et le présidial. Les calvinistes d'Issigeac continuent leur rebellion contre l'évêque de Sarlat jouissant de ses biens et revenus.

 

1582. - Cet évêque obtient lettres du roi et commissaires exprès pour le temporel de la ville. Le 22 juillet 1582 il entre dans Issigeac accompagné de beaucoup de noblesse et devient le plus fort. Il fit réparer et fortifier sa maison, abattre partie des murailles de la ville; et après y avoir séjourné deux mois, y laisse une garnison et se retire à Sarlat.

 

1587. - Après la bataille de Coutras donnée le 20 octobre 1587, le vicomte de Turenne avec une armée de 800 chevaux et de 6000 hommes de pied vint assiéger Sarlat, l'investit le 25 novembre, mais il est contraint de lever le siège.

Le 25 octobre 1588, les calvinistes prennent Domme, le capitaine Vivant fit raser l'église et le couvent des augustins, y rétablit la religion calviniste et le 1er ministre qui y prêcha était Beaupoil.

Les calvinistes d'Issigeac, en mai, assiègent la maison épiscopale avec une couleuvrine et 4 pièces de campagne menées de Bergerac par le sieur de La Force, l'abbatent en 6 jours; les assiégés capitulent et sont conduits à St Sernin de la Barde.

La même année Louis de Salignac vend la terre de La Roque de Gajat à Armand de Salignac, sieur de Gaulehac son frère pour la somme de 5550 l., ce pour raison du temporel imposé sur le clergé de France en 1586 et 1587 montant à 1152 l., et pour 1588 à 390 l., revenant en tout à 1542 l.; restant 4008 l. de restant pour être employé au profit de l'évêché. Ainsi La Roque changea sa crosse avec une épée, et sa mitre avec un panache.

En 1590 le capitaine Vivant céda le gouvernement de Domme au sieur de Thémines pour certaine somme d'argent. Ainsi cette ville revint entre les mains d'un gouverneur catholique. Les calvinistes n'étaient pas prophètes car ils avaient mis sur la porte:

Plutôt le pape quittera Rome,

que ce Vivant ne quitte Dome.

 

1598. - Le 6 février 1598, Louis de Salignac, évêque de Sarlat, décéda au château de Tempniac agé de 49 ans, évêque 18 ans; il était savant, discret et fort doux. En 1582 il se trouva au conseil de Bordeaux où il harangua en latin à l'ouverture et à la clôture dudit conseil. En 1588, il fut député par le clergé de Bordeaux pour l'assemblée générale du clergé de France à Paris. En 1596 en janvier, il fut reçu conseiller du roy en son conseil privé; et la même année choisi par le roi pour assister aux états de Rouen en 1597. Il commença  à visiter son diocèze qu'il ne put achever étant malade, et mourut. L'evêché vacqua 5 ans 2 mois.

 

1600. - An 1600, sieur de Bourdeille, évêque de Périgueux, résigna son évêché à sieur Martin de Limoges, qui entre en possession le 9 février 1601. En ce même tems les églises sont rétablies ainsi que le clergé.

Ludovicus de Salignac est le 28e évêque de Sarlat, fils d'Armand de Salignac, sieur de Gaulejac, et de Judith de Bainac, neveu et filleul de son prédécesseur. Porte les mêmes armes. Il fut pourvu à Rome en novembre 1602 et sacré à Rome le 13 janvier 1603 par le cardinal Boniface Ferrarais (F.B. lire Belivaqua, qui était de Ferrare), évêque de Servia, et entra à Sarlat le 15 février 1615. Il est le 5e évêque de Sarlat de la famille de Salignac.

 

1607. - An 1607. Mrs Jean Vaur, Etienne Geneste, et François Lafon, clercs tonsurés de Sarlat, et autres s'assemblèrent plusieurs fois dans la chapelle Ste Anne ayant pour patron des pénitents blancs saint Jean-Baptiste, tantôt prenant la discipline et tantôt se revêtant de leurs habits blancs allaient ensemble dans les églises faire pénitence, se disciplinant jusqu'à effusion de sang et ainsi fut fondée cette confrèrie.

 

1608. - En 1608. On érigea une confrérie de pénitents bleus sous le patronage de saint Jérôme. Les pénitents bleus prirent la chapelle St Jean située dans l'enclos du chapitre.

La première procession des pénitents blancs eut lieu le 24 juin 1608.

Les pénitents blancs obtinrent du p. Malvi, gardien des cordeliers, l'endroit où était l'ancien réfectoire pour y célébrer leur [...] pax. Et de se servir de l'église et tribune moyennant 6 l. par an. Ils faisaient leurs exercices dans l'église des cordeliers et pour [...] vus, ils firent revêtir la tribune de toile. Ils étaient 11. Tous les vendredis matin ils allaient à l'église paroissiale où pendant la messe ils se disciplinaient sévèrement.

 

1608. - Le sieur Vaur fut à Souillac prendre copie des statuts des pénitents blancs et étant de retour, ceux de Sarlat promirent à Dieu de s'y conformer et de les observer.

 

1609. - Les pénitents blancs envoyèrent Me Bernard Mondesses prêtre prés [...] de l'église cathédrale à l'assemblée générale des cordeliers qui se tint à Donzenac en Limousin pour y faire homologuer leurs conventions. Ce qu'il obtint.

 

1610. - Les statuts de pénitents blancs furent présentés cette année à Mgr Louis de Salignac, évêque de Sarlat, qui les approuva et signa le 27 mars 1610.

La même année les pénitents blancs obtinrent de faire réparer, pour leurs exercices, l'église de St Nicolas, distante de la ville de 1500 pas. En 1615 à cause des guerres ils cessèrent d'aller à St Nicolas et firent leurs devoirs, sans la maitrise des enfants de choeur, du consentement de l'évêque. Mais le calme ayant repris depuis la même année, ils revinrent à St Nicolas pour leurs exercices.

 

1612. - Le 5 janvier 1612, Jean Martin, évêque de Périgueux, décède et François de la Beraudière lui succède. Les habitants de Sarlat désirant avoir un couvent de récollets, le font savoir à leur provincial qui envoya 12 religieux qui se trouvèrent à Sarlat le 10 juin 1612. Le lendemain en procession, on arbora la croix à la Rigaudie au nom du futur couvent. On leur donna une maison provisoire espérant les loger au couvent des cordeliers.

Le 27 mars 1613, l'évêque sous prétexte de certain bref obtenu par les recollets, accompagné des consuls et habitants de la ville, fit sortir les cordeliers de leur couvent; et 2 jours après y fut en procession, loger les recollets. Les cordeliers se rendirent appelants au parlement de Bordeaux. Et furent réintégré par arrêt du 9 juin 1614.

 

1615. - Les habitants firent une enquête (F.B. il faudrait lire quête), et de l'argent en achetèrent la maison de Tustal et quelques autres près la muraille de la ville, pour y bâtir un couvent aux recollets. Ils s'y logèrent et dressèrent une chapelle qui fut bénie le 15 août 1615. Et y firent quelque temps le service.

 

 

Fol. 11 r°

Le 3 juin 1618 on commença à bâtir le couvent et on posa les premières pierres. L'évêque posa la première, Mr. Gerard, lieutenant général la 2e, les consuls la 3e, et delle Jeanne de Brousse, veuve de Noël Ceron, la 4e. Toutes furent mises du côté de la grande rue où sont à présent les vitres de l'église. Ces pierres avaient chacune une croix gravée. L'évêque les bénit, les maçons prirent la première; l'évêque tenait un ruban violet attaché à la 1e pierre; le ruban du lieutenant était blanc, celui des consuls rouge, et celui de la delle, vert.

Quelques temps après, le réfectoire et dortoir bâtis, ils firent le service dans le dortoir, jusqu'à ce que l'église fut achevée. On travaillait au bâtiment et à la sacristie en 1622 et 1623, à la charpente en 1624 et 1625. Le cloître fut bâtit en 1669 ou 1670, ayant acheté la maison du sieur Roussignol, chirurgien et autres.

Religieuses de sainte Claire. Elles vinrent à Sarlat le 21 avril 1621, au nombre de six, en carrosse. Elles venaient du couvent de Tulle; elles descendirent à la porte de Lendrevie où était l'évêque, devant lequel elles se prosternèrent. Il leur donna sa bénédiction. Plusieurs demoiselles les conduisirent à l'hospice qui leur avait été préparé. Elles achetèrent en 1695 ou 96, la maison d'Hivernerie qui joint ledit couvent. Elles firent rebâtir en même tems leur chapelle. Par bulle du pape, la bénédiction de saint sacrement se donne dans ladite chapelle tous les 1ers vendredis de chaque mois. La grande fête est le vendredi après l'octave, outre 4 fêtes particulières, le 14 janvier nom de Jésus, 25 mars, Annonciation, 22 juillet, sainte Madeleine, et 21 novembre, jour de la Présentation.

 

1626. - L'église des recollets fut couverte en octobre 1626, et la 1ere messe fut dite le 1er novembre. Léonard Richard et Crémoux, bourgeois, donnèrent chacun 1500 l. pour les bâtiments de l'église. Hélie de Vayssière fit faire à ses frais, le retable, le tableau et le tabernacle.

En 1623, les pénitents blancs ne pouvant se rendre à St Nicolas, à cause des guerres des huguenots, obtinrent des pénitents bleus de se servir de leur église, ce qu'ils obtinrent; et ils s'en servirent jusqu'à ce que l'orage fut passé, ce qui fut quelques temps après.

 

1627. - Procession des pénitents blancs à Tempniac pour la cessation des pluies. Elle se fait tous les ans le 8 septembre.

 

1636. - En 1636 pour que leurs exercices fussent faits avec plus d'assiduité et leur méritoires, il firent obtenir de sa sainteté les mêmes indulgences que celles qui sont accordées aux pénitents de Notre Dame de Gonfalon de Rome; et se firent attacher à cette confrérie (archiconfrérie). Le 4 septembre 1636 quelques mois après, les bulles à l'archifraternité des pénitents blancs de Notre Dame de Gonfalon furent fulminées.

 

1637. - L'an 1637, il ne plut pas pendant les mois d'avril, mai, juin, juillet et août. Il n'y eut perte que des blés mars. Tous les autres furent en abondance. Il y eut la même année  soulèvements des communes dans le Périgord, à cause des tailles et autres grands subsides.

 

1639. - L'an 1639, Louis de Salignac, évêque de Sarlat décéda au château de la Mothe Fénelon. Il y eut grand différend entre les pénitents blancs et bleus à l'occasion du convoi, car les bleus prétendaient avoir tout l'honneur parce que disaient-ils le défunt évêque était aggrégé à leur confrèrie, et voulaient exclure les blancs, mais le haut bant demeura aux blancs, ce qui fut très sensible au bleus. Et le corps de l'évêque fut mis dans l'église des pénitents blancs à St Nicolas, en attente que toutes les communes s'assemblassent pour faire l'enlèvement du corps. Les pénitents bleus s'y rendirent et furent satisfaits de la façon d'agir que les blancs leur firent dans cette occasion.

 

1641. - L'an 1641, les pénitents blancs jettent les fondements de leur église, soit par la libéralité de Henry de Jayac, chanoine leur confrère et de plusieurs autres, mais tout ce qu'on put faire en 1642 fut de mettre toutes les murailles en état de dresser la charpente en 1645. L'église fut couverte de tuiles à crochet.

Jean de Lingendes est le 29e évêque de Sarlat, et prit possession en 1642, à la manière accoutumée.

En 1640 les religieuses de Notre Dame s'établirent en ville et logèrent sur les fossés de la porte de la Boucarie. En 1651 et 1652, elles se retirèrent dans la ville à cause du siège et furent chez le sieur Javel, médecin à la fontaine Ste Marie.

En 1645, Jean de Lingendes, seigneur et évêque de Sarlat fut fait évêque de Macon, et Nicolas de Sevin lui succède, qui est le 30e évêque de Sarlat et en prit possession en 1646.

 

1643. - En février 1643 le présidial fut établi à Sarlat par M. de Fermi, conseiller d'état, où les consuls assistèrent.

En 1651 M. le prince de Condé fut fait gouverneur de la Guienne; et quand il fut à Bordeaux, il fit union avec le parlement et autres [...] dudit Bordeaux. Ensuite leva presque toutes les villes de la Guyenne, disant que cette union était pour le service du roi. Le conseil ayant jugé que les unions étaient contre le service de sa majesté, et qu'il y aurait rébellion de la part de Mr. le Prince de Condé, l'aurait déclaré coupable de lèze majesté, ensemble toutes les communautés qui auraient fait ladite réunion. Sauf si elles venaient faire leur soumission au roi dans le mois, et interdit faute de ce faire le parlement de Bordeaux. Dans lequel temps la majeure partie des habitants de Sarlat aurait envoyé déclaration au roi de leur fidélité. Sarlat était en grand trouble: une grande partie tenait le parti du prince, qu'on appellait frondeurs. Mr de St Clar, conseiller du roi et assesseur en la maréchaussée, et de Gesson Armat auraient été députés pour aller trouver le roi qui était à Saumur; les troupes de Mr. le prince étaient si considérables dans la Guyenne qu'elles y commandaient absolument. Sarlat ne tarda pas à se départir de son union avec M. le prince, et ses habitants jurèrent autre union, pour le service du roi, dans l'église paroissiale de ladite ville entre les mains de l'évêque. Et peu de temps après, les troupes de M. le prince étant du côté de Bergerac et de Castelnaud, et s'étant saisi de tous les ports et passages de la Dordogne, sauf de Domme, [...], Galhardon, Larroque et Souillac, et mis garnison dans le château de Gaulejac. La ville de Sarlat était menacée de siège. L'armée du roi conduite par le prince d'Arcourt, qui était de 10 à 12000 cavaliers et quelques régiments d'infanterie, se serait avancée du côté de la ville de Sarlat et aurait

 

Fol. 11 v°

passé devant ladite ville ou dedans, venant du côté de Terrasson. Ledit seigneur d'Arcourt serait arrivé le 24 février 1652 avec quelques gentilshommes. Et le seigneur de Sauveboeuf qui conduisait l'avant garde, qui était de 4 à 500 cavaliers, y était arrivé 2 jours avant. Le comte d'Arcourt fut logé à l'évêché. Il envoya 80 soldats de la ville pour garder le port de Domme Vieille conduits par Mrs de Bouesse, président, et Decostes, conseiller, qui gardèrent pendant 3 jours ledit port avec grand risque de leur personne. Lesdits seigneurs comte d'Arcourt, de Sauveboeuf, de Biron et autres grands seigneurs, demeurèrent dans la ville pendant 5 jours. Il y eut grand peine à empêcher que la ville fut pillée car, où cette armée passait, elle faisait grand mal, sauf le feu, encore fut-il mis à quelques granges. Toute l'armée passa à Domme Vieille, et ledit seigneur comte fit si bien que l'armée de Mr le prince fut obligé de se retirer du côté de Bordeaux. La plus grande partie des villes de Gascogne du côté d'Agen avec la ville d'Agen se rendirent sous l'obéissance du roi. Dans ce même temps, il y eut de grandes révoltes et guerres à Paris, et dans la Guyenne. Et le comte d'Arcourt ayant assiégé Villeneuve d'Agen, il fut obligé de lever le siège ayant été soupçonné, et se retira avec 4 ou 5 cavaliers et les gentilshommes dans son gouvernement. Et laisse l'armée à un de ses neveux M. de Sauveboeuf. Quelque temps après M. de Candalle, ayant été créé général du roy en Guyenne, réduisit diverses petites villes du côté d'Agen; et l'armée de M. le prince, conduite par de Marsin, assiégea Sarlat avec 3 pièces de canon qu'il avait fait sortir de Bordeaux; lequel siège eut lieu par l'intelligence de quelque traitres habitants de Sarlat, et par le sr Campagnac, de Fages, et de [...] du Périgord; le siège eut lieu le jour de la Noël l'an 1652, du côté de la porte de la Rue, et la brèche faite le sr de Marsin [...] les habitants en [...]. Cependant il avait fait donner l'assaut où il avait été vigoureusement repoussé, et le régiment d'Enghien mis à mort ou blessé. Les raitres firent si bien, qu'ils mirent l'armée dudit Marsin dans le ville, sous promesse qu'il ne resterait dans la ville que 200 hommes de garnison. Cependant il y laissa le sr Chavaniac pour gouverneur, et les régiments de Marcin avec nombre de cavaliers, et partie de [...] depuis le 1er janvier 1653 jusqu'au 24 mars même année, fut repris et mis sous l'obéissance du roi par le régiment de Marsin qui se tourna du côté du roi lors de la reprise. Le sr. Chavaniac fut fort maltraité par les habitants; sa femme tuée. Divers capitaines d'Enghien tués ou prisonniers pendant cette guerre. Il y avait 1200 [...] qui traitaient mal les habitants, de sorte que la plus grande partie quitta la ville; mais plus cela, il fallait connaitre les capitaines, car les habitants étaient prisonniers; et pouvaient sortir leurs passeports dudit Chavaniac, ni aller moudre le blé sans mandement; ledit sr. de Chavaniac fit deux taxes sur les habitants de Sarlat, l'une de 46000 l., et l'autre de 15000 l. qui furent payés; il fit en outre une taxe de blé qui fut aussi payée, et une autre taxe de 36000 l.; et voulait piller la ville et renverser les murs. Toute la France était alors en alarme. Le parlement de Bordeaux changé à Agen, la contagion s'étant mise dans ladite ville; il fut transporté à la Réole; Mr de Vandome, oncle bâtard du roi, ayant été général sur mer et s'étant saisi du canal de Bordeaux, pour qu'il [...] de sauver l'armée de Candalle; et tant Villeneuve que Bordeaux se rendirent au roi. Périgueux tint bon, et M. de Sauveboeuf y étant allé pour faire le dégat, il y fut aussi 80 hommes de Sarlat; quoi nonobstant M. de Chanlot qui commandait à Périgueux pour M. le prince, ne s'étant voulu rendre partie de l'armée, se retira du côté d'Agen et se rendit bientôt au roi. Et le sr. de Candalle faisant retourner son armée à Périgueux, Chanlot fut tué par quelques habitants de Périgueux. Et tous crièrent vive le roi. Mr de Bourdeille entra dans la ville, et y commanda jusqu'à l'arrivée de M. de Candalle qui y fut bientôt, qui fit rançonner bonne partie des habitants, et prendre le nommé Magot; il se retira à Bordeaux et laissa garnison à Périgueux.

 

1657. - Nicolas de Sevin, évêque de Sarlat, mécontent de plusieurs habitants, se démet et est fait évêque de Cahors.

 

1658. - François de Salagnac de la Mothe Fenelon, abbé de Carennac, lui succède, et est le 31e évêque de Sarlat. Il portait les mêmes armes que les derniers du même nom. Il était très savant.

 

1660. - Le 21 juin 1660, sur les 4 h. du matin, il y eut dans Sarlat et dans presque toute la Guienne, un grand tremblement de terre.

 

1668. - Le 26 mai 1668, à 5 h du soir il tomba à Sarlat une grosse pluie qui dura peu et fit grossir le ruisseau qui traverse la ville. Mais il vint un déluge du côté de Lendrevie qui entra dans le couvent des cordeliers et les églises, et dans les maisons de Landrevie. Les habitants furent contraints de monter aux chambres les plus hautes; peu s'en fallut que l'eau ne renversa la maison du sr. Martini qui avance sur la rue et fait division des deux grandes rues. Et si l'eau n'eut enlevée le pont de la porte de Lendrevie, il eut renversé ladite maison et plusieurs autres. Toutes les caves, boutiques, &c. furent remplies d'eau, et l'eau emporta [...] &c. Et plusieurs personnes faillirent [...]; on en monta plusieurs par les fenêtres avec des cables. Et si une poutre, que l'eau entrainait, n'eut rompu la porte de l'évêque, elle serait entrée dans les chambres du quartier de la Rigaudie, parce que l'eau avait fermé la porte de la Rigaudie, et y avait entrainé des cuves, barriques, &c. Cet orage causa 10000 l. de perte dans la ville sans compter le mal qu'il fit au dehors, car l'eau entrainait tout. On n'a pu savoir d'où provenait une aussi grande abondance d'eau. Car il [...] que jusqu'à un châtaigner nommé lou castan Poumeyrol proche du bourg de Tempniac, et on croyait que Sarlat serait submergé.

 

1668. - Le 15 juillet 1668 l'évêque établit un séminaire sous la conduite de Me Jean de St Clar, curé de Sarlat. Et fut placé par provision dans la maison du sr. Dalhiac, dans le quartier de la Boucarie. Et quelques temps après, du consentement de l'évêque et des habitants, au collège où il demeura plusieurs années, il y avait bon régents et quantité d'écoliers.

La maison dudit Dalhiac est habitée par les dames de la foi, sous la conduite de la dame de Lougadous, sous le nom de mirepoises. Elles achetèrent cette maison et plusieurs autres y attenantes, pour y tenir communauté.

 

 

Fol. 12 r°

1671. - Le couvent des religieuses étant ainsi que l'église en très mauvais état, ledit sgr de Salagnac le fit bâtir tel qu'on le voit aujourd'huy. Et donna le château de Tempniac aux religieuses pour y demeurer jusqu'à ce que le couvent fut en état, et fit mettre ses armoiries aux girouettes des pavillons.

Ledit évêque de Sarlat, désirant avoir des prêtres instruits, pensa que les pères de la mission seraient plus propres à tenir le séminaire que ledit sr. curé; il attira les pères de St Lazare et leur donna le château de Tempniac pour y établir leur séminaire, en attendant qu'ils eussent trouvé un fonds près de ladite ville pour s'y faire bâtir.

Ledit évêque, souhaitant que les pauvres passans et autres qui incommodant la ville eussent pour se retirer, acheta un jardin à la Rigaudie du sr Delacoussarie près la fontaine de Bou[...], pour y bâtir un hôpital général; mais il ne put exécuter ce dessein, attendu qu'il n'y avait le fonds et qu'il faisait édifier l'église cathédrale.

 

1681. - Le 18 février 1681, jour de carnaval, arriva à Sarlat, r. p. Honoré Capuin (?) de l'ordre de st François, et missionnaire de la reine, avec plusieurs autres pères du même ordre, pour y faire la mission qui fut faite avec tant de succès, que les inimitiés les plus anciennes furent accordées, et une grande quantité de livres brûlés devant la croix de la mission plantée sur la place de Lendrevie par les pénitents blancs, le 7 mars 1681; il y eut jusqu'à 20000 l. de restitutions et autres choses admirables.

 

1674. - En 1674, ledit évêque fit réparer l'évêché et remettre l'appartement qui est sur la grande rue, depuis la salle épiscopale jusqu'à la maison du doyen, et embellit le tout. Il fit mettre ses armes sur la porte principales et aux girouettes.

 

1682. - Ledit évêque fit rétablir l'église cathédrale qui était en mauvais état et fit faire les voûtes qui sont sur le coeur en 1682.

La même année, la chapelle St Jean où les pénitents bleus faisaient leur office fut démolie, afin de bâtir plus commodément la grande nef et chapelles de la cathédrale; et comme lesdits pénitents bleus se trouvaient sans église et sans fonds, l'évêque leur donna du fond dans le cimetière pour y bâtir leur chapelle; en attendant, ils firent leurs offices dans celle des pénitents blancs qui les reçurent avec affection.

 

1683. - L'an 1683, l'évêque fit jeter les fondements de la grande nef et chapelles de la cathédrale et, depuis le coeur jusqu'au clocher, tout fut refait à neuf; il fit mettre ses armes aux clefs de ladite voûte, et choisit une des chapelles à droite pour sa sépulture, dont il fit mettre ses armes à la clef de la voûte.

Le 17 février 1686, quelque différend ayant eu lieu entre Jean Badenxs et le nommé Patrau pour le payement d'un fossé qu'ils avaient fait pour ensevelir Bernard Vielsan, ils se donnèrent des coups et il y eut effusion de sang dans l'église cathédrale. Si bien qu'elle fut polluée. Le curé prit la chapelle des pénitents blancs pour y faire les fonctions curiales et l'horaison de 10 h. Il fit faire procession le 24 février qui, sortant de l'église des pénitents blancs, fut visiter le saint sacrement au chapitre, aux religieuses, aux recollets, &c. Un accolyte portait une grande croix rouge, vêtu d'une aube, tête et pieds nus; et beaucoup d'enfants, tête et pieds nus, chacun une chandelle à la main; après venait un prêtre pieds nus portant un crucifix couvert d'un drap, avec deux acolytes à ses côtés; ensuite le curé en aube, tête et pieds nus, étole violette au cou, avec un grand flambeau à la main; et après le peuple. La procession fut devant la grande porte de l'église paroissiale; le curé se mit à genoux et fit amende honorable. Ensuite, ils furent aux pénitents blancs. Le 27 février, jour des Cendres, Me François Surgères, médecin et syndic de la ville, fut chargé d'aller à Issigeac trouver l'évêque, touchant le rétablissement de l'église, et porta le 1er mars l'ordre au sr. St Clar, curé, pour ledit rétablissement avec l'eau grégorienne; et le 2 dudit mois, l'église fut bénite par le curé et on transporta le saint sacrement de l'église des pénitents blancs dans l'église paroissiale; on chanta le Te Deum, on célébra une grande messe et les pénitents blancs dans l'église posèrent une croix entre les 2 fenêtres de la chapelle St Joseph en dehors.

 

1686. - En cette année, l'évêque fit faire le coeur tel qu'on le voit, et fit mettre ses armes sur la principale porte dudit. Etant tombé malade, agé de près de 100 ans, le vicaire général ordonna le 27 avril qu'il lui fit la grâce de bien mourir; il fut enseveli le 2 dudit mois, étant décédé le 1er mai, dans la chapelle susdite avec la plus grande pompe &c.

 

1693. - Pierre François de Beauveau, abbé de Beauvau et docteur de Sorbonne, lui succéda, et fut nommé le 15 août 1688, et est le 32e évêque de Sarlat; il prit possession le 2 février 1693.

Le 29 janvier 1692, la chapelle des pénitents blancs fut brûlée; quelques enfants de famille ayant dérobé une clef de ladite église, allaient faire du feu dans la petite tribune où était une cheminée; ayant entendu du bruit, ils crurent que l'on venait faire quelque office, et mirent le feu qu'ils avaient allumé dans une garde robe dans laquelle étaient les ornements et quantité de flambeaux; s'étant retirés, le feu prit à la garde robe, et ensuite à toute l'église dont il ne resta que le sanctuaire. La confrérie perdit pour 4000 l. d'ornements. Ladite chapelle fut bientôt remise par les soins des confrères et de Me Jean de Belves, conseiller au présidial.

En mars 1692 étant arrivé à Sarlat, les pp. missionaires pour les pauvres, ils firent tant par leur éloquence que l'évêque [...] par lesdits, résolut de faire bâtir l'hôpital sur le fonds qu'avait acheté son prédecesseur; ayant fait une quête dans laquelle on ramassa quelqu'argent, beaucoup de linge et meubles. MM. du clergé y contribuèrent et M. Pierre Gaure[...] chanoine donna à lui seul 8000 l. L'hôpital fut commencé avant que les missionnaires s'en fussent; l'évêque y fut en procession et posa la 1ere pierre. Il y eut logement pour un grand nombre de pauvres.

 

 

Fol. 12 v°

Le 21 mai 1695, MM. les chanoines de St Avit Seigneur furent mis avec ceux de Sarlat, et installés le même jour avant vêpres. Mgr de Beauvau officiant pontificalement après vêpres, on fit procession générale où toutes les communautés assistèrent; l'évêque sous le dais portait le reliquaire du [...] de ladite [...]. Après quoi ledit évêque donna la bénédiction avec lesdites reliques.

La même année, les missionnaires de St Lazare achetèrent un domaine du sr. Hyzat du Bac sur les fossés de Sarlat; ils commencèrent à bâtir le 16 août 1696; l'évêque posa la 1ere pierre.

Dans ce temps, ledit évêque fit de belles réparations dans son palais, car il fit embellir les salles par des corniches, tableaux, et armoiries des évêques ses prédécesseurs, avec leurs noms, et son effigie en relief au bout de la salle, ses armoiries aux portes, corniches et cheminées; il fit faire le degré et porte qui conduisait à la cathédrale; il fit mettre le grand autel où il est maintenant; il fit faire le balustre qui est au bout du coeur en 1697, et y fit mettre ses armes; il fit faire aussi la chaire à prêcher et banc [...] l'an 1692. Voulant que toutes les communautés assistassent à la procession de la fête de Dieu, fit prier les pénitents blancs et bleus d'y assister, aussi ce qu'ils firent; chaque confrairie avait le haut bant chacun son tour. Les pénitents blancs l'eurent la 1ere fois.

La même année le r. p. d'Eymerique, jésuite, venant de Rome porta une boite de relique qui fut mise en dépôt dans la chapelle des pénitents blancs, où elles furent vérifiées par M. Poitevin, vicaire général, Jean de Raynal, médecin, et David Monzie, chirurgien; et elles furent portées en procession au chapitre le 25 août ladite année.

 

1699. - Le 15 novembre 1699, la chapelle de l'hôpital fut bénie par l'évêque qui y donna le soir la bénédiction.

 

1701. - Le 19 mai 1701, le feu du ciel étant tombé sur le clocher de l'église cathédrale entra par les fenêtres où sont les cloches, s'attacha en dedans à la pointe, fit tomber la girouette et en brûla environ deux [...]. L'évêque fit restaurer ce qui avait été endommagé et fit mettre sur la girouette: 1701, à l'entier restaurata.

Le 14 août, il tomba de la grêle grosse comme des pains de deux liards, la plus petite comme des oeufs, en grande quantité. Elle emporta les fruits de la paroisse de Sarlat, et de 7 ou 8 d'alentour. Elle tua des oiseaux, perdrix, lièvres &c. même un loup. Si elle fut tombée le jour, elle eut tué beaucoup de monde; les toits furent endomagés et il ne reste pas de vitres du côté d'où venait l'orage.

Le 23 octobre, dite année, l'évêque mourut d'une hydropysie et fut enseveli au milieu du coeur de l'église de 24 dudit.

Paul de Chaulnes, abbé de Pessant, conseiller du roi, fut nommé par le roi à l'évêché de Sarlat, et en est le 33e évêque. 4 jours après le décès dudit Beauveau, on fit 4 vicaires généraux pour régir l'évêché. Quelque temps après, le sr. de Chaulnes envoya procuration à Me Cumon de la [...], chantre et chanoine de ladite église, de faire pour lui en attendant qu'il fut pourvu à Rome.

1702, le doyenné, vacant par le décès du sr. de Carbonnières de Jayac, ledit Cumon fut pourvu par l'évêque à sa place.

 

1702. - En novembre ledit sgr de Chaulnes arriva à Sarlat et logea chez Me Antoine de Grezel, conseiller, secrétaire du roi, maison et couronne de France, et audiencier en la cour des aides près Montauban. Il y resta 3 semaines; il prit possession de l'évêché le 11 décembre 1702, à la manière accoutumée, et prêta le serment &c. Il y avait alors le régiment de Carlux qui assista à ces cérémonie sous les armes.

 

1703. - En octobre 1703, le r. p. Philopale (?) de la Gravière, missionnaire de l'ordre de saint Lazare, confrère des pénitents blancs de Sarlat, leur envoya de Rome une boite de reliques; les pénitents firent faire une chasse pour les mettre; le 22 juin l'évêque après la messe fit la vérification desdites reliques, assisté de Jean de Raynal, docteur en médecine, et Monzie, chirurgien; il y avait un [...] de la cuisse de saint Théodore martyr, et une partie d'un vase dans lequel on versait le sang des martyrs. L'évêque les bénit et elles reposent dans l'église desdits pénitents.

 

1703. - En 1703, il fut érigé une confrairie de pénitents blancs à Gourdon en Quercy, sous les statuts de ceux de Sarlat. Elle fut la 1ere filiation. Le 2 février 1704, il s'y transporta 30 confrères de Sarlat qui assistèrent à la procession avec les [...]. Et la procession, sortant de la paroisse de St Simeon qui est dans un fauxbourg dudit Gourdon, chantant les litanies de la sainte [...]ique fut faire sa 1ere station à M. Da[...]ze et ensuite aux églises; on donna ensuite la bénédiction; il y avait 100 pénitents blancs.

Les jésuites, qui ont tenté très souvent de s'établir à Sarlat sans pouvoir réussir, ne se trouvèrent que très peu de fonds, reconnaissants qu'à l'avenir ils ne pourraient venir à bout de leur dessein, l'évêque leur offrant le revenu d'une chanoinie, de quelques cures et le revenu du collège; y ayant d'ailleurs parmi eux le fils d'un des plus riches habitants de Sarlat, qui offrit de se dépouiller de tout son bien pour cet établissement, qu'il était fils unique, qu'il recevait tous les passants de la compagnie de Jésus. Et qu'il restait chez lui 3 ou 4 de leurs pères. Ils achetèrent en 1705 la maison du sr. d'Autreri près l'église des pénitents blancs.

 

 

Fol. 13 r°

Les maisons du sr. de Maillan, du sr. de Veyssières et de Martin, conseiller, qui étaient presque toutes ruinées, ils commencèrent à les faire réparer, en attendant d'avoir assez de fonds pour s'y établir entièrement.

 

1705. - Cette année, il resta près de 5 mois sans pleuvoir. Toutes les communautés et corps de ville firent des processions et prières publiques pour obtenir la pluie. Il y eut abondance de fruits d'hyver, assez de foin, mais le blé de mars se perdit en grande partie.

 

 

Fol. 14 r°

Evêché de Sarlat

 

 

Fol. 15 r°

Catalogue des évêques de Sarlat

 

1. Raimundus de Rocacornu. Il étoit abbé de Gaillac au diocèse d’Alby (Joann. 22, an. 2, part. 2, ep. 1297). Il fut transféré à St Pons de Thomières (tom. 78, ep. 401).

2. Bertrand, élu en 1324. Il étoit abbé de Sti Tiberii, Agathen. dioc. (Jo. 22, an. 9, part 1, p. 118, 119); ep. 366, 436, t. 8.

3. Arnaud en 1330.

4. Guillaume mort en 1338.

5. Pierre, thesaurarius Laudunensis (Ben. 12, IV, part. 2, 356); p.e. Petrus Burgondionis.

6. Iterius, arch. de Bergerac, dans l’église de Périgueux (1341).

7. Petrus decanus ecclesiae S. Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc. (1345), transféré à Dax; fut cardinal.

8. Helie, precenter ecclesiae Forojuliensis (1350).

 

 

Fol. 15 v°

Itier de Malayoles. Jean 22 lui donna un canonicat de Ste Radegonde de Poitiers en 1320. Il avoit un canonicat et prébende dans l’église de Poitier, la cure de Monesteyrol en Périgord, le prieuré de Porcheriis en Bordelais.

Dès 1333 et 1337. Il fut nommé la 17e année de Jean 22. Le XI des cal. d’octobre, élu évêque de Sarlat (1341), kal octobris, (Ben. XII, VII, ep. 408) per obitum Petri (quels bénéfices avoit-il alors?).

1345. 5 idus januarii. Petrus decanus ecclesiae Sti Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc., &c. fit episcopus Sarl. per obitum Iterii (Cl. 6, IV, 3, p. 35).

 

Jean 22, tom. IX, fol. 185

 

Collatio archipresbiteratus de Aubernaco, Pictaven. dioc., per obitum Geraldi de S. Genesio, apud sedem apostolicam vacantis, pro Galhardo de Biron. Datum Aven., kal. julii, anno 2°.

 

 

Fol. 16 r°

Episcopi Sarlatenses

Copié d'un manuscrit

 

Sarlatum, Johannis S. P. XXII, munificentis [...] titulo ac episcopatu anno 1317 decoratum. Bulla data Avenioni idibus januarii, anno 2° pontificatum Joh.

 

Nomina episcoporum

Tempus episcopatus eorum

Raimundus de Roquecor, Aginnensis

monachus Casae Dei, abbas Galliaci, Albiensis diocesis, primum episcopum electus a Johanne 22°, 1318.

Ab anno 1318 usque ad an. 1324, quo translatus est ad S. Pontii sedem (de gueules à la bande d’or); sub isto anno 1324, fundator conventus [...] de Bellovisu.

Bertrandus Berenger episcopus Sarlatensis, electus a Joanne XXII, an. 1325; compositionem habuit, teste Baluzio; Joannem le Bourguignon fortasse iste electum Sarlat a capitulo.

Ab an. 1325 ad 1329, quo Nemausi [...] fructus est. (gironné d’or & de gueules).

Arnaldus Ramiard (aut. Gall. chr.) Royardi, Salernitanus archiepiscopus a Joh. 22 electum an. 1321, 1330, 5 cal. jul. Sarlatensis episcopus ab eodem papa hominatus fuit.

Ab an. 1330, usque ad 1334. Dominica in festo b. Hilarii 1330, consules ei faciunt homagium, mss. epis. Sarlat. (d’argent à un ramier de sable).

Guillelmus de Sandreux, ex nobili familia de Pedreges, O.S.B. electus a capitulo, 15 d. post obitum Arnaldi, confirmatus a Joh. 22.

Ab 1334 usque ad 1338. (d’azur au sautoir d’argent).

Petrus Berenger, anno 1338, electus est 1339, dominica ante fest. b. Luce Evang. Geraldus Radulfi procurator Petri Sarl. in intrum. cujus descriptionis terre.

Sex menses [...] juxta d. de Tarde; juxta bened. adhuc in vivis 1340. (gironné d’or de [...]).

Petrus Iterii, ex nobili familia de Sandreux, electus 1340, juxta bened. 1341.

Ab anno 1340 vel 41 usque ad 1346, juxta bened. sed usque ad 1350, juxta dominum de Tarde (d’azur à une bande d’or accompagné d’une étoile et de trois bezans de même, selon un manus. d’un chanoine de Montpazier, et d’azur chargé d’une bande d’or au dessus et de 8 besans d’or au dessous selon M. de Tarde.

Petrus Porquery, alias de Menjolis, vel de Mayrolis (minorita) electus an. 1350, juxta d. de Tarde et juxta Bened.

Ab anno 1358 usque ad annum 1361 (d’or à trois bande de sinople).

Elias de Salignaco, filius Maufredi de Salignaco et Alicis d’Estaing, sedit 2 annos sex menses, juxta bened. ex episcopo Sarlat. factus arch. Burdegal. juxta bullam qua electus fuit Austentinis de Sta Columba, 2 cal. apr. 1361. Credit d. de Tarde quod post mortem Eliae electus fuit Galhardus qui ante receptionum bullarum electus fuit archiep. Burdegal. a capitulo Sti Andreae, qui visa electione, S. P. autoritate sua episcopum nomina[...] Sarlat. Austensium de Sta Columba, r. p. bened. contra dictunt Heliam de Salignaco et Galhardum in bulla Clementis VI [...] unum et idem; et hoc clare videtur inque[...] in charta fundationis capellaniae Sancti Nicolai 1370, in qua nominatur archiepiscopus Burdegal. olim episcopus Sarlatensis.

 

Frater Austensius de Sta Columba, el. an. 1361, ex d. de Fages juxta mss. canonici de Montepaziero.

Usque ad 1368 (de gueules à trois colombes d’argent portant au bec un rameau d’olivier de sinople).

Bertrandus, juxta benedictinos quem re[...]unt inquiunt in instrumenti Fontes Gauferii [...] alibi

Die 3 maii 1369, juxta eosdem patres.

 

 

Fol. 16 v°

Nomina episcoporum

Tempus episcopatus eorum

Joannes de Revellione, nobilis Picto. elect. an. 1370, juxta benedict.

Usque ad 1395, juxta benedict. (de gueules a trois marteaux d’argent au chef [...] d’or).

Geraldus de Palayraco, nobilis Sarlat., electus 1396.

Mortuus 1397 initio septembris.

Gualhardus episcopus 5 jun. 1397 in quadam recognitione a capitulo facta.

Na. Gualardus episcopus Sarl. in quodam arren. per capitulum Sarlat. de consensu. De [...] prioris et vic. gen. Gualhardi episcop. Sarlat. facta apud Sarlat. 5 jun. 1397, ind. 5, pontif. Benedicti papae XIII, anno 3°.

9 cal martii 1397 juxta benedict. (d’azur à une étoile d’argent cantonnée de 4 pals d’or, juxta mss. canonici suprad. et d’azur à une grande croix d’argent et 4 pals d’or avec un bord de gueules, chargé de dix besans d’or).

1397

Raymundus de Bretenoux, nobilis Cadurcens. electus eodem mense quo obiit ejus antecessor, 1. oct. 1397 in codice 843 Sti Vict. Parisiensis inquiunt benedict. extat opusculum hujus episcopi quo [...] nititur Matisconensem [...] non debere contribuere pro civili rep. ita videtur mihi Raimundo de Britonos legum doctori & episcopo Sarlat. salvo [...]ioni judicio cui me submitto.

Usque ad annum 1407, quo translatus fuit Raimundus ad sedem Petragoricens. (écartelé au premier et 4 de gueules au château d’or, au 2e et au 3 d’azur au lion rampant d’argent)

In quibus instrumentis legitue Raymundus Lumbariensis.

Joannes e Amici, Brito minorita, elect. 1407, 26 fev. ex bulla Bened. XIII, primum episcopus Bethlemeticum.

Usque ad an. 1410, 15 octobris (de gueule a un arbre d’or).

Joannes e Arnaldi, nobilis Arvern. et ipsemet franciscanus Boloniae a Joanne XXIII pontif. 10, 4 cal jan. 1410, constitutus Sarlatensis episcopo.

Usque ad annum 1416, mens. apr. (d’azur au chevron d’or cantonné de deux épis de même).

Bertrandus de la Cropte e nobili familia de Lanquays; Petrag. archidiac., prior Sti Cyp.; 22 septembris 1416. Confirm. ab archiepiscopo Burdegalense 15 oct. possessionem [...] est.

Moritur 26 oct. 1446 (20 oct. Tarde).

(d’azur à la bande d’or accompagné de deux fleurs de lys de même; d’azur chargé d’une bande d’or façonné en échiquier, deux fleurs de lys, une au dessus de la bande et l’autre au dessous, Tarde).

Petrus Bonaldi electus 11 nov. juxta Tarde (2 nov. bened.) ab Eugenio 4° confirmatus 29 jan. 1446. Antea can. Aginnensis in quibusdam instrumentis vocatur Petrus de Ga et de Gia.

Usque ad an. 1460, quo translatus ad sed. Rivensem; resignavit in favorem Bertrandi de Roffignac neptis ejus. Obiit 1469. (d’azur à une gerbe d’or surmontée de 2 étoiles de même, chan. de Montp., Tarde).

Bertrandus de Rouffignac, nobilis Lemovix, per electionem, juxta benedict. (per resignationem juxta Tarde). Memoratur 18 jan. 1460, 67 et 1472.

Obiit 4 decembris 1485.

D’or au lion rampant de gueules.

Pontius de Salignac, senatus Burdigal., abbas Clairac., decanus Sti Aredii, 1485 eligitur; confirm. Romae an. 1486, 10 cal. martii; eo procurante benedictioni Issigiaci facti sunt seculares 1488 de ejus consensu.

Moritur 14 oct. 1492.

Ses armes selon Tarde étoient bandées d’or & de sinople.

 

 

Fol. 17 r°

Nomina episcoporum

Tempus episcopatus eorum

Cap. Capdroti transmigrat ad Montempazerium, bullae Innoc. 8, 1490, quae biennia post effectum hostila est per Petrum de Gain, Caduini abb.

Eo tempore prioratus d’Alhiaco subsistebat adhuc fund. in parochia de Molieris, anno 1140.

Armandus de Gontaud a rege nominatus post [...] adipiscitur 23 feb. 1492. Competitores habuit Bernardum de Sedieres, Egidium de Turre, Guillelmum de La Douze; [...] Sarlatensis; et 1498 possessor pacifice titulum accepit archiepisc. Nazaren.

Usque ad 1519 quo dignitatem suam transmissi Carolo de Bonavalle.

Obiit XIII cal. oct. 1531.

(écartelé d’or et de gueules).

Carolus de Bonavalle per resignationem Armandi, Romae confirmatur, 9 septembr. 1519.

Obiit initio septemb. 1527 (Tarse) mens. novembris (benedict.) (d’azur au lion rampant d’or).

Guido d’Aydie, Odeti d’Aydie vicecomitis de Riberaco et Anna de Pons filium, electus a capitulo, Romae promovetur 6 feb. 1527.

Obiit 1 apr. 1529.

D’azur à 4 lapins accroupis d’or.

D’azur et 4 lièvre d’or en pal (Tarde).

Joannes de Rilhaco, e familia de La Douze, a rege nominatus 1529. Competitorem habuit Franciscum de Bourgueuil, a capitulo electum, qui juri suo cessit.

Eodem anno obiit quo electus.

Ecartelé au 1er et 4, d’argent à 9 besans d’or, au 2e et au 3e, de gueules à la fasce d’or, accompagnés de 6 fleurs de lys de même.

Jacobus de Larmandie, nobilis Sarlarense, a capitulo electus, Roma promovetur 1530. Competitores habuit Richardum le Vouille; a rege nominatum quo mortuo ei suffectus fuit, toparcha d’Iverni e familia de Longue[...] qui juri suo cessit.

Obiit 1533 mens. oct.

De gueules à une épée d’argent, la pointe en haut, à l’[...] d’azur, chargé de 10 besans d’or (de 9 selon Tarde).

Nicolaus de Gaddis flotentinus (cardin.) a rege nominatus &c. possessionem adipiscitur 8 feb. 1533; urbem ingreditur 23 ap. 1541.

1536 presentavit ad [...] de Calviaco.

Obiit Florentiae 27 feb. 1552 (17 feb. selon Tarde).

Ses armes étoient écartelées au 1er et au 4 d’or à 5 besans de gueules surmontés d’un tourteau d’azur, chargé de 3 fleurs de lys d’or, au 2 et 3 d’azur à la croix pommelée d’or.

Franciscus de Sennectere, nobilis arvernus benedictinus, abdicatione Nicolai factus episcopus Sarlat. 1546; quo die 15 aug. urbem ingressus est. Petrum Bertrandi episcopum Cadurcens. Montepazerii tonsuravit mens. jul. 1558 sub ipso pontifice monachi Sarlatenses in canonicus seculares [...] sunt 1561.

Obiit mens. sept. 1567.

D’azur à 3 fuseaux d’argent au lambel de même.

Eo per me tempore, Jacobus filius Francisci de Pons erat episcopus Sarlatensis, qui episcopatum abdicavit [...]endi desiderio ; ab illo procureati sun D. de Mirabellis in Xantonensi tract. (vide Belleforest) quo anno fuit episcopus Sarlat. iste [...]bus ubique plenus est locus.

Franciscus de Salignac per abdicationem Francisci de Sennectere a Pio V bullas provisionis obtinet 28 aug. 1567; possess. adipiscitur 1569, 25 maii; eo pontifici, [...]latum vivantius expoliat &c anno 1574, 22 feb.; anno vero 1578, 11 jun. fundatur collegium Sarlat. per Petrum Blanchet Burdig. senat. in paterno fundo.

Obiit 1580 ; abdicaverat 1578.

D’or à trois bandes de sinople.

Ludovicus de Salignac per cessionem avunculo, Romae promovetur mens. mart. 1578; possess. 7 sept. 1579.

[...] urbem, vicecom. de Turenna, 1587.

Obiit 1598 in castello de Tempniaco.

D’or à trois bandes de sinople.

1587. Vacat sedes per spatium 5 ann. & 2 mens.

Ludovicus de Salignac, nepos precedentis; Romae promov. mens. oct. 1604 (can. Montp.) vel 1602 (benedict., Tarde). Romae consecratur

Obiit 22 maii 1639.

D’or à trois bandes de sinople.

 

 

Fol. 17 v°

Nomina episcoporum

Tempus episcopatus eorum

13 jan. 1613 urbem ingreditur ; 15 feb. 1615 (Tarde). 13 vero jan. 1602 (benedict.) Romae inau[...], et 6 apr. 1604 in possessionem admissus.

Resignaverat Lancelloto de Mullet abb. Vertoliensi, sed revocavit resignationem.

Joannes de Lingendes, Parisiensis a rege nominatus, 1642.

Usque ad ann. 1645, quo factus episcopus Matisconensis (can. Montp., Tarde) ; usque ad 1550 (benedict.) (d’azur à 3 roses d’argent).

Nicolaus de Sevin, Parisiensis nominatus et possessionem adeptus 1646 (can. Montpaz., Tarde). Cessit episcopatum in gratiam Francisci de Salignac et factus est episcopus Cadurcens.

Usque ad 1658

Obiit Parisi. D’azur à une gerbe d’or.

Franciscus de Salignac, nominat. 1658, consecratus 25 maii 1659.

Obiit 1 maii 1688.

D’or à 3 bandes de sinople.

Petrus-Franciscus de Beauveau du Rivau, abb. B.M. de Turpensato, nominatus 15 aug. 1688 ; urbem ingressus 10 jul. 1689 ; collegiatam Sti Aviti capitulum cum cathedrali conjuxit an. 1695.

Obiit 23 oct. 1701 (Tarde, benedict.) ; 25 oct. 1702 (can. Montp.)

D’argent à 4 lion cantonés de gueules, couronnés armés et lampassés d’or à un tronçon d’[...] en abime de sinople.

Paulus de Chaulnes, abbas Sti Michaelis de Paisciano, dioc. Auxiensis, designatus episcopus 1701 ; mens. nov. 1702, urbem ingressus (Tarde), 8 dec. 1702 (can. Montpaz.).

Usque ad annum 1721, quo translatur ad sedem Gratianopolitanam (Grenoble).

D’azur au chevron d’or.

Dyonisius-Alexander Le Blanc, abb. Sti Cypriani, Sarl. nominatus 21 sept. 1721 ; possessionem adipiscitur 22 jul. 1722.

Usque ad annum 1747.

D’or à un aigle déployé.

Henricus-Jacobus de Montesquiou (de Poylebon) ; nominatus episcopus Sarlat. 13 maii 1747 ; urbem ingressus 23 sept. 1747.

Usque ad ann. 1777.

Obiit Sarlat.

Josephus de Fonte d’Albaret e nobili familia [...] ; Sti Sulpitii Longeryrat [...] nominatus episcopus Sarlatensis 1777.

Obiit Taurino (Turin) 1799.

 

 

Fol. 18 r°

Evêques de Sarlat

 

1330. Catalogus ecclesiarum Sarlaten. dioc. R.C. 157, p. 5-12, 19-25, 31, 73, 80. (Bulletins de Garampi).

Ostencius ep. Sarl. - Mur., 3, p. 2, p. 641. C.

Sarlaten. episcopo - Rymer, III, p. 173.

Bertrandus Berenger, Sarl. episcopus - Gall. chr., VI, 714 D.

Dionysius Alexander de Blanc, Sarl. episcopus - Gall. chr., XI, 506.

Johannes de Lingendes, Sarl. episcopus - Gall. chr., X, 161 B ; IV, 1103 C ; XI, 434 D ; XI, 395 A.

Joannes de Revellone episcopus Sarl. - Mur. 3, p. 2, p. 649 A.

De Valbelle (Josephus-Alfonsus) designatus Sarl. episcopus - Gall. chr., III, 481 C.

Raimundus de Roquecorne, Sarl. episcopus - Gall. chr., VI, 237 B.

De Roquecorne (Raimundus), Sarl. episcopus – Gall. chr., II, 1318, 342 B.

Raimundus, medio XII sec., Sarl. episcopus – Gall. chr., II, 496 B, Instr.

Richardus le Roullié designatus Sarl. episcopus – Gall. chr., VIII, 826 B.

 

Bulletins de Garampi

Archives du Vatican

 

1318. Villa Sarlaten. civitat. tit. decorata, et ecclesia monasterii Sti Sacerdotis, ord. s. Ben., in cathedr. erecta ; Raymundus abbas monasterii Gallicen., ord. sti Ben., Albien. dioc., fit episcopus Sarlaten. (6 non. julii, an. 2, p. 2, ep. 1297, t. 87, Joh. 22).

1324. Raymundus Sarl. episcopus, transfertur ad ecclesiam S. Pontii Thomeriarum, per obitum Petri (t. 78, ep. 401).

 

 

Fol. 18 v°

1318. 14 julii. Raimundus Sarl. episcopus obl. 700 flor. (Obl., t. 6, p. 14).

1324. 22 decembr. Raimundus Sarl. episcopus obl. 700 flor. (Obl., t. 6, p. 45).

1318. Raimundus Sarl. episcopus. (tom. 109, ep. 618 ; tom. 110, ep. 992).

Declaratio super limitatione ecclesie Sarl. (Joan. 22, 111, ep. 251).

1318. Sarl. episcopus. (tom. 69, ep. 251).

1318. Raymundus Sarl. episcopus, in illius ecclesie erectione. (t. 68, ep. 1283, 1297, 1335).

1318. Sarl. episcopatus limitatio. (t. 67, ep. 1030).

1319. Raymundus Sarl. episcopus. (tom. 69, ep. 1455, 1465, 1486).

1320. Raymundus Sarl. episcopus. (tom. 70, ep. 1324 ; tom. 71, pag. 79).

1335. Raymundus quondam Sarlaten. episcopus. (R.C., 157, p. 68).

1324. Bertrando, electo Sarlaten., vacante dicta ecclesia per translationem Raymundi episcopi Sarl., ad Sti Pontii Thomer., suprad. Bertrandus, abb. monasterii Sti Tiberii, ord. s. Ben., Agathen. dioc., de ea providetur ecclesia, 4 cal. decembris, anno 9°. (1 p., p. 118, 119, Joh. 22, ep. 366, 436, tom. 78.

1325. Bertrandus Sarl. episcopus. (t. 78, ep. 868).

1325. Bertrandus Sarl. episcopus. (R.C., 96, p. 134 ; R.C., 102, p. 23, 26).

1326. Bertrandus Sarl. episcopus. (tom. 113, ep. 1734 ; R.C., 137, p. 38).

 

 

Fol. 19 r°

1327. Bertrandus Sarl. episcopus. (tom. 99, ep. 1238 ; t. 83, ep. 1836).

1328. Bertrandus Sarl. episcopus. (R.C., 137, p. 66).

1330. Bertrandus Sarl. episcopus. (tom. 94, ep. 425 ; t. 95, ep. 1139).

1330. Bone memorie Bertrandus Sarl. episcopus. (R.C., 157, p. 36, 61, 62).

1330. Arnaldus ejus successor. (R.C., 157, p. 44, 45).

1330. Bone memorie Bertrandus. (t. 116, ep. 8 ; t. 115, ep. 1558).

1332. Bertrandus, quondam Sarl. episcopus. (R.C., 50, p. 133, 148).

1338. 2 non. novembr. Petrus thesaurarius Laudunen. cappellanus apost., presbiter, fit episcopus Sarl., per obitum Guillelmi. (Ben. 12, IV, p. 2a, 356).

1338. 12 nov. Petrus, episcopus Sarl. obl. 700 flor. (Obl., t. 6, p. 159).

1338. F. Petrus Burgundus, episcopus Sarl. O. P. (Brevium, 2, p. 221).

1340. Bone memorie P. Burgondionis, Sarl. episcopus. (R.C., 194, p. 117).

1342. Bone memorie Petrus, Sarl. episcopus. (tom. 135, ep. 15).

1336. Episcopus Sarl. (Mart. Anecd., IV, 776).

1338. Sarl. ecclesia vacans per obitum Guillelmi, s. sedi reservatur. (tom. 232, ep. 189).

 

 

Fol. 19 v°

Petrus electus Sarlat. (Ben. 12, V, 337, 633, 432, 426).

Episcopatus Sarl. creatus a Joanne XXII. (Ben. 12, III, p. 1, 390).

1341. 9 febr. Petrus Burgundionis episcopus. (Instr.).

1341. 10 maii. Bon. mem. Petrus Sarl. episcopus. (Instr.).

1341. 14 maii. De spolia P. bone memorie Sarl. episcopi. (Instr.).

1341. Cal. octobris. Iterius, archidiaconus Brageriaci in ecclesia Petrag. presbiter, fit episcopus Sarl. per obitum Petri. (Ben. 12, VII, ep. 48, fol. 272).

Unio prioratus ecclesie Sarlaten. Iterius episcopi. (Cl. 6, I, 5, ep. 1736).

Iterius episcopus Sarlaten. (Cl. 6, I, 7, ep. 42, 51 ; Cl. 6, I, 9, p. 143).

Indul. Iterio episcopo Sarlaten. (Cl. 6, I, 9, p. 222).

Iterius episcopus Sarlaten. (Cl. 6, II, 3, ep. 906 ; Cl. 6, IV, tom. 4, part. 2, p. 168).

1341. Provisio Sarlaten. ecclesie vacantis, per obitum Petri, sanctae sedi reservatur. (tom. 135, ep. 10).

Canonici Sarlaten. soli valeant episcopum eligere. (Cl. 6, II, 3, ep. 1040).

1341. Non. decembr. Iterius episcopus Sarl. mitt. ad ecclesiam suam. (Ben. 12, VII, 516).

1341. 12 octobr. Iterius Sarlat. electus, obl. 700 flor. (Obl., tom. 6, p. 174).

Iterius, episcopus Sarlaten. (Cl. 6, I, 6, ep. 41, pag. 218).

 

 

Fol. 20 r°

 

Iterius episcopus Sarlaten. (Cl. 6, 9, p. 379 ; Cl. 6, II, 6, p. 122 ; Cl. 6, IV, 1, p. 223, 306, 274 ; Cl. 6, IV, 3, p. 341).

1345. 5 idus januarii. Petrus, decanus ecclesie Sti Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc., cappellanus apost., presbiter, fit episcopus Sarlaten. per obitum Iterii, sub Burdeg. (Cl. 6, IV, 3, p. 35).

1346. 10 febr. Petrus Sarlaten. electus. (Obl., t. 22, p. 5).

1347. Ecclesia Sarlaten. noviter erecta. (Obl., t. 22, p. 46).

Petrus episcopus Sarlaten. (Cl. 6, IV, 2, p. 136, 139 ; Cl. 6, IV, 3, p. 314 ; Cl. 6, VI, t. 3, part. 2a, p. 92 ; Cl. 6, IX, t. 2, part. 2, p. 37).

1358. Petrus episcopus Sarlat. visit. (tom. 1, p. 23).

1359. 6 idus maii. Elias, precentor ecclesie Forojulien. diaconus, fit episcopus Sarlaten. per translationem Petri ad Aquen. sub Burdeg. (Inn. 6, VII, p. 29).

1359. 18 maii. Helias, electus Sarlaten. in provincia Burdeg. obl. 700 flor. (Obl., t. 22, p. 236).

1359. 8 idus julii. Elias episcopus Sarlat. mittitur ad residentiam. (Inn. 6, VII, p. 256).

Elias episcopus Sarlaten. (Inn. 6, VII, p. 69).

1360. Elias Sarl. episcopus. (Mart. anecd., 1, 1476).

1360. 20 junii. Elias Sarlat. episcopus solvit pro comm. servit.

1361. 7 junii. (R.C., 401, p. 14 ; t. 409, p. 10).

 

 

Fol. 20 v°

1361. Helias Sarlaten. episcopus. (... 31, p. 51).

1362. 2 nov. Helias Burdeg. archiepiscopus, olim episcopus Sarlat. (Instrum.).

1361. 16 oct. Hanscenius episcopus Sarlaten. oblig. flor. 700 (Obl., t. 35, p. 8).

1359. 18 maii. Et pro Helia predecessore oblig. (Obl., t. 35, p. 8).

1362. 31 dec. Austrentius episcopus Sarlat. solvit. (R.C., t. 417, p. 7).

1363. 22 dec. (t. 428, p. 7).

1364. 13 aug. (t. 428, p. 55, pro complem.).

1365. 23 janv. (t. 438, p. 21, pro Helia predec.).

1366. 16 jan. (t. 451, p. 12, pro compl. dicti predec.).

1362. aug. Austentius, episcopus Sarlaten. (Instr.).

1362. dec. Austentius episcopus Sarlat. (Instr.).

1363. 1 decemb. Austentius episcopus Sarl. (Instr.).

1365. janv. Austentius episcopus Sarl. (Instr.)

1364. nov. (Instr.).

Austentius episcopus Sarlat. (Urb. 5, Ind., II, p. 112).

Austencius episcopus Sarl. (Urb. 5, Indul., V, p. 13).

1367. Fr. Austensius, episcopus Sarl. (Wad., VIII, 84, 202).

1370. 14 oct. Joannes Sarl. episcopus obl. flor. 700. (Obl., t. 35, p. 142).

 

 

Fol. 21 r°

1371. Johannes episcopus Sarlaten. solv. (t. 39, p. 175).

1372. Johannes episcopus Sarlaten. solv. (t. 39, p. 255, 216, 346).

1372. 10 augusti. Johannes Sarlaten. episcopus. (Instr.)

1372. maii. Johannes Sarlaten. episcopus. (Instr.)

1372. Joh. episcopus Sarlaten. nuntius apostolic. (A.A., II, cap. 5, II, 37, 38).

1372. 15 maii. Johannes episcopus Sarlaten. solvit. (R.C., t. 482, p. 31).

1373. Johannes ep. Sarl. solvit. (40, p. 116).

1374. 21 aprilis. Johannes Sarl. episcopus, legatus Siciliae. (A.A., Instr.).

1374. 8 decembris. Johannes Sarl. episcopus, legatus missus in insula Siciliae pro refermanda pace. (A.A. Instr.).

1375. Joannes Sarl. solvit. (41, p. 53, 200).

1376. apr. Sarlaten. episcopus. (Instr.).

1379. 9 aug. Sarlaten. episcopus. (Instr.).

Joannes electus Sarlaten. (Urb. 5, Ind., VIII, p. 109).

Joannes episcopus Sarl. nuncius apostolicus. (Greg. II, Ind., II, p. 162, p. 9, p. 237).

Joannes episcopus Sarlaten, nuncius in Sic. (Greg. II, Ind., II, p. 251, 252 ; Greg. II, Ind., V, p. 295).

1372. Joanni episcopo Sarlaten. nuntio apost. injungitur ut Fredericum regem Trinacre (ou Trinacrie) de speciali mandato apostolico approbatum inungat, eique regium diadema imponat. (Greg. II, Ind., V, p. 63).

1378. 9 aug. Johannes Sarl. episcopus. (A.A., Instr.).

 

 

Fol. 21 v°

1375. Jacobus episcopus Sarlaten. solvit. (41, p. 25).

1376. Johannes episcopus Sarl. nuntius apostolicus (in Trinacria). (Polit., 2, 187, p. 347, 387).

1375. Jo. Sarl. episcopus. (Murat. antiq., VI, 116 D).

1378. Johannes Sarl. episcopus. (Schis., tom. 1, p. 169).

Johannes episcopus Sarl. mittitur nuntius Vasconiam. (Gr. II, Cur. III, p. 13).

Johannes episcopus Sarl. (Greg. II, Bull. Cam., II, p. 142, 43, 44, 45, 46, 56).

1381. 15 maii. Johannes Galterii, Sarl. dioc. as stipendia. (Instr.).

1381. Johannes episcopus Sarl. asserend se gravatum circa jurisdictionem a Guido archiepiscopo Burdeg. (Cl. 7, tom. 3, p. 14, 14 v°).

1383. Johannes episcopus Sarlaten. (Cl. 7, t. 4, p. 149, 149 v°).

De statuendo numero monachorum dicte ecclesie juxta facultates ibi. Unio prioratus dicte ecclesie. p. 149 (c’est le prieuré de St Cyprien dont les revenus sont estimés à 160 francs d’or ; à copier).

1383. Johannes episcopus Sarl. (Cl. 7, t. 4, p. 15).

1385. Johannes episcopus Sarl. (Cl. 7, t. 6, p. 63).

 

Na. Les articles de Galhard, Raimond de Bretenoux et Jean Ami, sont rapportées ailleurs.

 

Pro  Bertrando Sarl. episcopo, dispensatio ad incompatibilia. (A.B., Eug. 4, IV, 12, p. 249).

1446. 10 cal. febr. Petrus Bonaldi fit episcopus Sarlat. per obitum Bertrandi. (Eug. 4, tom. 5, p. 239, 9t. 240, 40).

1446. Petrus Bonaldi, electus Sarlat. (Eug. 4, tom. 20, p. 235).

1447. Petrus Monaldus (Bonaldus) Sarl. electus solv. (R.C., 622, p. 96).

 

 

Fol. 22 r°

1447. Lunae 10 kal. febr. Petrus Bonaldi fit episcopus Sarlaten. per obitum Bertrandi, extra Rom. curiam. (Obl., tom. 72, p. 16 ; tom. 75, p. ...).

1447. 6 febr. Petrus Bonaldus, electus Sarlaten., obtulit medietatem 700 florenorum, juxta reductionem regni Franciae. (Obl., C.A., p. 171).

1449. Petrus episcopus Sarl. (29, tom. 26, p. 116).

1450. Petrus Sarl. episcopus. (R.C., 629, p. 12).

1451. Petrus Sarl. episcopus. (Nic. 5, tom. 32, p. 118).

1452. Petrus episcopus Sarlaten. (29, tom. 26, p. 216).

1453. Fidem (29, t. 27, p. 91).

1455. Idem. (29, t. 28, p. 34).

1458. Petrus episcopus Sarlat. (p. 2, tom. 3, p. 374).

1458. Petrus episcopus Sarlaten. Tolosae degens. (p. 2, tom. 2, p. 395).

1460. De unione parochialium ecclesiae Sarl., Petrus episcopus. (p. 2, tom. 12, p. 219).

1461. Petrus de Sarlaten. ad Riven. transl.

1461. 10 cal. apr. Petrus episcopus Sarlaten. translat. ad Riven. (vide ibi).

Pro Petro Sarl. episcopo retentio canonicatum. (A.B., Nic. 5, V, 4, p. 270).

Pro Petro Sarlaten. episcopo, unio perpetua prioratus de Solvitate, et sine cura ecclesiae Sti Pardulphi, mensae capitulari Sarlaten. (A.B., Nic. 5, IV, 6, p. 52).

 

 

Fol. 22 v°

Pro Petro Sarlaten. episcopo, unio perpetua parrochialis Storum Christofori et Mariae Magdalenae, Sarl. dioc., mensae episcopali. (A.B., Paul 2, VII, 8, p. 75).

1461. 18 martii. Bertrandus cleric. Sarlaten., provisus a Pio II, 5 idus mart., anno 3°, obtulit flor. 700. (Obl., C.A., p. 88).

1461. Bertrandus Sarl. episcopus solv. (R.C., 657, p. 42).

Pro Bertrando Sarl. episcopo prioratus. (A.B., Eug. IV, II, 4, p. 83).

Pro Bertrando Sarlaten. episcopo perinde valere super prioratu. (A.B., Eug. 4, IV, 12, p. 230).

1470. Bertrandus episcopus Sarl. (Paul 2., tom. 15, p. 157).

1471. Bertrandus episcopus Sarl. (R.C., 598, p. 60).

Pro Bertrando Sarl. episcopo, unio perpetua prioratus S. Quintini, mensae capitulari Sarl. (A.B., Paul. 2, III, 9, p. 166).

5 idus Mart. III Bertrandus fit episcopus Sarl. obl. 700 flor. 18 mar. 1461. (S.C., 4, p. 3).

Pro Bertrando Sarl. episcopo commissio Sarl. et prioratus Petrag. (A.B., Sixt. IV, 8, tom. 10, p. 306).

Pro Bertrando Sarl. episcopo commissio. (A.B., Sixt. 4, III, 14, p. 25).

Bertrandus de Rossignaco (sic) fit episcopus Sarl. per cessionem. (A.B., Pii 2, III, II, p. 76).

1485. Sarlaten. episcopus. (Inn. VIII, tom. 1, Br., p. 244).

1486. Lunae 26 febr. Poncius de Galiaco (Salignaco) in jure canonico licentiatus fit episcopus Sarl. per obitum Bertrandi, extra Rom. cur. (Obl., tom. 83, p. 101).

 

 

Fol. 23 r°

3 kal. mar. II, Pontius de Salognaco, fit episcopus Sarlaten. obl. 742 flor. (6 mar. 1486). (S.C., 27, p. 42).

1486. Ponsus electus Sarl. solv. (R.C., 727, p. 55).

1487. Pontius episcopus Sarl. (29, tom. 46, p. 15).

1487. 17 nov. Pontius episcopus Sarl. visit. lim. per procurationem. (29, tom. 46, p. 15).

1490. 1 decembre. Idem visit. (29, t. 47, p. 244).

Pontius fit episcopus Sarl. per obitum. (A.B., Inn. 8, II, p. 55, 57).

Pro Pontio Sarl. electo, retentio monasterii Agennen. (A.B., Inn. 8, II, 7, p. 198).

Pro Pontio de Salaignaco, absolutio super provisione ecclesiae Sarl. (A.B., Inn. 8, VI, 18, p. 111).

Pro Pontio Sarl. episcopo et capitulo ecclesiae B. M. de Capdroto, Sarlat. dioc.

Confirmatio transactionis super unione dicti capituli alteri dictae dioc. ad perpetuum. (A.B., Inn. 8, VII, 1, p. 39).

1492. Armandus, electus Sarl. pro mon. S. Petri Burdegalen.

1492. 15 decembr ; Harmandus electus Sarl., provisus, 3 non. decembr., an. 1, Alex. 6, obtulit flor. 700. (Obl., C.A., p. 16).

Pro monasterio S. Petri de Insula, ord. s. Augustini, Burdeg. sibi commendato, obt. flor. 160.

Pro Armando Sarl. electo, retentio Lemov. (A.B., Alex. 6, 2, tom. 6, p. 127).

 

 

Fol. 23 v°

Armandus fit episcopus Sarlat. per obitum, pro eodem absolutio et derogatio. (A.B., Alex. 6, II, tom. 6, p. 123, 126).

Pro Armando Sarl. electo retentio Burdeg. (A.B., Alex 6, II, tom. 6, p. 127).

1492. Armandus, electus Sarl. solv. (R.C., 738, p. 26 et 28).

1492. 3 decemb. Armandus de Gontealto fit Sarl. episcopus per obitum. (Prov., S.C., pag. 50).

3 non. decemb. I. Armandus fit episcopus Sarl. obl. 700 flor. (15 decembre 1492) (S.C, 7, p. 82).

Pro Armando Sarl. episcopo, commissio Sarl. vigore appellationis. (A.B., Alex. VI, 3, tom. 4, p. 7 ; A.B., Alex. VI, 3, tom. 6, p. 235 ; A.B., Alex. VI, 2, tom. 18, p. 75).

Pro Armando Sarl. electo, pensio super monasterio Burdeg. (A.B., Alex. VI, 7, tom. 8, p. 176).

Pro Armando Sarl. episcopo, facultas conferendi omnia beneficia in mensibus non reservatis vacantia, attenta quadam lite super electione episcopi exorta. (A.B., Alex. VI, 5, tom. 2, p. 158).

Pro Armando Sarl. episcopo, dispensatio ad incompatibilia. (A.B., Alex. VI, 9, tom. 27, p. 216).

1511. Armandus episcopus Sarl. (R.C., 762, p. 31).

Pro Armando Sarl. episcopo, unio parochialis S. Natholenae Sarlat. mensae episcopali Sarl.(A.B., Jul. II, 5, t. 18, p. 62).

Pro Armando Sarl. episcopo, commissio Sarl. vigore oppositionis. (A.B., Leon. X, I, t. 12, p. 58).

 

 

Fol. 24 r°

1501. 3 decembr. Johanni Gables, protonotario apostolico, reservatur Sarl. ecclesia vacatura. (Prov., S.C., p. 200).

1519. 9 sept. Carolus de Bonavalle fit episcopus Sarl. per cessionem Armandi de Biron. (Cons. 108, p. 53).

1519. 26 octobr. Carolus de Bonavalle, electus Sarl. solv. (S.C., 31, p. 72).

5 id. sept. an. 7. Carolus Aravalle, electus Sarl., obl. flor. 750 (20 sept. 1519) (S.C., 13, pag. 89).

1519. Carolus electus Sarl. (R.C., 772, p. 66).

Carolus de Bonneval, Sarl. episcopus. (Gall. chr., X, 376 D).

Jacobus de Bonavalle fit episcopus Sarl. per cessionem, pro eodem absolutio. (A.B., Leon. X, 8, t. 21, p. 151, 152).

Pro Carolo, Sarl. episcopo, dispensatio ad incompatibilia. (A.B., Clem. VII, I, tom. 20, p. 140).

1528. 23 decemb. Guido fit episcopus Sarl. per obitum Caroli de Bonavalle. (Cons., 108, p. 187).

1528. 15 novemb. Guido de Idia, electus Sarl. solv. (S.C., 31, pag. 180).

Guido Dayde fit episcopus Sarl. per obitum, pro eadem dispensatio aetatis. (A.B., Clem. VII, 5, t. 104, ab urbe eversa, p. 104, 110).

Sarlaten. Guidoni Daidie, de [...] ecclesia. (Cl. VII, 7, 133, p. 195).

1533. 12 decemb. Cardinalis de Gaddis fit episcopus Sarl. (Cons., 108, p. 238).

 

 

Fol. 24 v°

Nicolaus de Gaddi, Sarl. episcopus. (Gall. chr., IV, 241).

Pridie idus decemb., an. II, Nicolaus cardinalis de Gaddis, tit. Sti Theodori, administrator Sarl. obl. flor. 750 (17 decemb. 1533). (S.C., 14, p. 74).

Sarlaten. Nicolao, S. Theodori cardinali, de ecclesia Sarlaten. (Clem. VII, t. 192, p. 199).

1534. 3 non. novembr. Declarat. sup. ind. conf. benef. Nicolai card. de Gaddis, administratoris Sarl. (Lib. 28, Bullar., pars. 3, p. 69).

1535. 11 cal. jan. Nicolao tit. S. Theodori card. admin. cath. Sarlat. ind. conced. visit. per alios. (Lib. 250, Bullar., Paul. 3, p. 34).

1537. 13 cal. aug. Nicolao tit. S. Theodori card. admin. Sarl. ind. conced. (Lib. 251, Bull., Paul. 3, p. 401).

1540. 6 cal. febr. Nicolao tit. S. Theodori card. admin. Sarl. conced. ind. conf. benef. (Lib. 256, Bull., Paul. 3, p. 153).

1540. 4 id. mar. Indulgentia pro ecclesia Sarl., cujus administrator Nic. card. Gaddus. (Lib. 257, Bull., Paul. 3, p. 66).

Pro Nicolao S. Theodori cardinali, perpetuo administratore ecclesiae Sarl., ord. sti Benedicti, indultum exercendi per vicarios etiam seculares, jurisdictionem episcopalem et abbatialem. (A.B., Cl. VII, II, tom. 136, ab urbe eversa, p. 65).

1545. 3 julii. Franciscus de S. Hectorio fit episcopus Sarl. per cessionem administratoris Nicolai cardinalis de Gaddis. (Cons., 108, p. 402).

 

 

Fol. 25 r°

5 non. julii, an. II. Franciscus de S. Nectero, electus Sarl. obl. flor. 700 (24 juin 1545). (S.C., 16, p. 69).

Franciscus de S. Reporio fit episcopus Sarl. per cessionem, pro eodem retentio Claromonten. (A.B., Paul. 3, Libr. 8 de prov. prel., p. 320, 323).

1568. 13 octob. Franciscus Salignac, presbiter Burdeg., J.U.D. fit episcopus Sarl. per cessionem Francisci Nectariani. (Cons. S.C., p. 22).

1568. 14 octob. Franciscus Salignac fit episcopus Sarl. per cessionem Francisci Nectrariani (Cons., 109, p. 390).

Prop. Sarl. per cession. Francisci Nectariani pro Francisco de Salignac. (Cons., 146, 236).

1579. 9 mar. Ludovicus de Salignac, canonicus Burdegalen. subdiaconus, fit episcopus Sarlaten., per cessionem Francisci episcopi sexagenarii et valetudinarii. (Cons., S.C., p. 7).

1579. 9 mar. Ludovicus de Salignac fit episcopus Sarlaten. per cessionem Francisci. (Cons., 109, 114, p. 36, 37, 338 ; Cons., 143, p. 208).

Prop. Sarlaten. per cessionem Francisci, pro Ludovico de Salignac. (Cons., 145, p. 519).

1590. 12 aprilis. ... episcopi Sarlaten. ep. (V., Urb. 7, 37, p. 679).

1602. 27 nov. Ludovicus de Saligniaco fit episcopus Sarlaten. per obitum Ludovici. (Cons., 128, p. 83).

 

 

Fol. 26 r°

Nouveau catalogue des évêques de Sarlat

Dressé en 1815

 

1. Raimond d'Aspremont, fils du seigneur de Roquecor, ou Roquecorn, en Agenois, abbé de Gaillac en Albigeois, fut nommé à l'évêché de Sarlat, nouvellement érigé par le pape Jean XXII, le 6 des nones de juillet, la 2e année du pontificat du même pape (2 juillet 1318); fut transféré à St Pons de Thomières en Languedoc, le XI des calendes de décembre, an. IX (21 novembre 1324) et mourut en 1346, après avoir gouverné l'église de Sarlat 6 ans, 4 mois et 19 jours.

2. Bertrand de Berenger, provençal (ou dauphinois), abbé de St Tiberi, au diocèse d'Agde en Languedoc, fut nommé évêque de Sarlat, le 4 des calendes de décembre, an IX du pontificat de Jean 22 (28 novembre 1324) et mourut à Nîmes, après avoir gouverné l'église de Sarlat 4 ans, 3 mois, 11 jours.

3. Arnaud de Royard, ou Rogard, natif de l'Isle sur Drône en Périgord, religieux de l'ordre de saint François (ou des frères mineurs), fut nommé archevêque de Salerne, le 2 des calendes de mai, la 5e année de Jean 22 (30 avril 1321), et transféré à Sarlat le 5 des calendes de juillet an ... (27 juin 1330). Il mourut le 30 novembre 1334, après avoir gouverné l'église de Salerne 9 ans et 2 mois moins 3 jours, et celle de Sarlat 4 ans, 5 mois et 3 jours.

4. Guillaume de Sendrieux, natif du Périgord, élu par le chapitre de Sarlat en 1334, confirmé par le pape Jean XXII, mourut en 1338, et selon les apparences, au mois d'octobre, ayant tenu le siège de Sarlat environ 4 ans.

5. Pierre Bourguignon (Burgundio, de Romanis) (en marge: peut être est il surnommé de Romanis pour désigner sa patrie, qui seroit dans ce cas la ville de Romans), trésorier de l'église de Laon, fut nommé évêque de Sarlat le 2 des nones de novembre, an IV de Benoit XII (4 novembre 1338) et mourut en 1340 ou 1341, après avoir tenu le siège ...

 

 

Fol. 26 v°

6. Itier de Malayoles, issu d'une ancienne famille noble établie à Monpont en Périgord, ou aux environs, étoit archidiacre de Bergerac dans l'église de Périgueux, lorsqu'il fut nommé évêque de Sarlat, le jour des calendes d'octobre, la 7e année du pontificat de Benoit XII (1er octobre 1341). Il mourut sur la fin de l'année 1344, après avoir occupé ce siège 3 ans et près de 3 mois.

7. Pierre Itier, ou d'Itier, issu de l'ancienne famille d'Itier, dont une branche étoit établie à Grignols et possédoit le fief de Frâteaux, et l'autre étoit du côté de Beaumont au diocèse de Sarlat; il étoit doyen de l'église de Saint Paul de Fenouillèdes, au diocèse d'Alet en Languedoc, chapelain apostolique et prêtre, lorsqu'il fut nommé évêque de Sarlat le 5 des ides de janvier, la 4e année de pontificat de Clément VI (9 janvier 1345). Il fut transféré à l'évêché de Dax, le 10 mai 1359, créé cardinal le 17 septembre 1361, et mourut à Avignon le 19 mai 1367, après avoir tenu le siège de Sarlat 14 ans et 4 mois, et celui de Dax 2 ans, 4 mois et 7 jours.

8. Hélie de Salignac, ou Salagnac, de l'ancienne et célèbre maison de ce nom en Sarladais, étoit précenteur de l'église de Fréjus et diacre, lorsqu'il fut nommé évêque de Sarlat, le 6 des ides de mai, la 7e année du pontificat d'Innocent VI (10 mai 1359). Il fut transféré à Bordeaux le 24 septembre 1361, et mourut en 1378, ayant tenu le siège de Sarlat, 2 ans, 4 mois et 14 jours.

9. Austence ou Ostence de Ste Colombe, religieux &c.

 

 

Fol. 27 r°

Note sur le catalogue des évêques de Sarlat

imprimé dans le Gallia christiana

 

Le catalogue des évêques de Sarlat, imprimé dans le Gall. christ. est incomplet et surtout très peu exact, pour le tems des papes d'Avignon, c'est à dire le XIVe siècle. On y place par exemple pour 7e évêque un Pierre de Mayrolis ou de Porquery, qui ne peut être autre que Pierre d'Itier, qui fut transféré à Dax, et ensuite créé cardinal par le pape Innocent VI. Voici ce qui paroit avoir donné lieu à cette méprise ou confusion de noms.

1° On l'a appellé de Mayrolis, parce qu'on la confondu avec son prédécesseur dont le nom était Itier de Malayolis.

2° On l'a nommé Porquerii, parce qu'on aura mal lu son nom, écrit dans les vieux actes P. Iterii, dont par corruption on aura fait Porquerii.

 

 

Fol. 28 r°

Gall. chr. t. 2, col. 527, episcopi Lemovic.

 

1212

 

Anno 1212 (Johannes I de Veirac, episcopus Lemov.). Eodem anno, a Philippo Francorum rege missus est ad urbem Sarlatensem, ut burgenses cum monachis ad concordiam revocaret, eorumque litem, pro questa quam abbas Sarlatensis a burgensibus exigebat in novo suo adventu, composuit: act. in capitulo Sarlat., XII cal. decembris, anno supra indicato.

 

 

Fol. 29 r°

Archives du Vatican, reg. Ben. XIII, tom. 30, an° 9°, pars unica, fol. 58

 

Provision de l'évêché de Bethléem pour Jean Amici. Cet évêché étoit vacant par la mort de Gerald.

Demum ad te, ordinis fratrum minorum, professorem magistrum in theologia, in presbiteratus ordine constitutum &c. Datum apud Pontem Sorgie, Avin. dioc., III kal. augusti, anno nono.

 

 

Fol. 30 r°

1315

Extr. du registre 52 du Trésor des Chartes, fol. 78 v°, pièce CLI

 

Ludov. &c. Notum facimus universis tam presentibus quam futuris, nos infra scriptas inspexisse litteras, formam que de verbo ad verbum sequitur, continentes:

Universis presentes litteras inspecturis, Johannes Bertrandi, miles domini regis nostri Franc., ejusque senescallus Petragor. et Caturcen. salutem, et presentibus dare fidem noveritis quod cum inter consules ville Sarlati ex una parte, et populares ejusdem ville ex altera, orta esset materia quaestionis super quadam tallia per dictos consules imposita hominibus et habitatoribus dicte ville, ratione expen. et missionum factarum per dictos consules, ut dicebant, pro communibus negociis et expensis universitatis dicte ville, et pro subsidio domini regis, quam talliam dicti populares dicebant et asserebant fuisse indebite impositam et indictam, et ultra modum debitum et supra summam expen. dicti consulatus et debitor. ipsius, et contra privilegia et litteras regias habitatoribus dicte ville dat. et concess. per dominum quondam nostrum Francie regem

 

 

Fol. 30 v°

super impositione talliarum in dicta villa faciend. et imponend. pro communibus negociis et necessitatibus dicte ville, ac contra formam pacis olim habite inter dominum abbatem et conventum monasterii Sarlaten. ex una parte consules et universitatem dicte ville ex altera, et etiam contra libertates et consuetudines dicte ville diucius approbat. et per dictum dominum regem declarat., et etiam confirmat in quibus quidem litteris et privilegiis concessis, ut dictum est, per dominum nostrum regem, inter cetera contineri dicitur quod consules de Sarlato pro communibus necessitatibus ville, ab hominibus ipsius ville habitatoribus, tallias exigere vel levare non presumant nisi secundum formam per dictum dominum regem dictis habitatoribus concessam scilicet per solid. et per libram de bonis mobilibus et immobilibus per juramenta sua bona quelibet exprimendo, dictique consules ad reddend. dictis popularibus de levatis ab eisdem a triennio citra et de cetero levand. bonum compotum et legale semel anno quolibet compellerentur. Tandem post multas altercationes habitas coram nobis, inter dictas partes, de et super predictis, fuit

 

 

Fol. 31 r°

ordinatum per nos pro bono pacis, de voluntate partium predictarum, salvo quod non intendimus nec volumus per hujusmodi ordinationem nostram dictis habitatoribus aliquod prejudicium imposterum generari, nec privilegiis seu litteris predictis quod tallia predicta nunc imposita per consules predictos, ut dictum est, moderetur juxta ordinationem proborum virorum per nos super hoc de voluntate partium electorum et quod ex nunc in perpetuum quamcumque talliam seu tallias fieri contigerit in dicta villa pro communibus necessitatibus dicte ville, quod fiant et imponantur per solid. et libram, tam de bonis mobilibus quam immobilibus, ipsa bona per juramenta sua dictorum hominum exprimendo, juxta tenorem privilegiorum predictorum et non al., et quod dictas tallias impositas tam majores, mediocres quam minores ad solvend. quilibet talliam sibi impositam, et ad prestand. juramentum predictum teneatur, absque omni fraude, et quod predicti consules anno quolibet quancumque opus fuerit de levatis per ipsos, et in futurum levand. computum reddere teneantur popularibus antedictis, vel personis ydoneis ad audiend. dictum compotum ponandis. Quam quidem

 

 

Fol. 31 v°

ordinationem hujusmodi nostram predicti consules pro se et successoribus suis, et dicti populares pro se et suis successoribus, salvis tamen privilegiis et libertatibus, tam a domino nostro rege quam al. sibi concessis, quibus non recedunt et quas voluerunt et protestat. fuerunt in sua firmitate et integritate durare, et in aliquo non infringi per ordinationem predictam, laudaverunt, approbaverunt et ratifficaverunt expresse et ratam &c. In quorum fidem et testimonium presentibus litteris nostrum fecimus apponi sigillum. Que littere fuerunt duplicate &c. Datum Sarlati die sabbati post festum Nativitatis Domini, anno ejusdem M° CCC° XIIII°.

Nos autem ordinationem predictam, ac omnia et singula in litteris contenta predictis, rata et grata habentes, ea volumus, laudamus, et perpetuo tenore presentium confirmamus, nostro et alieno in omnibus jure salvo, quod ut firmum permaneat in futurum presentes litteras nostri fecimus sigilli appensione muniri. Actum Paris. anno Domini M° CCC° XV°, mense junii.

Per dominum Regem, Thib. Joy.

 

 

Fol. 32 r°

13 août 1316

Archives du Vatican, reg. du pape Jean 22, coté Joh. XXII,

an. I, part. I, tom. I, fol. 108, pièce n° 479. De curia

 

Ad perpetuam rei memoriam. Salvator noster cujus nutui cuncta subserviunt, in agro mundi hujus messem multam aspiciens, et operariorum raritatem, attendens dominum messis rogandum esse ut in illam operarios mitteret, censuit, et ipse idem etiam mane veluti pater familias diligens horis diei variis, operarios in vineam suam misit, Romanus itaque pontifex qui sicut eodem domino disponente, vicarius ejus in terris esse dinoscitur; sic et illius actibus, in quantum sinit humana fragilitas, se conformare tenetur, ubi super excrescere messem populi videlicet multitudinem videlicet, operarios debet oportunos adicere, et juxta propheticum verbum, augere custodiam, levare custodes, ac cultores ydoneos in dominicam vineam destinare. Sane considerantes attentius, et intra pectoris claustra meditatione sollicita revolventes, qui in tanta multitudine populi, quanta fecundavit altissimus civitatem et dioc. Petragoricen., singulorum vultus nequibat, ut condecet, unicus pastor inspicere, aut alias partes boni pastoris implere, quodque durum erat atque difficile in eadem diocesi, que lata et diffusa existit, ad unum tantem a tot personis ecclesiasticis, et mundanis recursum haberi. Nos cultum augere divinum et spiritualem animarum profectum, quem ex subscriptis indubie provenire speramus, et promovere salubriter intendentes, premissis et aliis suadentibus justis causis, habito super hoc cum fratribus nostris diligenti tractatu, ex certa nostra scientia, et de fratrum ipsorum consilio, ac apostolice plenitudine potestatis, ad laudem Dei, exaltationem ecclesie fideliumque salutem, episcopatum Petragoricen., suamque diocesim auctoritate apostolica dividimus in duas dioceses, quas per certas distinguo limites faciemus; volentes ac decernentes auctoritate predicta, de ipsorum fratrum consilio, et predicte plenitudine potestatis, quod preter civitatem Petrag., qui suam propriam et distinctam habebit dioc., certis finibus limitandam, villa Sarlaten., dictae olim dioc., quam veluti ad hoc convenientem et accomodam, eadem auctoritate in civitatem erigimus

 

 

Fol. 32 v°

civitatisque vocabulo insignimus, separatam dioc. habeat, a dioc. remansura Petragoricen. civitati certis limitibus distinguendam quodque ecclesia Sti Sacerdotis, quondam monasterium Sarlaten., ord. s. Benedicti, sit de cetero et habeatur perpetuo cathedralis; ac ipsam et civitatem predictam cum suis capitulo et dioc.limitanda, ab omni jurisdictione, potestate et superioritate Petrag. episcopi, et capituli ac ecclesie Petragoricen. in totum eximinus, ac etiam liberamus. Hec igitur per dicte sedis providentiam circumspectam sic facta salubriter et utiliter ordinata perpetuis esse valitura temporibus, et robur incommutabilis formitatis obtiner volentes, auctoritate predicta, districtius inhibemus, ne aliis cujuscumque preminentie, ordinis, conditionis aut status, etiam si archiepiscopali vel episcopali prefulgeat dignitate, hujusmodi ordinationem apostolicam, seu aliqua vel aliquod se contentis in ea, quovis quesito colore, vel modo, sive causa, vel occasione qualibet advenientis turbare, seu quomodolibet impedire presumat. Nos enim irritum decernimus et inane si secus super hiis a quocumque, quavis auctoritate, contigerit attemptari, et nichilominus in eos qui ex certa scientia contrarium presumpserint, nisi infra octo dierum spatium post publicationem presentium resipuerit cum effectu, excommunicationis in personas, et interdicti in universitates ac suspensiones sententias in convent., capitula sive collegia promulgamus, de consilio et auctoritate predictis; a quibus non nisi per Roman. pontificem absolutionis beneficium, preterquam in mortis articulo valeant obtinere. Nulli &c. Datum Avinion., id. augusti anno primo.

 

 

Fol. 33 r°

2 juillet 1317

Bulle concernant l'érection de l'évêché de Sarlat,

par Jean 22, l'an 2 de son pontificat, le 6 des nones de juillet

Nomination de Raimond, abbé de Gaillac en Alb. à l'évêché de Sarlat

nouvellement érigé par le pape Jean XXII

Trésor des Chartes, Mélanges de bulles, n° 213 (aujourd'hui dans la collection des bulles)

 

Johannes episcopus servus servorum Dei, carissimo in Christo filio Philippo regi Francie et Navarre illustri, salutem et apostolicam benedictionem. In amore virtutum et illarum operibus, presertim circa ecclesias, earumque ministros favorabiliter exercendis decet ceslsitudinem regiam haberi continue studiosam, cum ex hac ei procul dubio, et benedictionis divine premium, et laudis humane preconium acquiratur. Nuper siquidem ex certis manifestis et rationabilibus causis, que ad hoc numerum animum induxerunt in villa Sarlaten. tunc infra limites Petragoricen. dioc. constituta, que locus insignis existit, et ubertate multiplici hominum et rerum exuberat, de fratrum nostrorum consilio, et apostolice plenitudine potestatis, ecclesiam Sancti Sacerdotis, quondam monasterium ipsius loci Sarlaten., ordinis sti Benedicti, ereximus in ecclesiam cathedralem. Postmodum vero de ceteri et salubri provisione, ipsius ecclesie Sarlaten. ut sponsi solatio letaretur sollicite cogitantes, ac volentes illum eidem ecclesie preficere in pastorem de quo certam haberemus notitiam, quod cum clara mor.

 

 

Fol. 33 v°

insignia redimerent nec dubia esset ejus caritas circa plebem suo regimini committendam, et in cujus fida fiducia salubriter recumberet securitas subditorum, ad venerabilem fratrem nostrum Raymundum episcopum Sarlaten., tunc abbatem monasterii Galliacen., ordinis supradicti, Albiensis dioc. quem litterarum scientia predictum, vite ac morum honestate decorum, discretionis et consilii maturitate conspicuum, in spiritualibus providum, et temporalibus circumspectum apud nos, et fratres predictos placida sua conversatio continuata diu apud sedem apostolicam approbavit, direximus oculos nostre mentis, quibus omnibus debita meditatione pensatis, de persona prefati Raymundi nobis et eisdem fratribus ob suorum exigentiam meritorum accepta de ipsorum fratrum consilio, et prefate plenitudine potestatis, eadem Sarlaten. ecclesie duximus providendum, preficientes eum prefate ecclesie in episcopum et pastorem, sibique curam et administrationem ipsius in spiritualibus et temporalibus committendo; ac sibi postmodum per venerabilem fratrem nostrum Berengarium episcopu Portuen. munus fecimus consecrationis impendi. In eo qui dat gratias et largitur premia confidentes quod eadem ecclesia Sarlaten. divina sibi assistente clementia, per sue circumpectionis

 

 

Fol. 34 r°

nis et industrie studium fructuosum, preservabitur a noxiis et adversis, ac spiritualibus et temporalibus proficiet incrementis. Quo circa regalem celsitudinem rogamus et hortamur attente quatinus eundem episcopum et ecclesiam sibi commissam habens pro nostra et apostolice sedis reverentia commendatos, presertim in ampliandis et conservandis juribus suis, sic te ipsis exhibeas favorabilem et benignum quod idem episcopus per tue auxilium gratie commissum sibi ecclesie predicte regimen possit utilius exercere tuque divinam misericordiam et dicte sedis benivolentiam proinde valeas uberius promereri. Datum Avinion., VI non. julii, pontificatus nostri anno secundo.

 

Original en parchemin scellé d'un sceau en plomb, ci-devant dans le carton coté Mélanges de bulles, n° 213 au Trésor des chartes, aujourd'hui dans la collection des bulles.

 

 

Fol. 35 r°

9 janvier 1318

Archives du Vatican, reg. cot. Jo. 22, Com., an. II, part. IIa, 87, ep. 1284 (vol. 68)

 

Na. Cette bulle est imprimée dans Gall. chr., t. 2, col. 497, Instr. Le quantième du mois a été omis; c'est le 5 des ides de janvier, vérifié sur le registre.

 

Dudum considerantes attentius et intra pectoris claustra meditatione sollicita revolventes, quod in tanta multitudine populi quanta fecundavit altissimus civitatem et dioc. Petagoricen., singulorum vultus nequibat, ut condecet, unicus pastor inspicere, aut alias partes boni pastoris implere; quodque durum erat atque difficile in eadem diocesi, que lata et diffusa existit, ad unum tantum a tot personis ecclesiasticis et mundanis recursum haberi. Nos ad augmentum cultus divini, et spiritualem animarum profectum salubriter intendentes, premissis et aliis suadentibus justis causis, cum fratribus nostris plene discussis, de ipsorum concordi consilio et apostolice plenitudine potestatis, ac ex certa scientia nostra, dioecesim Petrag. in duas dioceses dividentes, voluimus et auctoritate apostolica decrevimus quod preter civitatem Petragoricen., que suam propriam et distinctam haberet diocesim, certis finibus limitandam, civitas Sarlaten., olim villa dicte diocesis, quam veluti ad hoc convenientem et accomodam eadem auctoritate in civitatem ereximus, et civitatis vocabulo duximus decorandam, separatam habere diocesim, a diocesi remansura ecclesie Petragoricen., certis limitibus distinguendam. Et quod ecclesia Sti Sacerdotis, quondam monasterium Sarlaten. esset, ex tunc heberetur perpetuo cathedralis, prout hoc in nostris super hoc confectis litteris seriosius continentur. Nuper autem per quem modum dicte dioceses distingui et limitari debeant, et possint accomode, et que et quanta sit de ipsis portio eidem Sarlaten. diocesi deputanda, et qualis et quanta prefate Petragor. diocesi remansura, et quid et quantum utrique ipsorum conveniat, per fide dignas et sufficientes personas plenius et seriosus informati, ac per hoc ad separationem et limitationem predictarum dioecesum, in Dei nomine procedentes, volumus et decernimus infrascriptas

 

 

Fol. 35 v°

separationem et limitationem et deputationem nostras, eadem auctoritate, ac de ejusdem plenitudine potestatis in perpetuum inter dictas dioceses inviolabiliter observandas. Videlicet ut flumina Vesere et Dordonie ex nunc et in perpetuum dictas Petrag. et Sarlaten. dioceses, prout sequitur, dirimant, conterminent et distinguant. Ut quecumque videlicet ultra idem flumen Vesere dioc. descendit et fluit de castro dicto de Larcha, quod est in Lemovicinio, usque ad ingressum dicti fluminis Dordonie prope castrum de Limolio, ubi dictum flumen Vesere nomen amittit; et postmodum prout descendit dictum dictum flumen Dordonie, in quantum protenditur dicta olim dioc. Petrag. versus eandem civitatem Sarlaten. consistere dinoscuntur, queve fuerunt huc usque de diocesi Petrag., sint de dioc. Sarlaten., et omnia que Petrag. episcopus inibi habuit hactenus et percepit, et habere et percipere debuit, quocumque nomine censeantur, cum eorum pertinentiis cedant, et accrescant eidem ecclesie Sarlaten., excepta jurisdictionibus temporali, seu temporalitate, si quam in predictis idem Petrag. episcopus habuit, quam ecclesie Petrag. predicte volumus remanere; dictamque dioc. taliter limitatam episcopo Sarlat. qui est, et pro tempore fuerit, ac ecclesie Sarlat., juxta divisionem, limitationem ac deputationem nostras hujusmodi ordinario episcopali jure subjecimus, ac ipsam ab omni jurisdictione episcopi et capituli, ac ecclesie Petragor. in totum eximimus, ac etiam in perpetuum liberamus. Quecumque vero sunt citra flumina predicta versus civitatem Petrag., prout prius erant de dioc. Petrag., integraliter eidem Petrag. dioc. volumus remanere. Hec igitur per apostolice sedis providentiam circumspectam sic facta, salubriter et utiliter ordinata, perpetuis esse valitura temporibus, et robur incommutabilis firmitatis obtinere volentes, auctoritate predicta districtius inhibemus, ne aliquis cujuscumque preeminentie, ordinis, conditionis aut status, etiam si archiepiscopali vel episcopali prefulgeat dignitate, hujusmodi ordinationem &c. turbare, seu quomodolibet impedire, presumat. Nos &c. Datum Avin. V idus januarii anno secundo.

 

 

Fol. 36 r°

1389

Défense des droits du roi contre les prétentions du clergé de France

Paris, impr. de [...]cellot, rue des gr. Augustin, 1785

Broch. in fol. de 124 pages

Dépôt des fiefs, Languedoc, vol. 568, cotté 3412

 

N° XXIII, p. 105

 

Répit et souffrance de 2 ans accordés à l'évêque de Sarlat, agé de cent ans, pour la prestation des foi et hommage et serment de fidélité, à cause de la temporalité de son évêché, du 23 décembre 1389.

 

Carolus Dei gratia Francorum rex; senescallo ac thesaurario seu receptori Petragoricensi, caeterisque justiciariis et officiariis nostris, vel eorum loca tenentibus salutem. Notum facimus voliis, quod nos dilecto notro Johanni episcopo Sarlatensi,

 

 

Fol. 36 v°

aetatis centum annorum vel circa, suae debilitatis et antiquitatis consideratione, concessimus, et de gratia speciali concedimus, per praesentes, respectum et sufferenciam de nobis faciendo homagium et fidelitatis sacramentum, quae nobis praestare tenetur, ratione sui episcopatus predicti, et temporalitatis ejusdem usque ad biennium a data presentium computandum, &c.

Datum Tholose die vicesima tertia decembris, anno Domini millesimo trecentesimo octogesimo nono, regnique nostri decimo. Sub sigillo nostro in absentia magni.

 

 

Fol. 37 r°

1396

Archives du Vatican, Reg. cote Bened. XIII, tom. 21, part I, an° 2°, fol. 26 (au second index)

 

Littere de provisionibus prelatorum anni secundi, domini papae Bened. XIII.

Galhardus in episcopum Sarlaten. preficitur.

 

Na. La partie du registre où cette bulle et plusieurs autres doivent se trouver est en déficit. Cette lacune doit être considérable, elle existoit déjà lorsque le vol. a été relié.

 

 

Fol. 38 r°

12 avril 1396

Archives du Vatican, reg. cot. Oblig. servit. Communium, t. 49 (174), fol. 99 v°

 

Anno quo supra (1396) die XII aprilis, in camera domini camerarii, coram ipso, presentibus dominis P. Borrerii, Jo. Lavernha et Guidone de Antissaco, Jo. Lud., et me Durando, dominus Galhardus, olim Spoletanus, translatus ad ecclesiam Sarlaten., promisit camere et collegio, pro suo communi servitio ecclesie Sarlaten. predicte, videlicet septingentos floren. auri de camera, et quinque servitia consueta, per dominum Jacobum Jacobi, capellanum, socium et procuratorem suum ad hoc legitime constitutum solvere medietatem in festo Nativ. Domini prox. ventur. et aliam medietatem in simili termino anno revoluto, alioquin &c. juravit &c.

Die prima april. constituerat procuratorem idem dominus G. episcopus Sarlaten. dictum dominum Ja. ad ista, coram me Durando, testibus domino Jo. Lavernha, et Jo. de Chissiaco, et Nicholao ac Adam sociis domini camerarii; et me Durando &c.

 

 

Fol. 38 v°

recitavi et retinui instrumentum, exinde, requirente dicto domino episcopo, ut in forma &c.

 

Le 18 avril 1407, le siège épiscopal de Sarlat étoit vacant.

 

 

Fol. 39 r°

1er octobre 1397

Archives du Vatican, reg. cot. Ben. XIII, tom. 24, part. I, an. III, fol. 63 v°

 

Dilecto filio Raymundo de Bretenos, electo Sarlaten. salutem &c. Apostolatus officium &c. Dudum siquidem provisiones omnium ecclesiarum cathedralium &c. duximus reservandas. Decernentes &c. postmodum vero ecclesia Sarlaten. per obitum bone memorie Galhardi, episcopi Sarlaten., qui apud dictam sedem diem clausit extremum, apud sedem eandem vacan. Nos ad provisionem ipsius ecclesie celerem et felicem, de qua nullus &c. post deliberationem, &c. Demum ad te, canonicum Anicien., legum doctorem, et in presbiteratus ordine constitutum, qui de vite ac morum honestate, &c. insignitus existis, direximus oculos nostre mentis. Quibus omnibus debita meditatione pensatis, de persona tua &c. eidem Sarlaten. ecclesie providemus, teque illi preficimus in episcopum et pastorem &c. Datum Avin., kal. octobris, anno tertio.

 

 

Fol. 40 r°

26 février 1408

Archives de la maison de ville de Sarlat

 

Nomination de Jean, évêque de Bethléem à l'évêché de Sarlat (vacant) par la translation de Raimond, évêque dudit Sarlat, à l'évêché de Périgueux. Cette nomination fut faite par le pape Benoit XIII, bulla data apud Portum Veneris Januensis diocesis, IV kalendas martii, pontificatus nostri anno XIV (26 février 1408).

 

 

Fol. 41 r°

15 juin 1728

A.J. Carte coté Dordogne 2/172

 

Arrêt du conseil rendu sur la requête du fr. Denis-Alexandre le Blanc, évêque de Sarlat, par lequel de roi, conformément à l'avis du sr. Boucher, intendant en la généralité de Bordeaux, a ordonné et ordonne que ledit sr. le Blanc et ses successeurs audit évêché jouiront à l'avenir, à titre d'inféodation, des 5 petites isles qui se sont formées dans le lit de la rivière de Dordogne, dans l'étendue de la terre de la Roque Gajac, appartenant audit évêché; ainsi qu'elles sont désignées et dénommées dans le vû du présent arrêt; à la charge par ledit sr. évêque de Sarlat et ses successeurs, de payer au domaine de sa majesté 20 s. de redevance annuelle, et une reconnaissance d'un écu d'or à chaque mutation d'évêque. Faits M. deffenses aux possesseurs actuels desdites isles d'en continuer la jouissance, à compter du jour de la signification qui leur sera faite du présent arrêt,

 

 

Fol. 41 v°

ni de porter aucun trouble audit sr. évêque de Sarlat, à peine de tous dépens, dommages et intérêts.

 

21 novembre 1730

 

Arrêt par lequel le roi reçoit les srs La Giscardie et de Tardes, opposans à l'arrêt ci-dessus, ordonne que ceux qui avoient droit de jouir desdits biens, continueront d'en jouir comme avant ledit arrêt, et que les fruits qui ont été perçus par le sr. évêque de Sarlat leur seront rendus et restitués.

 

 

Fol. 42 r°

Recherches sur Bertrand de Berenger, évêque de Sarlat

 

 

Fol. 43 r°

27 juillet 1317

Bertrand, évêque de Sarlat

Archives du Vatican, A.B., Joan. XXII, anno I, tom. 5, fol. 649

 

Provisio abbatiae monasterii de Sancto Tiberio, ad Romanam ecclesiam nullo modo pertinentis, ordinis sancti Benedicti, Agathensis diocesis, per promotionem Raymundi ad episcopatum de Sancto Floro, noviter erectum, vacantis, pro Bertrando, olim abbate, monasterii Castrensis. Datum Aven., VI kalend. augusti, anno primo. (27 julii an. 1317).

 

28 novembre 1325

Joan. 22, tom. 21, fol. 317, an. IX

 

Promotio Raterii, prioris prioratus de Lautrico, ordin. s. Benedicti, Castren. dioc., ad abbatiam monasterii Sancti Tiberii, ad Romananm ecclesiam nullo modo pertinentis, ejusdem ordinis, Agathen. diocesis, per promotionem Bertrandi ad episcopatum Sarlaten., apud sedem apostolicam vacantem. Datum Aven., IV kal. decembris, anno IX° (28 novembre 1325).

 

 

Fol. 43 v°

Bertrand de Berenger

Gall. chr. tom. 1, col. 66, Abbates Castrenses

 

XXXVIII. Bertrandus II, abbas (Castrensis), componit cum Geraldo, Albiensi episcopo, an. 1312. Adhuc praeerat quando Johannes papa XXII erexit ecclesiam Castrensem in cathedralem, cui erectioni reluctatus est; quamvis ex metu carceris perpetui statim consensum praebuisset. Causas suae oppositionis dedit metuendissimis dominis et magistris praesidentibus parlamenti Tolosae et Parisiorum simul junctis. Haec autem controversia inter Bertrandum abbatem, et Deodatum primum episcopum Castrensem sopita est, concessione pensionis annuae mille trecentarum librarum persolvendae Bertrando, qui nomen abbatis retinuit.

 

Bertrand de Berenger

Gall. chr. tom. 6, col. 714, Abbates Sti Tiberii, in dioc. Agathensi

 

XXXI. Bertrandus II Berengariorum nobili stirpe satus, Johannis XXII, diplomate, subrogatus abbas, sedebat anno 1324, ex tabulario Cesarionensi, unde ad Sarlatensem an. 1325, ab eodem pontifice provectus ecclesiam, sequenti locum fecit.

 

Na. Son successeur fut Ratherius de Lenac, 1325, 1327, et son prédécesseur, Raimond II, 1316, 1317.

 

 

Fol. 44 r°

Extrait des bulletins de Garampi concernant Bertrand de Berenger, évêque de Sarlat

 

1324. Bertrando, electo Sarlaten., vacante dicta ecclesia per translationem Raymundi episcopi Sarlaten. ad Sancti Pontii Thomeriar., supradictus Bertrandus, abbas monasterii Sti Tiberii, ord. s. Benedicti, Agathen. dioc., de ea providetur ecclesia, IV kal. decembris, anno IX°. (Joan. XXII, I, p. ..., pag. 118, 119; Joan. 22, tom. 78, ep. 366, 436).

1325. Bertrandus, Sarlaten. episcopus. (R.C., 96, p. 134) (R.C., 102, p. 23, 26).

1325. Bertrandus Sarlat. episcopus. (tom. 78, ep. 868).

1326. Bertrandus, Sarlaten. episcopus. (tom. 113, ep. 1734) (R.C., 137, p. 38).

1327. Bertrandus, Sarlaten. episcopus. (tom. 99, ep. 1238) (tom. 83, ep. 1836).

1328. Bertrandus, Sarlat. episcopus. (R.C., 137, p. 66).

1330. Bertrandus, Sarlat. episcopus. (tom. 94, ep. 425; tom. 95, ep. 1139).

 

 

Fol. 44 v°

1330. Bonae memoriae Bertrandus, Sarlaten. episcopus. (R.C., 157, p. 36, 61, 62).

1330. Arnaldus, ejus successor. (R.C., 157, p. 44, 45).

1330. Bonae memoriae Bertrandus Sarlat. episcopus. (t. 116, ep. 8; t. 115, ep. 1558).

1332. Bertrandus quondam Sarlaten. episcopus. (R.C., 56, p. 133, 148).

 

 

Fol. 45 r°

Bertrand de Berenger

Ex Gallia Christ., tom. 6, col. 714, Abbates Sti Tiberii

 

XXXI. Bertrandus II Bergengariorum nobili stirpe satus, Johannis XXII diplomate subrogatus abbas, sedebat anno 1324. Ex tabulario Cesarionensi, unde ad Sarlatensem, an. 1325, ab eadem pontifice provectus ecclesiam, sequenti locum fecit.

 

Na. Son prédécesseur est Raimond II, 1316, 1317.

 

 

Fol. 46 r°

II. Bertrandus I

Gall. chr., t. 2, col. 1513, episcopi Sarlaten.

 

Bertrandum Berenger in S. Tiberii abbatibus lego fuisse hujus monasterii praesulem, et ut est Sarlatensi episcopatu a Johanne XXII. Donatus est, codicillis Avenione datis, 1325 ob redituum exiguitatem, Avenioni in aula pontificia fere semper commoratus est, et dioecesis administrationem Bernardo Berenger, vicario generali, consanguineo suo commisit. Tum anno 1329, Nemausi fato functus est. Reperio inter Stephani Baluzii notat Petrum le Bourguignon, Sarlatensem episcopum, anno 1328, &c. (voy. à l'article de ce dernier).

 

 

Fol. 47 r°

Recherches sur Pierre de Bourguignon, évêque de Sarlat

 

10 janvier 1335

Archives du Vatican, table des registres du pape Benoit XII, t. 1, fol. 222

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae Laudunen. pro magistro Petro Burgundionis de Romanis, legum doctore, cum cassatione similis gratiae ipsi per Johannem papam XXII concessae. Datum Aven., 4 idus januarii anno primo (10 janvier 1335).

 

Na. Le pape fait l'éloge de ses vertus, mais ne parle pas de sa naissance. Le pape le nomme en considération du cardinal Pierre, du titre de St Etienne in Coeliomonte. Il étoit lors déjà pourvû de l'église paroissiale de St Martin de Plano Balbestri, dioc. de Rieux, et un canonicat, et quosdam officium sine cura dans l'église de Besançon.

 

27 juillet 1337

Archives du Vatican, table des registres du pape Benoit XII, t. 4, fol. 176 v°

 

Confirmatio acceptationis canonicatus et praebendae, ac thesaurariae ecclesiae Laudunen., per obitum Guillelmi de Sancta Maura, apud sedem apostolicam, praevia speciali reservatione vacantium, vigore gratiae expectativae, per magistrum Petrum Burgundionis de Romanis, legum doctorem, papae capellanum factae, ac provisionis et collationis ei postea factarum, et etiam perceptionis fructuum. Datum aven., 6 kal. augusti, anno tertio (27 juillet 1337).

 

4 septembre 1337

Archives du Vatican, table des registres du pape Benoit XII, t. 4, fol. 297

 

Collatio parochialis ecclesiae Sancti Martini de Plano, Riven. diocesis, per assecutionem a magistro Petro Burgundionis de Romanis, canonico Laudunen., papae capellano, legum doctore, factam de thesauraria ecclesiae Laudunen., per obitum quondam Guillelmi de Sancta Maura vacante, et eidem Petro, vigore gratiae expectativae dignitatis collata, vacantis, pro Guillelmo Flori. Datum Aven., 2 nonas septembris, anno tertio (4 septembre 1337).

 

 

Fol. 47 v°

16 février 1339

Archives du Vatican, table des registres du pape Benoit XII, t. 6, fol. 158

 

Collatio canonicatus et prebendae, ac thesaurariae ecclesiae Laudunen., per consecrationem Petri, electi Sarlaten., in brevi vacaturorum; pro Petro Sanctae Romanae ecclesiae presbitero cardinali, olim archiepiscopo Rothomagen. cum dispensatione super incompatibilitate pluratitatis beneficiorum. Datum aven., 14 kal. martii, anno quinto.

 

Archives du Vatican, table des registres du pape Benoit XII, t. 6, fol. 509

 

Petro electo Sarlaten., praeficitur in episcopum ecclesiae Sarlatensem (extrait de l'index de la 4e année du pontificat de Benoit XII, mais la bulle ne se trouve point dans le corps du volume, parce qu'il y existe plusieurs lacunes; mais elle a été conservée dans le grand recueil des bulles du Vatican sur parchemin; suivant les bulletins du cardinal Garampi qui suivent).

 

Extrait des bulletins de Garampi

 

1338. Sarlaten. ecclesia vacans per obitum Guillelmi, sanctae sedi reservatur. (Bullar., tom. 232, ep. 189).

1338. 2 non. novembris (4 novembre). Petrus thesaurarius Laudunensis, capellanus apostolicus, presbiter, fit episcopus Sarlaten., per obitum Guillelmi. (Ben. XII, IV, part. 2a, 356).

1338. 12 novembr. Petrus, episcopus Sarlaten. obl. 700 flor. (Obl., tom. 6, p. 159).

Petrus electus Sarlaten. (Ben. XII, V, 337, 633, 426, 432).

1338. Fr. Petrus Burgundus, episcopus Sarlat. O.P. (Brevium 2, p.221).

1340. Bonae memoriae P. Burgundionis, Sarlat. episcopus. (R.C., 194, p. 117).

 

 

Fol. 48 r°

1338-1341

Extrait de diverses archives concernant les évêques de Sarlat

 

26 octobre 1338

archives du chapitre de Sarlat

 

1338. Die lunae ante festum Omnium Sanctorum, Guillelmus de Vascinhaco, monachus Sarlaten., vicarius generalis, episcopatu dictae ecclesiae nunc vacante (in quodam instrumento recognitionis) (en 1338, Pâques tomba le 12 avril, la Toussaints fut un dimanche).

 

4 juillet 1339

Archives de l'évêché de Sarlat

 

1339. Die dominica post festum beati Martialis, Ahelitz, filia et heres Heliae Vigerii, de Sarlato, domicelli, fecit homagium Petro, Dei gratia et apostolicae sedis, Sarlaten. episcopo, et dedit unum marbotinum aureum, et unum par cirothecarum albarum, &c. (en 1339, Pâques 28 mars, le jour de saint Martial, le 30 juin tomba un mercredi).

 

21 janvier 1340 (v. st.)

Archives du chapitre de Sarlat

 

1340 (v. st.). Dominica ante festum beati Vincentii, R. Jandonis, procurator in hac parte episcopi Sarlatensis, in instrumento facto in eadem format ut supra. (Pâques, 8 avril en 1341, saint Vincent, 22 janvier fut le lundi).

 

13 mars 1340 (v. st.)

Archives du chapitre de Sarlat

 

Die martis post festum beati Gregorii papae, Augerius de Ferreriis, vicarius generalis, episcopali sede vacante.

 

6 mai 1341

Archives du chapitre de Sarlat

 

1341. Dominica post festum beati Sacerdotis maii, Augerius de Ferreriis, vicar. generalis, episcopali sede vacante.

 

11 avril 1341

Archives du chapitre de Sarlat

 

Die mercurii post festum Paschae, Augerius de Ferreriis praepositus, et Geraldus La Gueya, operarius, vicarii generales capituli cathedralis, sede vacante; in quodam instrumento recognitionis (Pâques fut le 8 avril).

 

14 avril 1341

Archives du chapitre de Sarlat

 

Die sabbati post festum Paschae, Augerius de Ferreriis praepositus, vicarius generalis capituli, sede vacante; in instrumento devestitionis cujusdam terrae.

 

En marge:

1338, 26 octobre, siège vacant.

1338, 4 novembre, Pierre évêque.

1339, 4 juillet, Pierre évêque.

1341, 21 janvier, Pierre évêque.

1341, 13 mars, siège vacant.

1341, 11 avril, siège vacant.

1341, 14 avril, siège vacant.

1341, 7 mai, siège vacant.

 

 

Fol. 49 r°

Voy. la suite des extraits des registres du pape Benoit 13, tome 28, fol. ... (F.B. le n° du feuillet est laissé en blanc).

 

 

Fol. 50 r°

Arnaud de Royard, archevêque de Salerne

Extrait des bulletins de Garampi

 

1321. Per assumptionem ad cardinalatus dignitatem, Bertrandi (de Turre), tit. S. Vitalis, presbiteri cardinalis, archiepiscopi, Arnaldus, ordinis minorum fit archiepiscopus Salernitan., 2 kal. maii, anno V°. (Joannis XXII, part 1a, ep. 657; part 2a, ep. 903).

1321, 16 maii. Arnaldus Salernitan. electus, obl. pro Bertrando, predecessore, 1500 flor. (Obl., tom. 6, pag. 27).

1321. Arnaldus Salern. archiepiscopus. (tom. 73, p. 45; tom. 72, ep. 903).

1321. Fr. Arnaldus Royardi, ord. minorum, archiepiscopus Salernitan. (Wading, VI, 374).

Arnaldi Renardi, archiep. Salern. votum de usu bonorum temporalium episcopi. (sub Johanne 22). Bibl. Latine, Sancti Marci, p. 81.

1322. Arnaldus Salernit. archiepiscopus. (Wad., VI, 410; R.C, 88, p. 25).

 

 

Fol. 50 v°

1323. Arnaldus Salern. archiepiscopus (tom. 75, ep. 1300, 1755, 1785).

1323. Arnaldus Salern. archiepiscopus (Wad. VII, 2).

1329. Salernitan. archiep. (tom. 92, ep. 248).

1330. 5 kal. julii (27 junii) Arnaldus, archiepiscopus Salernitan. transfertur ad ecclesiam Sarlaten., Urso, electus Idrontin., transfertur ad ecclesiam Salernitan. (Instr., pag. 31, 55).

1330. Ursoni, electo Salernitan., vacante dicta ecclesia per translationem Arnaldi archiepiscopi ad episcopalem (ecclesiam) Sarlaten.; supradictus Urso (alias Ursus), electus Ydrontin. transfertur ad Salernitan., 5 kal. julii, anno 14°, part 2a, ep. 739, Johannis XXII).

1336. Bonae memoriae Arnaldus, archiep. Salernitan. (ep. 234, Ben. 12, II, part. 1a).

 

 

Fol. 51 r°

Pierre Le Bourguignon, évêque de Sarlat

Extr. du Gall. chr., t. 2, col. 1513

 

... reperio inter Stephani Baluzii notas, Petrum le Bourguignon, Sarlatensem episcopum, anno 1328 [ex me 1338]. De quo tamen silent antiqua monumenta a nobis perlustrata. Forte cum Bertrandus a papa nominatus est, ipse a capitulo designatur, sicque episcopi nomen sibi arrogavit, quanquam episcopatu nusquam potitus fuerit.

 

 

Fol. 52 r°

Pierre Le Bourguignon, évêque de Sarlat

Extr. du Gall. chr., t. 2, col. 1515

 

Petrus I

 

Petrus Berenger, an. 1338, electus est. Petrus Paschalis ipsius generalis vicarius erat 28 julii 1339, quo monachi cathedralis ad 50 numerum redacti, praebendam, seu panis et vini portionem quotidie accipiebant, ex tabulis Sarlatensibus. Adhuc in vivis erat in festo Pentecostes anno 1340, ex instrumento, ecclesiae Sarlat. Hoc ipso tamen anno, fato functus est, quandoquidem sub ejus finem Augerius de Ferreriis, Raimundus de Sandreux, et Gerardus La Guercha, generales capituli, sede vacante, vicarii reperiuntur.

 

 

Fol. 52 v°

En 1340, la Pentecôte tomba le 4 juin. Pâques étant le 16 avril.

 

Les auteurs du Gall. chr. se sont trompés en appellant cet évêque Berenger; il est évident que son nom étoit Bourguignon (Burgundis).

 

 

Fol. 53 r°

Extrait de Bulletins de Garampi concernant Pierre Le Bourguignon, évêque de Sarlat

 

1338. 2 non. novembris (4 novembre). Petrus, thesaurarius Laudunen., capellanus apostolicus, presbiter, fit episcopus Sarlaten., per obitum Guillelmi. (Ben. XII, IV, part 2a, 356).

1338. 12 novembr. Petrus, episcopus Sarlaten., obl. 700 flor. (Obl., tom. 6, pag. 159).

1338. Sarlat. ecclesia vacans, per obitum Guillelmi, sanctae sedi reservatur. (tom. 232, ep. 189).

1338. F. Petrus Burgundus, episcopus Sarlaten., o. p. (Brevieum, 2, p. 221).

1338. Petrus electus Sarlaten. (Ben. XII, V, 337, 426, 432, 633).

1341. 9 februarii. Petrus Burgundionis, episcopus Sarlaten. (Instrum.).

 

 

Fol. 53 v°

1341. 14 maii. Bonae memoriae Petrus Sarlat. episcopus. (Instrum.).

1341. 14 maii. De spolio P. bonae memoriae Sarlaten. episcopi. (Instrum.).

1342. Bonae memoriae Petrus Sarlaten. episcopus. (t. 135, ep. 15).

 

 

Fol. 54 r°

Recherches sur Pierre d'Itier, évêque de Sarlat

 

 

Fol. 55 r°

Pierre, doyen de St Paul de Fenouillèdes

Gall. chr., tom. 6, fol. 291, Ecclesia Electensis (Alet)

 

Le Gall. chr. ne donne qu'une notice assés succinte sur l'abbaye (devenue collégiale sous Jean XXII) de St Paul de Fenouillèdes, au diocèse d'Alet en Languedoc, et ne nous fait connoitre que le noms de deux de ses doyens, qui sont:

1° Arnaud de Verdala, professeur en l'un et l'autre droit, connu dès l'an 1336, nommé à l'évêché de Maguelonne le 20 avril 1339, et mort en 1352.

2° Gerald Massoli, doyen en l'an 1453.

 

D'après cela si Pierre d'Itier a été le successeur immédiat d'Arnaud de Verdale

 

 

Fol. 55 v°

F.B. Feuillet mal centré dans le reproduction de la BnF.

 

il a dû être nommé doyen de St Paul de Fenouillèdes en 1339, la 5e année du pontif. de Benoit 12.

 

 

Fol. 56 r°

Pierre d'Itier

Extrait de la Table des registres du pape Clément VI

Archives du Vatican, A.B., reg. du pape Clem. 6, tom. VII, an. 1°, fol. 503

 

Collatio canonicatus et praebendae, ac decanatus ecclesiae Sti Pauli de Fenolhedesio, Electen. dioc., per promotionem Arnaldi ad episcopatum Magalonen. vacantium, pro magistro Petro Iterii, legum doctore, papae capellano, ac palatii apostolici causarum auditore. Datum Aven., IX kalend. junii (anno primo) (24 mai 1342).

 

Na. Il possédoit dans le même tems plusieurs autres bénéfices, dont voici l'énumération, tirée de la bulle ci-dessus.

 

Seu quod canonicatum et praebendam in ecclesia Aquen., provinciae Auxitan., ecclesiam parochialem de Marciaco, et quoddam perpetuum beneficium, illis partibus ecclesiasticum, Sancti Petri de Canutz nuncupatum, necnon decanatum ruralem et temporalem de Calhaco, tibi dudum per nos, dum ecclesiae Rothomagen. regimini praefuimus, collatum, Auxitan. et Rothomagen. dioc. nosceris obtinere.

 

 

Fol. 56 v°

Extraits concernant le doyenné de Fenouillèdes

Archives du Vatican, A.B., reg. du pape Ben. XII, tom. IV, fol. 232

 

Mandatum Guillelmo Medici, canonico Ilerden., quatenus bona quondam Bernardi Tardini, decanus ecclesiae Sti Pauli de Fenolhedesio, Electen. dioc. per Joannem papam XXII camerae apostolicae reservata, et fuit manu apostolica posita; sibi faciat integraliter assignare debita et legata solvendo, servitoresque remunerando. Datum Aven., 12 kal. octobr. (20 octobre 1338).

 

Archives du Vatican, A.B., reg. du pape Ben. XII, tom. VI, fol. 147

 

Promotio Arnaldi, decani ecclesiae Sti Pauli de Fenolhedesio, Electen. dioc., papae capellani, ad episcopatum Magalonen., per translationem Pictavini ad episcopatum Albien., apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantem. Datum Aven., idibus martii. (15 mars 1339).

 

Archives du Vatican, A.B., reg. du pape Ben. XII, tom. VII, fol. 75

 

Mandatum de procedendo ad ulteriora, in reception et examinatione testium, ac executione litterarum apostolicam, obtentarum in causa veritente inter Arnaldum episcopum Magalonen., tunc decanum, et capitulum ecclesiae Sti Pauli de Fenolhedesio, Electen. dioc., ex una, et Bernardum Alquerii, pro canonico dictae ecclesiae se gerentem, partibus exalten[...] nonobstante vacatione decanatus ipsius ecclesiae. Datum Aven., 17 kal. aprilis. (16 mars 1340).

 

 

Fol. 57 r°

Pierre d'Itier

Extrait des Bulletins de Garampi concernant Pierre d'Itier, évêque de Sarlat

 

1345. 5 idus januarii (9 janvier 1345). Petrus, decanus ecclesiae Sancti Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc., capellanus apostolicus, presbiter, fit episcopus Sarlaten. per obitum Iterii, sub Burdegal. (Clem. 6, IV, 3, pag. 35).

1346. 10 februarii. Petrus Sarlaten. electus. (Obl. t. 22, pag. 5).

1347. Ecclesia Sarlaten. noviter erecta. (Obl., t. 22, p. 46).

... Petrus episcopus Sarlaten. (Clem. 6, IV, 2, p. 136, 139; Clem. 6, IX, t. 2, part 2a, p. 37).

1358. Petrus episcopus Sarlaten. visit. (tom. 1, p. 23).

1359. 6 idus maii (10 mai 1359). Elias, precentor ecclesiae Forojulien. diaconus, fit episcopus Sarlaten., per translationem Petri ad Aquen., sub Burdeg. (Innoc. 6, VII, p. 29).

 

 

Fol. 57 v°

Pierre d'Itier a été nommé évêque de Sarlat, le 9 janvier 1345, transféré à Dax le 10 mai 1359, et créé cardinal le 17 de septembre 1361.

 

Il a gouverné l'église de Sarlat: 14 ans et 4 mois, et celle de Dax, 2 ans et 4 mois 7 jours. Il est mort à Avignon, le 19 mai 1367.

 

 

Fol. 58 r°

P. Itier ou d'Itier, évêque de Sarlat

Extr. de Gall. chr., t. 2, col. 1516, Ecclesia Sarlatensis

 

V. Petrus II

 

Petrus de Mayrolis, seu Porquery, franciscanus, cum prima sui ordinis munia digne obiisset, jurisque canonici et theologiae scienta illustris evasisset quo nomine inter eos qui doctrina apud minoritas Tholosanos floruere, commendatur a Nicolao Bertrandi, lib. de gestis Tholosan.(fol. 52, fol. 4) doctor acut regens, in illius urbis academia, eligitur antistes, 1350, et sedem tenuit ad an. 1358.

 

 

Fol. 59 r°

Pierre d'Itier

Extrait des Bulletins de Garampi concernant Pierre d'Itier, évêque de Sarlat

 

1359. 6 idus maii. Petrus, episcopus Sarlatensis,transfertur ad Aquen., per obitum Petri, sub Auxitana. (Innoc. 6, VII, pag. 29).

1359. 18 maii. Petrus episcopus Aquen., in Vasconia, obl. pro Petro praedecessore, 500 flor. (Obl., tom. 22, p. 233, 235).

Petrus episcopus Aquen., antea Sarlaten. (Inn. 6, VII, p. 29).

1359. Aquen in Vasconia, Petrus episcopus. (20, p. 82; 22, p. 235).

1360. Petrus, Aquen. episc. visit. (31, p. 39).

1360. Petus, ep. Aquensis in Gallia. (Marten., Anecd., I, 1476).

1360. 24 decembris. Petrus, episcopus Aquen. solvit. (R.C., tom. 401, p. 24).

1361. 17 septembr. Petrus Iterii, episcopus Aquen. in Vasconia, fit cardinalis SS. quatuor coronatorum.

 

 

Fol. 59 v°

(Obl., tom. 33 ou 35, pag. 6).

Petrus Iterii, episcopus Aquensis, cardinalis. (Murat. 3, part 2a, p. 600 B).

1362. 26 junii. Bernardus, Aquen. electus, in Vasconia, obl. flor. 500. (Obl., tome 35, pag. 30).

 

 

Fol. 60 r°

Pierre d'Itier, évêque de Dax

Gall. chr., t. 1, col. 1051, Episcopi Aquenses

XXXIV. Petrus II

 

Petrus Iterii, Petracoras, egregius legisperitus, fit episcopus anno 1360. Anno sequenti, presbiter cardinalis Aquensis dictus, tituli Storum Quatuor Coronatorum, ab Innocentio VI, creatus est die 17 septembris, inde Albanus episcopus factus, Talayrando Petragoricensi successit 1364. Cujus cardinalis testamenti curator nominatus 1360. Mortuus Avenione, anno 1367, 19 maii, tumulatus est in praedicatorum aede et sacello a se condito, cum hoc epitaphio: In praesenti capella jacet reverendissimus in Christo Pater Dominus Petrus Iterii, episcopus Albanensis cardinalis Aquensis, doctor legum egregius, qui obiit sub die mensis maii 19, anno Domini 1367, post recessum domini Urbani V. Qui videlicet Romam redierat, quam urbem a plurimis anni Romani ipsi pontifices deseruerant. De hoc episcopo loquuntur omnes qui indices episcoporum Aquensium texuerunt. Ciaconius eum Aquensem, Aquitanum, Gallumque appellat, agnoscitque pro episcopo Aquensi in Vasconia.

 

 

Fol. 61 r°

Note sur Raimond de Roquecor

Gall. chr., t. 1, col. 53 et 54, Abbates Galliacenses in prov. Albiensi

 

XII. Raimundus II de Roquecor, ex monacho Casae Dei, abbas Galliaci, deinde primus episcopus Sarlatensis, an. 1318, ex Hist. mss. Casae Dei, sed in tab. urbis Galliaci, hic abbas appellatur Raimundus Bernardi de Asperomonte, qui transigit cum consulibus et civibus praefatae urbis, tali ratione ut ab illis nihil exigere que at pro defunctorum exequiis. Actum feria Va, post Inventio Sanctae Crucis 1311. (Ex tabul. urbis). Forte tamen duo sunt abbates tuncque Raimundus Bernardi praecedere debet alterum.

 

 

Fol. 62 r°

Recherches sur Itier de Malayoles, évêque de Sarlat

 

 

Fol. 63 r°

Itier de Malayoles, évêque de Sarlat

Archives du Vatican, Joan. XXII, t. 12, fol. 99, an. IV

 

Collatio prioratus saecularis ecclesiae de Porcheriis, Burdegalen. diocesis, per liberam resignationem a Leodegario Regis, factam vacantis; consideratione Arnaldi S. Eustachii, diaconi cardinalis, pro Iterio de Malayollis (ou Malayollas). Datum Aven., 6 kal. octobr. (an. 4°) (26 septembre 1319).

 

Archives du Vatican, Joan. XXII, t. 12, fol. 379, an. IV

 

Litterae Iterii de Malayolis, canonici ecclesiae Stae Radegundis, Pictav. Datum Aven., 4 kal. junii (an. 4°) (29 mai 1320).

 

Archives du Vatican, Joan. XXII, t. 12, fol. 386, an. IV

 

Fragmentum collationis canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae Stae Radegundis, Pictav., pro Iterio de Malayolis. Datum Aven., IV kal. junii (29 mai 1320).

 

 

Fol. 64 r°

Extrait des Bulletins de Garampi concernant Itier de Malayoles, évêque de Sarlat

 

1341. Kalend. octobris. Iterius, archidiaconus Brageriaci, in ecclesia Petragoricen., presbiter, fit episcopus Sarlaten. per obitum Petri. (Ben. XII, VII, ep. 408, fol. 272).

1341. Provisio Sarlaten. ecclesiae, vacantis per obitum Petri, sanctae sedi reservatur. (tom. 135, ep. 10).

1341. 12 octobris. Iterius Sarlaten. electus, obl. 700 flor. (Obl., tom. 6, p. 174).

1341. Non. decembris (5 décembre). Iterius, episcopus Sarlaten. mittitur ad ecclesiam suam. (Ben. XII, VII, 516).

1341. Unio prioratus ecclesiae Sarlaten., Iterius, episcopus. (Clem. 6, I, 5, ep. 1736).

Iterius episcopus Sarlaten. (Clem. 6, I, 6, ep. 41, pag. 218; Clem. 6, I, 7, ep. 41, 51; Clem. 6, I, 9, p. 222, 379, 143; Clem. 6, II, 3, ep. 906; Clem. 6, II, 6, p. 122; Clem. 6, IV, 1, p. 223, 274, 306; Clem. 6, IV, 3, p. 341; Clem. 6, IV, t. 4, part 2a, pag. 168).

 

 

Fol. 64 v°

Indul. Iterio episcopo Sarlaten. (Clem. 6, I, 9, p. 222).

Canonici Sarlaten., soli valeant episcopum eligere. (Cl. 6, II, 3, ep. 1040).

1345. 5 idus januarii (9 janvier 1345). Petrus decanus ecclesiae Sti Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc., capellanus apostolicus, presbiter, fit episcopus Sarlaten., per obitum Iterii, sub Burdeg. (Clem. 6, IV, 3, pag. 35).

 

 

Fol. 65 r°

Recherches sur Jean de Reveillon, évêque de Sarlat

 

11 juillet 1358

Archives du Vatican, reg. d'Inn. 6, t. 19, part 2a, fol. 642, an° VI

 

Ad perpetuam rei memoriam. Declaratio facta per ipsum dominum papam Innocentium, suam intentionem fuisse, quod Joannes de Godio canonicatum et praebendam Pictavien. ecclesiae, vigore, collationis sibi factae, obtineret, et Joannes de Revelhone semipraebendam ejusdem ecclesiae, cum decanatu retineret. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 idus julii (11 juillet 1358).

 

2 octobre 1370

Archives du Vatican, reg. d'Urb. V, tom. 23, fol. 44, an. VIII

 

Provisio episcopatus Sarlaten., per Auscentii antistitis obitum, pastore carentis, pro Joanne, decano ecclesiae Pictaven., correctore litterarum apostolicarum. Datum Aven., VI non. octobris (2 octobre 1370).

 

 

Fol. 66 r°

Extr. Gall. chr., t. 2, col. 1217, Decani Pictavienses, n° 34

 

 

Fol. 67 r°

12 juillet 1363

Archives du Vatican, reg. coté Urb. V, tom. 6, part. 6, an. I, fol. 634, n° 69

 

XXXIV. Johannes de Revellone, quem vir clar. Stephanus Baluzius eruit ex codice epistolarum, quas Innocentius papa VI, anno VI° sui pontificatus scripsit, hoc est circiter an. 1357; consule viri doctissimi notas ad vitas paparum Aven., col. 1122.

 

Son prédécesseur est Aimeri en 1350, et son successeur, Anian Viole sans aucune date.

 

 

Fol. 68 r°

19 juin 1368

Archives du Vatican, reg. coté Urb. V, tom. 19, an° 6, fol. 258

 

Conservatoria ad triennium, pro magistro Johanne de Revelhone, decano ecclesiae Pictav., litterarum apostolicarum correctore; directa episcopo Andegaven., abbati monasterii Sti Maxentii, Pictav. dioc., et archidiacono Montis Pensati in ecclesia Caturcen. Datum apud Montem Flasconem, 13 kal. julii, anno 6°

 

 

Fol. 69 r°

2 octobre 1370

Archives du Vatican, reg. coté Urb. V, tom. 23, an. 8, fol. 44

 

Provisio episcopatus Sarlat. per Auscentii antistitis obitum, pastore carentis, pro Joanne, decano ecclesiae Pictaven., correctore litterarum apostolicarum. Datum Aven., 6 non. octobris (2 octobre 1370).

 

 

Fol. 70 r°

Extrait des Bulletins de Garampi, concernant Jean de Reveillon, évêque de Sarlat

 

1370. 14 octobris. Joannes Sarlaten. episcopus obl. flor. 700. (Obl., tom. 35, pag. 142).

1371. Johannes episcopus Sarlaten. solv. (39, pag. 175).

1372. Johannes episcopus Sarlaten. solv. (39, p. 255, 216, 346).

1372. Maii. Johannes Sarlat. episcopus. (Instr.).

1372. 10 aug. (Instr.).

1372. 15 maii. Johannes episcopus Sarlat. solvit. (R.C., tom. 482, p. 31).

1372. Johannes episcopus Sarlaten., nuntius apostolicus. (AA. II, cap. 5, n° 37, 38).

1373. Johannes episcopus Sarlaten. solv. (40, pag. 116).

1374. 21 apr. Johannes Sarlat. episcopus, legatus Siciliae. (AA. Instr.).

1374. 8 decembr. et 21 april. Johannes, Sarlaten. episcopus, legatus apostolicus in Siciliam et insulas adjacentes. (AA. Instr.).

1374. 8 decembr. Johannes Sarlaten. episcopus, legatus missus in insula Siciliae, pro reformanda pace. (AA. Instr.).

1375. Joannes, episcopus Sarlaten. solvit. (41, p. 53, 200).

1376. april. Sarlaten. episcopus. (Instrum.).

1376. 9 aug. Sarlaten. episcopus. (Instrum.).

Joannes, electus Sarlaten. (Urb. 5, Ind., VIII, pag. 109).

Joannes, episcopus Sarlaten., nuncius apostolicus. (Greg. II, Ind., II, pag. 162, pag. 9 et 237).

Joannes, episcopus Sarlaten., nuncius in Sic. (Greg. II, Ind., II, pag. 251, 252; Ind., V, pag. 295).

Joanni, episcopo Sarlaten., nuntio apost. injungitur ut Fredericum regem Trinacriae, de speciali mandato apostolico, approbatum inungat, eique regium diadema imponat. (Greg. II, Ind., V, pag. 63).

 

 

Fol. 70 v°

1378. 9 aug. Johannes, Sarlaten. episcopus. (AA. Instrum.).

1375. Jacobus, episcopus Sarlaten. solvit. (41, pag. 25).

1375. Jo. Sarlat. episcopus. (Murat. Antiq., VI, 116, D).

1376. Johannes, episcopus Sarlaten., nuntius apostolicus (in Trinacria). (Polit., 2, 147, pag. 347, 387).

1378. Johannes, Sarlaten. episcopus. (Schis., tom. 1, pag. 169).

Johannes, episcopus Sarlaten. mittitur nuntius (in) Vasconiam. (Greg. II, Ind., I, pag. 202).

Joannes, episcopus Sarlaten., nuntius in Siciliam. (Gr. II, Cur., III, p. 13).

Joannes, episcopus Sarlaten. (Greg. II, Bull. Cam., II, p. 142, 43, 3; t. 44, 45, 46, 56).

1381. 15 maii. Johannes Galterii, Sarlat. dioc., ad stipendia. (Instr.).

1381. Joannes episcopus Sarlaten. asserens se gravatum circa jurisdictionem, a Guillelmo archiepiscopo Burdeg. (Cl. 7, tom. 3, p. 14).

1383. Joannes, episcopus Sarlaten. (Clem. 7, t. 4, p. 149).

De statuendo numero monachorum dictae ecclesiae, juxta facultates ibi unio prioratus dictae ecclesiae ... Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., non. septembr., an. V° (Clem. 7). Na. C'est le prieuré de St Cyprien, dont les revenus étoient estimés à 160 francs d'or.

1383. Joannes, episcopus Sarlaten. (Cl. 7, tom. 4, pag. 15).

1385. Joannes, episcopus Sarlaten. (Cl. 7, tom. 6, p. 63).

 

 

Fol. 71 r°

1372

Archives du Vatican, vol. cot. Solutiones Servitiorum communium, 1370-1372, n° 39, fol. 216

 

Universis &c. Petrus &c. quod intellicta &c. pro parte ven. in Christo Patris Domini, Johannis episcopi Sarlaten., coram nobis &c. quas ratione sui communis servicii, et IIIIor serviciorum &c. usque ad festum Penth. prox. ventur. ita tamen &c. in quorum &c. Datum Avinion., XXVII febr., anno LXXII. (la somme n'y est pas).

 

Archives du Vatican, vol. cot. Solutiones Servitiorum communium, 1370-1372, fol. 255

 

Universis &c. P. &c., quod reverendus in Christo Pater Dominus, Johannes episcopus Sarlaten., pro parte partis sui communis servicii in quo &c., octuaginta septem flor. auri dicte camere; necnon pro parte partis IIIIor serviciorum &c. decem et octo flor. auri, per manus Bernardi Maynardi fam. sui, tempore debito solvi fecit. De quibus &c. usque ad festum Omnium Sanctorum prox. ventur. &c. ita tamen &. in quorum. Datum Avinion., die XV maii, anno LXXII.

 

 

Fol. 71 v°

Archives du Vatican, vol. cot. Solutiones Servitiorum communium, 1370-1372, fol. 346 v°

 

Universis &c. Petrus &c. quod intellecta &c. pro parte domini Johannis episcopi Sarlaten., coram nobis, &c. quod ratione sui communis servicii camerae apostolice, et IIIIor serviciorum &c. usque ad festum beati Johannis Bapt. prox. ventur. itam tamen &c. in quorum &c. Datum Avin., die ... mensis novembris, anno LXXII. (1 flor. II [...]).

 

 

Fol. 72 r°

24 août 1381

Archives du Vatican, reg. cot. Cl. VII, antip., an. III, t. 3, fol. 14

 

Dilecto filio officiali Caturcen. salutem &c. Exhibita nobis pro parte ven. fratris nostri Johannis episcopi Sarlaten., et dil. filii Petri Surberii, clerici, in civitate Sarlaten. commorant., procuratoris dicti episcopi peticio continebat quod ven. fr. noster Guillelmus archiepiscopus Burdegalen., loci metropolitan., de causis subditorum dicti episcopi, per viam simplicis querele, necnon de causis appellationum, que eosdem subditos ad articulo, pluries et frequenter contra justitiam de facto cognovit et cognoscit, ac etiam in casibus a jure non permissis, de excessibus subditorum ipsorum etiam de facto inquisivit et inquirit, et eos punicit et punit, ab eisdem subditis etiam laicis, juramenta, penas et multas exigendo, necnon clericales tonsuras ac sacramentum confirmationis in civitate et diocesi Sarlaten., invito prefato episcopo, contulit, et quo licet cognitio causarum civilium que inter quascumque laicales personas sub dominio temporali que dictus archiepiscopus in nonnullis laicis Sarlaten. dioc. se obtinere pretendit, consisten. oriuntur pro tempore ad eundem episcopum, de antiqua et approbata et hactenus pacifice observata consuetudine pertinet, tamen idem archiepiscopus impedivit prout impedit, ac fecit et facit quominus persone predicte in curia dicti episcopi de se conquerentibus, responderent, et respondeant, ac quominus servientes et alii official. dicti episcopi citationes, precepta et mandata ipsius episcopi in locis predictis exequerentur. Minas et terrores eisdem servitoribus et aliis officialibus multociens inferendo, ac supradicto Petro pluries minatus fuit quod faceret sibi dampnum in corpore et in bonis suis; in dicti episcopi et ecclesie Sarlaten. ac jurisdictionis ipsorum prejudicium non modicum et gravamen; propter que, pro parte dictorum episcopi et Petri fuit pluries ad sedem apostolicam appellatum prefatusque archiepiscopus post et contra appellationes hujusmodi, quarum non erat ignarus, in eundem

 

 

Fol. 72 v°

Petrum excommunicationis sententiam promulgavit, quamvis de facto. Quare pro parte dictorum episcopi et Petri fuit nobis humiliter supplicatum ut eidem Petro de absolutionis beneficio ab hujusmodi excommunicationis sententia ad cautelam, et alias eisdem episcopo et Petro in premissis providere de benignite apostolica dignaremur. Nos itaque hujusmodi supplicationibus inclinati, discretrioni tue per apostolica scripta mandamus quatenus vocatis qui fuerint evocandi, ac summar. et de plano, ac sine strepitu et figura judicii, auditis hinc inde propositis, quod justum fuerit, appellatione remota, decernas, faciens quod decrveris per censuram ecclesiasticam firmiter observari &c. Datum Avinion., VIIII kal. septembris, anno tercio.

 

 

Fol. 73 r°

23 décembre 1389

Répit et souffrance de deux ans, accordés à l'évêque de Sarlat, agé de cent ans,

pour la prestation des foi et hommage, et serment de fidélité,

à cause de la temporalité de son évêché.

Dépôt des fiefs, Languedoc, vol. 568, coté 3412, N° XXIII

Archives de la Chambre des comptes, Paris

 

Carolus Dei gratia, Francorum rex; senescallo ac thesaurario seu receptori Petragoricensi, caeterisque justiciariis et officiariis nostris, vel eorum loca tenentibus, salutem. Notum facimus vobis, quod nos dilecto nostro Johanni episcopo Sarlatensi, aetatis centum annorum vel circa, suae debilitatis et antiquitatis consideratione, concessimus, et de gratia speciali concedimus, per praesentes, respectum et sufferentiam de nobis faciendo homagium et fidelitatis sacramentum, quae nobis praestare tenetur, ratione sui episcopatus praedicti, et temporalitatis ejusdem, usque ad biennium a data praesentium computandum (F.B. la  partie qui suit jusqu'à “teneatur” se trouve dans le manuscrit au verso de ce f°) ... proviso tamen quod dictus episcopus nobis debita consueta solvere ... et fidelitatis juramentum facere per procuratorem suum, infra tres menses ... in manibus vestri senescalli teneatur. Datum Tholoae, die vicesima tertia decembris, anno Domini millesimo trecentesimo octogesimo nono, sub sigillo nostro in absentia magni.

(Dépôts de fiefs de la chambre des comptes).

 

Na. Cette pièce est imprimée dans une brochure en grand papier in fol. de 124 pages, imprimé à Paris en 1785, chés L. Cellot, rue des grands Augustins, intitulée: Défense des droits du roi contre les prétentions du clergé de France

 

 

Fol. 73 v°

F.B. La partie de l'acte entre "proviso tamen ..." et "vestri senescalli teneatur" se trouve transcrite sur ce verso.

 

Cette pièce a été copiée aussi par Mr Prunis sur l'original aux archives de la chambre des comptes à Paris.

 

 

Fol. 74 r°

Recherches sur Hélie de Salignac, évêque de Sarlat

 

 

Fol. 75 r°

Extrait de Bulletins de Garampi, concernant Hélie de Salignac, archevêque de Bordeaux

 

1361. 16 octobris. Hanscenius (Austencius) episcopus Sarlaten. obl. flor. 700. Et pro Helia praedecessore, obl. 18 mai 1359. (Obl., tom. 35, pag. 8).

1361. 1 decembris. Helias, Budegalen. archiepiscopus, obl. flor. M/2 (500) ex gratia pro hac vice tantum. Et pro Amaneo praedecessore, obl. 27 jan. 1357. Et pro Philippo, alio praedecessore, obl. 11 aug. 1360. (Obl., tom. 35, pag. 12).

1362. Augustis. Helias, archiepiscopus Burdegal. (Instr.) Item 1362, aug.

1362. Novembris. Helias Burdegalen. archiepiscopus. (Instr.).

1362. H. Burdegalen. archiepiscopus. (Obl., tom. 31, pag. 157).

1363. Mart. Helias Burdegalen. archiepiscopus. (Instrum.).

1363. 23 mart. Helias, archiepiscopus Burdegal. solvit pro complemento sui communis servitii. (R.C., tom. 417, pag. 10).

1364. Jan. Helias, Burdegal. archiepiscopus. (Instr.).

1364. Novembr. Helias, Burdegal. archiepiscopus (Instr.).

1364. 1 decembr. Helias Burdegalen. (Instr.).

1364. Elias, Burdegalen. archiepiscopus (Visit., 31, pag. 89).

1364. 18 jan. Helias, archiepiscopus Burdegalen. solvit. (R.C., tom. 428, pag. 12).

1346. 4 decembr. Solvit pro Bernardo antepraedecessore, et Amaneo, pariter antepraedecessore. (R.C., tom. 438, pag. 9).

1365. 22 decembr. (R.C., tom. 451, pag. 7).

1367. 19 jan. Pro Amaneo praedecessore. (R.C., tom. 455, pag. 18).

1370. 5 jan. (R.C., tom. 471, pag. 9) (R.C., tom. 472, pag. 25).

1366. Helias, Budegalen. archiepiscopus. (Visit., 31, pag. 104).

Elias, archiepiscopus Burdegalen. laudatur de statutis, editis in concilio provinciali, circa ecclesias Aquitaniae (Inn. 6,

 

 

Fol. 75 v°

archev. IV, ep. 566).

Elias, archiepiscopus Burdegalen. (Urb. 5, Cur., II, tom. 1, p. 87). (Urb. 5, Ind., III, p. 92) (Urb. 5, Ind., VIII, p. 57).

1367. Helias, Burdegalen. archiepiscopus. (Instr.).

1369. Apr. Helias, Burdegal. archiepiscopus. (Instr.).

1370. Elias, archiepiscopus Burdegal. solv. (39, p. 24, 43).

1371. Helias, archiepiscopus Burdegal. solvit. (39, p. 182, 205, 240).

1372. 13 apr. Helias, archiepiscopus Burdegalen., solvit pro Philippo praedecessore. (R.C., tom. 482, pag. 25, 32).

1372. Maii. Helias, Burdegalen. archiepiscopus. (Instrum.).

1372. Helias, archiepiscopus Burdegalen. solv. (39, p. 346).

1373. Helias, archiepiscopus Burdegalen. solv. (40, p. 122, p. 62).

1375. Octobr. Helias Burdegalen. archiepiscopus. (Instr.).

1377. Statuta edita a capitulo Burdegalen., et ab Elia, archiepiscopo, confirmat. (Paul. 2, tom. 31, pag. 163).

Unio parochialis S. Petri de Quinsaco superiori, mensae Burdegalen. Elias, archiepiscopus (Greg. II, Ind., V, p. 170).

Elias, archiepiscopus Burdegalen. (Gr. II, Bull. div., VI, tom. 2, pag. 414).

1458. Confirmantur statuta, edita a capitulo Burdegalen. anno 1377 (Paul. 2, tom. 31, pag. 162).

 

 

Fol. 76 r°

Extrait de Bulletins de Garampi, concernant Hélie de Salignac, évêque de Sarlat

 

1359. 6 idus maii. Elias precentor ecclesiae Forojulien. diaconus, fit episcopus Sarlaten., per translationem Petri ad Aquen., sub Burdeg. (Innoc. 6, VII, pag. 29).

1359. 18 maii. Helias, electus Sarlaten. in provincia Burdeg. obl. 700 flor. (Obl., tom. 22, p. 236).

1359. 8 idus julii, Elias episcopus Sarlaten. mittitur ad residentiam. (Inn. 6, VII, pag. 256). (8 juillet 1359).

Elias episcopus Sarlaten. (Innoc. 6, VII, p. 69).

1360. Elias, Sarlaten. episcopus. (Mart., Anecd. 1, 1476).

1360. 20 junii, Elias Sarlat. episcopus solvit pro communi servitio.

1361. 7 junii. (R.C., 401, pag. 14 et tom. 409, p. 10).

1361. Helias Sarlaten. episcopus. (31, pag. 51).

1362. 2 novembr. Helias, Burdeg. archiepiscopus, olim episcopus Sarlaten. (Instrum.).

 

 

Fol. 77 r°

Chapitre de Sarlat

 

 

Fol. 78 r°

F.B. Lettre difficile à déchiffrer: nombreux blancs, différentes écritures, surcharges, ratures, renvois à des notes ou ajouts en marge, etc.

 

1302

Lettre de Bernard, abbé de Sarlat

 

Universis et singulis presentes litteras inspecturis, Bernardus miseratione divina humilitis abbas monasterii Sarlatensis, salutem et veritatem notum (effacé) ... monasterii Sarlatensis abbas (effacé) ... vigeri[...] heredes ejus Helias de Cendreus, Aymericum de Commarca domicellos ... Geraldo de Gondris ... dicti Geraldi qui territorium nostrum de Gondris vulgariter appellatum se fere nostros ac monasterii nostri prope [...] dictos vigerios ... territorii ... spacium temporis quod [...] memoria non existit et ad officium dictos vigerios ... accepisse ... hominibus infra territo... dicti vigerii et commorantibus videlicet de tribus solidis ratione clamorum et nobis [...] duodecim denarios; item quod de sexaginta solidos ratione cruentationis factae [...].

Tenere deberet ad nostram presentiam apud Sarlatensim et alibi frequenter personaliter accedentes nobis humiliter supplicaverunt, ut amoto per nos quocumque impedimento supra dicta vigerii su[...]bus et deverii ad ipsum vigerium spectantibus sibi facemus justiciae complementum, potissime cum ipsi [...] eorum aliquis in prejudicium nostrum vel nostri monasterii prefati quondam vigerii detrimentum nichil egissent propter quod jure suo quo ad premissa per nos seu gentes nostras sine causae cognitione privari deberent. Nos vero volentes alicui deficere in justitia faciendo volentes que insuper ut ... jura et deveria nostro monasterii predicti illibata et illaesa servare comunicant bonorum virorum concilio relictis nostris et cantor nostri monasterii Sarlatensis dedimus in mandatis ut supra dicta vigeria et juribus ad dictam vigeriam pertinentibus inquirerent cum diligentia veritatem juxta tenorem mandati nostri ad locum de Gondris videlicet ad domum Geraldi de Gondris personaliter evidenter vocatus qui fuerant invocandi per testes juratos ... fida dignos invenimus predictos Heliam de Cendres et Geraldum de de Gondris, Aymericum de Comarca, et Heliam de Gondris filium dicti Geraldi de Gondris sororem predicti Geraldi et eorum predecessores ... fuissent vigerios nostros et predecessorum nostrorum in dicto territorio ab antiquo et ratione ... dicta vigerie percepisse ab hominibus infra dictum territorium de Gondris commorantibus pro ratione ipsorum ... de solidis nobis per clamores et ... de antiqua et approbat[...] consuetudine debitis XII denariis, item de LX solidis ratione cruentationis in dicto territorio provenientis ... XX solidis currentis monete vel tertia parte acordioruù que fiebant ratione predictorum et qui [...]urnabant et [...]tabant quod ... et arrestabant homines in dicto territorio ... et nomine [...] predessorum nostrumut dictum dicti loci quotiens opus erat et sententia latae per officialem curiae nostrae in officio suo nomine quo supra exequi tenebantur et omnia alia et singula alio faciebant et exercebant ibidem quae spectabant seu spectabat poterant et debebant ad officium vigerii et quod predicta tam ipsi quam eorum predecessores exe[...]rant, levaverant, perceperant, et levare, percipere et exercere usque ad nostram et propriam consueverant quocumque impedimento cessante pacifice et quiete. Nos vero ... tam per fidelem relationem prioris et cantorum predictorum quam multarum personarum fidedignarum assertionem alia adminicula fidem facientia super predictis invenire predictos predessores eorum nostras esse debet et predessorum nostrorum [...] vigerios nomine noster monasterii ab antiquo ... conventus nostri Sarlatensis et bonorum virorum quam plurimum eo mi[...] dictos vigerios et eorum quamlibet et successorum eorumdem pro rate [...] eorum ... continuente ad [...]gotionem et [...] [...]ionem dictorum mediante justicia restituimus et restituendos esse decrevimus et in possessionem vel quas levandi percipiendi et exercendi nomine quo super omnia supra scripta volumus pacificam et quietam juramentis tamen ali[...] ... existentibus personaliter [...] nobis ad sancta Dei evangelia primo prestatis quod [...] in suo officio [...] et fideliter se habeant et [...] etiam nostri homagio et juramento fidelitatis prestito ratione dicti vigerii [...] vigerios supra dictos [...] nostris et deveriis nobis et successoribus nostris nomine dicti monasterii debitis et debendis a dictos vigeriis et successribus eorum salvis nobis in omnibus et retentis et salvo etiam jure in omnibus alieno et salvo etiam ante omnia et retento quod dicti vigerii seu eorum successores non possint dictam vigeriam vel [...]ra et deveria ad ipsam pertinentia vendere alienere obligare et permutare ... alias personas nisi in successores suos et heredes ex[...]sis legitime decedentes quorumque transferre ... et successorum nostrorum qui ... requisito nostro aliquid aliud facerent in prejudicium nostrum, et dicte vigerie propter quod dicta vigeria conditio posset

 

 

Fol. 78 v°

officii deterior in futurum in quorum omnium [...] m[...]ium ad requestam et preces ipsorum vigeriorum sigillum nostrum presentibus litteris perpetuo valituris duximus apponendum ad potiorem roboris firmitatem [...]stat de ratura tenorem et de illa dicta.

Datum apud Sarlatensem, die sabbato post festum beati

Nicholai anno M.CCC. secundo.

 

Noverint universi et singuli hoc presens publicum instrumentum inspecturi quod die lune post festum Pasche anno Domini M. CCC. XL primo regnanti serenissimo principe domino Philippo Franciae rege in mei infrascripti notarii et testium infrascriptorum ad hoc vocati et rogati vuelent personaliter constitutus Geraldus Davidis parrochianus ecclesie de Monesteyrol gratis et sponte sine [...] dece[...]tione quacumque ut dixit vendidit [...] ad perpetuum penitus que quittavit pro se suisque heredibus et successoribus [...]iversis de quo vendidisse, cessisse ad perpetuum penitusque quitasse confessos fuit [...] per tenorem presentis instrumenti publice recognosanti dimine Petronilla Lamberta tutrici et administratici legitime a competanti judice confirmata Johannis de Malayol domicelli filii sui legitimi ac filii et heredi[...] salis quondam domini Helia de Malayol militis virique ipsius tutricis. Dictaque tutrix ibidem presentem et[...]tem et recipientem ad opus et nomine dicti domicelli et suorum videlicet duos solidos currente monete renduales sive censuales cum eorum donacione quos quidem duos solidos dicte monete renduales sive censuales ipse gero Davidis assignavit (assignavit répété) et imposuit eidem tutrice nimine tutoris quo supra super omnibus et singulis bonis suis mobilibus et immobilibus ubicumque sint et quorumque nomine valeant nuncupatis et specialiter et expresse super quod suum maynamentum dictos duos solidos renduales imposuit ipse vero eidem tutrici vocatum maynamentum de la Farnari moventem de dominio directo ipsius domicelli quod quidam maynamentum voluit et se consenssit quod predictis duobus solidis venditor [...] et remaneat ad perpetuum efficaciter oblig[...] et dictos duos solidos renduales promisit et convenit ipse vero eidem tutrici solvere et reddere libere et de [...] anno quolibet rendualiter medietatem in festo Omnium Sanctorum et aliam medietatem in festo Paschae cum acaptamento in honore Montem Pavonis in dominiorum suorum mutacione.

 

 

Fol. 79 r°

Archives du Vatican, reg. cot. C 3533, fol. 192

 

Nota quod mensae episcopali Sarlaten. mandat. uniri parrochialis ecclesia Sanctorum Christophori et ut Mariae Magdalenae, Sarlaten. dioc., cujus fructus &c. LXXa scutorum auri de Francia ad omninem extimation. per bullam domini Pauli, sub data Romae, kal. julii anno VII°, debet augeri tax. dictae ecclesiae Sarlaten. Jo. Gerones.

 

Nota quod anno 1508, fuit unita perpetuo mensae dictae ecclesiae prioratus Stae Magdalenae, dictae dioc., cujus fructus &c. XXIIIIor ducator. prout per bullam domini Julii II, sub dat. XIIII kal. junii anno quinto, ideo &c. Ju. de Narnia.

 

Nota quod anno 1449, septimo kal. septembr., anno 3° pontificatus domini Nicolai Vti, dictae mensae mandat. fuerunt uniri prioratus de Salvitate, ord. s. Ben., cujus fructus XII ac ruralis ecclesia prioratus nuncupata Sti Pardulphi, dicti ord., Agennen. dioc., cujus fructus &c., XXIIII libr. Tur. S. Consin (est repetita infra).

 

Item nota quod per bullam domini Pauli, sub data 3 kal. sept., anno 2°, mandatur uniri ecclesiae Sarlaten. prioratus Sti Quintini, ord. s. Ben., ejusdem dioc. cujus fructus &c. XXXta scutor. auri, ideo &c.

 

Terassonen., ord. s. Ben. - flo. CCC.

Amandi, ord. s. Aug. - fl. CCCC.

Caduini, ord. cisterc. - fl. Vc (500).

Nota quod dicto monasterio Caduini est unitum.

Monasterium Beatae Mariae de Fulhensis, Riven. dioc., quod est taxatum ad flor. CC, reducitur fuit probatum istud monasteriu Fulhense non esse

 

 

Fol. 79 v°

unitum dicto monasterio de Caduino, sed de per se commendari et provideri, et ideo, cum die 15 maii 1566, fuisset expedit. dictum monasterium de Caduino in provisione Stephani de Condault (sic; Gontault), ad flor. 700 ratione dicti uniti, postea de anno 1581, dictus Stephanus repetiit jura soluta. Sac. collatio pro dicto unito.

 

 

Fol. 80 r°

10e siècle (juin 937)

Traduction en français de l'acte de Bernard comte de Périgord,

qui donne monastère de St Sauveur de Sarlat à l'abbaye de Cluny

 

Moi, Bernard par la grace de Dieu comte de Périgord, n'ai osé retenir sous mon pouvoir et autorité le monastère de St Sauveur qui est apellé Sarlat, lequel maintenant ne mène point vie régulière, ains ai pensé être chose équitable de le remettre et rétablir en état régulier et monastique. Par quoi ... du consentement de Garsinde ma femme, j'ai transporté ledit lieu avec toute son abbaye et toutes ses apartenances de ma domination en la puissance et jurisdiction de St Sauveur, pour l'âme de mes père et mère, prédécesseurs, mes enfans et filles, frères et fidèles amis, &c. Je baille ledit lieu aus Sr Odon et au fr. Adace abbés, ensemble aux moines lesquels illec ils mèneront ou assembleront ... et que après le décès d'iceux, ils puissent, selon l'ordre de saint Benoit, élire tel qu'il leur plaira pour leur abbé, et que lesdits moines soient en la subjection du roi pour la sauvegarde et non pour lui payer aucun tribut que prières et oraisons ... Le seing du comte Bernard qui a fait ce don et a prié de l'écrire ... Le seing de Guillem, le seing d'Arnal, de Gaubert, de Bernard, de Ranulfe, d'Aldun, de Geoffre, d'Hélie, de Amalgier, de Folquier, d'Olric. Donné au mois de juin, Dieu régnant, et le seigneur roi Louis commendant.

 

Vers 1195

Protection accordée par Richard roi d'Angleterre à l'abbé, moines et bourgeois de Sarlat

 

Transcriptum quo Ricardus rex Angliae in protectionem suam R. abbatem et monachos et burgenses de Sarlato, &c. suscipit; et quod bona et possessiones eorum manu teneantur sicut et nostrae, quamdiu fideles nobis extiterint ... Teste me ipso, datum apud Petracoras, 27 febr. (ab anno 1190 usque ad annum 1200).

 

Sans date.

A 196 écus fut taxé le diocèse de Sarlat pour être payés par les ecclésiastiques. Vide alibi.

 

 

Fol. 80 v°

1238

 

Il y a 1228 dans le mss. mais c'est une erreur. J'ai raporté cet acte parmi les papiers de Beynac.

 

Août 1280

Echange entre Robert abbé de Sarlat, et Simon de Melun, sénéchal de Périgord pour le roi

 

... Philippus ... cum Robertus abbas et conventus Sarlat. ... donaverint ... titulo permutationis et escambii ... Simoni de Meleduno (Simon de Melun) militi, senesc. Petrag. et Caturc. nomine nostro, totum directum dominium et homagium, fidelitatem ... justitiam altam et bassam, ressortum &c. quae habere poterant in Guill. de Doma domicellum filium quondam Pontii de Doma, ratione Montis vel Podii de Doma ... a fossato quod est inter dictum castrum vel repayrium dicti Guillelmi, et castrum Bertrandi et Galhardi de Gordonio fratrum, et Amalvini Bonafous, usque ad nemus quod est inter ipsum montem et forestam vocatam de Born, et a flumine Dordoniae usque ad rivum de Doma, qui fluit a parte altera castri de Doma, scilicet a parte per quam itur a porta de Doma versus villam Sti Martialis &c. nihil juris sibi retinentes ... et asserentes quod ipsi ... tenebant a nobis in feodum directum dominium, homagium, et omnia loca suprad ... volentes et concedentes expresse quod dictus senescallus vel alius nomine nostro, in monte et locis ac terris predictis, castrum, villam vel bastidam faciat, vel facere possit pro nostrae libito voluntatis ... retinentes tantummodo omnia dominia utilia et directa, homagia, et fidelitates deveria &c ... Et dictus senescallus nomine nostro dedit eis ... directum dominium castri et castellaniae de Baynaco et homagium ac fidelitatem, jurisdictionem, ressortum, et justitiam altam et bassam &c. quae habebamus in praedicto castro de Baynaco, et in honore castri et castellaniae ejusdem, et in dominio dicti loci, excepto facto armorum et fractione pacis, &c. In quibus jurisdictio et

 

 

Fol. 81 r°

justitia pertinet nos ... recognoscunt se tenere in feodum a nobis ad deveria ad quae tenent a nobis alias terras suas, et feoda quae habent in dioecesi Petragor. ... nos predictam permutationem confirmamus ... Datum Parisiis 1280, mense augusti.

 

1292 ou 1298

Sentence rendue entre Geofroi de Pons, seigneur de Ribérac et Bernard, abbé de Sarlat

 

Sententia arbitralis reddita inter nobilem Gaufridum de Ponte, militem, dominum Ribayriac. et vicecomitatus Turennae pro parte sua, et Bernardum abbatem Sarlat. super omnibus quaestionibus debatis inter ipsas partes, pro jurisdictione Stae Mundanae, Sti Quintini, Sti Martini de Vitraco, de Calviaco, &c. Testes fuerunt Ademarus de Tayaco, miles, Guillelmus Bocerii, Petrus de Mauzens, frater Helias de Nabinal, frater Guill. Lombardi, ord. ff. minorum. Datum apud Calviacum (Instrumentum in forma originali).

 

1298

 

Guill. de Solhiaco monachus monasterii Sarlat. prior de Calviaco, Ademarus de Renhaco, miles, &c. erant arbitri arbitratores.

 

Il parait que ces deux extraits se rapportent au même acte qui est de 1298, quoique la note marginale porte 1292.

 

1591

Information touchant la naissance, les moeurs &c. de Louis de Salignac,

évêque, nommé pour avoir ses bulles

 

Guaspardus de Longueval ecclesiae Sarlat. canonicus et operarius, ... vic. gener. ... a capitulo ... nominatus ... notum facimus Ludovicum de Salignac, subdiaconum hujus dioecesis, in utroque jure doctorem, coram nobis exposuisse qualiter ... Henricus 4 ... vigore concordatorum ... ipsum ad ecclesiam Sarlat. nominavit unde cum debeat comparere vel per se, vel per alium ad supplicandum ... d. papae pro ejusdem eccl. Sarlat. provisione ... servatis illis omnibus quae in constitutione felicis recordationis Gregorii 14 de forma faciendi processus et inquisitiones ex praecepto sacri concilii Trid. ad regimina ecclesiarum cathedr. &c. de quibus in consistorio providetur, sub data Romae, in Monte Quirinali 1591, idib. maii, ideo humiliter petiit &c.

 

 

Fol. 81 v°

Sequitur informatio vitae, morum supradicti Ludovici

 

Testes deposuerunt quod parentes ejus in hac civitate et provincia primarii honoribus, dignitatibus et antiquitate familiae et religionis catholicae, ac religionis catholicae zelo commendatos ... unum cardinalem, qui propriis expensis monasterium de Salignac fundavit, plurimisque redditibus dotavit. Poncium de Salignac ejus consanguineum, et ecclesiae Sarlat. episcopum. ... egregiam illam domum castrum de Tempnhac ... ad successorum, tempore necessitatis, receptaculum prope hanc civitatem aedificandam curasse, necnon in oppido d'Issigeac ejusdem ecclesiae patrimonio, ad ejusdem oppidi protectionem et conservationem aliud extremum castrum construxisse, ... Franciscum de Salignac, Sarlat. quoque episcopum ad juventutis institutionem litterarum humanorum in hac civitate collegium fundasse, dictumque castrum de Tempnhac ab hereticis deprehensum, in flammatum et prostratum reparasse et illustrasse, ipsamque civitatem ab haereticis similiter deprehensam, majore archidiacono ejus fratre, multisque canonicis et civibus misere et crudeliter occisis, convocatis parentibus et affinibus dicti D. promovendi ope brevi et ingeniose ressumpsisse, atque suum clerum, cives et universam patriam ab hostium manibus liberasse, denique senectute confectum, in D. Ludovicum de Salignac favorem resignasse.

Et ipsum Ludovicum hanc civitatem haereticorum perfidia invasam et disrutam ejusdem promov. genitoris et plurimorum nobilium industria statim liberatam fuisse, novissime etiam ab eorumdem haereticorum, fortissimo exercitu oppugnatam, gravissimisque tormentis bellicis, per totum mensem 1/2 concussam, D. promovendi genitorem et ejusdem consanguineos incolumen servasse, atque

 

 

Fol. 82 r°

hostium impetu fortiter represso, eorumdem proposita vana reddidisse. ... dixerunt insuper illum in universitate Burdeg. doctoratum obtinuisse &c.

Eamdem eccles. Sarlat. in honorem Sti Sacerdotis in hac civitate et Burdeg. provincia olim a regibus fundatam, et amplissimis bonis dotatam, egregias sanctorum reliquias continuisse, splendidis quoque ornamentis abundasse, atque a Francisco de Salignac modula organa accepisse, verum flammis bellorum civilium hoc regnum depopulantibus hanc civitatem haereticorem infidiis deprehensam, altaribus dirutis, iis omnibus expoliatam fuisse, capituli tamen sacristiae, templi, campanilis ac universorum claustorum aedificia, et late sonantes campanas.

Postea vero ipsa civitate recuperata ... ornamenta ab ejusdem promov. genitore et episcoporum parentum reparata ipsam dictam ecclesiam septem constare dignitatibus, nempe decani, praepositi, trium archidiconorum, cantoris et operarii qui sunt canonici, octo praeterea canonicos, 4 semiprebendis, et psalta 6 pueris et eorumdem magistro, composita ... hanc civitatem esse exiguam et unicam suo ambitu parochialem sub nomine B.M.V. continere ecclesiam honestis edificiis et campanis decoratam haereticorum tamen malitia venerandis SS. reliquiis et vestibus sacerdotalibus defraudatam.

In ejusdem suburbis O.S. fr. regularis observantiae praeclarum olim fuisse conventum, alias quidem haeriticorum perversitate solo adaequatum, nunc vero ex parte reparatum; 4 infra dioecesim esse ecclesias collegiatas, de Issigeac, de Biron, de Monpazier et Sti Aviti; 4 etiam monasteria, et eorum unicum de Fongaufier, nominatum esse monialium, reliqua vero tria de Terrasson, de St Amand, de Cadoing apellata.

Informatio facta 1602. Johannes de Salagnac, canonicus Sarlat. annumeratus cum testibus, et non sedicit parentem Ludovici.

 

 

Fol. 82 v°

1331

Accord entre Arnaud, évêque et la ville de Sarlat

 

Instrumentum conventionis inter dominum Arnaldum Sarlat. episcopum, et civitatem Sarlat. pro decimis bladi et vini. Actum die martis post festum Sti Barthol. apostoli 1331, regnante Philippo. Testibus venerab. et discretis viris D. Petro de Marcaychaco, officiali curiae Sarlat., magistro Johanne de Besso, jurisperito, Gausberto de Salhs, Petro Servientis, Johanne Rubey, burgens. dicti loci, Helia Rainardi, domicello, nepote dicti d. episcopi, et me Stephano Gati, clerico ... notaria publico.

 

Johannes episcopus Sarlatensis in quodam instrumento arrendationis dato 24 octobre 1302 (error est in datta, nondum enim erant episcopi in civitate Sarlat.)

Bertrandus episcopus Sarlat. 11 janv. 1475 - 7 mars 1480. Anno 1407, 18 avril, le siège était vacant.

 

28 mai 1653

Procès verbal des ruines de la ville de Sarlat

 

Procès verbal fut fait des ruines de la ville et fauxbourgs d'icelle au tems des guerres civiles, et lorsqu'elle était assiégée des ennemis du roi (au mois de septembre 1652). Il y est dit que dans les quatre fauxbourgs, on avait trouvé 202 maisons brûlées ou démolies, avec le couvent des cordeliers, et celui des religieuses de N. Dame, que la ville avait été pillée, et avait souffert un dommage infini pendant trois mois quelque jours, que les ennemis avoient occupé la ville (440000 livres).

 

1464

Copie de la charge de capitaine Pelou

 

Noverint ... quod 1464 25 novembris ... personaliter constitutis Alayda de Linars relicta quondam Joh. Petit, filia et herede Geraldi de Linars, habitat. Sarlati, et Francesia de Linars, filia ejusem Alaydae ... Et Petro Orlic clitellario seu basterio Sarlati ... dictum fuit dictam Alaydam debere in dicta civitate Sarlati ... anno quolibet in carnis privio, officium seu ludum vocatum vulgariter Locolhage, quem olim ...

 

 

Fol. 83 r°

Quondam Bern. et Guill. Pelo faciebant, ratione cujus ludi quaedam habebat deveria ... 1° a molendino del Cluzel usque ad molendinum de Lascanals, a quolibet mol. 1 punhadariam bladi. Item in et super qualibet persona contrahente matrimonium Sarlat. deferente in die nuptiarum pannum album, 12 d. Petrag., et deferente pannum perticum aut viridem, 18 d. Et deferente pannum de scarlata vel aequipollentem, 2 solidos Turonenses; et nobilior (p.e. notabilior) ex dictis viris matrimonium contrahentibus, et annuatim tradere in carnis penio scutum sive lescut, qui singulis annis solet frangi, cum utibus seu jactibus. Et notabilior mulier &c. debet tradere unum par cirothe carum cum 5 solidis infra positis, quae cirothecae etiam levari solent jocose in carnis prenio de terra cum baculis seu virgis. Item jus levandi annuatim in et super quolibet macellario Sarlati unam denariatam lardi ad faciendum crespellos qui deferri solent jocose per plateam et civitatem Sarlati, et ex eo debebat episcopo Sarlati, quotiens ipsum ire contingit in curia Romana, unum sotcelo duplum quod deffertur communiter super cellas equorum &c. Sequitur cessio juris Alaydi, et mediae partis emolumentorum Petro Orlici &c.

 

1349

 

Datum in Castro Rupis de Gajaco, 20 apr. 1349. Raim. de Petra Fumata, domicellus de Archia, Lemov. dioecesis, et D. Petrus episcopus Sarlat. Cum idem episcopus diceret quod dudum extante loco Montis Domae in rebellione regis Franciae et potestate anglicorum, ipse episcopus requisiverat ipsum domicellum, ut vassalum suum, maritum tunc Caeciliae La Roqua, loci Rupis de Gajaco, heredis quondam W. La Roqua domicelli Rupis de Gajaco, ratione bonorum dictae quondam uxoris suae, quae tenebat infra castrum et castellaniam de Gajaco, cum homagio ... quod accederet et intraret dictum locum Rupis de

 

 

Fol. 83 v°

Gajaco pro custodiendo dictum locum sub juramento fidelitatis et sub penis juris et amissione pheodi et quod idem Raymundus, spretis praeceptis hujusmodi praemissa facere recusaverat, et propter quod dictum feudum in communis, ceciderat erga ipsum &c.

 

11 septembre 1349

 

Guido abbas Sti Amandi jurat esse bonum et fidelum d. Petro episcopo.

 

1351

 

Dominus Arnaldus abbas de Cancellata transigit, ut executor testamenti domini Iterii episcopi Sarlat. et ut procurator domini Talayrandi cardinalis Petrag. executoris dicti testamenti.

 

1352

 

Petrus ad hoc episcopus Sarlatensis.

 

11 août 1343

Livre des hommages

 

XI aug. 1343, Bertr. de Servola, domic. de Dodraco, solvit d. Iterio episcopo Sarlat. unum Turonensem sive grossum argenti. Item et 5 solid. pro valore alterius grossi sive Turon. quod se debere dicebat ad huc ratione novitatis quondam domini Petri episcopi Sarlatensis, praedecessoris immediati ejusdem nunc domini episcopi, ratione novitatis ejusdem domini quondam episcopi.

 

20 août 1533

 

Jacobus de Larmandie episcopus Sarlatensis.

 

11 janvier 1321

 

Raimundus episcopus Sarlat. in quodam instrumento, quo unit camerariae Sarlat. prioratum de Tursaco, &c. attendentes insuper (inquit), quod proventus prioratus, cellariae, infirmariae, camerariae et cantoriae in medio nationis perversae, et tirannorum et ecclesiae aemulorum sunt posita ... Anno 1321, XI januar., ind. 4, pontif. Joann. 22, anno 5°.

 

1574

Attestation du pillage, incendies, &c. faits par les huguenots

 

Pardevant nous Fr. Gérard lieutenant général en la sénéch. de Périgord, au siège de Sarlat, a comparu Pierre d'Aillac, avocat de Mre Louis de Salignac, évêque ... lequel a dit être nécessaire faire attestation &c. Témoins ouis, fut vérifié que dès le 22 février dernier passé, ceux de la nouvelle opinion qui portent les armes contre sa majesté, se saisirent et emparèrent par surprise de la ville

 

 

Fol. 84 r°

de Sarlat, et l'ont tenue par forme hostile pendant trois mois et environ; et lors de ladite prise pillèrent et saccagèrent plusieurs maisons de ladite ville, même dudit sieur évêque et des chanoines ... Fut dit aussi par d'autres et confirmé que dès le 22 février 1574, la ville de Sarlat fut prise par le capitaine Vivans et autres soldats de la nouvelle religion qui entrèrent de nuit par l'escalade dans ladite ville, et étant dans icelle tuèrent et massacrèrent plusieurs habitans, même messieurs François de Bruzat, prévôt, Pons de Salignac, grand archidiacre, Pierre de Salignac, chantre, Jean Valate, chanoine, Etienne Madieu, prébendier, Pascal Lachieze, Jean Lascouts. Outre ce, ledit capitaine Vivans et autres soldats pillèrent les maisons de tous les chanoines et ecclésiastiques, entrèrent dans le trésor de ladite église, dont ils prirent et emportèrent les reliquaires, &c., terriers, titres, documens, &c. Fait au mois d'octobre 1574.

 

Et aussi Issigeac fut pris, où ledit sieur évêque fut pris et fait prisonnier, et contraint de payer une grande rançon ... et même les ennemis tiennent tout ledit pays, y ayant plusieurs villes et forteresses où ils ont mis leurs garnisons.

 

1274

 

D. Raimundus Barriera decanus Sti Feliciani Issigiacensis, 1274, in illo instrumento Guill. Aramondi, domicellus dominus de Sto Desiderio ei facit homagium.

 

30 septembre 1333

 

30 septembris, indict. 1, pontif. Joh. 22, anno 18, Arnaldus, Dei gratia Sarlat. episcopus, in homagio Stephani Ferioli, domini de Tonenx, in quo quidem homagio dictum fuit Stephanum Feriol, solvere 60 Arnoldensis monetae.

 

1428

 

Anno 1428, Bertrandus episcopus Sarlat. in homagio Johannis de Ferriol.

 

1339

 

Die dominica post festum beati Martialis, Ahelitz filia et heres Heliae Vigerii de Sarlato, domicelli fecit homagium Petro Dei gratia et apostolicae sedis Sarlat. episcopo, et dedit unum marbotinum aureum et unum par cirothecarum albarum ... et flexis genibus, et complosis manibus ... fecit homagium ... et dominus episcopus promisit quod esset bonus dominus dictae Ahelitz ... et ad haec est a[...]tus pacis osculo interveniente, ut est moris, et in talibus est fieri consuetum.

 

 

Fol. 84 v°

1461

 

Extabat ad huc Brageriaci conventus fratrum Sti Spiritus ut apparet in quodam instrumento arrenduationis factae per "frai Antoni de Set Fong commendayre deldi couven, frai Esteve del Pradal, frai Jean del Sourbier, coventuals deldi couven."

 

1451

 

Petrus episcopus Sarlatensis et 1461, 21 apr.

 

Fondation d'un hôpital au faubourg de Bergerac par Mr Cellier vers 1692. Ne subsiste plus.

 

1567

 

Comme ainsi soit qu'au mois de novembre 1567, par sentence donnée par feu Me Antoine de Salis, lieutenant général du sénéchal de Périgord au siège de Sarlat, commissaire en cette partie député par Mr de Montluc lors gouverneur et lieutenant du roi en Guienne, Mes Michel du Perier, Jean Guerin, &c. de la R. pr. réf. habitans de la ville d'Issigeac, fussent été condamnés pour réparation du dommage causé à la collégiale dudit Issigeac, et meubles pris par aucuns de ladite R. pr. ref. et rompus en icelle église, envers Mes Pierre de Beynac et Bernard du Boys, vicaires généraux, lors le siège épiscopal vacant, en la somme de 310 l. Tourn. ... et puis quelques jours en ça R. père en Dieu François de Salignac, évêque dudit Sarlat, et seigneur temporel dudit Issigeac, en reprenant le procès au lieu desdits vicaires généraux ... après plusieurs débats s'accordèrent à ce que lesdits 310 l. pour le dédommagement demeureraient au sieur évêque &c. Eo ferme tempore, loquitur Belleforêt, de Jacobo de Pons qui abdicavit episcopatum, nubendi desiderio.

 

1482

D. Andrea arch. Burd. ... Bertrandus de Cassenea ... prior ecclesiae saecularis et collegiatae Sti Aviti Senioris ... emeritus autor. apostolica in hac parte deputatus notum facimus ... quod anno 1482, 14 junii, apud villam de Issigiaco, et in valvis monasterii ejusdem loci, Sarlat. dioc., et senesc. Petrag. ... comparuit Guill. de Valeta archipresb. de Audrico et procurator generalis Bertrandi de Roffignaco episcopi Sarlat. qui ibidem exhibuit certas litteras ... Juliani Sabinensis episcopi ... cardinalis ... et legati ad

 

 

Fol. 85 r°

partem Galliarum ... Cui Juliano relatum fuerat a Bertrando quod postquam olim ... Johannes papa 22 ... decanatum Issigiacensem O.S.B. qui conventualis erat, et ab ecclesia Sarlat. prout dependet, dependebat, mensae episcopali Sarl. univerat ... causantibus guerrarum turbinibus, mortalitatibus ... quibus proh dolor! tota Aquitania ac civitas et dioc. Sarlatensis afflictus fuerat, dictis decanatus cum suis edificiis &c. ad ruinam redactus ... propter eaque divinus cultus et conventualitas in eo cessaverant, et cum partes illae aliquantis per in pace redactae fuissent ... fructus et redditus non tamen recuperat. Et propterea dictus Ber. cupiens decanatum ipsum in aliquo restaurare ... 7 presbiteros seculares (en marge: 1480, fondation du chapitre d'Issigeac ou son érection en chapitre séculier) conductivos ad nutum ejus, pondendos et revocandos qui in eo decanatus jam per 5 annos servierunt horis nocturnis et diurnis ... et pro eorum sustentatione parochiales ecclesiae Sanctorum Christophori et Mariae Magdalenae invicem unitas et predictae mensae episcopali olim canonice annexis, a dicto decanatu per 2 leucas non distantes uniri perpetuo desiderabat ... Litterae Juliani datae fuerunt Turonis, ann. 1480, et Bertrandus impetravit gratiam.

 

Bulla Johannis 22 dat. Avenini III non. januarii, pontific. nostri anno 3°. Illa bulla data fuit eo quod post erectionem villae Sarlati in civitatem et episcopium, Petrag. episcopi reluctaverunt, et suis finibus, inquit, non contentus (episcopus Petrag.) dictam dioec. Sarl. post divisionem de facto visitare praesumpsit, ac procurationes ratione visitationis hujusmodi, et emolumentum sigilli &c. ad dictum episcopum Sarlat. spectantia percepit ... Et insuper praesumens in dubium revocare an ecclesiae de Sto Avito et de Razaco et ipsarum eccles. et aliae decimae infra fines dioc. Sarlat. constitutae quae per eum et quosdam praedecessores suos ... recuperatae fuerant de manibus laicorum, ad episcopum Sarlat. pertinerent quin ... pretendens minus veraciter eccl. et decimas illas spectare pretextu temporalitatis ad eumdem, ipsas retinet ... Nos igitur volentes &c. jussit pontifer

 

 

Fol. 85 v°

ut restituerentur sub poena excommunicationis ... Geraldus de Lautrico canonicus Tholosanus, executor nominatus fuit bullae pontificis.

 

1298

Accord entre le doyen d'Issigeac et les habitants de cette ville

 

Transactio inter Raim. Barriera decanum Issigiacensem, dioc. Petrag., conjunctim cum Bernardo abbate monasterii Sarlati, cujus erat membrum conventum Issigiac, et habitatores illius villae. Dictum fuit quod habitatores dicti loci non habent majorem, consules, procuratores vel sindicos, nec ad hoc ad presens, vel in posterum intendent nisi de voluntate dicti decani, sed immediate omnes et singuli submittuntur decano, domino temporali, et stabunt fideles; item quod decanus habet in ipsos mirum et mixtum imperium, altum et bassum dominium &c. Joann. Vierge, notarius. Datum 1298, dominica post festum Nativitatis B.M.

 

1298

Coutumes de la ville d'Issigeac accordées par Raimond Barriere aux habitants dudit lieu

 

In eadem suprad. transactione dictum fuit quod habitantes Issigiaci erunt franchi, liberi et immunes versus pred. abbatem et conventum et decanum ab omni quaesta, tallia, albergata et mutuo nisi gratis ... excepta tallia pro muris et fossatis dicti loci de Yssigiaco, et itineribus publicis reparandis et raedificandis ... et di contingeret talliam fieri pro edificatione vel reparatione murorum, fossatorum et itinerum ... debet fieri per dictum decanum vel ejus locum tenentem et probos viros de Yssig ... Item habitatores Issigiaci habebunt medietatem coti seu gardiae ... Sti Feliciani, de Monmanes, Sti Cipriani, de Montesaguello, et de Montealto, &c. quam tenebunt in feudo a dicto decano. Habitatores vero de Eyrenvilla, Sti Perdulphi medietatem coti parochiarum suarum in feudo a decano ... Item non capiatur aliquis, nec ejus bona detineantur, nisi pro murtro &c. Item bona ipsorum, non bannientur nisi pro re cognita, confessata, et non teneantur instrumenta cum quibus panem eorum lucrantur. Item quicumque percusserit alium malitiose usque ad effusionem sanguinis cum manu, pede &c. in 5 s. decano pro gatgio puniatur si de die fiat, et si de nocte

 

 

Fol. 86 r°

in 10 s. et nihilominus emendet injuriam passo si conquestus fuerit, et si cum gladio ferreo, calibe, osse, terra, fuste, petra, glavie vel tegula. Si de nocte in 6 l. et 10 s. decano ... passus tamen injuriam, nullam poenam, si occultaverit paliatur, nisi ipsum constiterit cum suo adversario collusisse, et in eo casu illud quod ille passus et injuriam receperit decano restituere compellatur. Item si animal alicujus fecerit sanguinem vel damnum, dominus emendet ... vel animal det pro noxa. Si vero animal mortem fecerit, incurrat decano. Item, si quis furatus fuerit usque ad valorem 12 d., vel infra, excepto furto fructuum, currat villam, vel in spellario ponatur; aut 20 s. decano solvat,  si de die fiat; si vero de nocte 40 s.; et si valorem 5 s. vel ultra de die furatus fuerit in 65 s., si de nocte in 65 l. et 10 s. Et per  primum furtum quod commisit, et si non possit solvere, signetur et mutiletur secundum delictum. Si vero 2°, vel  ulterius furatus fuerit, corpus et bona amittat. Ubi vero quis ex causa aliqua ad mortem damnatus fuerit, omnia bona ejus mobilia decano sint incursa, et immobilia quae in feudis ab ipso decano in mediate tenentur, et alia immobilia aliis dominis feudalibus remaneant. Item convictus de falsa mensura, ulna, cubitu, &c., 1a vice in 5 s. decano, et ex tunc quotiescumque deliquerit, gatgium duplicetur, et qui leudam furatus fuerit, in 5 s.; qui pedagium in 65 s. Item si solus cum sola, nudus cum nuda maritari, vel unus eorum in adulterio per bajulum, cum duobus hominibus probis fuerint deprehensi, currant nudi villam, vel solvat quilibet eorum decano 20 s. Item quod nullus dictorum locorum ab aliquam causam, seu aliquod crimen teneatur bellum sive duellum facere nisi in responsione sua per modum belli sive duelli se obtulerit defensurum, et ex tunc appellans decano in 5 s. puniatur. Item nullus quaestionibus vel tormentis subjiciatur super quocumque crimine fuerit accusatus, vel denuntiatus nisi fuerit malae famae, et super illo crimine infamatus ... Item quod decanus non possit terras vel alias res

 

 

Fol. 86 v°

in feudum vel retrofeudum retinere ... Item concessit decanus quod sint maselli et carteriae ... et quod ipsi una cum leudariis suis de qualibet sextaria bladi per homines de extra ... detur 1 d., et pro emina obolum ... et quod in dicta domo (magistri quondam Raim. de Estris), quocumque dictorum locorum possit tenere masellum, solutis ... 20 s. pro intragio semel, et annuatim 5 s. ... Item quod testamenta facienda per dictos habit. licet non fuerint facta secundum solemnitatem legalem, efficaciter valeant, si facta fuerint in presentia nostri, capituli dicti loci, et duorum hominum dicti loci. Si vero desint notarius, &c., valeat testamentum, si factum sit in presentia 7 testium. Item si aliquis moriatur intestatus et sine herede presente, bona ejusdem duobus probis hominibus dicti loci per decanum ... commendentur ad tenendum per unum annum et diem ... et si, infra hoc tempus, haeres appareat, ... ei dentur bona defuncti. Alia vero bona mobilia et immobilia quae a decano in feudum tenebuntur, decano remaneant; et alia immobilia aliis dominis, a quibus tenebuntur, solutis tamen debitis de mobilibus, si extant ... Item ... die jovis sit mercatum francum, et quicumque ibi possit venire libere et vendere &c., leudam tamen solvendo, nisi murtrum fecerit, vel ignem in dictis locis ... imposuerit ... Item pisces vendantur sine leuda, exceptis crea pro quo 6 d., salmone, pro quo 2 d. et colat, pro quibus (numero decem) 1 d. Item de quolibet vendente alecia ... decanus habeat 10 d. pro leuda (si sint numero 100) ... et a quolibet portante ad collum allecia habeat tria ... Item cuilibet vendum tenenti ... credatur per juramentum suum usque ad 12 d. et cuicumque bono mercatori papirum tenenti, papiro ejus credatur usque ad 20 s., dum tamen ipse veram et legalem ipsam scripturam affirmet, medio juramento ... Item sint notarius vel notarii per decanum creati ut conficiant instrumenta quibus

 

 

Fol. 87 r°

fides adhibeatur; et in instrumentis ... pro alienatione feudorum, vel retrofeudorum ipsius decani, debetur poni sigillum decani ... alias non valet, et si valor rei non excedat 100 s., pro sigillo debent solvi 12. d.; si excedat 100 s., debet solvi libra ceraei (les gages des notaires sont taxés) ... Item pro puero defuncto a 6 annis et infra, 16 d. et panni libere reportentur; a 6 annis usque ad 12, 5 s. pro pannis, si recuperare voluerint, et 5 s. pro sepultura ... a 12 annis supra, meliores solvant 16 s. pro sepultura et 5 s. pro pannis; mediocres 10 s., minores 7. Si vero panni sericei vel purpurae cum defunctis apportentur, ad servitium dicti monasterii remaneant; et extunc pro pannis nihil solvatur, excepto panno sericeo antiquo confrariae quod libere reportatur ... Item melior ordo contrahens matrimonium 8 s., pauperes 5 solvant. Si vero a villa exeat contrahens matrimonium, 12 s. solvat ... Item dominus hospitii focum et locum per annum totum in dictis locis vel parochiis tenens solvat ... 12 d. pro albegio et 1 d. pro confessione, et 1 d. pro cerea pascali; mulier ad purificationem veniens, solvat 12 d. ... Item decanatus de Issigiaco est abbatis et conventus Sarlat. et dominus abbas instituit decanum ... Et decanus est dominus temporalis, &c. (vide supra) et loci de Eyrenvilla, Sti Cypriani, Sti Perdulphi, Montisaguelli, de Monte Alto, Monmarves, Sti Quintini, de Buxia, de Ribanhaco, quae loca pertinent ad jurisdictionem dicti loci de Issigiaco, et gaudent eisdem franchesiis, &c ... Item a decano appellatur ad abbatem Sarl. Item ... decanum omnes et singuli cum armis et sine armis sequuntur ... vel bajulum suum ad tuendum contra quoscumque, villam, parrochiam et loca predicta ... Item muri ... et fossata et portae dicti loci sunt dicti decani, et claves portarum idem decanus vel ejus bajulus tradit cui vult, dum tamen homo fuerit bonae famae ... et habitatores possunt conjungere domos suas muris et super eis edificare, et possunt fenestras vel privatas in muris facere super altitud. 15 pedum, et pro fenestra et privata solvatur una libra cerae decano, et fossata

 

 

Fol. 87 v°

amplitudinem habeant 40 pedum. Item caneriae et plateae communes sunt decani ... Item quilibet locans operas suas habitantibus in loco Issigiaci, debet in suo officio servire decano per 1 diem annuatim sine locatione, exceptis fabris, textoribus, sartoribus ... Item habet decanus in festo Beati Martini hiemalis annuatim de quolibet sutore operarium tenente in Issigiaco, vel barriis, unum per sotularium melius quod habet, praeter duo paria, et duo paria solasum cum viris necessariis ... Item de quolibet fabro unum cuttellum annuatim, et fabri ferrantes debent ferrare equitatum et saumerium decani et unius socii sui ... Item decanus habet spiritualia dictorum locorum, &c... Item inhabitantes in dictis locis non habent majorem consules, &c. (vide supra)... Item decanus duos servientes vel plures ponat annuatim qui exerceant officium servientium, &c. Sequitur procuratio Bernardi, abbatis, et conventus Sarlati, facta Heliae de Rodis, prioris Sarlat., Augerii de Campania, camerarii, &c., ad supradictam transactionem faciendam.

 

1499

 

Arnaldus de Gontaut episcopus Sarlat. in quodam instrumento arrenduationis factae Arnaldo regis anno 1499, quaere quomodo fuit nominatus iste Arnaldus episcopus Sarlat. regnabat ad huc, ut apparet in alio instrumento arrenduationis, anno 1500.

Errant instrumenta predicta, ille Arnaldus erat idem ac Armandus eo tempore episcopus.

 

1367

 

W. de Cunhaco parochiae Sti Leonis, et Arnaldus de Cunhaco ... et Bernardus de Peyrelevada maritus Aheliae de Cunhaco, commorans in loco Bellimontis, in eodem vero instrumento (donationis) nobilis Congia de Scodaca uxor Galteri de Rofinhaco.

 

1367

 

Testamentum Heliae Destac, domicelli, parochiani ecclesiae de Bardone, Johannes et W. Destac filii sui, Armanda, Raimunda et Gerarda filiae suae. Bertranda

 

 

Fol. 88 r°

de Gilberto uxor ejus, et Pontius filius suus heres. 1367.

 

1367

 

Eadem anno (1367) Bariana de Caussata, uxor domini Bertrandi de Servolis, militis parochiae de Dodraco, fecit testamentum suum, in quo legat Ysarno de Monte Aurioli ejus filio et domini Ysarni quondam primi viri sui &c.

 

1367

 

Johannes de Camblasata domicellus, filius Petri de Camblasata, militis, et dominae Ricardae de Castilhone, parochiae Sancti Eumachii, honoris de Limolio, recognovit vendidisse &c. Austencio Sarlat episcopo. 1367.

 

1367

 

Seguinus de Gonte Alto, domicellus, dominus de Badafollo relaxat quaedam deveria pro quibusdam feudis in parochiis de Pontis et Sti Frontonis, Mathelioni et Finae de Clarentio sororibus, filiis quondam Bertrandi de Clarentio, domicelli. Testes domini Gasto de Gonte Alto, Montis Alti, Petrus de Gonte Alto, milites de Bironio, dominus Gasto de Gonte Alto, miles, alias dictus Thenet, filius dicti domini de Badafollo, dominus Henricus de Cunhaco, parochiae Sti Aviti Senioris.

 

Bulle de Jean XXII

 

Johannes ... Raimundo episcopo Sarlat. ... nuper villam Sarlat. Tunc infra Petrag. dioec. limites ... in civitatem ereximus, et ecclesiam monasterii ipsius loci in cathedralem; et volentes eidem ecclesiae de pastore idoneo providere, in te nunc abbatem Galliaci, O.S.B. Albiensis dioec. ... direximus oculos ... teque ei prefecimus in episcopum ... ac postmodum per vener. fratrem nostrum Berengarium Portuensem episcopum apud sedem apostolicam tibi fecimus munus consecrationis impendi verum licet nondum habeas apostolicas litteras promotionem hujusmodi continentes, cum illas non habeas possis ostendere nos tamen ut constitutione ... Bonifacii 8 ... nonobstante possis ejusdem ecclesiae Sarlat. et bonorum ipsius administrationem

 

 

Fol. 88 v°

exercere ... Datum Avinioni V non. julii, pontific. anno 2°.

 

1331

 

Instrumentum in quo frater Arnaldus, Dei gratia episcopus Sarlat. auget redditus rectoris de Calviaco &c. Datum in loco habitationis nostrae de Boycherallo, die veneris post festum Annunciat. B. Mariae, anno 1331.

 

1377

 

Venerabilis et religiosus vir dominus Johannes de Manso, prior de Caminello, o. s. Aug., Caturc. dioec. commissarius Begonis episcopi Cadurcensis, ad inquirendum de paucitate reddituum ecclesiae de Calviaco, ratione guerrarum in partibus illis vigentium, simul ac mortalitatum, propter quae nullus extabat agricultor. 1377.

 

1395

 

Hic incipit anno Domini M.CCC. nonagesimus quintus in festo Annunciationis B.M.V., indict. 3a, pontif. Benedicti XIII, anno 1°. Et fuit erectus dictus d. Benedictus in vigilia festiv. beati Michaelis proxime elapsi, est que officialis dominus abbas Sti Amandi, et d. J. de Revelho, episcopus Sarlat. La Landa.

 

1395

 

Guill. de Villanova gardianus ff. minor. Sarlat. eodem anno, Bernarda de Pechaut, filia W. de Pechaut de Castronovo, uxor Guill. Cogorla, agric. Sarlati, et nobilis et potens vir dominus de Castronovo, et Joannes de Pechaudie, domicellus de Castronovo.

 

1395

 

18 cal. jul. 1395. Dominus Guido de Motis, abbas Terrassin., Sarlat. dioc., recognovit se debere Geraldo de Petrilia, vicario gener., rev. in Christo &c. Gualhardi Sarl. episcopi, in remotis agentis, 6 l. ratione subsidii caritativi dicto r. patri debito per dictum abbatem ratione abbatiae Terrass. in quibus composuerat ... cum majus subsidium ex antiquitate deberet.

Et ibidem dominus abbas exposuit cum querela dicto vicario, quod in dicto monasterio erant nonnulli monachi vitiosi, incorrigibiles in tantum quod ipse nequibat eos corrigere, imo ipso d. abbati multas insidias posuerant, et ipsum trucidare salagerant quo circa ipsum vicarium supplicavit de remedio opportuno.

 

 

Fol. 89 r°

Extraits des archives de l'évêché de Sarlat

 

1238

 

Anno 1238. Tertia die introitus mensis septembris, notum sit quod Guiraldus abbas et conventus monasterii Sarlat. ... concesserunt in feodum ... domino Raimundo Dei gratia comiti Tholosae, marchioni Provinciae ... totum  illud homagium et dominium quod ... habebant in castro et villa de Bainac, Petrag. diocesis, et homagium et jus quod dominus de Bainac pro predictis castro et villa absolventes Galhardum de Bainac ... se inde de toto devestientes et investientes inde dominum comitem ... praeceperunt quod dictus Galhardus et omnes heredes ... sui perpetuo facerent domino comiti homagium ... dictus etiam comes et successores sui debent facere pro omnibus supradictis dicto abbati et successoribus suis homagium in ecclesia Sarlat., coram sanctuario vel alibi ... insuper promisit comes domino abbati et conventui quod defendet eos ... testes sunt &c.

 

Comme dans la copie que j'ai faite à Baynac, qu'il faudra conférer avec celle-ci. Après les témoins il y a magister W. communis notarius Agenni. Cet acte est aussi en orig. à l'évêché de Sarlat.

 

Extrait du livre des hommages de l'évêché de Sarlat

 

1343

 

Iterius episcopus Sarlati in libro homagiorum.

Sub eadem anno, homagium Henrici, Hugonis et Guillelmi de Sioraco, pro castro et castellania de Syoraco.

Homagium Bertrandi de Servola, domicelli de Dodraco.

Homagium Izarni de Scodaca, filii alterius Izarni.

Homagium Bertrandi de Montibus, filii Gualteri militis.

Homagium Grimoardi de Balenx, domicelli.

Homagium Arn. Vaca, alias Vaqueta, domicelli de Coza.

Homagium Reginaldi de Sto Michaele, domicelli de Lestinhac.

Homagium Bosonis de Rupeforti, domicelli de Bridoria.

Homagium nobilis viri, P. de Gontaldo, domini de Biron, militis.

Homagium Aimerici de Bironio, domini de Montefer.

Homagium domini Ademari Vigerii, militis de Caslucio.

Homagium nobilis Bern. de Felenos, militis paroch. Stae Mundanae.

Homagium Bern. de Rupe et G. de Marcilhaco, milit.

Homagium B. de Beynaco, filii Poncii pro castro et castellania de Beynaco, et iis quae Ademarus de Beynac possidebat.

 

1305

 

Homagium Amalvini Bonafossii, domic., domini pro parte castri et castellaniae Domae Veteris, de Campanhaco, de Bouzico, Florimonte, &c.

 

 

Fol. 89 v°

Homagium Letgerii de Bretenos, filiis Grim. militis, domic. parochiae de Bigarupe.

 

1347, 25 septembris. Homagium Poncii de Beynaco, militis, domini de Comarca, Petro episcopo Sarlat.

 

1345, 4 mart. P. Dei gratia electus episcopus Sarlat. et Hel. Iterii, ejus frater.

 

1345, 10 apr. P. episcopus Sarlat. recognovit habuisse ab execut. testamenti ultimi bonae memoriae domini Iterii, praedecessoris sui quamdam magnam mitram cum perlis sive margaritis et lapidibus pretiosis, et crossam et quemdam librum vocatum pontificale, et alium officiorum vacantium in curia Romana.

 

21 janv. 1346. G. abbas electus Sti Amantii, tunc erant in illa abbatia septem canonici.

Eadem anno Congia Descodeca, relicta Hel. Iterii, tutrix R. Iterii, filii sui, domini de Sendreux (peut être de Frausteux).

 

1348. H. Ay. de Syoraco, procurator domini P. Aymerici de Sioraco prioris Sti Cypriani. Hugo de Rupe erat predecessor Petri de Sioraco.

 

1370. Nobilis Raymundus de Vallibus miles dominus de Palavezi.

 

1370, 23 septembris. D. Petrus episcopus dixit consulibus quod ipse libenter conduceret servientes, et praeciperet balistarios pro custodiendo castrum et locum Rupis de Gajaco si invenire posset, et eis solveret solidum suum de die in diem, sed reperire non poterat.

 

1348. Homagium Bosonis de Granholio, Petro episcopo Sarlat. pro iis quae tenet in castro et castellania de Monte Agrerio, excepto burgo de Bertrico ... Testes dominus Rogerius Bernardi, miles comes Petrag., domini Hugo de Pojolis, dominus illius loci, et Ger. de Castronovo, dominus de Berbigeriis, militers, Galtherius praepositi domicellus.

 

1348. Congia Descodeca relicta Hel. Iterii, fratris quondam ipsius domini episcopi ex W. Raimundi clerico de Bellomonte tutores dudum Raim. Iterii impuberis, nepostis ipsius domini episcopi.

 

(Biffé) 1349. Datum in castro Rupis de Gajaco, 20 apr. 1349, Raim. de Petra Famata, domicellus de Archia, Lemov. diocesis, et dominus Petrus episcopus Sarlat. Cum idem episcopus, diceret quod dudum extante loco Montis Domae in rebellione regis Franciae, et potestate anglicorum.

 

1367. Frater Austensius episcopus Sarlatensis, 1367, IX decembris, Hel. Descato, filius quondam Heliae parochiae de Bardone, anno 1367.

 

 

Fol. 90 r°

19 août 1415. Cum olim nobilis et potens vir dominus Pontius de Baynaco miles defunctus, captus fuisset per defunctum Archambalidum de Absaco et Bertr. de Absaco, anglicos et eorum complices in castro de Comarca et pro redemptione sui corporis et suorum filiorum, et recuperationem dicti castri de Comarca, ipse miles tradidisset castrum Castrinovi pro summa 5000 francorum, et dictum locum Castrinovi non tradidisset ... donec essent salis facti de dicta summa. Hinc est quod nobilis Bertr. de Absaco promisit tenere quittum Pontium de Baynaco, filium et heredem dicti militis ... erga domina Magnam, dominam Castrinovi, et erga nobilem virum Guill. Ramundi, ejus filium, de omni damno quod posset habere ratione dicti loci Castrinovi ... et ratificare omnia facta per Ademarum de Absaco ejus patrem. Et quod casu quo in manibus suis habeat dictum Castrumnovum, numquam a manibus suis exiet donec dictum de Baynaco salis fecerit pro omnibus damnis quae sibi possent venire per dictam dominam et ejus filium.

 

1419. Noscant cunctu quod cum esset factum tractatum inter Pontium dominum de Baynaco, et nobilem virum Petrum de Coasnac, super traditione et deliberatione loci sive Castrinovi de Berbiguieras per ipsum Petrum dicto Pontio facienda ... hinc est quod II jul 1419, prolongaverunt dictam causam ad 8 dies, et fu accordat que lo senhor de Comarca deu anar dever moss. lo dalsi et P. de Coasnac am lui, et lod. de Comarca lhi deu far commandar al rey o al dalsi de boca a boca, que lod. P. bayle Castelnovo, ald. de Comarcam totz lors bes que som dedins, et a qui methis lhi deu aver lettra patenta del rey o del dalsi cum el ne descarga moss. lo mesnescall Boccicauts el Loss de Coasnac. Et que lod. de Coasnac, sia tengut de baylar lettras sagelada de son sagel et senhada de sa ma que lad. Jean de Baynac aia a baylar ald. senhor de Baynac, lod. Castelnovo ... et el cas que lod. senhor de Comarca no pogues far las causas de sus contengudas, el se obliga de fa redre lo casterl per Jean de Baynac ... ald. P. de Coasnac ... et se obligaverunt dictae partes sub poena 1000 marcharum argenti (Arch. de l'évêché de Sarlat; Livre terrier de La Rue, notaire de Beynac).

 

 

Fol. 90 v°

Solmignac

 

1419. Cum olim nobilis Arnaldus de Solminhaco defunctus assignasse in dote nunc defuncto Radulfo La Roqua de Sto Pomponio, una cum Regia de Solminhaco, filia ejusdem Arnaldi, sororisque germanae Raimundi de Solminhaco nunc viventis, ac heredis dicti Arnaldi, vid. 1000 florenos cum raupis &c. et ipso Radulfo defuncto, Regia convolasset ad 2as nuptias cum Hugone de Monlhavini (peut être Montlouis) de Plasaco, cui Hugone cum dicta Regia, D. Arn. promisisset 500 floren. cum raupis. Hinc est quod 25 mart. 1417, nobilis Guillelmus La Roqua de Sto Pomponio filius dictae Regiae ... quittavit Raimundum de Solminhaco de predictis duobus dotis, &c. (Extr. du livre terrier de La Rue, notaire de Baynac, aux arch. de l'évêché de Sarlat, mss. de M. l'abbé Prunis).

 

1415, 7 augusti. Testament de noble R. de Solminhaco, damoiseau de Baynaco ... fecit heredem suum universalem a flumine Dordoneae citra a parte castri de Baynaco, Raimundum de Solminhaco filium suum, et in omnibus aliis bonis suis citra Dordoneam poneium filium suum. Legavit Alaytz filiae suae 300 francos pro dotatione et Margaritam La Roqua, uxorem  suam ... &c. (Arch. de l'évêché de Sarlat, pris sur les mss. de M. l'abbé Prunis).

 

Cugnac

 

W. de Cunhaco, et Arnalda de Cunhaco, uxor Ademari Marcha parochiae Sti Desiderii, et Bernardus de Peyralevata maritus Aleliae de Cunhaco, attendentes grata servitia per Stephanus Syro &c. dederunt quandam petiam terrae &c. 1367 (Arch. de l'évêché de Sarlat, mss. de M. Prunis).

 

1397. 16 kal. febr. Raimundus electus seu abbas Sti Amandi recognovit se debere Guill. archiep. Burdeg. 2 d. auri vocatos scudatos novos d. n. regis ex compositione facta per dictum R. cum P. Artusii, canonico Sti Cipriani nomine dicti archiep. super media procuratione primi anni, per papam domino archiepiscopo concessi eadem anno, nobilis Bertrandus de Salagnaco.

 

1398, 4 maii. Raimundus Dei gratia episcopus Sarlat. in remotis agens Guill. de Lopbestorn prior claustr. ecclesiae cath. erat vic. gen.

 

1398, 12 août. Arn. de Clusello, ut procurator d. Sarlat. episcopi R., constituit capitaneum loci Rupis de Gajaco, Paganum de la Popeia, per unum annum.

 

 

Fol. 91 r°

1397. Anno 1387, VI cal febr., Beguo de Marcilhaco subcantor eccles. cathedr. et vic. gen. R. Dei gratia episcopi Sarlat. in remotis agentis, investivit Jacobum Albis &c.

 

1397, XI octobris. Petrus Latrena alias Casetas, parochiae de Marcasio recognovit se debere Petro Fabri celerario ecclesiae Sarl. &c.

 

1395, 6 febr., ind. 4, rev. in Christo, dominus Raim. La Chapolia, abbas monasterii Sti Amandii, Sarl. dioc. ac officialis Sarlatensis.

 

1395. Universis ... officialis Sarlat. sede vacante, salutem ... coram nobis ... constitit Guill. de Pestilhaco sutor Sarlat. ... recordans se fore mortale ... de bonis suis testando disposuit modo et forma sequenti &c. Datum anno bissextili ultimo, VI kal. martii, 1395.

 

1378, 12 maii (ou junii). Fundatio et dotatio capellaniae infra villam Sarlati, per Stephanum Fabri, mercatorum Sarlati, confirmata per Catherinam Fauressam filiam ejus, heredem universalem. 1397, 22 junii.

 

22 juin 1397. Eodem anno, eademque die, in eademque instrumento, dominus Galhardus Dei gatia episcopus Sarlat. in remotis agens, pridie cal octobris 1397, Geraldus de Petrilia, canonicus Neapolitanus, rector Montis Domae, vicar. gener. Gualhardi episcopi Sarlat. in remotis agentis ... recognovit se habuisse ... omnia bona quae ab annis citra ... Nicolaus Archambaldi, qui se asserebat fore questorem militum beati Georgii in ultra marinis finibus contra infedeles christianae fidei debellantium, ut procurator eorumdem eleemosinas quaerere, qui tamen ex post falsis bullis usum fuisse repertus extitit, et in carceribus dicti domini episcopi incarceratus et de crimine falsitatis convictus per procuratorem curiae [...] Sarlatensis (nescio an me vellet dicere monetae, in eo casu extitisset Sarlati curia monetarum).

 

1397. 14 décembre. Bernardus Basterii, mercator Sarlati vendidit Johanni La Genebra, capellano cujusdam capellaniae dudum erectae, fundatae et dotatae in ecclesia cath. Sarlati, per quondam bonae memoriae dominum Johannem de Revelho episcopum Sarlat. presenti et stipulanti pro se et successoribus in dicta capellania 2 s. Turon. et 6 d. et adhuc 6 d. Petr. perpetui redditus &c.

 

 

Fol. 92 r°

Chapitre de Sarlat

 

 

Fol. 93 r°

Manuscrits de Prunis

le 6, 7 et 9 septembre 1791

Extraits de divers actes

 

1236

 

Remise faite par dame Marguerite, dame de Montignac, femme de Mre R. de Pons, à l'abbé de Sarlat, du prieuré de Montignac, lequel abbé et couvent avaient donné auxdits seigneur et dame pendant leur vie, et le leur remet.

 

12e siècle

 

Ego W. Petrag. episcopus (in quodam instrumento sententiae inter abb. et mon. Usercenses, et abb. et monach. Sarlat. super ecclesia de Podio Gerolmi) Sarlat. dicebant W. de Monte Berulfo praedecessorem Rainaldi episcopi praefatam ecclesiam monst. Sarlat. dedisse, et sic interrumpebant possessionem monach. Userc. (quam isti allegabant). Qui Geraldus abb. Sarlat. de predicta ecclesia clamorem fecerat in ecclesia Sti Stephani in sinodo super abbatem et monac. Userc. coram W. episcopo praedecessore nostro (sententia fuit in favorem monach. Sarlatensium) praesentibus G. de Verno, A. de Reliaco, P. de Nanclaro, archidiac., R. capellanus episcopi, W. Gaufredi, B. de Pairaco, sacrista, S. Font, G. Bechada, Arveus clerici nostri, et alii quamplures clerici. (Sigillo est munita, sed non dicitur quo anno facta fuit).

 

1190

Donation à l'église de Sarlat

 

... Ego Raimundus vicecomes Turenae ... monasterio Sti Salvatoris et Beati Sacerdotis de Sarlato, dono in portu de Croxia, 8 s. Raimondenses annuatim ... 5 s. sint ad emendam candelam quae ardeat ante altare Sti Salvatoris, et 2 s. et 6 d. ad emendum frumentum unde fiat hostiae, et 6 d., ad candelam quae semper ardet ante crucem sanctam et sanctas reliquias. Conventus siquidem monasterii ejusdem recepit me in fratrem. Hoc autem factum est in die Sto Parasceves in capitulo Sarlati, anno ab Incarn. 1190, regnante Philippo rege Francorum, Ricardo rege Anglorum et duce Aquitanorum, Ademaro episcopo Petrag., Helia comite. (Instrumentum est in originali forma).

 

 

Fol. 93 v°

1191 (1181)

Lettres patentes de Philippe Auguste en faveur du monastère de Sarlat

 

Philippus ... Noverint ... quod Guarinus ... abbas Sarl. ecclesiae, in pago Petrag., juxta flumen Dordoneae ... nostram praesentiam cum quibusdam fratribus suis adiens, privilegio Ludovici regis Franc. ante nos allato, qui memoratae ecclesiae suam tuitionem ... confirmaverat ... nobis supplicavit quatenus et nos, qui de jure regni Franc. ejusdem patronatum habemus ecclesiae, nostrae tuitionis privilegium eis concederemus ... praecipimus ut nullus judex publicus neque alius ... jam dictum coenobium vel ecclesias quas possidet ... ausu temerario inquietare praesumat ... Nullus etiam hominum illius coenobii seu aliorum contra inhibitionem abbatis et fratrum ibi degentium in villa eorum turrim aedificare, neque in feodis illius ecclesiae vel circa villam Sarlat. ... absque eorum licentia, castellum construere. Coenobite ibidem ... vacante abbatia, liberam eligendi ex se abbatem habeant potestatem ... Volumus etiam ... ut hujus coenobii patronatus in nullius unquam, nisi regis Franc. cedat dominium, sed eadem ecclesia, sicut hodie est, sub nostra ... protectione. Datum apud Castrum Novum super Ligerim, anno ab Incarn. 1191, regni nostri anno 2°, adstantibus in palatio nostro quorum nomina sunt et signa. Signum comitis Teobaudi, dapiferi nostri. Signum Guidonis buticularii. Signum Mathaei camerarii. Signum Rodulfi constabularii.

 

(en marge: M. Prunis s'est trompé, car c'est l'an 1181 et non pas 1191 qui répond à la 2e année du règne de Phil. Aug.)

 

1212

 

Venerab. patri R. Petrag. episcopo ... J. ... episcopus Lemov. vicensis ... noveritis nos a domino Phil. ... rege mandatum suscepisse ut ad villam Sarlat. quos nos et burgenses fideliores crederemus, juramentum reciperemus super questam quam abbas Sarlat. requirit a burgensibus

 

 

Fol. 94 r°

ejusdem villae in novitate promotionis suae, et sicut ab illis XX monachis juratum esset tam a monachis quam a burgensibus firmiter teneretur. Nos vero juxta mandatum regium ad villam accessimus nominatam, et cum burgenses ejusdem villae de monachis Sarlat. monasterii qui praesentes erant, XIII elegissent, et alios 7 a nobis requisiti saepius eligere aliquatenus noluissent, nos illos 7 eligimus quos fideliores esse credidimus, et ita fuerunt XX, qui omnes jurati dixerunt quod abbas Sarlat. in novitate promotionis suae habet ex antiqua consuetudine questam super burgenses ejusdem villae, a XII d. usque ad XX solid. et ita obtentum fuisse temporibus duorum vel trium abbatum qui praecesserunt Guid. de Cornil. Nos qui recepto hujusmodi juramento, auctoritate regia cognovimus et pronunciavimus questam istam deberi abb. Sarlati in novitate sua a burgensibus dictae villae, sicut a XX monachis fuerat juratum ...

Actum in capitulo Sarlat., an. 1212, XII kal. novembris.

 

1146

Privilèges accordés aux églises de Guyenne, d'élire leur prélats

 

Eugenius ... Gaufrido arch ... ejusque suffraganeis episcopis, videl. Aginn., Engol. Xant., Pictav., Petrag., et universis abbat. per eamdem provinciam ... libertatem ab illustribus viris Ludovico patre, et filio ejus Ludovico Francorum regibus, ecclesiis Burdig. provinciae collatam, eorumque privilegiis roboratam, nos praedecessorum nostrorum Innocentii et Lucii vestigiis inherentes firmamus ... ut videl. tam in Burdig. sede, quam in aliis episcopalibus ecclesiis vel abbatiis ejusdem provinciae, in episcoporum electionibus vel abbatum canonicam habeatis libertatem ... salva sedis apostolicae autoritate ... Datum ... 8 cal. maii, indict. 8a, Incarn. dominicae 1146, pontificatus Eugenii III, anno II.

 

1338

 

Die lunae ante festum Omnium Sanctorum, Guillelmus de Vascinhaco, monachus Sarlat., vicar. gener., episcopatu dictae ecclesiae nunc vacante, in quodam instrumento recognitionis

 

 

Fol. 94 v°

1341

 

Die mercurii post festum Paschae, Augerius de Ferreriis praepositus et Geraldus La Gueya operarius, vicarii generales capituli cathedr., sede vacante, in quodam instrumento recognitionis.

 

1261

 

Solutio 130 marcharum bonorum novorum et legalium sterlingorum, 13 s. et 4 sterlingis pro qualibet marcha computandis; quam pecuniae summam Geraldus de Capella clericus religiosi viri fratris Heliae abbatis praefati (Sarlat.) tam nomine ipsius quam sui conventus receperat mutuo a collectoribus curiae Romanae; de illoque debito quittaverunt tam ipsum monasterium nomine supra quam dominum H. de Monhenac nunc decanum Yssig. quondam abbatem Sarlat. &c. Datum anno Domini 1261, mense ... olim pendebant sigilla.

 

1310

 

Universis ... Bertrandus ... episcopus Albiensis ... papae camerarius ... innotescat quod cum monasterium Sarlat. Petrag. dioc., tres marabutinos ratione census, tam pro se quam decanatu d'Eychiaco, ac prioratu ecclesiae Sti Sacerdotis de la Fita membris sibi subjectis, Rom. ecclesiae annis singulis solvere tenentur censum ipsum pro 10 annis praeteritis in festo Assumptionis B.M. Virginis proxime venturo, pro parte camerar. domini nostri s. pont. contingente, 15 marabutinos auri et 3 l. 12 s et 6 d. Turon. parv. nobis pro ipsa camera recipientibus solvi fecit ... Datum Avin., die penultima mensis febr. 1310, indict. 8a, pontific. domini nostri papae anno 5°.

 

1341

 

Die sabb. post festum Paschae Augerius de Ferreriis praepositus, vic. gen. capituli, sede vacante, in instrumento de vestitionis cujusdam terrae.

 

1346

 

Petrus Sarlat. episcopus, XI febr. 1346 in quodam instrumento recognitionis.

 

 

Fol. 95 r°

20 octobre 1512

 

Achat fait par f. Mathias Hamelin, chantre et sindic de la cathédrale, de certaine rente vendue par Gaucelin de La Boytie, licentié , faisant pour lui et pour Etienne son frère, pour 49 l. laquelle somme ont promis employer pour la dot de Guillerme leur soeur, la mariant avec noble Ramond de Laurière, habitant d'Issigeac. 20 octobre 1512.

 

1470

 

Petrus Bonaldi episcopus Sarlat. translatus fuit ad sedem Rivensem in suo ultimo testamento legavit capitulo ecclesiae Sarlati 100 scuta auri; ut patet ex litteris patentibus Gastonis de Leone domini de Basauduni, obtentis a dicto capitulo pro solutione quae litterae data fuerunt Tholosae 1470, 26 martii.

 

1527

 

Testamentum Armandi de Gontaud de Biron nuper episcopi Sarlat. anno 1527, mense junio; heredem suum instituit Joh. de Gontealto, et executores D. de Carbonieres, dominum de Capella, et Joann. de Carbonieres scutiferum.

 

13..

 

Bertr. Stae Mar. in Azimo, diac. card. ... collectoribus decimae regis Franc. ... concessae in civit. et dioec. Petrag. ... Johannes ... XXII ex parte ... R. episcopi Sarlat. gravi conquessione audita, quod licet olim nos dudum de ipsius ... mandato vobis ... mandassemus quod eumdem episcopum ad solvendum quidquid de decima quam episcopatus Petrag. ante creationem episcopatus Sarlat. solvere consuevit non compelleretis nisi pro beneficiis quae olim de mensa Petrag. episcopi existentia, nunc in divisione episcopatuum ad mensam Sarlat. episcopi devenerunt vos tamen necessimus quo ducti spiritu ... Sarlat. episcopum ad solvendum quartam partem totalis decimae quam Petrag. episcopatus ante dictam creationem Sarlat. episcopatus, solvebat ... compelletis ... et 90 l. Turon. propter hoc ab eadem Sarlat. episcopo recepistis ... nobis, die datae praesentium oraculo vivae vocis injunxit quod vobis ... mandaremus dictum episcopum non compelli nisi pro beneficiis suprad. et quantum dicta beneficia pro decima ante dictam divisionem annuatim solvebant. 14 mart. pontif. Joannis XXII, anno 4°.

 

 

Fol. 95 v°

1287

Accord entre Raimond, évêque de Périgueux et Bertr. abbé de Sarlat

pour la collation de la chapellenie de Geraud Poitevin

 

Raimundus episcopus Petrac. anno 1287, ut patet in instrumento compositionis inter ipsum et abb. Sarlat. Bernard. (la note margin. porte Bertr.) pro collatione capellaniae Geraldi Pictavini, burgensis de Sarlato, quam id. Geraldus de bonis suis acquiri praecepit et uni presbitero assignari, qui pro ejusdem Geraldi anima missam omni tempore celebret ... Datum apud Sanctum Amandum prope Montiniacum in festo beati Michaelis 1287 (accordé qu'ils nommeraient tour à tour).

 

25 août 1697

 

Translation des reliques (la jambe) de saint Vincent martir, de saint Boniface martir, de sainte Claire, martire, et de sainte Colombe, martire, le 25 août 1697. Le p. d'Aymerique, provincial des jésuites en fit don à la cathédrale, et la chapelle des pénitents blancs; elles furent transportées dans la cathédrale.

 

28 janvier 1578

Eglises abandonnées à cause de la fureur des guerres civiles

 

Charles ... aux gens tenans nos cours de parlement à Paris, Toulouse, Bourdeaux, ... duement avertis de la part des gens d'église de notre pays et duché de Guienne, que par la malice et calamité des troubles et guerres passées, et qui encore à présent ont cours en celui notre royaume, les dixmes et autres revenus à eux apartenans ne leur sont payées, ains pour la plupart les privilèges à eux accordés par nos prédécesseurs et nous enfraints et violés; ce qui contraint plusieurs abandonner leurs églises et bénéfices au grand scandale du peuple. Savoir faisons &c. Donné à Paris, 28 janvier 1578.

 

1340

 

Die martis post festum beati Gregorii papae, Augerius de Ferreriis, vic. gener. capituli, sede vacante. (in quoam instrumento, est quidam locus vocatus Al Cam Tersal, in parochia de Vitraco).

 

14 mai 1450

 

Le 14 mai 1450, Pierre Bonald, évêque de Sarlat fit une ordonnance par laquelle il est dit que le nombre des religieux de l'abbaye de Sarlat sera réduit à douze; laquelle fut confirmée par le chapitre, le 28 mai 1450. Il est vraisemblable que cette

 

 

Fol. 96 r°

réduction n'eut pas lieu, puisqu'elle fut faite de nouveau par Armand de Biron, du consentement de son chapitre le 1er avril 1516, et confirmée à Rome par Léon X, le 1er décembre 1520, à la requête de Charles de Bonneval.

 

1325

 

Pech Guillem était autrefois un prieuré dépendant de l'abbaye de Sarlat; il y résidait ordinairement quelques religieux, mais en 1325, le dimanche après la fête de st Nicolas, Bertrand, évêque de Sarlat, ou pour lui Bertrand Berengarii, prieur de Monterecolmo, en l'église de Castres, comme son vicaire général, réunit ce prieuré, situé in medio nationis perversae, à l'office d'aumonier du chapitre de Sarlat. Les guerres qui désolaient le pays l'avaient presque totalement détruit.

 

1343

Bulle de Clément VI

 

Bulla Clementis papae VI qua licitum est monachis Castrens. Montisalb., Aleth., Sti Pap. et Sarlat. O.S.B. eligere episcopos suos. Data 29 mai 1343 et quamvis hoc prohibitum fuerit a Joanne XXII, in bulla erectionis istorum episcopatuum.

 

1341

 

Dominica post festum beati Sacerdotis, maii, Augerius de Ferreriis, vic. gen. episcopali, sede vacante.

 

1343

 

Petrus Fabri, presbiter, procurator domini Iterii episcopi Sarlat., anno 1343, in instrumento investitionis cujusdam terrae, die jovis ante festum beati Geraldi.

 

1340

 

Dominica ante festum beati Vincentii, R. Jandonis, procurator in hac parte episcopi Sarlat. in instrumento facto eadem forma ut supra.

 

1354

Bulle d'Innocent VI

 

Litterae apostolicae Innocentii VI, episcopis Petrac., Caturc. et Sarlat. quibus jussit excommunicare omnes et singulas cujuscumque conditionis qui pretextu belli in villa et patria Sarlat. vigentis, capiebant et detinebant virosque ecclesiasticos, ecclesia et monasteria depredabantur &c. Datae apud Villamnovam, prope Avenionem, die 2a junii 1354.

 

1355

 

Nobilis vir dominis Henricus de Cunhaco, prior Sti Aviti, 1355.

 

 

 

Fol. 96 v°

1292

 

Instrumentum visitationis ecclesiae Sti Aviti Senioris, factae per Raimundum Petrag. episcopum, 1292, ind. 5, 10 kal. julii, sede R. vacante per obitum Nicolai 4, inquirebat episcopus utrum canonici Sti Aviti a centum annis et citra fuerant regulares vel seculares. Responderunt testes, (inter quos Bertr. de Biron, canonicus Sti Aviti) quod a tempore immemoriali erant seculares &c. Actum apud bastidam de Moleriis, in domo seu laminata rectoris ecclesiae dicti loci, praesentibus Raymundo abbate de Caduino, cisterc. o., Helia Porta, abbate secularis eccl. Sti Asterii. (locus Sti Aviti erat olim villa).

 

1523

 

Stephanus de La Boytie erat oriundus villae Sarlati; Tholosae studuit, collegiatus S. Martialis sub r. p. Joh. de Fraxino, utrusque juris doctore, baccalaureatus gradum assumpsit anno 1523, 3 mart., ut pater ex litteris super eo datis, quas vidimus. Tholoasae studuit ab anno 1517, usque ad anno 1523, quo fuerunt datae suprad. litterae.

 

1292

 

Instrumentum Raymundi Petrag. episcopi, qui in ecclesia Sti Aviticreat cantoriam, quae erat per Jonatus, operariam quae non erat personatus nec dignitas; voluit etiam quod canonici numerum 16 non excederent, inter quos prior, cantor, sacrista, et operarius. Electio prioris et operarii pertinebat ad capitulum, confirmatio vero ad episcopum ... Datum id. decembris 1292.

Retulimus supra instrumantum visitationis Raimundi episcopi Petrag. anno 1292 in quo apparet ecclesiam et capitulum Sti Aviti numquam fuisse regul. anno tamen 1272, 8 id. novembris; facta fuit transactio inter abbatem de Caduino nomine monasterii sui, super bastida de Bellomonte, quam sibi pertinere dicebat utroque pars abb. de Caduino, quia infra metas ecclesiae de Bellomonte (quae erat oratorium Caduini); et prior Sti Aviti, quia infra metas Sti Aviti asserebat aedificatam fuisse. Eo instrumento patet, 1° vigere adhuc 1272, traditionem monasterii alicujus in capitulo Sti Aviti, 2° non

 

 

Fol. 97 r°

aedificatam fuisse eo tempore ecclesiam de Bellomonte, licet brevi tempore post fuerit constructa; indicat enim instrumentum supradictum terminos parochiae futurae de Bellomonte.

 

Prieuré de Belvès uni à l'abbaye de Sarlat, depuis 1153, comme il est conté par la bulle d'Eugène 3.

 

Prioratus de Bellovidere a longo tempore unitus fuit monast. Sarlat., non constat precise de unione, sed bulla Eugenii 3, sub anno 1153, fit mentio de ecclesia Stae Mariae de Moncuq, dependente a dicto monasterio suprad. ecclesia S. M. de Moncuq est parochia de Belves, attente quoque inquisivimus fundationem prioratus Bellovacensi, cujus meminit Mabillo, sed nihil reperimus.

A. pr. Belvacensium fundatio facta fuit circa initium saeculi 1300.

 

1500

 

Antiquitus erant in loco de Bellovidere scolae grammaticales, logicae et philosophiae, electi erant professores a prioribus, ut patet ex nominatione Bertrandi de Valle (ou de Laval), bacalaur., oriundi e Donzenaco, in Lemovicino tractu; facta per nobilem Hugonem de Rofiniaco priorem, Guillelmo de Philiparia, presbitero ejus procuratore agente in hac causa, 8 juin 1500.

 

1506

 

Erant quoque in suprad. villa professores in arte, musica, electi a priore, ut patet ex nominatione Petri Rebier de Bellovidere per Hugonem de Roffiniaco, 11 avril 1506.

 

2 octobre 1662

 

Procès-verbal de Mr. Armand de Gérard, commissaire de Mre François de Salagnac, évêque de Sarlat, pour constater le lieu où était né Pierre Thomas; ledit commissaire se transporta à la paroisse de Sales de Caraves près Belvès. Les témoins apellés et interrogés sous serment accoutumé, dirent que de tout tems il y avait un autel dans ladite église de Sales, dédié à un saint, natif de la paroisse, lequel autel étant négligé, il fut remis par ordre de Mr de Sevin; et le curé de ladite paroisse dit qu'il en célébrait l'office comme d'un confesseur pontife, le 6 de mai, après

 

 

Fol. 97 v°

celui de saint Sacerdos. Ils dirent aussi qu'ils avaient toujours oui dire que ce saint (qu'ils reconnaissaient maintenant pour saint Pierre Thomas) était natif du village de Lebret de la présente paroisse, où il y a eu depuis fort longtems plusieurs familles du surnon de Thomas; qu'il y a dans le village de Lebret une petite chapelle fort ancienne, que l'on croit par tradition être la maison, ou partie de celle dans laquelle était né ledit saint, et qui fut ensuite changée en une chapelle où l'on disait la messe, et où on allait en procession en certain tems de l'année.

 

1662

 

Mr de Gérard se transporta ensuite au susdit village. Un témoin entr'autres de 80 ans, dit que dans le village de Lebret, qui s'apellait dans les anciens arrantemens, le village de Cosmal, il y a une petite chapelle fort ancienne, ainsi qu'il l'avait oui dire à feus son père et ayeul ... La chapelle lui parut être en assés bon état, elle paraissait être fort ancienne, et avoir été bâtie en même tems que les maisons contigues, et capable de contenir 12 à 15 personnes. Il remarqua aussi que la chapelle ne paraissait pas avoir été bâtie pour une chapelle, mais que d'une partie de la maison, on s'en était servi pour la bâtir; que sur l'autel il y avait une pierre brisée et fort effacée, sur laquelle était représentée un à demi basse la figure de N.D. ayant à ses pieds un saint à ses genoux, vêtu en religieux, mais à cause qu'elle était fort gâtée, il n'avait pu remarquer que la forme de l'habit.

 

... le bourg de Sales de Caraves est à une petite lieue de Belvès, tirant vers le midi, à 5 quarts de lieue de Montpazier, où le saint commença à étudier, et à 4 lieues de Sarlat, tirant vers le couchant. Il est de la jurisdiction de Belvès.

 

Mss. de M. Prunis.

 

 

Fol. 98 r°

Copie d'un acte trouvé dans les archives de la ville de Sarlat

 

On na trouvé dans les archives de la communauté de la ville de Sarlat qu'un acte qui est un original et qui est écrit sur une bande de parchemin où il paroit qu'il y a eu un sceau et qui est conçu dans les termes suivants. G. de Malamou.

 

Senescals del rei de Fransa a tot aqueus que aquestas letras veiran salut, p. aquestas letras ubertas faisa a totx asabet que nos aven promes et autregal aux cossols et aus prohomes de Sarlat que lo comu no levevam queralment p. totx los lox quel

 

 

Fol. 98 v°

F.B. Le feuillet est mal centré dans la reproduction de la BnF. On a une partie reproduite sur une page, et l'autre sur une autre page. Mais heureusement les deux parties se chevauchent, ce qui permet de restituer le texte intégralement.

 

Peise en peiragort si no era de vila o de loc quel reis vel ques que fos laissar que nos deus denera que nos aurian aquis de la vila de Sarlat p rase del comu estassen a la volontar deus cossols erveus prohomes de Sarlat das die sabbi p. fest. beati Barnabe apostoli anno Dm. M° CC° X° V°.

 

Il paroit par cette chartre que le denier qui seleroient a Sarlat pour le droit de commun devoient restes a la disposition des consuls et des prudhommes excepté le car d'une levée générale en Périgord ou luy eut aucune

 

 

Fol. 99 r°

ville ni lieu d'exempt de la levée.

 

Pour secrétaire de l'hôtel de ville, soussigné certifions la copie cy dessus véritable pour l'avoir extraite mot à mot de son original, à Sarlat le dix sept may 1773.

 

Signature illisible.

 

 

Fol. 100 r°

1741

Lettre du doyen d'Issigeac à l'évêque de Sarlat

Et réponse de l'évêque

 

Monseigneur illustrissime et révérendissime évêque, seigneur et baron de Sarlat.

 

Supplie humblement Me Jean Boyer, prêtre, prevost et curé de la ville d’Issigeac de votre diocèze, disant que n’ayant pas trouvé de titre qui fixe le nombre des messes pour remplir les obits qui peuvent avoir été fondez dans laditte parroisse, après avoir fait une exacte recherche, il a trouvé que ce qui se paye actuellement ne peut aller annuellement qu’à la somme de vingt livres et pour un nouvel obit d’une vieille maison fondé par sieur Guilhaume Gardilhon, cette année affermée vingt sept livres [...] (tronquée en bas de page)

 

 

Fol. 100 v°

faut des réparations pour l’entretien de cette maison, tellement que les deux sommes pointez ensemble reviennent à celle de quarante sept livres, sur quoy le suppliant à l’honneur de présenter sa requête [...] (trou dans le manuscrit) il plaise à votre grandeur, réduire les messes [...] (trou dans le manuscrit) obits au nombre qu’elle trouvera à propos si il ne [...](trou dans le manuscrit) continuer ses voeux au ciel pour la santé et prospérité de votre grandeur.

Signé: Boyer, prévôt et curé d’Issigeac.

 

D’une autre main, la réponse de l’évêque:

 

Denis Alexandre le Blanc, par la miséricorde de Dieu et la grace du saint siège apostolique, évêque baron et seigneur de Sarlat, conseiller du roy en tous ses conseils; veu la présente requette et faisant droit sur les fins et conclusions d’icelle, après l’avoir meurement examinée et invoqué le saint nom de Dieu, avons ordonné et ordonnons que pour la somme de quarante sept livres que le suppliant perçoit annuellement, lui et ses successeurs seront tenus à l’avenir de dire tous les ans à perpétuité quarante sept messes basses pour le repos de l’ame de ceux qui ont donné ce revenu et en outre qu’ils fairont faire à la maison énoncée en ladite requette toutes les réparations requises et nécessaires sans que le nombre des susdites messes puisse être doresnavant diminué et afin que les parens des fondateurs ayent la consolation d’y [...] (tache d’encre)

 

 

Fol. 101 r°

à propos on annoncera tous les dimances au prone de la messe, les jours et heures auxquelles on le dira pendant les jours de chaque semaine. Donné à Sarlat dans notre palais épiscopal, le vingt deuxième décembre mil sept cent quarante un.

 

Signé: Denis Alexandre, évêque de Sarlat.

Par monseigneur

Chanseluer[...].

 

 

Fol. 101 v°

Réduction des messes.

 

 

Fol. 102 r°

Jean XXII

Sarlat

7 août 1316 - 4 décembre 1334

 

 

Fol. 103 r°

Extrait de la table des registres du pape Jean XXII

Archives du Vatican

 

Tom. 7, pars 1a, anno 2°, fol. 36

 

Gratia expressas prioratus, vel personatus seu administrationis, aut officii vel beneficii ecclesiastici, monachis ecclesiae Sarlaten., ord. s. Ben. assignari consuetorum, centum libr. Turon. valorem annuum non excedentium, ad collationum episcopi pertinentis; pro Esquino de Bironio, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven. 5 kal. octobris (anno 2°). (en marge: adr. au chantre de Périgueux, et à Guillaume Gibrani, chanoine de la même église, et à Raimond de Poioliis, chanoine d’Orléans).

 

Tom. 8, pars 2a, anno 2°, fol. 236

 

Breve per quod fecimus dividit dioc. Petrag. in duas dioc. et erigit villam Sarlaten. in civitatem, et ecclesiam ejusdem in cathedralem, cum distinctionibus ibidem expressis, ac limitationibus ad effectum dividendi dictas dioceses. Dat. Aven. V non. julii, anno 2°. (en marge: érection de la ville de Sarlat en cité, et de son église en cathédrale).

 

Tom. 8, fol. 241 v°

 

Provisio episcopatus ecclesiae Sarlaten. pro Raymundo. Cum litteris commendaticiis pro capitulo et civitate Sarlaten. necnon pro Philippo rege Francorum. Dat. Av. VI non. julii, anno 2°. (en marge: promotion de Raimond à l’évêché de Sarlat).

 

Tom. 8, fol. 312 v°

 

Provisio abbatiae monasterii Terrassinen., ord. s. Ben. Sarlaten. dioc., per obitum quondam Helie, vacan., quam [...]mus ea vice dispositioni sedis apostolicae reservavit pro Petro, monacho de Sylva Majori, ejusdem ord. s. Ben., Burdeg. dioc., de consilio fratrum. Dat. Aven. XVI kal. augusti, anno secundo. Sequuntur litterae commendalitiae pro conventu et

 

 

Fol. 103 v°

monachis Terrassinen., ac pro vassallis ejusdem monasterii Terrassinen. (en marge: abbé de Terrasson).

 

Tom. 9, pars 3a, anno 2°, fol. 111 v°

 

Statuta pro capitulo parrochialis ecclesiae de Capdrototo, Sarlat. dioc., nuper in collegiatam erectae. Datum Aven. X kal. junii, anno secundo. (en marge: chapitre de Cadrot).

 

Tom. 9, fol. 120

 

Collatio archipresbiteratus et canonicatus ecclesiae de Capdroto, Sarlat. dioc., nuper in collegiatam erectae, ac duarum de praebendis ibidem per pontificem constitutis, pro Petro Daurocha, qui archidiaconatum Cumbraliae in ecclesia Lemov. omnio dimittere teneatur. Dat. Aven. kal. junii, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 157 v°

 

Collatio canonicatus ecclesiae Beatae Mariae de Capdroto, dioc. Sarlat., nuper in collegiatam erectae et unius de praebendis per pontificem  in ea constitutis, pro Faydito Guirandonis. Dat. Aven. 2 nonas junii, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 158

 

Collatio ut supra, pro Roberto de Albarupe, ecclesiae Petrag. canonico. Dat. Aven., 8 idus augusti, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 159 v°

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Stae Mariae de Capdroto, nuper in collegiata erectae, Sarlat. dioc., pro Stephano Veyrerii. Datum Aven., 3 nonas junii, anno secundo.

 

 

Fol. 104 r°

Tom. 9, fol. 204

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Beatae Mariae de Capdroto, Sarlat. dioc., pro Guillelmo de Padiraco. Datum. Aven., nonis junii, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 225

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., pro Geraldo de Capmul, papae familiari. Dat. Aven., 4 non. junii, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 361 v°

 

Gratia expressa beneficii ecclesiastici &c. ad Collonem prioris et conventus, monasterii Sti Cipriani &c. pertinentis, pro Bernardo de Valle Ruferii, ejusdem monasterii monacho. Dat. Aven., 6 kal. augusti, anno secundo.

 

Tom. 9, fol. 426 v°

 

Limitatio diocesum Petrag. et Sarlat., cujus quidem Sarlat. dioc. ecclesia fuit nuper in cathedralem erecta, et a diocesa Petrag. divisa. Datum Aven., 5 idus januarii, anno secundo.

 

Tom. 10, pars 1a, ann. III, fol. 7 v°

 

Collatio prioratus saecularis ecclesiae de Sta Eulalia Sarl. dioc., sine cura, per resignationem a magistro Petro de Ruffinhaco, ex causa permutationis cum canonicatu et praebenda ecclesiae Aurelianen. facta vacantis, pro Raymundo de Pojoliis. Datum Aven., 14 kal. octobris, anno tertio.

 

Tom. 10, fol. 130 v°

 

Collatio canonicatus parrochialis ecclesiae Stae Mariae de Capdroto, Sarlat. dioc., nuper in collegiatam erecta, ac unius de praebendis per pontificem in ea constitutis, pro Joanne Amelii. Datum Aven., idibus decembris, anno tercio.

 

 

Fol. 104 v°

Tom. 10, fol. 150

 

Collatio canonicatus ecclesiae Stae Mariae de Capdroto, Sarl. dioc., nuper in collegiatam erecta, ac unius de praebendis, in ea per pontificem constitutis, pro Philippo de Albugua. Datum Aven., 18 kal. decembris, anno tercio.

 

Tom. 10, fol. 171 v°

 

Declaratio per quam ecclesiae de Sto Avito et de Resaco, et ipsarum ecclesiarum, necnon et quaedam aliae decimae, juxta limitationem dioc. Petrag. et Sarlat., nuper factam infra limites dictae Sarlat. dioc. constitutae, ad episcopum Sarlat. pertinere. Datum Aven., 3 non. januarii, anno tercio.

 

Tom. 10, fol. 271 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Brenaco, Sarl. dioc., per obitum Petri Gibrani, vacantis et conferri consuetae canonicis monasterii de Sto Amando, ord. sti Aug. ejusdem dioc., pro Nicolao Lascoutz, ejusdem monasterii canonico. Datum Aven., 8 kal. februarii, anno tercio.

 

Tom. 10, fol. 424 v°

 

Collatio praepositurae Sti Juliani de Terrasson., per monacos monasterii de Terrassone, ord. s. Ben., Sarl. dioc., gubernari solitae, 35 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et per promotionem Ademari, ad abbatiam monasterii Maorsen., ejusdem ord., Sti Flori Dioc., vacantis, pro Guillelmo Ademari, a monasterio Solhacen., ord. &c., Caturcen. dioc., ad praefatum monasterium de Terrassone translato. Datum Aven., X kal. februarii, anno tercio.

 

 

Fol. 105 r°

Tom. 11, pars 2a, ann. III, fol. 291

 

Indulgentia 60 dierum manus porrigentibus adjutrices reparationi ecclesiae Sti Sacerdotis Sarlat., nuper in cathedralem erectae, et dierum 100 visitantibus eam in Nativitatis Domini, Resurrectionis, Ascentionis, et Pentecostes festivibus, ad quinquennium. Datum Aven., 6 idus augusti, anno tercio.

 

Tom. 11, fol. 291 v°

 

Indulgentia ut supra, pro ecclesia Beatae Mariae de Tempnhaco, prope Sarlatum. Datum Aven., 7 idus augusti, anno tercio.

 

Tom. 11, fol. 294 v°

 

Collatio canonicatus ecclesiae Capdrocen., Sarlat. dioc., nuper in collegiatam erectae, ac unius de praebendis in ea per pontificem constitutis, pro Aymerico de Segnacio. Datum Aven., kal. junii, anno tercio.

 

Tom. 11, fol. 352

 

Facultas testandi pro Raymundo episcopo Sarlaten. Dat. Aven., 7 idus augusti, anno tercio.

 

Tom. 11, fol. 352

 

Unio decanatus de Ichigiaco, ord. s. Benedicti, Sarlat. dioc., ad ecclesiam Sarlaten., pleno jure spectantis, facta favore mensae episcopalis Sarlat., salvo jure Bertrandi, S. Marcelli presbyteri cardinalis, qui dictum decanatum ad vitam obtinet. Datum ut supra (VII idus augusti, anno tercio). (en marge : réunion du doyenné d’Issigeac à l’église de Sarlat).

 

Tom. 11, fol. 352 v°

 

Unio prioratus de Sto Sacerdote, Agennen. dioc., ad olim monasterium, nunc ecclesiam Sarlat., pleno jure spectantis, facta favore mensae episcopalis Sarlat. Datum Aven., 7 idus augusti.

 

 

Fol. 105 v°

Tom. 11, fol. 417 v°

 

Collatio parrochialis de Dausenz, Sarlat. dioc., per obitum Bernardi de Rodis, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro Fontanelli. Datum Aven., 13 kal. junii, anno tercio.

 

Tom. 11, fol. 438

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae de Capdroto, Sarlat. dioc., consideratione Raymundi episcopi Sarlat.,  pro Guillelmo Raymundi de Podio Pinesio (en marge: Puypinès). Datum Aven., 7 idus augusti, anno tercio.

 

Tom. 12, pars unica, anno 4°, fol. 1

 

Gratia expectativa canonicatus et praebendae ecclesiae Beatae Mariae de Capdroco, Sarlat. dioc., pro Bertrando de Siuraco. Datum Aven., non. septembris.

 

Tom. 12, fol. 288 v°

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae de Capdroco, Sarlat. dioc., pro Arnaldo Raymundi de Asperomonte. Datum. Aven., 2 kal. decembris, anno quarto.

 

Tom. 12, fol. 289

 

Gratia expectativa dignitatis, vel personatus, aut beneficii, ecclesiastici cum cura, vel sine cura, etiam si in ecclesia collegiata extiterit, in civitate vel dioc. Sarl., pro mox dicto Arnaldo cum dispensatione a Lateranensi concilio super defectu aetatis et ordinum. Datum ut supra (2 kal. decembris).

 

Tom. 12, fol. 325 v°

 

Indultum non residendi pro Joanne de Amelio, canonico ecclesiae Beatae Mariae de Capdroco, Sarl. dioc., in ducatu Vallis Poletan., papae thesaurario, quandiu Romanae ecclesiae

 

 

Fol. 106 r°

obsequiis institerit. Datum Aven., 12 kal. martii, anno quarto.

 

Tom. 12, fol. 419

 

Citatio personalis contra Raynaldum de Solminiaco, priorem saecularis ecclesiae de Aymeto, Sarl. dioc., propter homicidium in personam Heliae de Ginzaco, layci, dictae dioc., de ejus mandato perpetratum, instante Arnaldo Violo, dictae ecclesiae parochiano, et praefati Heliae nepote. Datum Aven., 4 non. julii, anno quarto.

 

Tom. 12, fol. 513 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura, vel sine cura, 100 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, in dioc. Sarl., ad collationem episcopi pertinentis, pro Bernardo de Rivali, clerico, Condom. dioc. Datum Aven., 14 kal. maii, anno quarto.

 

Tom. 12, fol. 623

 

Mandatum episcopo Sarlat., quatenus a molestiis Ademario Vigerii, archidiaconatu de Ultra Dordoniam, et canonici ecclesiae Petrag., super exercitio visitationis officii, et jurium archidiaconalium, ac perceptione fructuum ecclesiarum de Pertus et Pestillaco, eidem archidiaconatui unitarum, sub pretextu quod per limitationem diocesum Sarlat. et Petrag. nuper factam praefatae ecclesiae, infra terminos dioc. Sarlat. remanserunt, illatis abstineat. Datum Aven., 15 kal. septembris, anno quarto.

 

Tom. 13, pars 1a, ann. V, fol. 57 v°

 

Mandatum episcopo Petrag. quatenus acquiescat litteris ipsi per Bertrandum Stae Mariae in Aquiro, diaconum cardinalem, de pontificis conscientia missis, circa solutionem quartae partis

 

 

Fol. 106 v°

decimae per Raymundum episcopum Sarlaten. debitae, et Philippo regi Franciae per pontificem concessae. Datum Aven., 6 nonas octobris, anno quinto.

 

Tom. 14, fol. 248

 

Translatio Bernardi de Pugusclat, canonici monasterii de Corona, ord. s. Aug., Engolism. dioc., de dicto monasterio ad monasterium S. Amandi, ejusdem ord., Sarl. dioc., cum collatione ecclesiae de Archinhaco, mox dictae dioc., canonicis dicti monasterii S. Amandi assignari consuetae, et per resignationem Nicolai Lascoutz, apud sedem apostolicam vacantis. Datum Aven., 7 kal. augusti, anno quinto.

 

Tom. 14, fol. 400

 

Collatio perpetuae vicariae ecclesiae prioratus S. Pastoris, ord. s. Ben., Sarl. dioc., cum cura, 30 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per obitum Heliae de Mauriaco, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de La Genebra. Datum Aven., 17 kal. julii, anno quinto.

 

Tom. 14, fol. 474 v°

 

Mandatum pro receptione Amaluini, dicti de Bodas (sic) clerici, Sarl. dioc., in monacum ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., in qua certus monacorum numerus existit. Dat. Aven., 3 nonas septembris, anno quinto.

 

Tom. 14, fol. 552

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. 100 libr. &c., in civitate vel dioc. Sarlat., pro Geraldo de Valle, priore saecularis ecclesiae S. Thomae de Montepesulano, Magalon. dioc. Datum Aven., 3 non. septembris, anno quinto.

 

 

Fol. 107 r°

Tom. 15, pars 1a, anno VI, fol. 400 v°

 

Facultas Arnaldo S. Eustachii dicono cardinali concessa, conferendi hac vice Raymundo Marini, clerico Caturc. dioc., parrochialem ecclesiam Beatae Mariae de Roffinhaco, Sarl. dioc., per resignationem Bernardi Fabri, apud sedem apostolicam vacantem. Datum Aven., 13 kal. martii, anno sexto.

 

Tom. 15, fol. 488

 

Nova collatio parrochialis ecclesiae de Razaco, Sarl. dioc., cum dispensatione super retentione ejusdem ecclesiae, et indebita perceptione fructuum per 4 annos, propter non susceptos sacros ordines, pro Guidone Radulphi. Datum Aven., 3 nonas junii, anno sexto.

 

Tom. 16, pars 2a, anno VI, fol. 42 v°

 

Collatio prioratus de Sto Cipriano, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per assecutionem a Sicardo Froterii factam de praepositura monasterii Bellimontis, ejusdem ord., Vabren. dioc., ipsi per pontificem collata, vacantis, pro Sicardo Alamanni, canonico olim regulari ecclesiae Albien., authoritate apostolica saecularis effectae, qui officium operariae ejusdem ecclesiae Albien. Dimittere tenetur, cum dispensatione super retentione aliorum beneficiorum. Datum Aven., 4 kal. maii, anno sexto.

 

Tom. 16, fol. 158 v°

 

Collatio decimarum de Dozenxs, Sarl. dioc., per obitum Begonis de Cavomonte, sedis apostolicae capellani, vacantium, pro Petro de Via, praecentore ecclesiae Carpentoraten. Datum Aven., X kal. octobris, anno sexto.

 

 

Fol. 107 v°

Tom. 16, fol. 257 v°

 

Gratia expectativa dignitatis, vel beneficii ecclesiastici, monachis ecclesiae Sarl. assignari consueti, pro Archambaldo Guillelmi de Montegniaco, ejusdem ecclesiae, ord. s. Ben., monacho. Datum Aven., nonis septembris, anno sexto.

 

Tom. 17, pars 1a, anno VII, fol. 87

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Quintini, Sarl. dioc., per obitum Guillelmi de Rivali, apud sedem apostolicam vacantis, consideratione Bertrandi S. Mariae de Aquiro diaconi cardinalis, pro Gosberto de Rivali. Datum Aven., idibus septembris, anno 7°.

 

Tom. 17, fol. 98

 

Mandatum pro receptione Bertrandi de Martello, clerici Sarl. dioc., in canonicum monasterii Sti Cipriani, ord. s. Augustini, ejusdem dioc. Datum Aven., 8 kal. octobris, anno 7°.

 

En marge:

Tom. 17, fol. 98

 

Mandatum &c. quod Atasia de Fagis, nata Helie de Fagis, domicelli Sarl. dioc., puella litterata recipitur in monacham monasterii B. Mariae Xanctonen. Datum Aven., 8 kal. octobris, anno 7°. Adr. à l’abbé de St Amand, à Arnaud de Petrilia, chanoine de Tours, &c.

 

Tom. 17, fol. 254

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum Guillelmi de Balacto, sedis apostolicae capellani, vacantium, pro Petro Valrani. Datum Aven., 8 kal. februarii, anno 7°.

 

Tom. 17, fol. 360

 

Collatio archipresbyteratus de Sarlaco, cum parrochiali ecclesia Sti Andreae, ipsi annexa, Sarlat. dioc., per assecutionem a Geraldo de Campomulo factam de archidiaconatu ecclesiae Caturcen., ipsi per pontificem collato, vacantis pro Bertrando de Manso. Datum Aven., kalendis januarii, anno 7°.

 

Tom. 17, fol. 523

 

Collatio archipresbiteratus de Sarlato, cum parrochiali ecclesia &c. Comme le précédent. Datum Aven., 3 kal. maii, anno 7°.

 

 

Fol. 108 r°

Tom. 17, fol. 583

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesia Beatae Mariae de Capdroto, Sarl. dioc., pro Guillelmo de Sermeto. Datum Aven., XI kal. junii, anno 7°.

 

Tom. 18, pars 2a, anno VII, fol. 65

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c., 100 libr., in civitate vel dioc. Sarl., ad prioris et capituli saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, dictae dioc., collationem pertinentis, pro Raymundo Guillelmi, clerico Agennen. dioc. Datum Aven., 2 nonas junii, anno 7°.

 

Tom. 18, fol. 92

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. 70 libr., &c. in civitate vel dioc. Sarl., pro Arnaldo Franci, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., XI kal. junii, anno 7°.

 

Tom. 18, fol. 332

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. 60 vel 30 libr., in civitate vel dioc. Sarl., pro Aymerico de Rogesio, presbytero dictae dioc. Datum Aven., 13 kal. septembris, anno 7°.

 

Tom. 19, pars 1a, anno VIII, fol. 68

 

Indultum pro Petro de S. Jorio, canonicao Elboren., ut usque ad triennium, litterarum studio insistendo, in loco ubi illud vigeat generale, fructus quorumcumque beneficiorum suorum absque residentia percipere possit. Datum Aven., 8 idus octobris, anno 8°.

 

Na. Bulla haec proxime superior, quae ad Elboren. pertinet, posita est hic per errorem.

 

Tom. 19, fol. 68 v°

 

Indultum pro Bertrando de Manso, archipresbytero archipresbyteratus

 

 

Fol. 108 v°

dicti de Sarlato, Sarl. dioc., ut usque ad triennium litterarum studio insistendo, in loco ubi illud vigeat generale, fructus quorumcumque beneficiorum suorum, absque residentia percipere possit, et interim sacros ordines suscipere minime teneatur. Datum Aven., 2 kal. octobris, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 75 v°

 

Mandatum pro receptione Armandi de Valle, clerici Sarl. dioc., in monachum ecclesiae Sarl., ord. s. Benedicti. Datum Aven., 17 kal. octobris.

 

En marge:

Tom. 19, fol. 75 v°

 

Dil. filio Johanne de Meleto, nommé au prieuré de Verneuil (de Vernolio) monasterio Miseracen., ord. s. Augustini, Bituric. dioc., immediate subjecti. Jean de Melet étoit chapelain de Raynald, évêque d’Ostie et Velletri. Nommé le jour des nones de septembre, an. 8°.

 

Tom. 19, fol. 78

 

Collatio archipresbyteratus collegiatae ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., per assecutionem a Petro Danracha (sic; F.B. Lire plutôt Daurocha) de canonicatu et praebenda ac archidiaconatus Transvigenen. in ecclesia Turonen., ipsi per pontificem collatis, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro Guidonis de Monesio. Datum ut supra (17 kal. octobris, anno 8°).

 

Tom. 19, fol. 128

 

Collatio prioratus saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum Gosberti de Castronovo, sedis apostolicae capellani, apud sedem apostolicam, praevia reservatione generali vacantis, pro Guillelmo de Frezapo. Datum Aven., 8 idus octobris, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 138 v°

 

Gratia expectativa dignitatis, administrationis, &c., ad episcopi et capituli ecclesiae Sarlat. collationem spectantis &c., et 150 libr. Turon. &c., pro Archambaldo Guillelmi, dictae ecclesiae monacho. Datum Aven., non. septembris, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 384

 

Collatio canonicatus et praebendae saecularis ecclesiae de Sto Avito Seniori, Sarl. dioc., pro Aymerico de Gordonio. Datum Aven., 3 kal. aprilis, anno 8°.

 

 

Fol. 109 r°

Tom. 19, fol. 450

 

Collatio prioratus saecularis ecclesiae de Sta Eulalia, Sarl. dioc., sine cura, per resignationem Raymundi de Pojoliis, apud sedem apostolicam vacantis, pro Raymundo de Carvis. Datum Aven., 3 kal. aprilis, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 462

 

Collatio canonicatus, sacristiae et unius de praebendis in ecclesia de Capdroco, Sarl. dioc., dudum in collegiatam erecta, per pontificem institutis, pro Bertrando de Engolisma. Datum Aven., 18 kal. maii, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 489

 

Translatio Bertrandi de Ramponio, de monasterio de Solhaco, ord. s. Ben., Caturc. dioc., ad ecclesiam Sarl., ejusdem ordinis, cum collatione officii infirmariae ejusdem ecclesiae, per assecutionem a Vessiano Bonafos factam de prioratu de Scuria, ord. predicti, Albien. dioc., ipsi per pontificem collato, vacantis, et 10 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, pro eodem Bertrando. Datum Aven., 15 kal. junii.

 

Tom. 19, fol. 526

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Jayaco, Sarl. dioc., per obitum Hugonis, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, pro Bernardo Lanzeda, capellano et familiari Bertrandi, tit. S. Marcelli, presbyteri cardinalis, qui parrochialeme ecclesiam de Lardayrolis Ruthen. dioc., omnio dimittere tenetur. Datum Aven., idibus maii, anno 8°.

 

Tom. 19, fol. 565 v°

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae S. Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Raymundo Pelegrini. Datum Aven., 4 non. junii, an. 8°.

 

Tom. 19, fol. 581 v°

 

Collatio prioratus saecularis ecclesiae de Aymeto, Sarl. dioc., per obitum Raynaldi de Solonhaco, apud sedem apostolicam

 

 

 

Fol. 109 v°

vacantis, pro Jordano, filio nobilis viri Bernardi Jordani, domini de Insula. Datum Aven., 2 kal. junii, anno 8°.

 

Tom. 20, pars 2a, anno VIII, fol. 106

 

Collatio prioratus de Senaco, sine cura, Cluniac. ord., Sarl. dioc., per saeculares clericos soliti gubernari, et monasterio Moysiacen. ejusdem ord., Caturc. dioc., subjecti, per resignationem Gaucelmi, tit. S. Marcellini et Petri, presbyteri cardinalis, pro Gaucelmo, filio nobilis viri Benedicti Johannis, militis Caturcen. Datum Aven., 4 kal. julii, anno 8°.

 

Tom. 20, fol. 173

 

Facultas Arnaldo S. Eustachii, diacono cardinali concessa recipiendi resignationem parrochialis ecclesiae Sti Johannis de Gardona, Sarl. dioc., per Heliam Andreae faciendam, dictamque ecclesiam conferendi personae ipsi benevisae. Datum Aven., kal. augusti, anno 8°.

 

Tom. 20, fol. 296

 

Mandatum pro collatione parrochialium ecclesiarum de Banis et de Brunequello, Sarl. dioc., quarum una dependet ab altera, 40 libr. Turon. valorem annuum non excendentium, per obitum Petri de Garrigiis, apud sedem apostolicam vacantium, necnon officii 24 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, portaria vulgariter nuncupati, in ecclesia de Sto Asterio, Petrag. dioc., per obitum Guidonis de Creyshaco, vacantis pro Petro de Sanguinario, in recompensationem parrochialis ecclesiae Sti Aquilini, Petrag. dioc., mensae abbatiali saecularis ecclesiae de Sto Asterio, dictae Petrag.

 

 

Fol. 110 r°

dioc. unitae ad vitam Archambaldi de Petragoris, dictae ecclesiae abbatis, papae capellani. Datum Aven., kal. septembris, anno 8°.

 

Tom. 20, fol. 360

 

Gratia expectativa prioratus, vel personatus &c. 50 libr. &c. et monachis ecclesiae Sarlat. assignari consueti pro Guidone La Reynia, ejusdem ecclesiae monacho, cum dispensatione super defectu aetatis. Datum Aven., 15 kal. decembris, anno 8°.

 

Tom. 20, fol. 371

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Pontio de Rupe. Datum Aven., 18 kal. februarii, anno 9°.

 

Tom. 21, pars 1a, anno IX, fol. 258 v°

 

Executoria unionis prioratus de La Monsia prope Brageriacum, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ad abbatissam et conventum monasterii Beatae Mariae Xanctonen., dicti ord., et ad monasterium ipsum spectantis, ac per duas ejusdem monasterii moniales in eo residentes, gubernari consueti, et per obitum Begonis de Cavomonte, apud sedem apostolicam vacantis, dudum per pontificem factae favore monasterii praelibati. Datum Aven. 15 kal. decembris, anno 9°. (en marge : adressée aux abbé de St Cybar et de St Jean d’Angely et à l’official de Limoges).

 

Tom. 21, fol. 272 v°

 

Promotio Bertrandi, abbatis monasterii Sancti Tiberii, ord. sancti Ben., Agathen. dioc., ad episcopatum Sarlaten., per translationem Raymundi ad episcopatum Sti Pontii Thomeriarum, apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantem. Datum Aven., 4 kal. decembris, anno 9°.

 

Tom. 21, fol. 431 v°

 

Testimoniales consecrationis impensae Bertrando episcopo Sarlat. Datum Aven., V nonas martii, anno 9°.

 

 

Fol. 110 v°

Tom. 21, fol. 446

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, sine cura, 50 libr. in civitate vel dioc. Sarl., pro Raymundo Bertrandi de Pestilhaco, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., 3 idus aprilis, anno 9°.

 

Tom. 21, fol. 553

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. 80 vel 40 libr., in civitate vel dioc. Sarl., pro Geraldo Mascalli de Martello, Caturc. dioc. Datum Aven., 3 kal. maii, anno 9°

 

Tom. 22, pars 2a, anno IX, fol. 141

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. in civitate vel dioc. Sarl., pro Armando de Valle, monacho ecclesiae Sarl. &c. Datum Aven., 4 non. julii, anno 9°.

 

 

Tom. 22, fol. 182

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c., 80 vel 50 libr. in civitate vel dioc. Sarlat., pro Raymundo Paponis, clerico Petragor. Datum 5 kal. aprilis, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 224

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae saecularis Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Guillelmo Bertrandi de Syoraco. Datum Aven., 14 kal. julii, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 226

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 80, vel sine cura 40 libr. Turon., &c., in civitate vel dioc. Sarl., pro Geraldo La Farga, clerico dictae dioc. Datum Aven., 14 kal. julii, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 261

 

Gratia expectativa prioratus, seu dignitatis, vel officii, aut administrationis, vel beneficii ecclesiastici, cum cura, vel sine cura, ad episcopi et capituli ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., collationem pertinentis, pro Geraldo de Marcilhaco (en marge: il semble qu’il y a Martilhaco), ejusdem ecclesiae monacho, qui quondam decimam X libr. Turon. valoris annui in ecclesia

 

 

Fol. 111 r°

de Lobessaco, Agennen. dioc., dicti ord., dimittere tenetur. Datum Aven., 14 kal. julii, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 318 v°

 

Mandatum pro receptione Oliverii de Barrio, clerici Sarl. dioc., in monachum ecclesiae Sarl., ord. s. Ben. Datum Aven., 3 non. martii, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 518 v°

 

Mandatum pro receptione Raymundi de Sendreus, clerici, Sarlat. dioc., in monachum ecclesiae Sarl., ord. sti Ben. Datum Aven., 8 idus junii, anno 9°.

 

Tom. 22, fol. 525

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 100 vel 50 libr. &c. in civitate vel dioc. Sarl., pro Raymundo de Genebrela, clerico, Caturc. dioc., qui parrochialem ecclesiam Sti Martini de Rofficao, Albien. dioc. dimittere tenetur. Datum Aven., 6 nonas julii, anno 9°.

 

Tom. 23, pars 1a, anno X, fol. 258 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, aut officii, vel administrationis, cum cura 80, vel sine cura, 40 libr. &c. et ad abbatis et conventus monasterii Sti Amandi de Camera (sic), ord. sti Augustini, Sarlat. dioc., collationem pertinentis, pro Arnaldo de Marcilhaco, ejusdem monasterii canonico. Datum Aven., 2 kal. decembris, anno X.

 

 

Tom. 23, fol. 294

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura vel sine cura, ad episcopi et capituli Sarl. collationem pertinentis, pro Raymundo de Olmia, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., 12 kal. decembris, anno X.

 

Tom. 23, fol. 328

 

Collatio parrochialium ecclesiarum de Banis et de Bruniquello, quarum una dependet ab altera, Sarl. dioc., per obitum Petri de Garrigia, apud sedem apostolicam defuncti, vacantium,

 

 

Fol. 111 v°

pro magistro Helia Dyode. Datum Aven., 3 nonas januarii, anno X.

 

Tom. 23, fol. 365 v°

 

Dispensatio pro Geraldo de Valle, rectore parrochialis ecclesiae de Rolhas, Sarl. dioc., ut usque ad triennium, Romanae ecclesiae servitus insistendo in regno Siciliae, citra Fanum ratione predictae ecclesiae, non teneatur in presbyterum se facere promoveri. Datum Aven., kal. decembris, anno X.

 

Tom. 23, fol. 399

 

Collatio juris Bertrando de Cardalhaco, qui se dicebat priorem saecularis ecclesiae de Villagardel, sine cura, Sarl. dioc., in eadem ecclesia competentis, et per ipsius resignationem, apud sedem apostolicam vacantis, pro Bernardo Hugonis de Cardalhaco, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., 9 kal. februarii, anno X.

 

Tom. 23, fol. 436

 

Litterae Raymundi de Furno, clerici Petrag. dioc., de beneficio episcopi Sarlarten. Datum Aven., 4 idus februarii, anno X.

 

En marge:

Au fol. 436, il y a une grace expectative, pour Pons de Vassal, Poncio Vassalli, moine de St Martial de Limoges, pour un bénéfice de 100 l. dépendant de ladite abbaye. Datée d’Avignon, le XI des cal. de mai, an. X.

 

Tom. 23, fol. 699

 

Indultum de percipiendis fructibus omnium beneficiorum suorum absque residentia, usque ad septennium, in eorum altero, aut in studio generali residendo, pro Guillelmo Frezapanis, priore saecularis ecclesiae S. Aviti Senioris, Sarl. dioc. Datum Aven., 3 nonas januarii, anno X.

 

Tom. 23, fol. 707

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 80 vel 40 libr. &c., in civitate vel dioc. Sarl., consideratione Petri tit. Stae Susannae, presbyteri cardinalis, pro Seguino de Carceribus, clerico Caturc. dioc., ipsius clerico et familiari. Datum Aven., 2 idus maii, anno X.

 

Tom. 23, fol. 710

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris,

 

 

Fol. 112 r°

Sarlat. dioc., consideratione Gaucelmi tit. S. Marcellini presbyteri cardinalis, pro Raymundo de Furno. Datum Aven., 2 idus aprilis, anno X.

 

Tom. 24, pars 2a, anno X, fol. 100 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 80 vel 40 libr. &c. et ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, pro Raymundo Carvis, clerico dictae dioc. Datum Aven., kal. junii, anno X.

 

Tom. 24, fol. 120

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Bessa, Sarl. dioc., per assecutionem a Bertrando de Petrilia factam de parrochiali ecclesia de Cassanhas, Caturc. dioc., ipsi per pontificem collata, vacantis pro Geraldo de Baichadello. Datum Aven., 4 idus junii, anno X.

 

Tom. 24, fol. 184

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Bertrando de Baussaco. Datum Aven., kal. julii, anno X.

Sequitur executoria in forma.

 

Tom. 24, fol. 432

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 100 vel 50 libr. &c. et ad episcopi Sarl. &c., pro Arnaldus de La Pradela, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 9 kal. septembris, anno X.

 

Tom. 24, fol. 432

 

Collatio prioratus, vel personatus, seu dignitatis, aut administrationis, vel officii, seu beneficii cum cura vel sine cura, ad prioris et conventus monasterii Sti Cypriani, ord. sti Aug., Sarl. dioc., collationem pertinentis, et 60 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, pro Bertrando de Marcello. Datum Aven., 9 kal. septembris, anno X.

 

 

Fol. 112 v°

Tom. 24, fol. 439

 

Mandatum pro receptione Guillermi Folquerii, clerici Sarl. dioc., in canonicum monasterii Sti Cipriani, ord. sti Augustini, dictae dioc. Datum Aven. 9 kal. septembris, anno X.

 

Tom. 24, fol. 528

 

Indultum pro Bertrando de Manso, archipresbytero archipresbyteratus dicti de Sarlato, Sarlat. dioc., ut usque ad triennium a fine triennii ipsi concessi, jura civilia legere et audire possit. Datum Aven., 10 kal. julii, anno X.

 

Tom. 25, pars 1a, anno XI, fol. 73

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, ... 70 vel 40 libr. &c. in civitate vel dioc. Sarl., pro Stephano Lascoutz, rectore parrochialis ecclesiae de Paysaco, Lemovic. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., kal. octobris, anno XI.

 

Tom. 25, fol. 191

 

Conservatoria ad quinquennium pro Bertrando, episcopo Sarlaten. Datum Aven., kal junii, anno XI.

 

Tom. 25, fol. 285

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Rolhas, Sarl. dioc., per resignationem Geraldi de Valle, apud sedem apostolicam vacantis, pro Aymerico de Rastigols. Datum Aven., 3 nonas decembris, anno XI.

 

Tom. 25, fol. 305

 

Decretum per quod gratia expectativa beneficii ecclesiastici, ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, dudum per pontificem facta favore Aymerici de Rogesio, presbyteri Sarl. dioc., in suo robore remanere debet, nonobstante quod executores ejusdem gratiae indiscretis, inconsultis, ac simplicitate seductis ipsius

 

 

Fol. 113 r°

Aymerici procuratoribus, quoddam beneficium dicti episcopi contulerint. Datum Aven., idibus novembris, anno XI.

 

Tom. 25, fol. 489

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 100 ... vel 50 libr. &c. ad episcopi Sarl. &c. etiam si archipresbyteratus existat, consideratione Petri episcopi Penestrin, et Bertrandi Stae Mariae in Aquiro, ac Arnaldi Sti Eustachii diaconorum cardinalium, pro magistro Petro de Bonomonte, rectore parrochialis ecclesiae Beatae Mariae Dayrenvilla, Sarl. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 5 kal. februarii, anno XI.

 

Tom. 26, pars 2a, anno XI, fol. 96

 

Collatio archipresbyteratus de Sarladesio, cum parrochiali ecclesia Sti Andreae ipsi annexa, Sarl. dioc., cum cura, per assecutionem a Bertrando de Manso, factam de archidiaconatu ecclesiae Atrabaten., ei per pontificem collato vacantis, pro Faydito Guirandonis. Datum Aven., 2 idus martii, anno XI.

 

Tom. 26, fol. 106

 

Collatio parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Floridomonte, Sarl. dioc., per assecutionem ab Amalvino de Rupe, factam de parrochiali ecclesia de Vallebase, Agennen. dioc., ipsi per pontificem collata, vacantis, consideratione Arnaldi Sti Eustachii diaconi cardinalis, pro Guillelmo de Sermeto. Datum Aven., 4 kal. martii, anno XI.

 

Tom. 26, fol.275

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura vel sine cura, ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, etiam si personatus aut dignitas existat, pro Helia de Cluzello, nobilitas generis, vite ac morum honestas, &c., clerico Petrag. dioc. Datum Aven., idibus februarii, anno XI.

 

Cet Hélie du Cluzel plaidoit alors pour la cure de Milhac en Périgord.

 

 

Fol. 113 v°

Tom. 26, fol. 324

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura, 60, vel sine cura 40 libr. Tur., &c., in civitate vel dioc. Sarl., pro Guillelmo de Cabiraco, clerico ejusdem dioc. Datum Aven., XI kal. junii, anno XI.

 

Tom. 26, fol. 363 v°

 

Indultum pro Alberto de Albarupe, canonico ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., patrimonii Beati Petri in Tuscia rectore, ut quandiu pontificis insistet obsequiis, fructus omnium beneficiorum suorum absque residentia valeat percipere. Datum Aven., non. octobris, anno VIII°.

 

Tom. 27, pars 3a, anno XI, fol. 321 v°

 

Collatio archipresbyteratus de Castronovo, cum Sti Martini de Degloni (sic) et Beatae Mariae de las Navas et de Bedaus ecclesiis, dicti archipresbyteratui annexis, Sarl. dioc., per obitum Gaufridi La Porta, sedis apostolicae capellani vacantis, pro Oliverio Flamenc. Datum Aven., 15 kal. septembris, anno XI.

 

Tom. 27, fol. 328

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Guillelmo de Podio Cervi, rectore ecclesiae Sti Petri de Montepetroso, Petrag. dioc. Datum Aven., 4 nonas novembris, anno XI.

 

Tom. 28, pars 1a, anno XII, fol. 89 v°

 

Gratia expectativa prioratus, vel decanatus, &c., 100 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarlat. &c. pro Sicardo de Monte Acuto, presbytero ejusdem dioc., ecclesiae, ord. sti Ben. monacho. Datum Aven., 15 kal. octobris, anno XII.

 

 

Fol. 114 r°

Tom. 28, fol. 134 v°

 

Concessio tabellionatus officii, pro Guillermo de Barrio, clerico non conjugato, nec in sacris ordinibus constituto, Sarl. dioc. Datum Aven., 4 kal. junii, anno XII.

 

Tom. 28, fol. 443 v°

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Guillelmo filio quondam nobilis viri Guillelmi de Bironio. Datum Aven., XI kal. decembris, anno XII.

 

Tom. 28, fol. 547 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici sine cura 50 libr. &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c. pro Helia Petri de Nausanis, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., idibus decembris, anno XII.

 

Tom. 28, fol. 582 (citation fausse)

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 70, vel sine cura 40 libr. Tur., &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Galhardo Capitis, rectore ecclesiae de capella de Ausaco, Caturc. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 9 kal. maii, anno XII.

 

Tom. 29, pars 2a, anno XII, fol. 110 v°

 

Dispensation pro Guillelmo de Podio Cervi, presbytero Sarl. dioc., super eo quod a diversis episcopis se fecit ad omnes ordines promoveri, dispensatione minime obtenta. Datum Aven., 6 idus martii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 199

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Raymundo de Lautonia. Datum Aven. 17 kal. decembris, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 199 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 50, vel sine cura 30 libr.

 

 

Fol. 114 v°

Turonen. et ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, pro Helia de Vernhaco, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 17 kal. aprilis, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 284

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, ... 70 vel 40 libr. &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Galhardo Capitis, rectore ecclesiae de Capella de Ausaco, Caturc. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 9 kal. maii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 315

 

Gratia expectativa prioratus vel dignitatis, &c., 100 libr. &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Bernardi de Massauto, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., kal. januarii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 451

 

Indultum pro Faydito Guiraudonis, archipresbytero archipresbyteratus de Sarladesio, Sarl. dioc., ut papae obsequiis, aut in studio generali, vel in Romana curia, seu in altero beneficiorum suorum moram trahendo, eorundem beneficiorum fructus ad triennium percipere valeat. Datum Aven., 8 idus martii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 519

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 50 libr. &c., ad episcopi Sarl. &c., pro Geraldo de Salis, clerico bacallario in legibus Caturc. dioc. Datum Aven., 5 idus martii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 529

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, ... 60 vel 40 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarl., pro Petro Regis, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 17 kal. junii, anno XII.

 

Tom. 29, fol. 652 v° et 668 v°

 

Mandatum pro receptione Geraldi Lascoutz, filii

 

 

Fol. 115 r°

Bertrandi Lascoutz, clerici Caturc. dioc., in canonicum monasterii Sti Amandi, ord. sti Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., idibus julii, anno XII.

 

Tom. 30, pars 3a, anno XII, fol. 55

 

Collatio ruralis ecclesiae de Botarico, sine cura, Sarlat. dioc., per obitum quondam magistri Gasberti de Salvitate, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, pro Itherio Bodini, filio Rampnulphi Bodini, civis Petrag. Datum Aven., 16 kal. maii, anno XII.

 

Tom. 30, fol. 360

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 80 vel sine cura 40 libr., et ad episcopi Sarlat. &c., pro Hugone de Virazelh, clerico Sarlat. dioc. Datum Aven., kal. januarii, anno XII.

 

Tom. 31, pars 1a, anno XIII, fol. 190

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, sine cura 40 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarlat. &c., pro Geraldo de Viridario, clerico Caturc. Datum Aven., 15 kal. novembris, anno XIII.

 

Tom. 31, fol. 357

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, vel sine cura 40 libr. &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Petro Folcani, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., XI kal. februarii, anno XIII.

 

Tom. 31, fol. 504

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae Beatae Mariae de Capdroto, Sarl. dioc., pro Raymundo Rafaelis. Datum Aven., kal. februarii, anno XIII.

 

 

Fol. 115 v°

Tom. 32, pars 2a, anno XIII, fol. 8

 

Gratia expectativa dignitatis, personatus, decanatus, vel administrationis prioratus, seu officii, aut cujuscumque alterius beneficii ecclesiastici cum cura vel sine cura, monachis ecclesiae Sarlaten., ord. sti Benedicti assignari consueti, pro Augerio de Ferreriis, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., kal. martii, anno XIII.

 

Tom. 32, fol. 85

 

Mandatum pro collatione parrochialium de Pontos et Sancti Vincentii prope Badafol ecclesiarum, canonica unitarum, Sarl. dioc., ex eo de jure vacantium, quod Ysarnus de Gontaut, clericus dictae dioc., se non fecit infra tempus debitum ad sacros ordines promoveri, pro Stephano de Sinhaco, presbytero ejusdem dioc., cum cassatione gratiae expectativa per ipsum obtentae. Datum Aven., idus februarii, anno XIII.

 

Tom. 32, fol. 95

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Rasaco, Sarl. dioc., per assecutionem a Guidone Radulphi factam de parrochiali ecclesia de Canhaco, Caturc. dioc., ipsi authoritate apostolica collata apud sedem apostolicam vacantis, pro Johanne Radulphi. Datum Aven., 8 idus martii, anno XIII.

 

Tom. 33, pars 3a, anno XIII, fol. 33

 

Collatio ecclesiae Sti Frontonis de Corolio de prope Lindiam, Sarl. dioc., per resignationem a Guidone de Botelha, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia de Clavella et capella Sti Vincentii de Albicia, sine cura, Trecen. dioc., factam apud sedem apostolicam vacantis, pro Guillelmo de Royheyra. Datum Aven., 2 kal. julii, anno XIII.

 

 

Fol. 116 r°

Tom. 33, fol. 168

 

Collatio prioratus conventualis Sti Cipriani, ord. s. Aug., Sarl. dioc., per obitum quondam Sicardi Alamandi, apud sedem apostolicam, praevia speciali reservatione vacantis, pro Hugone de Rupe, ejusdem prioratus canonico; cum cassatione electionis ipsius favore factae et etiam confirmatae. Qui quidem Hugo parrochialem ecclesiam de Baynaco dictae dioc., per ipsius prioratus canonicaos gubernari solitam, dimittere tenetur. Datum Aven., X kal. septembris, anno XIII.

 

Tom. 34, pars 1a, anno XIV, fol. 288

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Roffinhaco, Sarl. dioc., per assecutionem a Raymundo Marini faciendam de curato beneficio ad archiepiscopi et capituli Narbonen. collationem pertinente, ipsi per pontificem reservato, in brevi vacaturae, pro Petro Constantini, perpetuo capellano in ecclesia Sti Martini Turon. Datum Aven., 9 kal. februarii, anno XIV.

 

Tom. 34, fol. 475

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura, vel sine cura, ad prioris et capituli saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc. collationem pertinentis, pro Petro de Brassaco, clerico Auxitan. dioc., cum cassatione gratiae expectativae beneficii ad episcopum Sarl. pertinentis. Datum Aven., 3 idus octobris, anno XIII.

 

Tom. 34, fol. 554

 

Facultas Arnaldo episcopo Sarl. concessa utendi palleo, prout utebatur antequam de ecclesia Salernitan. ad ecclesiam Sarlat. transferretur. Datum Aven., 4 kal. julii, anno XIV.

 

 

Fol. 116 v°

Tom. 34, fol. 645

 

Collatio sacristiae ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., per promotionem Raymundi ad abbatiam monasterii de Soricinio, dicti ord., Vauren. dioc., apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantis, pro Guillelmo de Fossis, monacho monasterii Sti Maurini, ord. predicti, Agennen. dioc., praevia ipsius translatione ad ecclesiam Sarl. praetactam. Datum Aven., 5 kal. aprilis, anno XIV.

 

Tom. 35, pars 2a, anno XIV, fol. 381

 

Indultum pro Bertrando episcopo Sarlat., ut confessor quem elegerit, possit ei semel in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., idibus januarii, anno XIV.

 

Tom. 35, fol. 401

 

Facultas testandi,  aero alieno deducto, concessa Bertrando episcopo Sarlat. Datum Avin., idibus januarii, anno XIV.

 

Tom. 35, fol. 401

 

Facultas similis Garino de Podio Barzaco, rectore ecclesiae Sti Eligii, Sarl. dioc. Datum Avin., 12 kal. februarii, anno XIV.

 

Tom. 35, fol. 474

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Bainaco, per canonicos prioratus conventualis Sti Cipriani, ord. sti Augustini, solitae gubernari, Sarl. dioc., per assecutionem ab Ugone de Rupe, factam de prioratu predicto, ipsi per pontificem collato, vacantis, pro Bertrando de S. Mameto, canonico monasterii de Corona, predicti ord., Engol. dioc., qui ad prioratum conventualem prefatum se transferre tenetur. Datum Avin., 7 idus februarii, anno XIV.

 

 

Fol. 117 r°

Tom. 35, fol. 486

 

Collatio canonicatus ecclesiae de Capdroto Sarl. dioc., per obitum Roberti de Albarupe, sedis apostolicae capellani, vacantium, pro Aymerico de Albarupe. Datum Aven., 6 idus novembris, anno XIV.

 

Tom. 35, fol. 492

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi et capituli Sarl. collationem pertinentis, pro Galtero Tortuga, clerico Agen. dioc. Datum Aven., 4 idus novembris, anno XIV.

 

Tom. 36, pars 1a, anno XV, fol. 180

 

Mandatum pro collatione officii infirmariae ecclesiae Sarl., ord. sti Benedicti, per obitum ultimi infirmarii, vacantis, pro Raymundo Lascoutz, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., XI kal. novembris, anno XV.

 

Tom. 36, fol. 206

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura vel sine cura, 70 libr. &c. (dépendant des religieux de Sarlat) pro Geraldo Lagueza, dictae ecclesiae monacho. Datum Aven., 2 kal. decembris, anno XV.

 

Tom. 36, fol. 216

 

Exemptio Arnaldi episcopi Sarl., olim archiepiscopi Salernitan., ab omni jurisdictione archiepiscopi et capituli ac ecclesiae Burdegalen., ecclesiae Sarlat. Metropolitanis, quandiu ipsi ecclesiae Sarl. prefuerit. Datum Aven., 2 idus decembris, anno XV.

 

Tom. 36, fol. 298

 

Collatio sacristiae monasterii Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per obitum Bernardi de Valleruferia, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, pro Arnaldo La Pojada, dicti monasterii canonico, cum dispensatione super defecti aetatis. Datum Aven., 2 nonas decembris, anno XV.

 

 

Fol. 117 v°

Tom. 36, fol. 319

 

Mandatum pro receptione Petri de Suris, clerici, Caturc. dioc., in monachum ecclesiae Sarl., ord. s. Benedicti. Datum Aven., 2 kal. decembris, anno XV.

 

Tom. 36, fol. 328

 

Mandatum pro collatione cantoriae saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., sine cura, per assecutionem a Petro de Podio Grandi, factam de ecclesia curata Sti Felicis, Petrag. dioc., ipsi canonice collata, vacantis, pro Amalvino de Podio Grandi, canonico ecclesiae Montis Falconis, Remen. dioc., praevia dispensatione super defectu aetatis. Datum Aven., 17 kal. januarii, anno XV.

 

Tom. 36, fol. 435

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., per obitum Geraldi de Campomulo, sedis apostolice capellani, apud eandem sedem vacantium, pro Petro de Campomulo. Datum Aven., 4 nonas martii.

 

Tom. 36, fol. 625

 

Confirmatio fundationis cujusdam capellae per Gasbertum La Chaminada, de Sto Genesio, laicum Sarl. dioc., factae in loco de Caslario, juxta cimiterium parrochialis ecclesiae de Sto Genesio, dictae dioc., et per Arnaldum, ac bone memorie Bertandum ejus immediatum predecessorem, episcopos Sarlat. confirmatae cum insertione instrumentorum de super rogatorum, per extensum. Datum Aven., 2 idus martii, anno XV.

 

Les lettres de Bertrand, évêque de Sarlat, qui étoit alors absent (in remotis agens) mais Bernard Berengarii, prieur de Monterocoleno, dans l’église de Castres, son vicaire général faisant pour lui, sont datées d’Avignon du 6 juin 1329. Par ces lettres il ratifie celles de son vicaire général, datées de Sarlat, le lundi avant l’Assomption 1327.

 

En marge: Toutes ces lettres furent confirmées par F. Arnaud, évêque de Sarlat, à Avignon, le 15 décembre 1330, en présence d’Etienne Lascoutz, recteur de Payzac, dioc. de Périgueux, et de Heliot de Roiardo, damoiseau dudit diocèse de Périgueux.

 

 

Fol. 118 r°

Tom. 37, pars 2a, anno XV, fol. 354

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, pro Guillermo de Agia, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., XI kal. septembris, anno XV.

 

Tom. 38, pars 3a, anno XV, fol. 89

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae secularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Amalvino de Podio Grandi. Datum Aven., 17 kal. januarii, anno XV.

 

Tom. 38, fol. 343

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. &c., ad episcopi Sarl. &c., pro Guillelmo Donadei, clerico Agen. dioc. Datum Aven., 8 idus aprilis, anno XV.

 

Tom. 38, fol. 407

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Hugone Fabrifortis, filio magistri Hugonis Fabrifortis, clerico Caturc. dioc. Datum Aven., 12 kal. januarii, anno XV.

 

Tom. 38, fol. 488

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura, vel sine cura, 100 libr. &c. (dépendant des moines de Sarlat), pro Guillelmo Malafayda, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., 16 kal. novembris.

 

Tom. 38, fol. 554

 

Indultum pro Arnaldo episcopo Sarlaten, ut quinque clerici ipsius presentes et posteri, ejus obsequiis insistentes, fructus beneficiorum suorum, etiam si dignitates existant, dummodo non sint post episcopalem, in cathedralibus majores, vel in collegialis ecclesiis presentes, in absentia, ad triennium percipere valeant. Datum Aven., kalendis aprilis, anno XV.

 

 

Fol. 118 v°

Tom. 38, fol. 598

 

Conservatoria ad quinquennium pro Arnaldo episcopo Sarlat., contra quoscumque. Datum Aven., kal. aprilis, anno XV.

 

Tom. 38, fol. 661

 

Facultas testandi concessa Arnaldo episcopo Sarlat. Datum Aven., kal. aprilis, anno XV.

 

Tom. 38, fol. 692

 

Indultum de eligendo confessore, pro nobili viro Ademario, domino de Baynaco, milite Sarl. dioc. Datum Aven., 9 kal. decembris, anno XV.

 

Tom. 39, pars 1a, anno XVI, fol. 169

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Marquaysio, Sarl. dioc., per obitum quondam Johannis de Barsaco, sedis apostolice capellani vacantis, pro Johanne de Rigaldo, pape familiari. Datum Aven., kal. decembris, anno XVI.

 

Tom. 39, fol. 629

 

Concessio pro Johanne de Rigaldo, rectore parrochialis ecclesiae de Archinhaco, Pictav. dioc., ut per assecutionem possessionis ejusdem ecclesiae, ipsi per pontificem collatae, juri quod ei ex alia simili collatione competit super parrochiali ecclesia de Marquaysio, Sarl. dioc., super qua in Romana curia litigat, renunciare non videatur. Datum Aven., 6 idus junii, anno XVI.

 

Tom. 40, pars 2a, anno XVI, fol. 312

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl., per resignationem a Geraldo de Bretenor, ex causa permutationis

 

 

Fol. 119 r°

cum certa parte ecclesiae Albugia, Petrag. dioc. factam, vacantium, pro Radulpho de Rupe. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno XVI.

 

Tom. 40, fol. 699

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 40, vel sine cura, 30 libr. Turon. &c., et ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Petro Riquerii, clerico, Ruthen. dioc. Datum Aven., 4 kal. maii, anno XVI.

 

Tom. 41, pars 3a, anno XVI, fol. 22

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura, vel sine cura, per monachos ecclesiae Sarl. guberno consueti, et 100 libr. &c., pro Helia de Mota, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., 5 kal. aprilis, anno XVI.

 

Tom. 41, fol. 82

 

Mandatum pro receptione Fayditi de Baynato (Baynaco?), clerici Sarl. dioc., in canonicatum monasterii Sti Cipriani, ord. s. Augustini, dicte dioc., obtentu quondam Sicardi Alamanni, ejusdem monasterii prioris, ac conventus ejus. Datum Aven., 8 kal. februarii, anno XVI.

 

Tom. 41, fol. 283

 

Confirmatio creationis cantoriae et operariae saecularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., tunc in dioc. Petrag. existentis, necnon ordinationis super certo canonicorum, numero, et prebendarum distinctione, ac aliorum statutorum, sub anno 1295, in dicta ecclesia per bone memorie Raymundum episcopum Petrag. factorum. Cum insertione litterarum de super expeditarum, per extensum. Datum Aven., 10 kal. augusti, anno XVI.

 

Tom. 41, fol. 321

 

Processus super executione collationis certae partis de Albugia,

 

 

Fol. 119 v°

cum cura, ac canonicatus et prebendae Sti Aviti Senioris ecclesiarum Petrag. et Sarl. diocesum in curia vacantium.

 

Tom. 42, pars 1a, anno XVII, fol. 313

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, vel sine cura 40 libr. &c., et ad episcopi Sarl. &c., pro Johanne Jouini, presbytero Magalon. dioc. Datum Aven., 2 non. septembris, anno XVII.

 

Tom. 42, fol. 373

 

Gratia expectativa parrochiali ecclesiae Beatae Mariae de Ayrenvilla, Sarl. dioc., per assecutionem a magistro Petro de Bonomonte faciendam de archipresbyteratu de Audricz, ejusdem dioc., vigore litterarum apostolicarum per ipsum acceptato, in brevi vacatura, pro magistro Geraldo de Bonomonte, in utroque jure provecto, canonico Sarl. Datum Aven., 13 kal. augusti, anno XVII.

 

Tom. 42, fol. 374

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Turon., &c., ad episcopi Sarl. &c., pro Guillelmo de Bonomonte, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 3 idus augusti, anno XVII.

 

Tom. 43, pars 2a, anno XVII, fol. 53

 

Conservatoria generalis ad quinquennium, pro Nicolao Lascoutz, rectore parrochialis de Brenaco, Sarl. dioc., per canonicos monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, dictae dioc., solitae gubernari. Datum Aven., X kal. decembris, anno XVII.

 

Tom. 43, fol. 299

 

Commenda usque ad sedis apostolicae beneplacitum perpetuae vicariae curatae parrochialis ecclesiae de Marquaysio, Sarl. dioc., per

 

 

Fol. 120 r°

renunciationem Petri Geraldi, clerici, Vasat. dioc., in Romana curia de super litigantis, apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantis, si qua sit, pro Johanne de Rigaldo, papae familiari, cui  eadem ecclesia per obitum quondam Johannis de Barsaco, dictae sedis capellani vacans, per pontificem collata fuerat; propter quod cum Guillelmo de Cornasaco, cellerario ecclesiae Sarl., ord. sti Benedicti, prefatam parrochialem ecclesiam officio suo unitam fuisse asserente; et cum Petro predicto litigabat. Cum decreto, per quod idem Johannes, si cum victoriam reportare contigerit, ipsam parrochialem ecclesiam de Marquaysio, vel parrochialem ecclesiam de Archinhaco, Pictav. dioc., postmodum ei per eundem pontificem collatam, quam maluerit, dimittere omnio tenetur. Datum Aven., kal. junii, anno XVII.

Tom. 43, fol. 389

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., pro Hugone de Trianno. Datum Aven., 14 kal. aprilis, anno XVII.

 

Tom. 43, fol. 493

 

Reservatio curatae ecclesiae Sti Laurentii de Sto Laurentio, Sarl. dioc., si vacat, vel eum vacaverit. Datum Aven., 3 non. februarii, anno XVII.

 

Tom. 43, fol. 509

 

Concessio tabellionatus officii, pro Petro de Malholis, clerico non conjugato, nec in sacris ordinibus constituto, Sarl. dioc., consideratione Philippi regis et Johannae reginae Franciae. Datum Aven., 4 kal. januarii, anno XVII.

 

Tom. 43, fol. 510

 

Concessio tabellionatus officii pro Petro La Chiesa, clerico, non conjugato, nec in sacris ordinibus constituto, Sarl. dioc. Datum Aven., 13 kal. aprilis, anno XVII.

 

Tom. 43, fol. 571

 

Conservatoria ad quinquennium pro priore et capitulo secularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc. Datum Aven., 10 kal. augusti, anno XVII.

 

 

Fol. 120 v°

Tom. 43, fol. 656

 

Reservatio curatae ecclesiae Sti Laurenti de Sto Laurentio, Sarl. dioc., si vacat vel eum vacaverit.

 

Tom. 44, pars 1a, anno XVIII, fol. 82

 

Collatio prioratus secularis collegiatae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum quondam Guillelmi de Frezapane, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, pro Jordano, filio nobilis viri Bernardi Jordani, domini de Insula, cum dispensatione super defectu aetatis, ac decreto per quod prioratum de Malavilla sine cura, dimittere tenetur. Datum Aven., nonis septembris, anno XVIII.

 

Tom. 44, fol. 109

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 50, vel sine cura 30 libr. &c., ad episcopi Sarl. &c., pro Arnaldo de Vernia, prebytero Sarl. dioc. Datum Aven., 8 idus octobris, anno XVIII.

 

Tom. 44, fol. 222

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici (dépendant du monastère de St Amand, diocèse de Sarlat), pro Rampnulpho de Vassinhaco, dicti monasterii canonico qui sacristiam ipsius monasterii dimittere tenetur. Datum Aven., 5 kal. februarii, anno XVIII.

 

Tom. 44, fol. 409

 

Collatio prioratus secularis non collegiatae ecclesiae de Pinu, Sarl. dioc., sine cura, 20 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per obitum quondam Raymundi Diode, apud sedem apostolicam defuncti, vacantis, pro Johanne de Fraiaco. Datum Aven., 2 nonas junii, anno XVIII.

 

Tom. 44, fol. 517

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 50, vel sine cura 30 libr.

 

 

Fol. 121 r°

Turon. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarlat. collationem pertinentis, pro Guillelmo de Carvis, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 7 idus aprilis, anno XVIII.

 

Tom. 44, fol. 569

 

Confirmatio unionis parrochialis ecclesiae Sti Saturnini de Heremo, Sarl. dioc., per obitum quondam Galhardi de Castellione, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, per Arnaldum episcopum Sarlat. factae, archidiaconatui de Ultra Dordoniam in ecclesia Petrag. cum insertione praedictae unionis, ac etiam ratificationis Raymundi episcopi et capituli Petrag. Datum Aven., 4 kal. augusti, anno XVIII.

 

Tom. 45, pars 2a, anno XVIII, fol. 45

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Vincentii de Agassano, Sarl. dioc., per obitum quondam Guillelmi Lacomba, apud sedem apostolicam praevia speciali reservatione vacantis, pro Bernardo Ayfolli (Cuyfolli), cum dispensatione super defectu aetatis, &c. Datum Aven.,6 kal. septembris, anno XVIII.

 

Tom. 45, fol. 120

 

Mandatum pro receptione Bertrandi Pulchrihominis, filii Guillelmi Pulchrihominis, clerici Sarl. dioc., in monachum monasterii de Terracinio, ord. s. Ben., dictae dioc. Datum Aven., 7 idus octobris, anno XVIII.

 

Tom. 45, fol. 122

 

Mandatum pro receptione Bernardi de Engolisma, filii Guidonis de Engolisma, clerici, Lemov. dioc., in canonicatum monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., 7 kal. novembris, anno XVIII.

 

Tom. 45, fol. 331

 

Gratia expectativa prioratus Dosme, ord. s. Benedicti, Sarl. dioc., per monachos monasterii Soliacen., dicti ord., Caturc. dioc., gubernari soliti, et per assecutionem a Guillelmo Cuifoldi (Cuifolli) faciendam de prioratu de Mespol, ejusdem ord., Lemov. dioc.,

 

 

Fol. 121 v°

ipsi hodie per pontificem reservato, in brevi vacaturi, pro Amalvino Vassaldi, ejusdem monasterii canonico, qui sacristiam ipsius monasterii dimittere tenetur. Datum Aven., 8 idus octobris, anno XVIII.

 

Tom. 45, fol. 463

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Turon., et ad episcopi Sarlat. &c., pro Johanne Borrerii, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 14 kal. novembris, anno XVIII.

 

Tome 46, pars unica, anno XIX

Rien pour Sarlat

 

 

Fol. 122 r°

1334-1342

Extrait du répertoire des registres du pape Benoit XII

Archives du Vatican

 

Tom. 1, pars unica, anno I, fol. 85 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60, vel sine cura 40 librarum Turon. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarlat. collationem pertinentis, pro Guillelmo de Bonomonte, clerico Sarlaten.; cum cassatione istius, vel alterius similis gratiae, ipsi per Johannem papam XXII concessae. Datum ut supra (Aven., 4 idus januarii, anno 1°).

 

Tom. 1, fol. 173 v°, n° 305

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 50, vel sine cura, 40 libr. Tur. valorem non excedentis, et ad episcopi Sarlat. collationem pertinentis, pro Raymundo Aureoli, clerico Sarl. dioc., qui parrochialem ecclesiam Sancti Aniani le Malherba, dioc. Baiocen., omnio dimittere tenetur. Datum Aven., 8 kal. maii, anno primo.

 

Tom. 1, fol. 195, n° 349

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, pro Bernardo de Barrio, rectore parrochialis ecclesiae de Colauris, Petrag. dioc., quam omnio dimittere tenetur. Datum Aven., 3 idus januarii, anno 1°. Consideratione Talayrandi cardinalis &c.

 

Tom. 1, fol. 216 v°, n° 391

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 55, vel sine cura, 40 libr. Turon., valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarl. collatione pertinentis, pro Johanne Jouini, presbytero, Magalon. dioc., cum cassatione similis gratiae majoris tamen valoris ipsi per Johannem papae XXII concessa. Datum Aven., 5 kal. aprilis, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 266

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per resignationem Aymerici de Gordonio, canonici Caturc. apud sedem apostolicam vacantium, pro Raymundo Reynes, bacallario in legibus. Datum Aven., 6 kal. julii, anno primo.

 

Tom. 1, fol. 322 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 55, vel sine cura, 40 libr.

 

 

Fol. 122 v°

Tur. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi collationem pertinentis, pro Arnaldo Fabrifortis, clerico Ruthenen. dioc., cum cassatione alterius gratiae, ipsi per Johannem papae XXII concessae. Datum Aven., 2 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 23, n° 333 (extr. de l’index)

 

Episcopo Wintonien., mandatur sibi, quod Jacobo Pelegrini, monacho monasterii Sti Martialis Lemov. dioc., provideat de prioratu Sti Albini de Rosaco (sic), Sarl. dioc., vacante. (la date omise).

 

Tom. 1, fol. 25 v°, n° 1030

 

Guillermo de Carvis, clerico, Sarlat. dioc. fit sibi gratia de beneficio episcopi Sarlat. vacaturo.

 

Tom. 1, fol. 524 v°

 

Hugoni, abbati de Cadunio, Sarl. dioc. conceditur, quod possit recipere munus benedictionis.

 

Tom. 2, pars 1a, anno II°, fol. 129 v°, n° 204

 

Facultas testandi concessa Stephano Beuerii (ou Benerii), rectori ecclesiae de Gauleiaco, Sarl. dioc. Datum Aven., 5 idus junii, anno 2°.

 

Tom. 2, fol. 400

 

Indultum pro Stephano Benerii, rectore ecclesiae de Gauleiaco, Sarl. dioc., ut confessor quem elegerit, possit ei semel, in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., 4 non. junii, anno 2°.

 

Tom. 3, pars 2a, anno II°, fol. 119

 

Collatio perpetuae vicariae parrochialis ecclesiae de Marcaicio (sic), Sarl. dioc., per revocationem commendae per Johannem papae XXII, Johanni de Rigaldo, rectori parrochialis ecclesiae de Archinhaco, Pictav. dioc. concessae, apud sedem apostolicam vacantis, pro Johanne de Figuerio, qui vicariam

 

 

Fol. 123 r°

perpetuam parrochialis ecclesiae de Vaqueriis, Arelat. dioc., dimittere tenetur. Datum apud Pontem Sorgiae, Aven. dioc., 5 kal. septembris, anno 2°.

 

Tom. 4, pars unica, anno III°, fol. 71

 

Collatio prioratus de Usino, ord. s. Ben., Sarlat. dioc., per monachos monasterii Soliacensis, dicti ord., Caturc. dioc., gubernari soliti, 20 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et per assecutionem ab Amalvino Vassalli, factam de officio camerariae monasterii praefati, ipsi per pontificem collato, vacantis, pro Petro de Villato, ejusdem monasterii monacho. Datum Aven., 9 kal. aprilis, anno tertio.

 

Tom. 5, pars unica, anno IV°

Rien

 

Tom. 6, pars unica, anno V°, fol. 217 v°

 

Collatio prioratus Sti Severini, ord. sti Ben., Sarlat. dioc., 50 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et ad decani decanatus de Exigiaco (sic), ord. et dioc. predictorum, collationem pertinentis; ac per obitum quondam Johannis de Curia, undecim ab hinc annis defuncti, apud sedem apostolicam, praevia reservatione vacantis, pro Raymundo de Sendreus, cum donatione fructuum a predicto tempore, vigore collationis per Bertrandum episcopum Ostien., dicti decanatus de Exigiaco decanum, factae, bona fide perceptorum. Datum Aven., 5 idus julii, anno 5°.

 

Tom. 6, fol. 501 v°

 

Episcopo Sancti Papuli, mandatur sibi, quod magistro Audoino de Novavilla provideat de archipresbyteratu Bayanen., Sarlat. dioc., vacante. (extr. de l’index).

 

Tom. 6, fol. 509, n° 356

 

Petro electo Sarlaten. praeficitur in episcopum ecclesiae Sarlaten. VII littere. (extr. de l’index).

 

 

Fol. 123 v°

Tom. 6, fol. 4 v°, n° 126

 

Guillelmo tit. Sti Stephani in Caeliomonte, presbytero cardinali, providetur sibi de prioratu de Cenaco, Cluniac. ord., Sarlat. dioc., vacante. (extr. de l’index).

 

Tom. 6, fol. 12 v°, n° 452

 

Judicibus dantur conservatores ad certum tempus, Petro episcopo Sarlaten. (extr. de l’index).

 

Tom. 7, pars unica, anno VI°, fol. 111

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Cavanhaco, Sarl. dioc., 35 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per obitum Geraldi Mascalti, curiae Romanae abbreviatoris, apud sedem apostolicam vacantis, pro Raymundo de Lacosta. Datum Aven., 7 kal. septembris, anno 6°. (Adr. aux abbés de Terrasson, de St Amand, &c.).

 

Tom. 7, fol. 190 v°

 

Collatio parrochialis non collegiatae ecclesiae de Pontero mevo, Sarlat. dioc., ad 40 solidos Turon. pro decima taxatae, et per obitum quondam Petri Bruneti, apud sedem apostolicam mediante reservatione vacantis, consideratione Gaucelmi episcopi Albanen., pro Lamberto de Ferolio, ipsius consanguineo, qui parrochialem ecclesiam de Ambilhangis, Lemov. dioc., ad 4or libras Turon. pro decima taxatam, quam obtinet, omnio dimittere tenetur. Datum Aven., 12 kal. novembris, anno 6°.

 

 

Tom. 8 et ultimo, pars unica, anno VII et VIII, fol. 187

 

Promotio Iterii archidiaconi Brageriaci, in ecclesia Petrag. ad episcopatum Sarlaten., per obitum bonae memoriae Petri, apud sedem apostolicam, mediante speciali reservatione vacantem. Datum Aven., kalendis octobris, anno 7°.

 

Tom. 8, fol. 304 v°, n° 538

 

Iterio episcopo Sarl. datur sibi licentia ad suam ecclesiam Selon ferendi (extr. de l’index).

 

 

Fol. 124 r°

Supplément

 

Tom. 7, fol. 12, extr. de l’index

 

Episcopo Caturcen. mandatur quod cum Bertrando de Gordonio, domicello, et Jordana de Vesis dispenset super matrimonio jam contracto. Jourdaine étoit fille de feu Pierre de Vesis, seigneur de Coffolenx. La parenté provenoit de ce que Bertrand de Duroforti, 1er mari de ladite Jourdaine étoit cousin au 4e degré dudit Bertrand de Gourdon. Datum Aven., 2 kal. aprilis, anno 6° (fol. 276 du registre).

 

Tom. 7, fol. 282

 

Episcopo Agen. Dispense pour noble homme Gerald de Labarta, seigneur de Puiolis, chevalier, et noble femme Miramunda fille de noble homme Arnaud seigneur de Bovisvilla, dioc. d’Agen. La parenté provenoit de ce que Bertrand de Monteacuto, 1er mari de ladite Miramunde, étoit cousin dudit Gerald au ... degré de consanguinité. Datum Aven., 5 idus april., anno 6°.

 

Benoit XII, tom. 4, fol. 1 v°, anno 3°

 

Amalvino Vassalli fit gratia de cameraria monasterii Soliacen., ord. s. Ben., Caturc. dioc.

 

Benoit XII, tom. 4, fol. 2

 

Philippo de Chambarlhaco fit gratia de prebenda ecclesiae Petrag. ecclesiae.

 

Benoit XII, tom. 4, fol. 2

 

Magistro Heliae de Balaeto ou Balacto, fit gratia de canonicatu ecclesiae Lemovicen.

 

Benoit XII, tom. 4, fol. 2 v°

 

Johanni de Meleto fit gratia de prioratu Sti Saturnini de Buxetis, Clunic. ord., Nemausen. dioc.

 

Benoit XII, tom. 4, fol. 3 v°

 

Rampnulpho de Vassinhaco fit gratia de media parte curatae ecclesiae de Archinacho, Sarlat. dioc.

 

 

Fol. 124 v°

Benoit XII, tom. 4, fol. 3 v°

 

Dil. nob. mulieri Veziade, relictae quondam Jordani de Duroforti, domini de Payranello, domicelli, fiduae, Mirapiscen. dioc., &c. Datum Aven., 15 kal. decembris, anno 3°.

 

Benoit XII, tom. 3, fol. 524

 

Episcopo Lemovic. mandatur quod Mariam de Malamorte, uxorem Aymeric de Nalhaco suae dioc. absolvet a sententia excommunicationis.

 

Benoit XII, tom. 3, fol. 524 v°

 

Episcopo Lemov. mandatur quod dispenset cum Aymerico Bruni et Guicharda, nata honterii domini de Cambon., suae dioc., super matrimonio jam contracto.

 

 

Fol. 125 r°

Clément VI

 

 

Fol. 126 r°

1334-1342

Extrait du répertoire des registres du pape Clément VI concernant l'évêché de Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 2, pars, 2a, anno 1°, fol. 244

 

Collatio parrochialium ecclesiarum de Veterivico et de Salvitate, invicem canonica annexarum, Sarl. dioc., 40 libr. Turon. valorem annuum non excedentium, et per assecutionem ab Arnaldo de Genesto factam de parrochialibus ecclesis Sti Petri de Calhaveto et Sti Martini de Aurador, invicem canonice annexis, Agen. dioc., ipsi per fel. record. Benedictum papae XII, collatis, vacantium, pro Aymone de Confolento. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 non. martii, anno 1°.

 

Tom. 3, pars, 3a, anno 1°, fol. 198

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae secularis Sti Aviti, Sarl. dioc., pro Guillelmo Begonis, legum doctore. Datum apud Villamnovam, 4 non. aug., anno 1°.

 

Tom. 4, pars, 4a, anno 1°, fol. 52

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae secularis ecclesiae Sti Aviti, Sarl. dioc., pro Bertrando de Turre. Datum Aven., XI kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 5, pars, 5a, anno 1°, fol. 41

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 80 et sine cure 40 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarl. dispositionem pertinentis, pro magistro Andrea de Manso, approbato, seu licentiato in legibus, rectore parrochialis ecclesiae Sti Martini de Genolhaco, prope Lausertam, Cat. dioc., &c. Datum Aven., XI kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 56

 

Gratia expectativa &c. 100 vel 50 libr. &c. ad episcopi Sarl. &c. pro Johanne de Roffiaco, perpetuo vicario capellae castri de Donzenaco, Lemov. dioc. Datum Aven., 7 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 82

 

Gratia expectativa &c. ad episcopi Sarl. pro Geraldo Gregorii, clerico Petrag. dioc. &c. Datum Aven., 2 kal. junii, anno 1°.

 

 

Fol. 126 v°

Tom. 5, fol. 148

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 30 libr. &c. ad episcopi Sarlat. dipositionem pertinentis, pro Geraldo de Podio Cuculi (en marge: p.e. Puycogul), clerico dictae dioc., licentiato in legibus. Dat. Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 179

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 70 vel 40 libr. Tur. &c., ad episcopi Sarl. dispositionem pertinentis, consideratione Johannis episcopi Portuen., pro Johanne de Bescio, ipsius familiari, et procuratore, perpetuo vicario parrochialis de Blanhaco, Tholos. dioc., qui vicariam suam omnio dimittere tenetur. Datum Aven., 10 kal. junii, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 246

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 50 libr. &c. ad episcopi Sarlat. dispositionem pertinentis, pro Geraldo Gregorii, Petrag. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 468

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. Turon., et ad prioris et capituli secul. de Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc. collationem &c., pro Guido Raynaldi, Castri Pontis camaresii, clerico Vabren. dioc., bacallario in decretis. Datum Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 555

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. Tur., &c. et ad episcopi Sarl. dispositionem &c., pro Johanne de Bornaco, presbytero, Caturc. dioc. Datum Aven., 5 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 6, pars, 6a, anno 1°, fol. 88

 

Conservatoria ad quinquennium pro Guillelmo tit. Sti Stephani in Celiomonte, presbytero cardinali, quoad bona et jura ad ipsum cardinalem, tam ratione prioratus sui de Cenaco, ord. sti Ben., Sarlat. dioc., quam quorumcumque aliorum prioratuum, dignitatum, officiorum, canonicatuum, prebendarum et aliorum quorumcumque beneficiorum suorum spectantia. Datum Aven. kal. februarii, anno 1°.

 

 

Fol. 127 r°

Tom. 6, fol. 374

 

Prioratus de Salvitate de Cavomonte, mensae episcopali Sarlat. unitur. Ista littera deficit, sed sic habetur ex rubrica.

 

Tom. 6, fol. 490

 

Bulla haec fere penitus lacerata deficit in rubrica, et est sine date; ex ea tamen colligi potest quod confirmatur unio per Benedictum papam XII, ecclesiae Sarlaten., ad supplicationem Iterii, ejusdem ecclesiae episcopi facta, de decanatu de Yssigiaco, ord. sti Ben., Sarl. dioc., quem Bertrandus, episcopus Ostien., tunc tituli Sti Marcelli, presbyter cardinalis, ex concessione apostolica obtinebat, prout adhuc obtinet; et post ejus assecutionem pacificam dictus episcopus Sarlaten. prioratum de Salvitate, Agennen. dioc., ord. predicti, 120 libr. Turon. valorem annuum non excedentem, ac eidem ecclesiae Sarlaten. interim unitum omnio dimittere tenetur.

 

Tom. 6, fol. 509

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Johanne Guiuerii. Datum Aven., 7 idus januarii, anno 1°.

 

Tom. 7, pars, 7a, anno 1°, fol. 89

 

Mandatum pro receptione Cebeliae, natae Guillelmi Folquerii, in monacham monasterii Fontis Gayferii, ord. s. Ben., Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 8 idus martii, anno 1°.

 

Tom. 8, pars, 8a, anno 1°

 

Rien

 

Tom. 9, anno 1°, fol. 125

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 70 vel 40 libr. &c. ad episcopi Sarlat. dispositionem, consideratione Bertrandi, Sta Mariae in Aquiro diaconi cardinalis, pro Raymundo Blasini, ipsius familiari, presbyter, perpetuo vicario parrochialis ecclesiae de Biras, Petrag. dioc., qui vicariam suam dimittere tenetur. Datum Aven., 9 kal. junii, anno 1°.

 

 

Fol. 127 v°

Tom. 9, fol. 252

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici 70 vel 40 libr. &c. et ad episcopi Sarl. dispositionem pertinentis, consideratione Talayrandi tit. S. Petri ad Vincula, presbyteri cardinalis, pro Arnaldo de Faya, ipsius capellano, et familiari continuo domestico commensali, rectore ecclesiae curatae de Montanhaco, Petrag. dioc., quam omnio dimittere tenetur. Datum Aven., XI kal. junii, anno 1°.

 

Tom. 9, pars, 9a, fol. 485

 

Gratia expectativa parrochialium ecclesiarum de Gaulejaco et de Vayrnhaco (ou Vayrinhaco) ad invicem canonice unitarum, Sarlat. dioc., per consecrationem Stephani, electi Faventin. per pontificem promoti, vel per lapsum temporis consecrandis episcopis a canonibus diffinitum, vel alio quovismodo praeterquam per ipsius electi obitum vacaturarum, pro Guidone de Combornio, archidiacono Vallispirii in  ecclesia Elnen., cum dispensatione ut easdem ecclesias libere recipere, et una cum archidiaconatu suo licite retinere possit et valeat. Datum Aven., 4 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 10

 

Rien

 

Tom. 11, pars, 11a, anno 1°, fol. 457

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 30 libr. &c. et ad episcopi Sarl. dispositionem pertinentis, etiam si canonicatus et praebenda existat. Dum modo in Sti Aviti Senioris et de Capdroco, Sarlat. dioc., ecclesiis non fuerit; pro Johanne de Garrigia, clerico Sarl. dioc., bacallario in legibus. Datum Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 11, fol. 513

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. ad decani decanatus de Yssigiaco, ord. s. Ben. Sarl. dioc., dispositionem pertinentis, pro Geraldo de Toron, clerico Sarl. dioc., bacallario in legibus. Datum Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

 

Fol. 128 r°

Tom. 11, fol. 588

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c., ad prioris et conventus prioratus Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., collationem &c., pro Geraldo Paparoti, clerico ejusdem dioc., in artibus et legibus bacallario. Datum Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 12, pars 2a, anno 1°, fol. 153

 

Facultas Iterio episcopo Sarlaten. concessa, ex nunc authoritate apostolica donationi suae sex beneficia ecclesiastica cum cura, vel sine cura ad suam dispositionem pertinentia, et sex personis per ipsum eligendis conferenda, etiam si archipresbiterarus existant. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 13 kal. septembris, anno 1°.

 

Tom. 12, fol. 439

 

Conservatoria ad triennium pro Iterio episcopo Sarlaten. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 10 kal. septembris, anno 1°.

 

Tom. 12, fol. 460

 

Conservatoria ad triennium pro Jordano de Insula, priore secul. ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc. Datum Aven., 4 idus februarii, anno 1°.

 

Tom. 12, fol. 462

 

Conservatoria similis pro priore et capitulo secul. ecclesiae Sti Aviti praedictae. Datum ut supra.

 

Tom. 13, pars 13a, anno 1°, fol. 31

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici 60 vel 30 libr., ad decani decanatus de Yssigiaco dispositionem pertenentis, pro Geraldo del Toron, clerico dioc. Sarlat., bacallario in legibus. Datum Aven., 8 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 13, fol. 54

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae de Capdroco, Sarlat. dioc., bacallario in legibus. Datum ut supra.

 

Tom. 13, fol. 77

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae saecul. ecclesiae S. Aviti

 

 

Fol. 128 v°

Senioris, Sarl. dioc., pro Petro de Rupe, bacallario in legibus. Datum ut supra.

 

Tom. 14, pars 14a, anno 1°

Rien

 

Tom. 15, pars 15a et ultima, anno 1°, fol. 446

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae ecclesiae S. Aviti, &c., pro Johanne Buxurin. Datum Aven., 3 non. decembris, anno 1°.

 

Tom. 16, pars 1a, anno II°, fol. 48

 

Collatio prioratus de Cenacho, Clun. ord., Sarl. dioc., per permutationem cum prioratu Sti Andreae Agathen., ord. s. Ben., ab Arnaldo de Brolio factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro eodem Arnaldo de Brolio. Datum Aven., 14 kal. junii, anno 2°.

 

Tom. 16, fol. 312

 

Collatio archipresbiteratus de Flaciaco (en marge: Flaujac), Sarl. dioc., per resignationem a Simone de Massanco, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia de Nadalhaco, Caturc. dioc., factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de Massanco. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 6 nonas julii, anno 2°.

 

Tom. 16, fol. 382

 

Mandatum pro collatione parrochialis ecclesiae de Fonteroca, Sarl. dioc., ex eo de jure vacantis, quod Seguinus de Carceribus non fecit se ad sacros ordines, infra stabula tempora promoveri, ac propter diutinam vacationem, collationi sedis apostolicae devolutae, pro Johanne Gisberti, clerico Claromont. dioc., amodo exinde Raymundo Peyrola, cui episcopus Sarlat., post devolutionem predictam, ecclesiam praefatam contulit. Datum Aven., 15 kal. februarii, anno 2°.

 

Tom. 16, fol. 399

 

Gratia expectativa parrochialium ecclesiarum de Gaulejaco et de Vayrinhaco, ad invicem canonice unitarum, Sarl. dioc., per consecrationem Guidonis de Combornio, electi Lemovicen., per pontificem promoti, in brevi vacaturum, pro Hugone

 

 

Fol. 129 r°

de Sancto Amantio, praeposito ecclesiae Vauren., cum dispensatione, ut easdem ecclesias, una cum praepositatu suo retinere valeat. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 kal. martii, anno 2°.

 

Tom. 17, pars 2a, anno 2°, fol. 29

 

Mandatum pro collatione ruralis ecclesiae Sti Aviti Saturnini de Bellomonte, sine cura, Sarl. dioc., ad capituli ecclesiae Sti Aviti Senioris, dictae dioc., dispositionem pertinentis, et per obitum quondam Stephani de Stagno, propter diutinam vacationem ad sedem apostolicam devolutae, consideratione Hugonis, tit. Sti Laurentii in Damaso, presbyteri cardinalis, pro Raymundo Laval, clerico, Caturc. dioc., ipsius dilecto servitore, firma remanente, gratia expectativa beneficii ad episcopum Albien. pertinentis. Datum Aven., 5 idus julii, anno 2°.

 

Tom. 17, fol. 64

 

Collatio capellae Sti Benedicti sitae in capite claustri ecclesiae Sarl., per resignationem a Raymundo de Monte Ardito, ex causa permutationis cum canonicatu et prebenda ecclesiae Sti Asterii, Petrag. dioc., factam, apud sedem apostolicam vacantis, et curam animarum minime habentis, pro Stephano Veyrerii, in legibus licentiato. Datum Aven., 12 kal. novembris, anno 2°.

 

Tom. 17, fol. 179

 

Collatio ecclesiae Sti Petri de Sirolio, Sarl. dioc., per resignationem ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia Sancti Martini de Triciaco, Narbon. dioc., factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Arnaldo de Vernolio. Datum Aven., 9 kal. maii, anno 2°.

 

Tom. 17, fol. 187

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Amandi prope Bellum Videre, Sarl. dioc., per liberam resignationem Petri Guidonis, apud sedem apostolicam vacantis, pro Bertrando de Borno. Datum Aven., 2 nonas januarii, anno 2°.

 

 

Fol. 129 v°

Tom. 17, fol. 232

 

Nova collatio prioratus secularis, non collegiatae ecclesiae de Teyaco, Sarl. dioc., sine cura, juxta permutationem ab Arnaldo de Caua, cum quondam Aymerico de Cusornio, decano ecclesiae Aurelianen., ac sedis apostolicae capellano, pro canonicatu et prebenda ecclesiae Carnoten. factam, vacantis, pro Aymerico de Cusornio, bacallario in legibus, qui reservationis per fel. recordat. Johannem papam XXII, de beneficiis quorumcumque capellanorum dictae sedis factae ignarus, eundem prioratum ex alia permutatione per 12 annos tenuit;  cum donatione fructuum bona fide perceptorum. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 2°.

 

Tom. 17, fol. 239

 

Collatio prioratus secularis ecclesiae non collegiatae de Botaric, sine cura, Sarl. dioc., per obitum quondam Iterii de Badino, apud sedem apostolicam praevia speciali reservatione, vacantis, et 15 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, consideratione Gaucelmi episcopi Albanen., pro Geraldo de Badino, ipsius dilecto consanguineo. Datum Aven., 10 kal. aprilis, anno 2°.

 

Tom. 17, fol. 450

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici 50 libr. &c., ad decani et capituli, ac singulorum canonicorum ecclesiae Sarlat., communiter vel divisim dispositionem pertenentis, pro Daniele Fermenterii, clerico Sarl. dioc., artium bacallario. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal. augusti, anno 2°.

 

Tom. 18, pars 3a, anno II°, fol. 81

 

Indultum pro Talayrando de Biron, monacho ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., ut consideratione Petri episcopi Penestrin. superior ejus immediatus, vel alius confessor quem de ipsius

 

 

Fol. 130 r°

licentia duxerit eligendum possit ei semel tantum in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., 2 idus februarii, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 192

 

Mandatum pro receptione Guillelmi de Sancta Ursa, monachi monasterii Sti Martialis Lemov., ord. s. Ben., in monachum et fratrem ecclesiae Sarlat. Datum Aven., 7 kal. januarii, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 194

 

Mandatum pro receptione Bellihominis, filii Jacobi de Solhaco, clerici, Sarl. dioc., in monachum et in fratrem monasterii de Terrassonio, per abbatem gubernari soliti, ord. s. Ben., dictae dioc. Datum Aven., 2 kal. februarii, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 278

 

Facultas Gancelino, episcopo Carcassonen. concessa tabellionatus officium concedendi Geraldo de Buco, clerico non conjugato nec in sacris ordinibus constituto, Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 nonas martii, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 279

 

Facultas Gancelino episcopo Carcasson. concessa tabellionatus officium concedendi Rapnulpho de Bonaco, presbytero Sarl. Datum Aven., kal. decembris, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 282

 

Facultas Iterio episcopo Sarl. concessa tabellionatus officium concedendi duobus clericis non conjugatis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus augusti, anno 2°.

 

Tom. 18, fol. 553

 

Guillelmus de Mantescena, recipitur in monachum ecclesiae Sarl.

 

Tom. 19, pars 4a, anno II°, fol. 36 v°

 

Mandatum episcopo Sarl., quatenus authoritate apostolica sequestrare procuret ecclesiam, seu beneficium ecclesiasticum de Ponteremerio prioratum

 

 

Fol. 130 v°

communiter nuncupatum, Sarlat. dioc., super quo inter Lambertum Ferrolii, presbyterum Petrag. ex una, et Ademarium de Solerio, canonicum monasterii B.M. de Castris, ord. s. Aug., Petrag. dioc., fuit diutius in palatio apostolico litigatum. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kalend. julii, anno 2°.

 

Tom. 19, fol. 181

 

Facultas episcopo Sarl. ad triennium concessa reconciliandi per alium ecclesias et cimeteria violata suarum civitatis et dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus augusti, anno 2°.

 

Tom. 19, fol. 291, n° 484

 

Indultum pro nobili viro Johanne de Bironio, domicello, Sarl. dioc., ut, una cum tribus sociis per ipsum eligendis personaliter visitare possit sepulchrum Dominicum, et alia oratoria terrae sanctae. Datum Aven., 15 kal. junii, anno 2°.

 

Tom. 19, fol. 443

 

Mandatum episcopo Sarl., quatenus Geraldum Vassolia, alias de Cluzello, presbyterum Sarl. dioc., absolvat ad excommunicationis, sententia, per ipsum forsitan incursa, ex eo quod ensem procuravit cuidam juveni, qui clericum lethaliter vulneravit, et ex vulnere hujusmodi post unius mensis spatium expiravit. Datum Aven., XI kal. februarii, anno 2°.

 

Tom. 19, fol. 548

 

Promotio Bertrandi prioris ecclesiae Tutellen., ord. s. Ben., in sacerdotio constituti, ad abbatiam monasterii de Terrassonio, dicti ord., Sarl. dioc., per obitum quondam Petri, apud sedem apostolicam, praevia speciali reservatione vacantis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. martii, anno 2°.

 

Tom. 20, pars 5a, anno II°, fol. 397

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c., 60 vel 40 libr. &c. et ad episcopi Sarlat. dispositionem pertinentis, etiam si in ecclesia Sarl. fuerit, pro Bartholomeo de Fernous, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 14 kal. junii, anno 2°.

 

 

Fol. 131 r°

Tom. 21, pars 6a, anno II°, fol. 145

 

Habilitatio pro Jordano de Insula, priore secul. ecclesiae Sancti Aviti Senioris, Sarl. dioc., super eo quod quaedam beneficia ecclesiastica tenuit, ad sacros ordines non promotus; cum dispensatione ut eadem beneficia licite tenere valeat, et usque ad quinquennium ratione eorum ad dictos ordines se facere promoveri minime teneatur; et cum donatione fructuum indebite perceptorum, attento quod dicta beneficia ei tunc simplici clerico duntaxat existenti per fel. record. Johannem papam XXII, collata fuerunt. Datum Aven., 3 nonas Januarii, anno 2°.

 

Tom. 21, fol. 304

 

Facultas testandi de bonis minime per ecclesiam acquisitis concessa magistro Heliae Roberti clerico, Sarl. dioc., bacallario in decretis, papae scriptore. Datum Aven., 2 idus februarii, anno 2°.

 

Tom. 21, fol. 390

 

Collatio canonicatus sub expectatione prebendae secularis ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro magistro Raymundo de Lanconia (ou Lancoma), papae scriptore, rectore parrochialis ecclesiae de Pratis, Caturc. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 8 kal. septembris, anno 2°.

 

Tom. 22, pars 1a, anno III°, fol. 294 v°

 

Facultas Petro abbati monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., per pontificem promoto, recipiendi munus benedictionis, a quocumque maluerit catholico antistite. Datum Aven., 5 kal. novembris, anno tercio.

 

Tom. 22, fol. 381 v°

 

Decretum per quod collatio parrochialis ecclesiae Sti Petri de Orlhaco, Sarl. dioc., consideratione Heliae, tit. Sti Vitalis, presbyteri cardinalis, per pontificem facta, favore Guillelmi de Molendino, ejusdem cardinalis clerici et familiaris, per inde valere debet, ac si in ea mentio facta fuisset de gratia expectativa beneficii, ad abbatis et conventus monasterii Sti Amantii de Buxia, ord. s. Ben., Engol.

 

 

Fol. 131 v°

dioc., ipsi per eundem pontificem, in forma pauperum concessa; cum cassatione ejusdem gratiae expectativae. Datum Aven., idibus januarii, anno tercio.

 

Tom. 23, pars 2a, anno III°, fol. 81

 

Mandatum pro receptione Bertrandi Baiuli, clerici Petrag. dioc., in canonicum monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc. Datum Aven., 2 kal. decembris, anno tercio. (en marge : adr. à N... archidiacre et à Archambaud de Petragoris et à Etienne de Volverio, chanoines de Périgueux).

 

Tom. 23, fol. 88 v°

 

Mandatum pro receptione Heliae de Miramonte, clerici Petrag. dioc., in monachum ecclesiae Sarl., ord. s. Ben. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., nonis martii, anno tercio.

 

Tom. 23, fol. 103

 

Mandatum pro receptione Johannis de Combernaria, clerici Lemov. dioc., in canonicatum monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 17 kal. junii, anno tercio.

 

Tom. 23, fol. 301 v°

 

Mandatum pro receptione Gasberti Simonis de Briva, clerici Lemov. dioc., in canonicatum monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc. Datum Aven., 7 idus julii, anno tercio.

 

Tom. 23, fol. 322 v°

 

Mandatum pro receptione Gualianae de Gardia, puellae litteratae Tutell. dioc., in monacham monasterii Fontis Gayferii, ord. sti  Ben., Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 17 kal. aprilis, anno tercio.

 

Tom. 23, fol. 332 v°

 

Mandatum pro receptione Johannis de Manhenaco, clerici Sarlat., in canonicatum monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., &c. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 kal. martii, anno tercio.

 

Tom. 23, fol. 377

 

Indultum pro Talayrando de Biron, monacho ecclesiae Sarlaten.,

 

 

Fol. 132 r°

ord. s. Ben., consideratione Petri episcopi Penestrin., ut ipsius immediatus superior, vel alius confessor, de ejusdem superioris licentia eligendus, possit ei semel in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., 2 idus februarii, anno secundo.

 

Tom. 23, fol. 406

 

Indultum pro nobili viro Radulpho Cafrere (en marge: La Fiere), milite, et nobili muliere Aelie de Balens, ejus uxore, Sarl. dioc., ut confessor quem eorum quilibet elegerit, possit eis semel in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., 18 kal. januarii, anno tercio.

 

Tom. 24, pars 3a, anno III°, fol. 45

 

Facultas Bertrando abbati monasterii Terracinen., ord. s. Ben., Sarl. dioc., per pontificem promoto, concessa recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit catholico antistite. Datum Aven., 2 kal. junii, anno tercio.

 

Tom. 24, fol. 170

 

Indulgentia unius anni visitantibus ecclesiam monasterii de Cadunio, ord. cistercien., Sarl. dioc., ubi preciosae sindonis qua sanctus ille Joseph redemptoris nostri de ara crucis depositum ex anime corpus involvit in eo, quo exciderat in petra monumento, suo novo pietatis officio cumulandum, nobile pretium, ut pie creditur, conservatur, scilicet a Dominica de passione, singulis diebus usque ad octavam resurrectionis Domini nostri J.C. Datum Aven., 4 nonas octobris, anno tercio.

 

Tom. 25, pars 4a, anno III°, fol. 13

 

Radulpho de Ruppe providetur de parrochiali ecclesia de Campanhaco, Sarl. dioc.

 

Tom. 25, fol. 15

 

Guidoni de Pertello, similis gratia de canonicatu et prebenda

 

 

Fol. 132 v°

ecclesiae Stae Mariae de Capdroto, Sarl. dioc. (sans date).

 

Tom. 25, fol. 15

 

Gualharda de Podio Aridi fit gratia de parrochiali ecclesia de Monte-Seguello, Sarl. dioc., vacante.

 

Tom. 25, fol. 17

 

Guillelmo de Molendino providetur de parrochiali ecclesia Sti Petri de Orlhaco, Sarl. dioc.

 

Tom. 25, fol. 20

 

Petro Baudoyni, similis gratia de Cameraria ecclesiae Sarlaten.

 

Tom. 25, fol. 21

 

Bertrando de Podio Pinesio providetur de parrochiali ecclesia de Mandacone, Sarl. dioc.

 

Tom. 25, fol. 155

 

Collatio mediae partis ecclesiae curatae de Archinaco, per duos solitae gubernari rectores, Sarl. dioc., per canonicos monasterii S. Amandi, ord. s. Augustini, dictae dioc., gubernari consueta, 20 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, ab abbatis dicti monasterii presentationem pertinentis, et per assecutionem a Bernardo de Podio Risclere factam de prioratu de Rameria ejusdem ord., Caturc. dioc., ipsi per fel. record. Joannem papam XXII collato, apud sedem apostolicam vacantis, pro Rampnulpho de Vassinhaco, jam dicti monasterii canonico, qui vigore gratiae expectativae, ipsi per eundem Johannem XXII concessae, dictam mediam parrochialem de facto acceptaverat. Datum Aven., 6 idus augusti, anno tercio.

 

Tom. 25, fol. 283

 

Collatio ruralis ecclesiae Sti Martini de Monte Canino, Sarl. dioc., per resignationem a Bernardo de Molendino, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia de Mota Sti Johannis, et archipresbyteratu di sine muro Brianen, Eduen. dioc. factam

 

 

Fol. 133 r°

apud sedem apostolicam vacantis, pro Joanne Ubaldi. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kalend. martii, anno tercio.

 

Tom. 26, pars 5a, anno III°, fol. 510

 

Petrus praeficitur in abbatem monasterii de Terrassonio, Sarl. dioc.

 

Tom. 26, fol. 513

 

Guillelmo Cases fit gratia de beneficio ad collationem episcopi Caturcen. vacaturo.

 

Tom. 26, fol. 519

 

Guillelmo de Martempnacho providetur de rurali ecclesia Sancti Laurentii juxta Stum Amandium, Sarl. dioc., vacante.

 

Tom. 27, pars 1a, anno IV°, fol. 77

 

Promotio Petri, decani ecclesiae Sti Pauli Fenolhedesii, Electen. dioc., papae capellani, in sacerdotio constituti, ad episcopatum ecclesiae Sarlaten., per obitum bonae memoriae Iterii, apud sedem apostolicam praevia speciali reservatione, vacantis. Datum Aven., 5 idus januarii, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 252

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum quondam Bertrandi de Malaterra, apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantium, consideratione Talayrandi, tit. Sti Petri ad Vincula, presbyteri cardinalis, pro Guillelmo de Cavomonte, ipsius dilecto. Datum Aven., 2 nonas augustis, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 253

 

Collatio parrochialis ecclesiae Rupispinae, Sarl. dioc., per obitum praefati Bertrandi de Malaterra, modo praemisso vacante, consideratione jam dicti cardinalis, pro Guillelmo de Duroforti, ipsius dilecto. Datum Aven., 2 nonas augustis, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 297

 

Collatio parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Syuraco, prope

 

 

Fol. 133 v°

Villam-Francam, Sarl. dioc., 73 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et per obitum quondam Audoini de Nova Villa, apud sedem apostolicam, praevia generali reservatione vacantis, pro Bruno de Faya, cum dispensatione super defectu aetatis. Datum Aven., 3 idus octobris, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 364

 

Collatio perpetuae capellaniae capellae S. Jacobi de Marcoal, Sarl. dioc., per resignationem a Guillelmo Dormelli, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia Sti Egidii, Petrag. dioc. factam apud sedem  apostolicam vacantis, pro Helia Dormelli. Datum Aven., 19 kal. februarii, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 395

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Christophori de Monteferando, Sarl. dioc., per resignationem ab Alasardo de Momolena, ex causa permutationis cum perpetua vicaria curata parrochialis ecclesiae Sti Ponti, castri Sti Andreae, et Beatae Mariae de Bellovisu, a dicta ecclesia Sti Pontii dependentis, Aven. dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de Tholosa. Datum Aven., 4 kal. martii, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 422

 

Collatio prioratus secularis non collegiatae ecclesiae de Boterico, sine cura, Sarl. dioc., 15 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per liberam resignationem Geraldi de Bodino, apud sedem apostolicam vacantis, pro Guillelmo de Dupla, qui perpetuam capellaniam ecclesiae seu capellae Sti Laurentii prope Stum Amandum, dictae dioc., dimittere tenetur. Datum Aven., 2 kal. aprilis, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 465

 

Mandatum pro translatione Petri Baudoyni, monachi monasterii Silvae Maj., ord. sti Ben., Burdegal. dioc., in monachum ecclesiae Sarl. ejusdem ordinis, cujus camerariam ipsi per pontificem collatam

 

 

Fol. 134 r°

obtinet, et ad quam ecclesiam jam translatus fuit, authoritate apostolica, sed capitulum eum recipere recusavit in locum quondam Augerii de Campania, ex ea quod quatuor personas, authoritate predicta expectantes jam receperant. Datum Aven., 6 idus octobris, anno 4°.

 

Tom. 27, fol. 484

 

Collatio archipresbyteratus ruralis Bayacen., ac parrochialis ecclesiae de Bonhagas, invicem annexorum Sarl. dioc., per resignationem ab Aymerico de Chambarlhaco, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia Sancti Felicis prope Montem Clarum, Petrag. dioc., factam vacantis, pro Petro de Podiograndi, qui easdem archipresbyteratum et ecclesiam de Bonhagas, sedi apostolicae forsan reservatos, per decem annos tenuit, ex collatione episcopi Sarl., qui dictam resignationem receperat. Datum Aven., 15 kal. septembris, anno 4°.

 

Tom. 28, pars 2a, anno IV°, fol. 51

 

Mandatum pro translatione Jacobi Arnaldi, fratris domus de Vinharreria, ord. sepulchri Dominici Jerosol., cujus domus fratres sub regala beati Augustini vivere dicuntur, Lemov. dioc., in jure canonico studentis, de domo praefata, ad monasterium de Sto Amando, ord. ejusdem sti Augustini, Sarl. dioc., et pro receptione ipsius in canonicum. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 nonas julii, anno 4°.

 

Tom. 28, fol. 159

 

Indultum pro Guillelmo Armanici, canonico ecclesiae de Capdroco, Sarl. dioc., ut Raymundi abbatis monasterii Crassen., ord. s. Ben., Carcassonen. dioc., insistendo, aut in Romana curia morando, fructus canonicatus et prebendae suorum in absentia ad biennium percipere valeat. Datum Aven., 5 kal. septembris, anno 4°.

 

Tom. 28, fol. 224

 

Collatio parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Siuraco prope Villam-Francam, Sarl. dioc., per obitum quondam Audoyni de Novavilla, extra Romanam curiam defuncti, apud sedem apostolicam praevia generali reservatione omnium beneficiorum in civitate

 

 

Fol. 134 v°

vel dioc. Sarlatensi, vacaturorum, per pontificem facta, vacantis, et 60 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, pro Bruno de Faya, canonico praebendanto ecclesiae Salamantin., cum dispensatione super defectu aetatis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 nonas julii, anno 4°.

 

Tom. 28, fol. 262

 

Mandatum pro collatione cujusdam beneficii parvae praebendae vulgariter nuncupati, in ecclesia Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., ex eo de jure vacantis, quod Petrus Gasberti, clericus ejusdem dioc., tanquam juris ignarus, pretextu quarumdam litterarum apostolicarum, per ipsum in forma pauperum obtentarum, idem benificium post mensem, a tempore vacationis acceptavit, et de illo paulo post sibi fecit provideri; pro eodem Petro. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 8 kal. julii, anno 4°.

 

Tom. 29, pars 3a, anno IV°, fol. 37

 

Iterio episcopo Sarl. indulgetur ut ecclesias, et monasteria, ac alia loca suae civitatis et dioc. Sarlat., per personas quas duxerit deputandas, hinc ad biennium licite valeat visitare. (La date omise) (c’est dans l’index. La lettre manque).

 

Tom. 29, fol. 54

 

Abbati monasterii B. Mariae de Corona mandatur, ut circa ordinationem monasterii Sti Amandi, Sarl. dioc., se informet et mandet in scriptis quae invenerit. (La lettre manque).

 

Tom. 29, fol. 590

 

Mandatum pro receptione Irlandae Bonafos, puellae litteratae Caturcen. dioc. in monacham monasterii B. Mariae de Fontegayferio, ord. s. Ben., Sarl. dioc. Datum Aven., 4 kal. martii, anno 4°.

 

Tom. 30, pars 4a, anno IV°, fol. 157

 

Mandatum episcopo Sti Papuli, quatenus Heliae de Claustris, presbytero Petrag. dioc. in forma dignam conferat archipresbyteratum Bayanen., Sarl. dioc., ac curatam ecclesiam Bonhayguas, dictae dioc., eidem

 

 

Fol. 135 r°

archipresbyteratui annexam 45 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per assecutionem a magistro Audoyno de Novavilla factam de canonicatu et praebenda, ac cantoria ecclesiae Petragoricen. ipsi dudum per pontificem collatis, apud sedem apostolicam vacantes; attento quod parrochialis ecclesia de Villanova Narbonen. dioc., per fel. record. Joannem papam XXII, reservata, et ad capituli Carcassonen. presentationem pertinens, ac eidem Heliae reservationem hujusmodi ignoranti, per archiepiscopum Narbonen. de facto collata fuit nuper Hugoni de Aunaua, per pontificem collata, consideratione Gaucelmi episcopi Albanen., germani Petri episcopi Carcassonen. Datum Aven., 19 kal. februarii, anno 4°.

 

Tom. 30, fol. 354 v°, n° 356

 

Promotio Petri, thesaurarii ecclesiae Laudunen., papae capellani, in sacerdotio constituti, ad episcopatum ecclesiae Sarlaten., per obitum bonae memoriae Guillelmi, apud sedem apostolicam, per subsecutam specialem reservationem vacantis. Datum Aven., 2 nonas novembris, anno 4°.

 

Tom. 30, fol. 422

 

Indultum pro nobili viro Pontio de Vallibus, milite Sarlat., ut confessor quem elegerit, possit ei semel, in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., 2 kal. martii, anno 4°.

 

Tom. 30, fol. 510

 

Guillelmo Geraldi fit gratia de parrochiali ecclesia Sarlaten. (la date omise) (dans l’index).

 

Tom. 30, fol. 354 v°, n° 191

 

Bertrando (sic) dicto Arnaudo subrogatur Bertrando de Massauco ad omne jus, et in omni jure quod eidem Bertrando de Massauco, in parrochiali ecclesia de Rampione, Sarl. dioc., quomodolibet competebat. (La date omise; extr. de l’index).

 

Tom. 30, fol. 535 v°, n° 236

 

Episcopo Caturcen. committantur sibi causae quae vertuntur

 

 

Fol. 135 v°

inter Radulphum La Fiera, et quondam Iterium episcopum Sarlat., eum potestate absolvendi dictum Radulphum. (Extr. de l’index).

 

Tom. 30, fol. 543, n° 583

 

Bertrando episcopo Ostien. conceditur ei quod in decanatu suo de Ysigiaco, carentiam monachorum patiente, Sarlat. dioc., episcopo Sarl. requisito quatuor ibidem possit creare monachos, divinis officiis institutos. (Extr. de l’index).

 

Tom. 31, pars 1a, anno V°, fol. 33 v°

 

Facultas Talayrando, tit. S. Petri ad Vincula, presbytero cardinali, concessa conferendi prioratum conventualem Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per obitum quondam Hugonis, apud sedem apostolicam, praevia generali omnium beneficiorum in civitate seu dioc. Sarlaten. existentium, reservatione vacantem, Petro Aymerici de Syoraco, prori prioratus de Crevencx, dicti ord., Xanctonen. dioc., ipsius dilecto et bene merito capellano ac familiari, qui dictum prioratum de Crevencx dimittere tenetur. Datum Aven., idibus septembris, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 83

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarlat. dioc., per obitum quondam Galhardi de Bironio, apud sedem apostolicam, praevia generali omnium beneficiorum in civitate et dicta dioc. Sarlat. vacantium et vacaturorum, reservatione vacantium, consideratione Talayrandi, tit. S. Petri ad Vincula, presbyteri cardinalis, pro Geraldo Marchi, ipsius dilecto familiari et camererio. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., nonis junii, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 150

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Brenaco, Sarl. dioc., per canonicos monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, gubernari solitae, per obitum quondam Arnaldi de Marcilhaco, ad abbatiam ipsius monasterii per pontificem promoti, apud sedem

 

 

Fol. 136 r°

apostolicam, praevia generali reservatione vacantis, pro Eblone de Cornilio, ejusdem monasterii canonico, qui ecclesiam de Tenone, Petrag. dioc., dimittere tenetur. Datum Aven., 4 nonas septembris, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 268

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarlat. dioc., per obitum quondam Bernardi de Orgolio, apud sedem apostolicam, praevia generali omnium beneficiorum in civitate vel dioc. Sarlat. existentium, per pontificem facta reservatione vacantium, pro Guillelmo Aureoli, dilecto Talayrandi, tit. &c., presbyter cardinalis, pro ipso humiliter supplicantis. Datum Aven., 18 kal. decembris, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 291

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Athaco, Sarl. dioc., per resignationem a Petro Donadei, ex causa permutationis cum parrochiali ecclesia de Barsaco (ou Barzaco) prope Albamterram, Petrag. dioc., factam apud sedem apostolicam vacantis, pro Bernardo Donadei, bacallario in legibus. Datum Aven., 4 nonas octobris, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 488

 

Collatio ecclesiae de Monte Canino prioratus communiter appellatae, sine cura, Sarl. dioc., per obitum quondam Joannis Ubaldi, nuper apud sedem apostolicam defuncti, vacantis, consideratione Talayrandi, tit. &c., presbyteri cardinalis, pro Guillelmo de Monte Pavonis, ipsius dilecto. Datum Aven., 2 nonas maii, anno 5°.

 

Tom. 31, fol. 547

 

Collatio perpetuarum vicariarum curatarum, seu capellaniarum canonice unitarum per liberam resignationem Guillelmi de Bidaco, in ecclesiis de Bruniquello et de Banis, Sarl. dioc., apud sedem apostolicam vacantium, et propter tenuitatem reddituum, ad decimam non taxatarum, pro Iterio de Sauboas, alias de Bidaco. Datum Aven., 18 kal. decembris, anno 5°.

 

Tom. 32, pars 2a, anno V°, fol. 65 v°

 

Promotio Geraldi, prioratus de Alsona, ord. s. Augustini,

 

 

Fol. 136 v°

Ruthenen. dioc., in sacerdotio constituti, ad abbatiam monasterii in sancti Amandi, ejusdem ord., Sarl. dioc., per obitum quondam Petri apud sedem apostolicam defuncti, et etiam quondam Arnaldi, in ejus locum per pontificem promoti, vacantis. Datum Aven., X kal. novembris anno 5°.

 

Tom. 32, fol. 307 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60 vel sine cura 40 libr. &c., et ad episcopi et capituli Sarlaten. &c., pro Willelmo de Aucherio, clerico ejusdem dioc. Datum Aven., 7 kal. februarii, anno 5°.

 

Tom. 32, fol. 411 v°

 

Mandatum pro receptione Raymundi de Cremiraco, clerici Sarl. dioc., in monachum ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben. Datum Aven., 4 idus octobris, anno 5°.

 

Tom. 32, fol. 421 v°

 

Mandatum pro receptione Martini La Borda, clerici Tutellen., in canonicum prioratus conventualis Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., in locum Roberti de Batuto, cui pontifex officium eleemosinariae monasterii de Briva, dicti ord., Lemov. dioc., contulit. Datum Aven., 4 idus februarii, anno 5°.

 

Tom. 32, fol. 428 v°

 

Mandatum pro receptione Jacobi Fumati filii, clerici, Lemovic. dioc., in canonicum monasterii Sti Amantii, ord. s. Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., 5 idus aprilis, anno 4°.

 

Tom. 33, pars 3a, anno V°, fol. 33 v°

 

Indultum pro Guillelmo de Vitrinis, presbytero Sarl. dioc., ut confessor quem elegerit, possit ei semel in mortis articulo plenam remissionem peccatorum concedere. Datum Aven., kal. junii, anno 5°.

 

Tom. 33, fol. 46 v°

 

Indultum pro nobili viro Petro de Rupe, milite, et nobili muliere Fina ejus uxore, Sti Flori dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 5 kal. junii, anno 5°.

 

 

Fol. 137 r°

Tom. 33, fol. 191 v°

 

Facultas Geraldo, abbati monasterii Sti Amandi, ord. sti Aug., Sarl. dioc., per pontificem promoto, concessa recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit catholico antistite. Datum Aven., 2 nonas decembris, anno 5°.

 

Tom. 33, fol. 398 v°

 

Mandatum pro publicatione excommunicationis per pontificem prolatae contra Arnaldum seniorem, Joannem et Arnaldum juniorem, dictos Vacca, Arnaldum de Verdon, et Gasbertum de Castanea, Sarl. dioc., aliosque eorum complices, qui prioratum et ecclesiam de Ponte Romuevo, dictae dioc., cum armis, more hostili ac predonice invaserunt, et de eis speluncam latronum fecerunt, turpes et abominabiles actus in eis exercendo. Datum Aven., idibus septembris, anno 5°. (en marge : le prieur ou recteur de l’église de Ponte Romuevo, Pontroumieu, étoit Lambert de Ferolio).

 

Tom. 33, fol. 435

 

Computum receptorium per magistrum Arnaldum La Barda, de bonis quae fuerunt domini G. quondam Sarlat. episcopi, de anno 1341 juxta deputationem domini nostri papae, ad levandum et recipiendum bona praedicta.

 

Tom. 34, pars 4a, anno V°, fol. 476 v°

 

Mandatum pro receptione Petri, filii quondam Heliae de Solhaco, militis, clerici Sarl. dioc., in canonicum monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., dictae dioc., in locum canonicalem, per assecutionem a Raymundo La Sudria faciendam, de prioratu de Alzona, dicti ord., Ruthenen. dioc., per canonicos monasterii de Cancellata, ejusdem ord., Petrag. dioc., gubernari solito, et ipsi per pontificem collato, in brevi vacaturum. Datum Aven., 7 idus decembris, anno 5°. (en marge : cette lettre adr. à l’évêque de Sarlat, à l’abbé de Carcassone et au prieur de Brive).

 

Tom. 35, pars 5a, anno V°, fol. 292 v°

 

Conservatoria ad biennium pro Jordano de Insula, priore secul. ecclesia Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc. Datum Aven., idibus decembris, anno 5°.

 

 

Fol. 137 v°

Tom. 35, fol. 383 v°

 

Collatio canonicatus ecclesiae S. Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum quondam Gaucerandi de Orgolio, apud sedem apostolicam, praevia generali &c. facta reservatione vacantium, pro Andreae de Manso, &c. Datum Aven., 12 kal. februarii, anno 5°.

 

Tom. 36, pars 6a, anno V°, fol. 243 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Stae Fidis prope Bellum Videre, Sarl. dioc., per resignationem a Raymundo de Boria, ex causa permutationis cum canonicatu et praebenda saecularis ecclesiae de Loduno, Pictav. dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Bertrando de Rupe. Datum Aven., 12 kal. januarii, anno 5°.

 

Tom. 36, fol. 351

 

Collatio medietatis parrochialis ecclesiae de Archinhaco, per duos solitae gubernari rectores, et per resignationem a Petro Servientis, ex causa permutationis cum perpetua vicaria parrochialis ecclesiae de Alassaco, Lemov. dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de Jaff. Datum Aven., 6 nonas maii, anno 5°.

 

Tom. 36, fol. 440

 

Mandatum pro collatione parrochialium ecclesiarum de Vitraco et de Monteforti, invicem canonice unitarum, Sarl. dioc., canonicis monasterii Sti Amandi, ord. &c., Sarl. dioc., assignari consuetarum, et per obitum quondam Heliae Ebraudi, dicti monasterii canonici, nuper extra Romanam curiam defuncti, vacantium, consideratione Bertrandi episcopi Ostien, pro Guidone de Valle, ejusdem monasteri canonico. Datum Aven., 9 kal. septembris, anno 5°.

 

Tom. 36, fol. 491 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Nadalhaco, Sarl. dioc., per canonicos monasterii Sti Amandi, ord. &c., ejusdem dioc., gubernari solitae, et per obitum quondam Raymundi de Cunhaco, nuper apud sedem apostolicam defuncti, vacantis, pro Petro de Dampnhaco, canonico monasterii Brivae, praefati ord. (s. Augustini), Lemov. dioc., qui ad monasterium S. Amandi, praedictum se transferre, et parrochialem ecclesiam S. Saturnini, ejusdem Lemovicen.

 

 

Fol. 138 r°

dioc. dimittere tenetur. Datum Aven., 6 kal. maii, anno 5°.

 

Tom. 37

 

Rien.

 

Tom. 38, pars 1a, anno VI°, fol. 69

 

Collatio canonicatus et praebendae secul. ecclesiae S. Aviti Senioris, Sarlat. dioc., per liberam resignationem Mayri Petri de Meunaco, litterarum apostolicarum regestratoris, apud sedem apostolicam vacantium, pro Ademaro de Volveno, firma remanente gratia expectativa &c. ad priorem et capitulum secul. ecclesiae Sti Ursini Bituricen., pertinentis &c. Datum Aven., 17 kal. octobris, anno 6°.

 

Tom. 38, fol. 309 v°

 

Collatio perpetuae vicariae allaris Sti Johannis Evang., sine cura, siti in ecclesia monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per canonicos ejusdem monasterii gubernari consuetae, et per assecutionem a Raymundo de la Sudria factam de prioratu de Alzona, dicti ord., Ruthenen. dioc., ipsi, litterarum apostolicarum authoritate collato, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de Solhaco, dicti monasterii canonico. Datum Aven., 15 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 38, fol. 324 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Brenaco, per canonicos monasterii Sti Amandi, &c. gubernari solitae, et per obitum quondam Eblonis de Cornilio, apud sedem apostolicam, praevia speciali reservatione vacantis, pro Raymundo La Chapolia, canonico monasterii Sti Leonardi, dicti ord., Lemovic. dioc., qui ad monasterium Sti Amandi praefatum se transferre, et ecclesiam de Embrugiaco, dictae Lemov. dioc., per canonicos dicti monasterii Sti Leonardi gubernari solitam, dimittere tenetur. Datum Aven., 6 kal. septembris, anno 6°.

 

Tom. 38, fol. 341 v°

 

Collatio officii camerariae monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ad decimam minime taxati, et per obitum quondam Raymundi Lascouz, apud sedem apostolicam, praevia speciali reservatione vacantis, pro Hugone de Veteri-Furno, ejusdem monasterii monacho. Datum Aven., XI kal. octobris, anno 6°.

 

Tom. 38, fol. 359

 

Collatio prioratus de Sadilhaco, Cluniac. ord., Sarl. dioc., per monachos monasterii Moysiacen., mox dicti ord., Caturc. dioc.

 

 

Fol. 138 v°

gubernari soliti, et per resignationem a Bertrando de Rapistagno, monacho dicti monasterii, ex causa permutationis cum prioratu de Pontons, ord. s. Ben., Aquen. dioc., per monachos prioratus conventualis de Regula, ultimo dicti ord., Vasaten. dioc. gubernari solito, factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Augerio de Pelagrua, monacho jam dicti prioratus de Regula, qui ad monasterium predictum se transferre tenetur. Datum Aven., 12 kal. septembris, anno 6°.

 

Tom. 38, fol. 462 v°

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae de Nadalhaco, Sarl. dioc., per canonicos monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, dictae dioc., gubernari consuetae et per assecutionem a Petro de Dampnaco faciendam, de officio vestiariae ecclesiae Arelaten., praefati ord., nuper ipsi per pontificem collato, in brevi vacaturae; consideratione Ademari, tit. S. Anastasiae, presbyteri cardinalis, pro Stephano de Molceone, ipsius dilecto consanguineo, canonico monasterii Brivae, ejusdem ord., Lemov. dioc., qui ad monasterium Sti Amandi predictum se transferre, et capellaniam capellae de Bors, prope Brivam, dictae Lemov. dioc., sine cura quam obtines, dimittere tenetur. Datum Aven., 12 kal. martii, anno 6°.

 

Tom. 39, pars 2a, anno VI°, fol. 44

 

Collatio parrochialis ecclesiae Stae Sabinae, Sarl. dioc., per obitum quondam Gaucerandi de Orgolio, apud sedem apostolicam, praevia &c., pro Talayrando, tit. S. Petri ad Vincula, presbytero cardinali, cum dispensatione a generali concilio super incompte pluralitatis beneficiorum. Datum Aven., nonis augustis, anno 6°.

 

Tom. 39, fol. 51

 

Indultum pro Talayrando tit. &c., presbytero cardinali, ut ecclesias, monasteria, et alia loca ecclesiastica in archidiaconatu Vestiuen., quem in ecclesia Senonen., ex concessione et dispensatione sedis apostolicae obtinet, consistentia, eorumque personas possit per alium, usque ad quinquennium visitare, et procurationes 30 Turonen. argenti, pro die qualibet non excedentes in pecunia numerata recipere. Datum Aven., X kal. decembris, anno 6°.

 

Tom. 39, fol. 87

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae de Capdrot, Sarl. dioc., per

 

 

Fol. 139 r°

obitum quondam Johannis de Anelio, nuper apud sedem apostolicam ecclesia Sti Thomae de Mayssaco, et de Camphinheyo, Lemov. et Andeg. diocesum. Datum Aven., 2 idus junii, anno 7°.

 

Tom. 39, fol. 176

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. &c. et ad episcopi et capituli Sarl. dispositionem pertinentis, pro Ademaro Chaponis, clerico Lemov. dioc., bacallario in legibus. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 6°.

 

Tom. 39, fol. 293 v°

 

Mandatum pro receptione Bernardi Ruffi, clerici, Caturc. dioc., in canonicatum monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., 7 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 39, fol. 457

 

Conservatoria ad triennium pro priore et conventu prioratus S. Cypriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., 2 idus januarii, anno 6°.

 

Tom. 40, pars 3a, anno VI°, fol. 488 v°

 

Facultas abbati monasterii Silvae Major., Burdeg. dioc., concessa tabellionatus officium concedendi Arnaldo La Greliera, clerico Sarl. dioc., per ipsum examinandi, dummodo non sit conjugatus, nec in sacris ordinibus constitutus. Datum Aven., 19 kal. februarii, anno 6°.

 

Tom. 41, pars 4a, anno VI°, fol. 16 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Leonis, Sarl. dioc., per obitum quondam Johannis de Dumo, apud sedem apostolicam, praevia &c., pro Grimaldo de Parisius, dilecto familiari Petri episcopi Penestrin. &c. Datum Aven., 5 kal. julii, anno 6°.

 

Tom. 41, fol. 80

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Fluridomonte (sic), Sarl. dioc., a Guillelmo de Sermeto, canonico praebendado ecclesiae de Capdroco praedicta dioc., ex causa permutationis cum ecclesia parrochiali Trium-Montium, Agennen. dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro Seguini. Datum Aven., kalend. julii, anno 6°.

Pierre Seguin avoit donné sa procuration pour cette permutation, à Arnaud Comardi, damoiseau du diocèse de Cahors.

 

 

Fol. 139 v°

Tom. 41, fol. 182

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Sto Martiale, Sarl. dioc., per liberam resignationem Raymundi de Soliaco, apud sedem apostolicam vacantis, pro Ademaro Rufi, bacallario in legibus, cum cassation gratiae expectativa, ipsi dudum in forma pauperum per pontificem concessae de beneficio ad priorissam et conventum monasterii de la Pomereyda, ord. s. Ben., Caturc. dioc. pertinente. Datum Aven., 2 kal. januarii, anno 6°.

 

Tom. 41, fol. 319 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Stae Luciae, Sarl. dioc., per liberam resignationem Bertrandi de Sirolio, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de La Grava. Datum Aven., idibus maii, anno 6°.

 

Tom. 41, fol. 402

 

Collatio perpetuae capellaniae, seu curatae vicariae parrochialis ecclesiae monasterii Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per ipsius monasterii canonicos gubernari consuetae, et per resignationem a Gualhardo de Palayraco, ex causa permutationis ad prioratum de Rivo Croso, ejusdem ord., Appamiarum dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Pontio Fabri, canonico ecclesiae Appamiarum, ejusdem ord., qui ad monasterium praedictum se transferre tenetur. Datum Aven., 13 kal. julii, anno 6°.

 

Tom. 42, pars 5a, anno VI°, fol. 67 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Maximi, sive de St Mayme, prope Montem Cucum, Sarl. dioc., per resignationem ab Helia de Riperia, ex causa permutationis ad perpetuam capellaniam sine cura in parrochiali ecclesia de Cassanotio, Agenn. dioc. factam, apud sedem apostolicam vacantis, pro Johanne de Vineis. Datum Aven., 5 kal. septembris, anno 6°.

 

Tom. 42, fol. 163

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae de Montesaguello, Sarl. dioc., per assecutionem a Galhardo de Podio Arido faciendam de parrochiali ecclesia de Septem Fontibus, Caturc. dioc., ipsi hodie per pontificem reservata, in brevi vacaturae; consideratione Bertrandi, episcopi Ostien., asserentis predictam ecclesiam de Montesaguello, alias ad collationem, seu presentationem ipsius episcopi, ratione decanatus Issigiaci, ord. s. Ben., praefatae Sarl. dioc. pertinere, pro Petro de Cruce, clerico, Caturc. dioc. &c. Datum Aven., 4 nonas octobris, anno 6°.

 

 

Fol 140 r°

Tom. 42, fol. 175 v°

 

Mandatum pro collatione ecclesiarum curatarum Beati Petri de Doena, et Beatae Mariae de Castilhonesio, canonice invicem annexarum, Sarl. et Agen. dioc., ad Agen. et Sarl. episcoporum collationem communiter pertinentium, obtentu Amanevi, episcopi Agen., pro Arnaldo de Tabernis, ipsius fideli et antiquo servitore rectore ecclesiarum B. Mariae de Gauiaco et Sti Petri de Podio Mansone, invicem canonice unitarum, predictae Agen. dioc., quas omnio dimittere tenetur. Datum Aven., 4 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 42, fol. 274

 

Mandatum pro collatione parrochialis ecclesiae loci d’Alas, vulgariter appellati, Sarl. dioc., per obitum quondam Petri Grandi, extra Romanam curiam defuncti, vacantis, et ... reservatae &c., pro Berengario Pelegrini, canonico ecclesiae Stae Mariae Majoris Pictav. &c. Datum Aven., 13 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 42, fol. 411

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Laurentii, Sarl. dioc., 40 libr. Tur. valorem annuum non excedentis, et per obitum Arnaldi de Codico, &c vacantis, pro Bernardo de Furno, &c. Datum Aven., 6 non. julii, anno 6°.

 

Tom. 43, pars 6a, anno VI°, fol. 112

 

Indultum pro Guillelmo de Cavomonte, canonico ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., ut in studio generali litteris insistendo, fructus canonicatus et praebendae suorum usque ad triennium in absentia percipere valeat, quotidianis distributionibus duntaxat exceptis. Datum Aven., X kal. julii, anno 6°.

 

Tom. 43, fol. 387

 

Mandatum gardiano fratrum ordinis minorum Sarlaten., quatenus cum Vitali Dagulha, ejusdem ord., authoritate apostolica dispenset, ut in presbyteratus ordine ministrare, et ad gardianatus et lectoriae officia, ac alios gradus hujusmodi officiis dicti ord. inferiores eligi et assumi valeat; non obstante quod dudum in 18° aetatis suae anno constitutus, antequam ordinem ipsum ingressus fuisset, armatus cum pluribus

 

 

Fol. 140 v°

sociis, fuit anglicos, seu gentes Edwardi, regis Angliae, dominium loci Montis Ravelli, Petrag. dioc., de quo idem Vitalis oriundus existit, intrantes, et cum preda et hominibus captis, de partibus illis recedentes insecutus, in quo insultu mortui et vulnerati extiterunt; licet idem Vitalis nullum vulneraverit, nec teligerit. Datum Aven., 16 kal. februarii, anno 6°.

 

Tom. 44, pars 7a, anno VI°, fol. 321

 

Concessio pro Johanne Arnaldi, priore prioratus, seu domus de Rausello, ord. s. Aug., Sarl. dioc., ut nequeat quoad vixerit, a prioratu praefati amoveri, nec coarctari ad tenedum ibi ultra annum canonicum. Datum Aven., 3 kal. martii, anno 6°.

 

Tom. 44, fol. 434

 

Indultum pro Petro de Fossinhiis, presbytero Sarl. dioc., ut confessor, &c. Datum Aven., 3 kal. julii, anno 6°.

 

Tom. 44, fol. 453 v°, n° 488

 

Indultum simile (ut confessor &c.), pro nobili viro Helia de Marchayssaco, domicello, et nobili muliere Raymunda de Veteri Castro, ejus uxore, Sarl. dioc. Datum Aven., 16 kal. maii, anno 6°.

 

Tom. 44, fol. 489

 

Mandatum archiepiscopo Beneventan. et Eduen., ac Ulixbonen. episcopis, quatenus in monasterio Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., recipi faciant in canonicatum et fratrem Hugonem Aluini de Vernhis, clericum Lemov. dioc. Datum Aven., 2 idus junii, anno 6°.

 

Tom. 45, pars 1a, anno VII°, fol. 188

 

Indultu simile (ut confessor &c.) pro Arnaldo La Grelieira, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 7 kal. martii, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 263 v°

 

Concessio pro Petro Salomonis, priore prioratus Sti Albini de Rasaco, ord. s. Ben., Sarl. dioc., quod acceptatio ab eo facta de prioratu predicto, sibi per superiores collato, valeat, nonobstante quod de hujus collationis tempore, dictus prioratus sedis apostolicae dispositioni

 

 

Fol. 141 r°

reservatus extitisset. Datum Aven., 6 idus novembris, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 286

 

Concessio pro Guillelmo de Graulerio, priore prioratus de Tenaco, ord. s. Ben., Sarl. dioc., quod acceptatio ab eo facta de prioratu predicto, &c. (comme dans le précédent). Datum Aven., 3 nonas aprilis, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 301 v°

 

Facultas Guidoni, abbati monasterii [Sti Amandii], ord. s. Aug., Sarl. dioc., concessa recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit catholico antistite. Datum Aven., 3 idus februarii, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 301

 

Concessio pro Petro Salomonis, priore prioratus Sti Albini de Basaco, ord. s. Ben., &c. (ut supra). Datum Aven., 6 idus novembris, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 337 v°

 

Indultum pro Talayrando episcopo cardinali Albanen., ecclesias, monasteria et alia loca ecclesiastica in archipresbyteratu suo ecclesiae Senonen. consistentia eorumque personas possit ad quinquennium per alium visitare, et procurationes ratione hujusmodi visitationis debitas in pecunia recipere numerata. Datum Aven., 5 nonas maii, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 355

 

Concessio pro Jacobo Bruacii, rectore parrochialis ecclesiae de Gaumerio, Sarl. dioc., quod acceptatio ab ea facta de dicta parrochiali ecclesia sibi per ordinarium collata, valeat, nonosbtante quod de tempore hujus collationis fuisset eadem ecclesia sedis apostolicae dispositioni reservata. Datum Aven., 14 kal. martii, anno 7°.

 

Tom. 45, fol. 456

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae in ecclesia Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., pro Petro Boycheti, rectore parrochialis ecclesiae de Malinis, Ebocedunen. dioc. Datum Aven., 7 kal. septembris, anno 7°.

 

Tom. 46, pars 2a, anno VII°, fol. 82 v°

 

Facultas Petro, nuper in abbatem electo monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit catholico antistite. Datum Aven., idibus augusti, anno 7°.

 

 

Fol. 141 v°

Tom. 47, pars 3a, anno VII°, fol. 202

 

Mandatum executoribus quatenus decimas de Dosenthis (ou Dosenchis), Sarlat. dioc., in perpetuum beneficium ecclesiasticum assignari consuetuas, et per obitum quondam Bertrandi Aguasse, vacantes, conferant et assignent Olivero Aguasse, canonico ecclesiae Compostellan. Datum Aven., 4 nonas octobris, anno 7°.

 

Tom. 47, fol. 232 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Laurentii prope Brageriacum, Sarl. dioc., per obitum quondam Guillelmi de Gordonio, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro Roberti de Nalhaco. Datum Aven., idibus octobris, anno 7°.

 

Tom. 47, fol. 257

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Montesaguello, Sarl. dioc., per cessionem Petri de Cruce, qui parrochialem ecclesiam de Machellis, Magalonen. dioc., extitit pacifice assecutus, apud sedem apostolicam vacantis, pro Geraldo de Landa. Datum Aven., 3 nonas martii, anno 7°.

 

Tom. 47, fol. 307 v°

 

Collatio curatae ecclesiae Sti Martialis prope Montemdomae, Sarl. dioc., per resignationem ab Ademaro Ruffi, ex causa permutationis cum perpetua vicaria ecclesiae Sti Amantii, Nemausen. dioc., apud sedem apostolicam vacantis, pro Bernardo Ruffi. Datum Aven., 3 kal. martii, anno 7°.

 

Tom. 47, fol. 310

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Leonis, Sarl. dioc., per liberam resignationem Grimaldi de Parisius, apud sedem apostolicam vacantis, pro Galhardo Bonafocii. Datum Aven., 16 kal. februarii, anno 7°.

 

Tom. 47, fol. 509 v°

 

Promotio Guidonis de Fagu, canonici monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., ab abbatiam ejusdem monasterii, per obitum quondam Geraldi, ultimi abbatis, vacantem. Datum Aven., 4 idus decembris, anno 7°.

 

Tom. 48, pars 4a, anno VII°, fol. 54 v°

 

Collatio canonicatus et praebenda ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per

 

 

Fol. 142 r°

obitum quondam Johannis Buxarni, apud sedem apostolicam vacantium, pro Petro de Cloto. Datum Aven., 9 kal. augusti, anno 7°.

 

Tom. 48, fol. 101

 

Mandatum episcopo Casinen., et aliis executoribus, quatenus parrochialem ecclesiam Stae Mariae de Bolhas, Sarl. dioc., per obitum quondam Aymerici de Rastigolis, apud sedem apostolicam vacantem, conferant et assignent Guillelmo de Fursaco, clerico Ruthen. dioc., cum dispensatione super defectu aetatis. Datum Aven., X kal. augusti, anno 7°.

 

Tom. 48, fol. 157 v°

 

Collatio prioratus secularis, non collegiatae ecclesiae de Ponte Romeno, Sarlat. dioc., qui nec dignitas, nec personatus, sed curatum beneficium existit, per obitum quondam Lamberti Ferolii, apud sedem apostolicam vacantis, pro nobili viro Johanne Johannis, milite, priore secularis, non collegiatae ecclesiae de Cannetis, Carcassonen. dioc., cum dispensatione super defectu aetatis. Datum Aven., 7 kal. septembris, anno 7°.

 

Tom. 48, fol. 257 v°

 

Collatio cellarariae ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., 60 libr. Turon. valorem annuum minime excedentis, per monachos dictae ecclesiae gubernari consuetae, et per obitum quondam Johannis Garini, apud sedem apostolicam vacantis, pro Girberto Malafayda, ejusdem ecclesiae monacho. Datum Aven., 16 kal. augustis, anno 7°.

 

Tom. 48, fol. 465

 

Collatio cujusdam perpetuae portionis in ecclesia Sti Genesii, Sarl. dioc., canonicis monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., predictae dioc., assignari consuetae, et per obitum quondam Guillelmi La Sudria, apud sedem apostolicam vacantis, pro Petro de Solhaco, dicti monasterii canonico, qui capellaniam Sti Johannis in eodem monasterio quam obtinet, dimittere tenetur. Datum Aven., 9 kal. martii, anno 7°.

 

Tom. 49, pars 5a, anno VII°, fol. 185 v°

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae de Nadalhaco, Sarl. dioc., per cessionem a Stephano de Malceone, quam primum prioratum de Briva, ord. s. Aug., Lemov. dioc., per canonicos monasterii Sti Amantii

 

 

Fol. 142 v°

supradicti ord., Sarl. dioc., gubernari consuetae, extiterit pacifice assecutus, faciendam, apud sedem apostolicam vacaturae, pro Helia de Marcilhaco, canonico monasterii S. Cypriani, ord. &c., Sarl. dioc., qui ad praefatum monasterium Sti Amantii, se transferre, et parrochialem ecclesiam de Campanhia, Sarl. dioc., quam obtinet, dimittere tenetur. Datum Aven., XI kal. martii, anno 7°.

 

Tom. 50, pars 6a, anno VII°, fol. 266

 

Collatio prioratus de Cenaco, ord. s. Ben., Sarl. dioc., per monachos monasterii Moysiaci, Cluniac. ord., Caturc. dioc., gubernari soliti, 60 libr. Tur. valorem annuum minime excedentis, et per obitum quondam Vitalis de Casneto, apud sedem apostolicam vacantis, pro Aymerico (Americo) de Vernolhio, supradicti monasterii monacho. Datum Aven., 3 non. septembris, anno 7°.

 

Tom. 50, fol. 344

 

Collatio prioratus Sti Pastoris, ord. s. Ben., Sarl. dioc., monasterio Silvae Majoris, dicti ord., Burdegal. dioc., immediate subjecti, et per obitum quondam Raymundi de Pinu, apud sedem apostolicam vacantis, pro Rigalo de Tineria, dicti monasterii monacho. Datum Aven., 7 idus aprilis, anno 7°.

 

Tom. 50, fol. 547

 

Petro La Boria providetur de canonicatu et praebenda ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., vacantibus. (extr. de l’index).

 

Tom. 51, pars 1a, anno VIII°, fol. 304

 

Dispensatio pro Bruno de Saya, rectore parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Syoraco prope Villam Francham, Sarl. dioc., ad eo ut unum aliud beneficium ecclesiasticum curatum, etiam si dignitas vel personatus, aut officium existat, valeat obtinere, et cum ecclesia praelibata retinere. Datum Aven., 6 kal. septembris, anno 8°.

 

Tom. 52, pars 2a, anno VIII°, fol. 111

 

Collatio canonicatus, praebendae, ac archiprebyteratus ecclesiae de Capdrot, Sarl. dioc., per Bertrandi de Sioraco obitum vacantium, pro Guillelmo de Casnaco, canonico ecclesiae Vasaten. Datum Aven., 8 kal. junii, anno 8°.

 

 

Fol. 143 r°

Tom. 52, fol. 357

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Campanhaco, Sarl. dioc., per Radulphi de Rupe obitum, vacantis, pro Guillelmo de Castro, perpetuo capellano in ecclesia Carpenctor. Datum Aven., 4 idus augusti, anno 8°.

 

Tom. 52, fol. 575 v°

 

Collatio canonicatus atque praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per Geraldi Marchi obitum vacantium, pro Arnaldo de Virazelho. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus maii, anno 8°.

 

Tom. 52, fol. 590

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae de Campanha, prioratus nuncupatae, Sarl. dioc., per canonicos monasterii S. Cypriani, ord. s. Aug., dictae dioc., solitae gubernari vacaturae; per cessionem Heliae de Marsilhaco, dum ecclesiam parrochialem de Nadalhaco, dictae dioc. extiterit pacifice assecutus, pro Guidone de Malaterra, canonico monasterii Brivae, ejusdem ord., Lemov. dioc.; ex quo ad supradictum Sti Cypriani se transferre tenetur. Cum dispensatione super aetatis defectu. Datum Aven., 15 kal. maii, anno 8°.

 

Tom. 53, pars 3a, anno VIII°, fol. 129 v°

 

Collatio prioratus secularis, non collegiatae ecclesiae de Tayaco, Sarl. dioc., per resignationem liberam Aymerici de Cursonio, vacantis, pro Oliverio de Mont-Morello, rectore parrochialis ecclesiae de Bonosseco, Ebroicen. dioc. Datum Aven., 6 idus novembris, anno 8°.

 

Tom. 54, pars 4a, anno VIII°, fol. 161

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per magistri Arnaldi de Fagia, liberam resignationem, vacantium, pro Petro Regis. Datum Avenioni, kalend. julii, anno 8°.

 

Tom. 55, pars 5a, anno VIII°, fol. 174

 

Arnaldo Couty providetur de prioratu de Taveriis, ord. s. Ben., Sarl. dioc., vacante.

 

Tom. 55, fol. 166

 

Collatio prioratus secularis et collegiatae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per Jordani de Insula, liberam resignationem

 

 

Fol. 143 v°

vacantis, pro Isarno Jordani, rectore ecclesiae parrochialis de Anguinvilla, Tholosan. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 2 nonas decembris, anno 8°.

 

Tom. 55, fol. 215

 

Gratia expectativa archipresbyteratus Sti Andreae, extra muros Sarlaten., per cessionem Faidici Guirandonis, qui habitum religiosum in ordine fratrum minorum susceperat, vacaturi; dum ille solemnem emiserit professionem, pro Hugone de Mota, rectore parrochialis ecclesiae de Rilhaco, Caturc. dioc., quam dimittere tenebitur. Datum Aven., XIII kal. maii, anno 8°.

 

Tom. 55, fol. 303

 

Gratia expectativa canonicatus et praebendae secularis ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc., vacandorum per cessionem Faidici Guirandonis qui habitum regularem susceperat, dum solemnem &c., ut supra, pro Hugone de Mota, &c. (il n’y a pas quam dimittere tenetur). Datum Aven., 13 kal. maii, anno 8°.

 

Tom. 55, fol. 524

 

Dispensatio cum Geraldo Pradelli, rectore parrochialis ecclesiae de Cavanhaco, Sarl. dioc., ut dictam valeat retinere, etiam post elapsum anni a die possessionis, dum modo ad omnes sacros ordines interim statutis promoveatur. Datum Aven., 3 idus septembris, anno 8°.

 

Tom. 55, fol. 541

 

Collatio parrochialis de Montelato, alias de La Laudussa, Sarl. dioc., per magistri Heliae de Lascoutz resignationem permutationis causa in B. Mariae de Pratis, et B. Mariae de Saldaguino ecclesiarum secularium collegiatarum prioratus, invicem annexos, sine cura, Aquen. dioc., vacantis, pro Petro de Lascoutz. Datum Aven., 6 idus octobris, anno 8°.

 

 

Fol. 144 r°

Tom. 56, pars 1a, anno IX°, fol. 92

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Gaumerio (en marge: Gaumiers), Sarl. dioc., per Jacobi Bruatis resignationem, permutationis causa, in parrochialem ecclesiam Sti Pauli de Joresio, Lugdun. dioc. vacantis, pro Hugone Boaterii. Datum Aven., 8 idus junii, anno 9°.

 

Tom. 56, fol. 145

 

Collatio parrochialis ecclesiae S. Petri de Cabans, Sarl. dioc., per Joannis de Baneria resignationem, permutationis causa, in parrochialem ecclesiam Sti Vincentii de Sentes, Aquen. dioc., vacantis, pro Helia de Lambertia. Datum Aven., 8 idus junii, anno 9°.

 

Tom. 56, fol. 192 v°

 

Collatio prioratus alias praepositurae Sti Juliani Terrassinen., ord. s. Ben., Sarl. dioc., per monachos monasterii Terrassinen., ord. s. Ben., Sarl. dioc., soliti gubernari, et per cessionem Bernardi de Vassinhaco, qui prioratum B. Mariae de Valle, ord. et Nemausen. dioc. predictorum, extiterit pacifice assecutus, vacantis, pro Bernardo de Vassinhaco, alias de Costa, monacho monasterii Condracen., ord. s. Ben., Nemausen. dioc., ex quo praefatum Terrassinen. se transferre tenetur. Datum Aven., 4 kal. junii, anno 9°.

 

Tom. 56, fol. 282

 

Mandatum executoribus quatenus ecclesias parrochiales de Graulejaco et de Varinhaco, invicem annexas, Sarl. dioc., vacantes per dimissionem Petri Gaufredi, qui eas minus canonice detinuerat, conferant et assignent Heliae Aymerici de Syoraco, clerico Petrag. dioc., cum dispensatione super aetatis defectu. Datum Aven., 2 nonas februarii, anno 9°.

 

Tom. 57, pars 2a, anno IX°, fol. 296

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura, vel sine cura, per monachos ecclesiae Sarl., ord. &c., soliti gubernari, 80 libr. &c., et ad episcopi necnon capituli ecclesiae Sarl. Dispensationem attinentis pro Philippo La Costa, monacho monasterii de Buxeria, Lemov. dioc. &c. Datum Aven., kal. augusti, anno 9°.

 

Tom. 57, fol. 412

 

Indultum pro Amaluina de Arnaut, muliere, Sarl. dioc. (ut confessor &c.)

 

 

Fol. 144 v°

Datum Aven., 9 kal. julii, anno 9°.

 

Tom. 57, fol. 415 v°

 

Indultum simile pro Arnaldo de Payraco, rectore parrochialis ecclesiae de Doysaco, Sarl. dioc. Datum Aven., 8 kal. novembris, anno 9°.

 

Tom. 57, fol. 442

 

Indultum simile pro Folquerio Lacumba, rectore parrochialis ecclesiae de Casnaco, Sarl. dioc. Datum Aven., idibus decembris, anno 9°.

 

Tom. 57, fol. 463

 

Indultum simile pro Raymundo de Sancto Antonio, rectore parrochialis ecclesiae de Archinaco, Sarl. dioc. Datum Aven., 4 nonas martii, anno 9°.

 

Tom. 58, pars 3a, anno IX°, fol. 170

 

Concessio pro Petro de Grandissono, rectore parrochialium ecclesiarum de Castronovo et Sti Juliani, canonice annexarum, Sarl. dioc., quod acceptatio ab eo facta de dictis ecclesiis, per ordinarium sibi collatis, valeat, nonobstante apostolica sedis, praevia reservatione. Datum Aven., 8 idus junii, anno 9°.

 

Tom. 58, fol. 210

 

Concessio pro Raymundo Bartolomei, rectore parrochialis ecclesiae Montis Domae, Sarl. dioc., quod acceptatio &c. Datum Aven., 8 idibus junii, anno 8°.

 

Tom. 58, fol. 210

 

Concessio similis pro Petro Larua, quoad parrochialem ecclesiam de Jayaco, Sarl. dioc., sibi collatam ab ordinario. Datum Aven., 4 nonas junii, anno 8°.

 

Tom. 58, fol. 219

 

Dispensatio super aetatis defectu, cum Arnaldo de Virazello, clerico Sarl. dioc., adeo ut possit hoc nonobstante beneficium ecclesiasticum curatum assequi, dummodo ad sacros ord. promovere se faciat, cum legitimam aetatem attigerit. Datum Aven., 3 kal. decembris, anno 9°.

 

Tom. 58, fol. 313

 

Concessio pro Hugone Laroche, eleemosinario monasterii Terrassin., ord. s. Ben., Sarl. dioc., quod acceptatio ab eo facta de officio

 

 

Fol. 145 r°

eleemosinariae dicti monasterii, sibi per suos superiores collato, valeat, nonobstante quod de hujus tempore provisionis, fuisset idem officium sedi apostolicae reservatum, a quo, donec vixerit non poterit amoveri. Datum Aven., 10 kal. martii, anno 9°.

 

Tom. 58, fol. 122

 

Hugoni de Brusaco conceditur quod hinc ad quinquennium ratione parrochialis de Monsaco, Sarl. dioc., ad diaconatus et sacerdotii ordines suscipiendos non teneatur. (La date omise).

 

Tom. 58, fol. 852

 

Bonafolio Bonatti conceditur quod collatio ei facta de prioratu de Cosa, ord. s. Ben., Sarl. dioc., valeat.

 

Tom. 58, fol. 903

 

Petro, abbati monasterii Terrassinen., ord. s. Ben., Sarl. dioc., conceditur quod nonobstante reservatione facta de officio cellarariae dicti monasterii, idem officium mensae ejusdem monasterii possit unire et incorporare.

 

Tom. 59, pars 4a, anno IX°, fol. 253

 

Collatio prioratus capellae Beatae Mariae de Moresio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., per monachos monasterii Terrassinen., ord. et dioc. praedictorum, soliti gubernari, et per Petri, abbatis dicti monasterii, cujus mensae idem prioratus unitus fuerat, resignationem vacantis, pro Aymerico Chati, dicti monasterii monacho. Datum Aven., V nonas martii, anno 9°.

 

Tom. 60, pars 5a, anno IX°, fol. 50

 

Stephano abbati providetur de parrochiali ecclesia de Fonteroca, Sarl. dioc., vacante. (extr. de la rubrique de ce volume).

 

Tom. 60, fol. 203

 

Guillelmo de Fortia providetur de prioratu saecularis, non collegiatae de Montanino, Sarl. dioc., vacante.

 

 

Fol. 145 v°

Tom. 60, fol. 9, n° 61

 

Fulcone de Talazaco fit gratia de canonicatu ecclesiae B. Mariae de Capdrot, Sarl. dioc., et praebendae, vacatura.

 

Tom. 60, fol. 257

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, &c. 30 libr. &c. et ad episcopi Sarl. dispositionem attinentis, pro Petro Molinerii, rectore parrochialis ecclesiae Sti Dizentii de Bosco, Xanctonen. dioc., quam dimittere tenebitur, si vigore hujus gratiae beneficium curatum obtinuerit. Datum Aven., 3 kal. julii, anno 9°.

 

Tom. 60, fol. 505

 

Gratia expectativa beneficii cum cura 60, vel sine cura 40 libr. &c. et ad episcopi Sarl. necnon decani et capituli Sarl. dispositionem attinentis, pro Bernardo de Comarca, rectore parrochialis ecclesiae de Ladornaco, Sarl. dioc. Datum Aven., 7 idus novembris, anno 9°.

 

Tom. 61, pars 1a, anno X°, fol. 133

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae B. M. de Capdroto, Sarl. dioc., per Guidonem de Pestello, liberam resignationem vacantium, pro Hugone de Rebombigiis. Datum Aven., 4 kal. augusti, anno 10°.

 

Tom. 62, pars 2a, anno X°, fol. 345

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr., &c., ad episcopi Sarl. dispositionem attinentis, pro Geraldo La Mejana, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 2 idus julii, anno 10°.

 

Tom. 62, fol. 452

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. &c. et ad episcopi Sarl. &c. pro Bernardo de Bonomonte, perpetuo vicario parrochialis ecclesiae de Issigiaco, Sarl. dioc., quam dimittere tenebitur, si vigore hujus gratiae beneficium curatum obtinuerit. Datum Aven., non. martii, anno 10°.

 

 

Fol. 146 r°

1352-1362

Extrait de la table des registres du pape Innocent VI concernant le diocèse de Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 1, part 1a, fol. 323 v°, an° 1°

 

Mandatum executoribus quatenus officium sacristiae monasterii de Terrasonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., per monachos praedicti monasterii, solitum gubernari, per obitum Grimoardi La Rocha, vacans, conferant et assignent Bernardo La Furdia, monacho monasterii Sti Martialis, post officii praedicti pacificam assecutionem, ad praefatum monasterium de Terrasonio se transferre tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 342 v°

 

Mandatum executoribus, quatenus canonicatum et praebendam ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarlaten. dioc., quos in dicta ecclesia, dum viveret, obtinebat Petrus La Boria, per ejus obitum, modo vacantis, conferant et assignent Girberto de Lur, clerico Lemov. dioc., consideratione Guillelmi, tit. S. Mariae in Cosmedin, imo in transtiberim presbyteri cardinalis, cujus familiaris extiterat. Cum praecepto eidem Girberto, ut quoddam beneficium ecclesiasticum quod expectabat, sine cura, cujus collatio spectat ad prioram et capitulum saecularis ecclesiae Sti Germani de Castra, Bituric. dioc., omnio dimittat et renunciet. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal. augusti, anno 1°. (en marge: adressé à Jean de Revelhone, chanoine de Poitiers, et à l’official de Sarlat).

 

Tom. 1, fol. 391

 

Mandatum officiali Sarlaten., quatenus parrochialem ecclesiam Sti Genesii, Sarl. dioc., per canonicos monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., predictaeque dioc., solitam gubernari, per obitum cujusdam Guillelmi La Sudria vacantem, indeque collatam cuidam Petro de Solhaco, canonico predicti monasterii, qui ante ingressum religionis, penam excommunicationis incurrerat, ob injuriam illatam cuidam Jauberto Dellhuc, dicti ord. religioso,

 

 

Fol. 146 v°

qua censura ligatus, habitum monasticum postea induerat, et post annum professus, inde tanquam juris ignarus, quandam capellaniam, sitam in dicto monasterio Sti Amandi, per canonicos illius loci solitam gubernari, obtinuerat, quam aliquandiu percipiendo fructus ejus sic retinuerat, et subsequenter ea dimissa, parochialem ecclesiam predictam Sti Genesii assecutus, ante aetatem legitimam fuerat; ad cujus titulum ad omnes ordines usque ad subdiaconatum et diaconatum inde promoveri curaverat; sic inde per quatuor annos, et ultra, quanquam decursu temporis in aetate matura constitutus, sacerdotii ordinem non susceperat, nulla dispensatione apostolica super hoc obtenta, et in praefatis ordinibus, non in contemptu clavium, sed, ut praefertur, velut juris ignarus, sic inhabilis ministraverat. Postea in se reverso, et de fructibus perceptis ex dicta capellania, et parochiali ecclesiae praedicta indebite retentis, restitutionem integram persoluto, ac absolutionem humiliter ab excommunicationis sententia petenti, et abbati et conventui monasterii de Terrassonio de injuris illatis in eos et praedictum Jaubertum veniam suppliciter implorato, et auctoritate apostolica ea vice informa ecclesiae ab omnibus vinculis absoluto, et ab irregularitatis, inhabilitatis et infamiae maculis mundato, dictaque parrochiali ecclesia Sti Genesii dimissa, illam sic vacantem, denuo conferat et assignet eidem a Petro; facultate ei prius concessa, in susceptis ordinibus ministrandi, ad sacerdotium promovendi, et quodcumque ecclesiasticum beneficium, sive sit administratio, seu dignitas, canonice tamen collatum, libere et licite retinendi. Datum Avenione, XVI kal. januarii, anno primo.

 

En marge:

Petitio (Petri de Solhaco) continebat quod ipse olim secularis, et infra 17 aetatis suae annum existens, una cum quibusdam ejus in hac parte complicibus, quemdam Jaubertum Dellhuc, monachum monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., dictae dioc., pro eo quod quondam Bertrandus Dellhuc, miles, fratres dicti Jauberti, dil. filium Raymundum de Solhaco, domicellum, dictae dioc., fratrem ipsius Petri ceperat, et captum tenebat, ut eundem Raymundum, fratrem suum recuperare posset, de domo in qua dictus Jaubertus morabatur, sita infra clausuram dicti monasterii de Terrassonio violenter extraxit, et carceri aliquandiu detinuit mancipatum; propter quod licet ipse eundem Jaubertum al. illesum vestituisset pristine libertati, excommunicationis tamen sententiam incurrit, latam a canone generaliter contra tales; et post modum eadam sententia sic ligatus, ingressus fuit S. Amandi monasterium, in quo ordinem s. Augustini fuit expresse professus &c. (Il fut protégé par le cardinal de Talleyrand).

 

Tom. 1, fol. 492

 

Gratia expectativas beneficii ecclesiastici, cum cura 60, sine cura 40 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et ad dispositionem episcopi Sarlat. pertinentis, pro Petro Helie

 

 

Fol. 147 r°

del Mayne, clerico Petrag. dioc., bacallario in legibus. Datum Aven., VII idus februarii, anno 1°.

 

En marge:

Tom. 2, fol. 132

 

Nob. mulieri Philippe de Theminis, domine de Baynaco, Sarlat. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 8 non. febr., anno 1°.

 

Tom. 2, part. 2, anno 1°, fol. 374 v°

 

Dilatio usque ad festum Nativitatis Domini proximum venturum pro Guidone abbate monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., ad solvendum complementum communis servitii Petri, praedecessoris sui, et servitiorum familiarum. Datum Aven., die 18 mensis junii, anno 2°, 1354.

 

Tom. 3, part. 3, anno 1°, fol. 242, et tom. 5, part. 5, anno 1°, fol. 499

 

Mandatum episcopo Vauren. et aliis executoribus, quatenus parochialem ecclesiam de Florimonte, Sarl. dioc., collatam canonice Petro Fabres, clerico, Vabren. dioc., qui eam per annum et ultra detinuerat, non promotus ad sacerdotium, nulla super hoc apostolica obtenta dispensatione; ideo cum omnis juris in ea competentis spoliaretur beneficio praedictam ecclesiam realiter dimissus esset, idem Petro pro remedio sui status supplicanti denuo conferant et assignent. Datum Aven., kalend. martii, anno 1°.

 

Tom. 4, part. 4, anno 1°

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 5, part 5, anno 1°

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 6, part 1a, anno 2°, fol. 499

 

Habilitatio ab omni irregularitis macula pro Gailhardo de Bonafos, diacono, Caturc. dioc., qui parrochialem ecclesiam Sti Leonis, Sarl. dioc., per litteras sibi a Clem. papa VI concessas, fuerat assecutus et tamen infra annum a die assecutionis, non se fecerat ad sacerdotium promoveri; dummodo tamen ex tunc praedictam ecclesiam omnio dimitteret. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. augusti, anno 2°.

 

Tom. 6, fol. 531

 

Mandatum Petragoricen., Caturcen., ac Sarlaten. episcopis, quatenus contra depredatores, raptores et detentores, offensores, occisores, et aliorum criminum culpabiles, perpetratas

 

 

Fol. 147 v°

contra personas ecclesiasticas, seculares et regulares civitatis et dioc. Caturcen. procedant, juxta canonum sanctiones, eosque in suis civitatibus et diocesibus generaliter publicent et faciant publicari, excommunicatos, ac raptoribus et detentoribus bonorum praedictis personis ecclesiasticis attinentium intiment, ut infra certum praefatum terminum oblata, omnia integre restituant; alioquin, tandiu in ecclesiis publicis eos nominatum excommunicatos vitandos, cum candellis accensis et campanis pulsatis, aliisque solitis solemnibus faciant pluries publicare, quandiu de praemissis competentem exhibuerint satisfactionem, ut sic postea ad apostolicae sedis se humiliter conspectum praesentantes, mereantur absolutionem obtinere. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 non. junii, anno 2°.

 

Tom. 7, part. 2, anno 2°, fol. 535

 

Concessio pro Petro Buada, priore prioratus Pontis Romeni, ord. s. Aug., Sarl. dioc., quod collatio sibi facta, authoritate ordinaria, de eodem prioratu, valeat, non obstante quod de tempore vacationis, fuisset dictus prioratus sedis apostolicae dispositioni reservatas. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 15 kal. junii, anno 2°. (en marge : Buade, prieur de Pontroumieu, vacant par la mort de Guillaume de Dupla ; ce prieuré étoit à la collation de l’abbaye de Chastres, ordre de saint Augustin, diocèse de Périgueux, et ce fut Bernard, abbé de Chastres qui y nomma Pierre Buade).

 

Tom. 8, part. 3, anno 2°, fol. 178

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Grivas, Sarl. dioc., per liberam Aymerici de Valle resignationem vacantis, pro Geraldo Bertini, consideratione Joannis, tit. S. Georgii ad Velum aureum, diaconi cardinalis, cujus existebat familiaris. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal. julii, anno 2°. (en marge : est fait mention de Arnaud de Faya, secrétaire de la pénitencerie).

 

Tom. 8, fol. 190 v°

 

Mandatum executoribus, quatenus parrochialem ecclesiam S. Leonis, Sarl. dioc., ex eo vacantem quod Galhardus Bonafos, diaconus Caturc. dioc., praedictam ecclesiam, authoritate ordinaria

 

 

Fol. 148 r°

fuerat consecutus, eamque per plures annos detinuerat, et pacifice possederat, interim presbiteratus ordinem non suscipiendo, conferant et assignent eidem Galhardo, qui habilitationem super omni irregularitis macula ob praemissa contracta, ab apostolica sede jam impetraverat. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 kal. augusti, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 210

 

Surrogatio Guillelmi de Bordis, presbyteri Condom. dioc., in omni jure et ad omnes jus quod competebat et competere poterat Raymundo Laval, clerico Sarl. dioc., dum viveret, super ecclesiam Sti Saturnini de Bellomonte, sine cura, Sarl. dioc. Datum Aven., 7 idus aprilis, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 215

 

Collatio perpetuae vicariae parrochialis ecclesiae de Marchasio, Sarl. dioc., per obitum Guillelmi de Truellis, vacantis, pro Petro de Villaribus, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 7 idus novembris, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 349 v°

 

Collatio prioratus Sti Juliani, ord. s. Ben., Sarl. dioc., a monasterio Terrassonen., ord. et dioc. praedictorum, dependentis et per cessionem Bernardi de Vassinhaco, qui prioratum de Valle, dicti ord., Uticen. dioc. fuerat pacifice consecutus, vacantis, pro Guidone de Brusaco, monacho monasterii de Tortoyraco, ejusdem ord., Petrag. dioc., ex quo ad supradictum Terrassonen. se transferre tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 6 kal. julii, anno primo (lire anno 2°).

 

Tom. 8, fol. 377

 

Mandatum officiali Sarlaten., quatenus prioratum de Taneriis, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ecclesiae Sarlaten., ejusdem ord., immediate subjectum, et per cessionem Arnaldi Coleti, qui prioratum de Grezaco, Cluniacen. ord., Anicien. dioc., fuerat pacifice consecutus, vacantem, conferat et assignet Fortoni de Abzaco, monacho monasterii Tusturiaci, ord. s. Ben., Petrag.

 

 

Fol. 148 v°

dioc., ex quo ad praefatam Sarlaten. ecclesiam se transferre tenetur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 3 kal. julii, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 525

 

Mandatum officiali Petragoricen., quatenus gratiam expectativam beneficii ecclesiastici cum cura, vel sine cura, etiam si prioratus, adminitratio, vel officium existat, per monachos ecclesiae Sarl. ord. s. Ben. gubernari soliti consueti, 80 libr. Turonen. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarl. et capituli ecclesiae praedictae dispositionem attinentis, faciat Bertrando de Vilhaco (ou Nilhaco), priore prioratus de capella Sti Symeonis de Gordonio, dicti ord., Caturcen. dioc., quem dimittere tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 7 kal. octobris, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 572

 

Indultum simile (ut confessor, &c.) pro Petro de Macello praeceptore domus hospitalis Sti Joannis Hyerosol. de La Canada (ou Cavada), Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 3 kal. julii, anno 2°.

 

En marge:

Tom. 8, fol. 572

 

Dil. &c. Assalte de Galardo, moniali monasterii de Paravis, ord. s. Ben., Condom. dioc., ut confessor, &c. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 kal. julii, anno 2°.

 

Tom. 9, part. 1, anno 3°, fol. 128 v°

 

Provisio abbatiae monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per Guidonis assumptionem ad episcopatum Lucionen., vacantis, pro Helia, rectore ecclesiae de Nadalhaco, dictae dioc., et canonico praedicti monasterii. Datum ... (en marge: le registre est à demi pourri en cet endroit).

 

Tom. 9, fol. 433 v°

 

Facultas pro Talayrando, episcopo cardinali Albanen., conferendi et assignandi pro una vice, prioratum S. Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., qui curatus et conventualis existit, alicui personae

 

 

Fol. 149 r°

idoneae, ordinem ipsum expresse professae, cujuscumque monasterii seu loci existat, quam ipsa eligendam duxerit, ac dispensandi cum ea super defectu aetatis, si in 24° anno vel circa sit constituta. Datum Aven., 3 kal. aprilis, anno 3°. (en marge: ce prieuré venoit de vaquer par le mort de Petrus Aymerici de Sioraco, dernier prieur).

 

Tom. 9, fol. 519 v°

 

Facultas pro Helia, nuper in abbatem electo monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., recipiendi munus benedictionis, a quocumque maluerit catholico antistite. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 kal. septembris, anno 3°.

 

Tom. 10, part. 2, anno 3°, fol. 244

 

Mandatum officiali Caturcen., quatenus prioratum secul. et non collegiatae ecclesiae de ... , Sarl. dioc., per Bernardi Hugonis de Cardalhaco obitum vacantis, conferre et assignare procuret Raterio de Cardalhaco, canonico ecclesiae Caturcen. Datum Aven., 2 kal. aprilis, anno 3°. (en marge : le papier est ici pourri aux trois quarts)

 

Tom. 10, fol. 312

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae de Nadalhaco, Sarl. dioc., per monachos monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., praedictae dioc., solitae gubernari, et per Heliae in abbatem ejusdem monasterii electi, cessionem vacaturae, pro Bertrando de Rouerello, ejusdem ord. professore, et priore prioratus de Caslario, dicti ord., Petrag. dioc., quem dimittere tenebitur. Datum Aven., 7 idus martii, anno 3°.

 

Tom. 11, part. 3, fol. 198

 

Mandatum officiali Sarlaten., quatenus parrochiales ecclesias de Gaulejaco et de Varniaco, invisem canonice unitas, Sarl. dioc., per cessionem Joannis de Syoraco, qui habitum religionis assumpserat sub regulas s. Augustini, et professionem (en marge : le papier est ici pourri)

 

 

Fol. 149 v°

emiserat, vacantes, conferre et assignare procuret Heliae Bastardi, presbytero Petrag. dioc. Datum Aven., V kal. aug., anno 3°.

 

Tom. 12, part. 1, anno IV°, fol. 123

 

Collatio prioratus de Thenaco, ord. s. Ben., Sarl. dioc., a monasterio Silve Maj., ord. praedicti, Burdeg. dioc., dependentis, et per Guillelmi de Grauleriis resignationem, permutationis causa in prioratum de Gilione, ejusdem ord., Viennen. dioc., vacantis, pro Pontio Estol, monacho monasterii supradicti, Sti Theoderii dioc., ex quo prefatum Silvae Maj. se transferre tenetur. Datum Aven., III kal. maii, anno 4°.

 

Tom. 13, part. 2, anno IV°, fol. 54

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae Sti Aviti de Senesellis, Sarl. dioc., vacaturae per cessionem Gualhardi de Bugueto, dum parrochialem ecclesiam de Hanvilla, pacifice extiterit consecutus, pro Guillelmo Geraldi, clerico Tolosan. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 non. julii, anno 4°.

 

Tom. 14, part. 3, anno IV°, fol. 230

 

Mandatum Albien. et Nimocien. episcopis, ac sacristae ecclesiae Agathen., quatenus canonicatum et praebendam ecclesiae de Forqualquero Sistaricen. dioc., vacantes, per obitum Nicolai Bartholomei, conferant et assignent Archambaldo Laporta, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., 8 kal. aug., anno 3°.

 

Tom. 15, part. 1, fol. 425 v°

 

Indultum pro Talayrando episcopo cardinali, Albanen., ut ecclesias, monasteria et alia loca ecclesiastica in archidiaconatu suo ecclesiae Senonen. consistentia, eorumque personas posset ad triennium per alium visitare et procurationes XXX Turonen. argenti summam pro qualibet die non excedentes, in pecunia numerata recipere.

 

 

Fol. 150 r°

Datum Aven., 2 kal. septembris, anno quinto.

 

Tom. 16, part. 2, anno V°

 

Rien à prendre.

 

Tom. 17, part. 3, anno V, fol. 82 v°

 

Collatio canonicatus et praebendae in ecclesia Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per Raymundi de Lanthonia obitum vacantium, pro Poncio Marquesii. Datum Aven., 4 non. octobris, anno 5°.

 

Tom. 17, fol. 317

 

Collatio prioratus de Sedlhaco (sic), Cluniac. ord., Sarl. dioc., per Isarni de Cervola resignationem, permutationis causa in prioratum Beatae Mariae de Gornayo supra Maternam, dicti ord., Parisien. dioc., vacantis, pro Raymundo Bernardi, ejusdem ord. professore. Datum Aven., 2 kal. maii, anno 5°.

 

Tom. 17, fol. 426

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Eumacii, Sarl. dioc., per Henrici de Cunhaco liberam resignationem vacantis, pro Helia de Portafe. Datum Aven., kal. februarii, anno 5°.

 

Tom. 18, part. 1, anno VI, fol. 250

 

Indultum pro nobili viro Sicardo de Buxia, domicello, et Bertranda de Labati ejus uxore, Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 13 kal. octobris, anno 6°.

 

Tom. 18, fol. 251

 

Indultum simile pro nobili viro Seguino de Buxia, domicello, Sarl. dioc. Datum Aven., ut supra praeced., 13 kal. octobris, anno 6°.

 

 

Fol. 150 v°

Tom. 19, part. 2, anno VI, fol. 358

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Laurentii de Sto Laurentio, Sarlat. dioc., vacantis per dimissionem Bernardi de Furno, qui parrochialem ecclesiam de Granis, Arelaten. dioc., extiterat pacifice consecutus, pro Joanne Boleti. Datum Aven., idib. septembris, anno 6°.

 

Tom. 19, fol. 453

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 50, vel sine cura, 30 libr. Turon. &c., et ad episcopi Sarlaten. dispositionem attinentis, pro Joanne de Ceyraco, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 4 idus decembris, anno 6°.

 

Tom. 20, part. 1, anno VII, fol. 98 v°

 

Provisio episcopatus Sarlaten. per Petri translationem ad episcopatum Aquen., vacantis, pro Helia praecentore ecclesiae Forojulien. Datum ut supra (Aven., VI idus maii, anno spetimo).

 

Tom. 20, fol. 457 v°

 

Mandatum Joanni Bonaburse, canonico ecclesiae Turonen., et sedis apostolicae capellano, et causarum palatii apostolici auditori, quatenus parrochialem ecclesiam de Rocapina, Sarl. dioc., vacantem per cessionem Guillelmi de Duroforti, qui parrochialem ecclesiam de Vardala, Vauren. dioc., extiterit pacifice consecutus, conferant et assignent Guidoni de Maymon, clerico Tutellen. dioc. Datum Aven., V idus septembris, anno 7°. (en marge : licet Johannes de Seyrac, clericus Lemov. dioc., dictam ecclesiam de Rocapina indebite teneat occupatam).

 

Tom. 20, fol. 503

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Turon., &c., et ad episcopi Sarlat. dispositionem attinentis, pro

 

 

Fol. 151 r°

pro Helia Petri Savanesio, canonico ecclesiae Sti Bernardi de Romanis, Viennen. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 13 kal. julii, anno 7°.

 

Tom. 20, fol. 649

 

Hortatoria universis archiepiscopis, episcopis, electis, abbatibus, prioribus, decanis, praepositis, archidiaconis, archipresbyteris, plebanis, rectoribus, et aliis ecclesiarum et monasteriorum prelatis, ipsorumque vicariis, capitulis quoque et conventibus, caeterisque personis ecclesiasticis saecularibus et regularibus, exemptis, ordinum quorumcumque, militarum, necnon nobilibus viris, ducibus, marchionibus, comitibus, baronibus, senescallis, justitiariis, potestatibus, capitaneis, caeterisque dominis temporalibus, universitatibus quoque et communitatibus civitatum, castrorum, terrarum et aliorum quorumcumque locorum, singulisque personis, ad quas hae litterae pervenerint, benigne ubique excipiendi Heliam episcopum Sarlaten., de Romana curia, ad suam ecclesiam Sarlaten. se transferentem, ipsumque et ejus comitatum honeste tractandi, ac litteras de securo conductu ei ubique providendi. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 8 idus julii, anno 7°.

 

Tom. 21, part. 2, anno VII°, fol. 254

 

Mandatum officiali Sarlaten. quatenus prioratum de Cosa, ord. s. Ben., Sarl. dioc., a monasterio S. Salvatoris Carofen. dicti ord., Pictaven. dioc. dependentem, et vacanter per bona socii Bonalli obitum, conferre et assignare procuret Bertrando de Cunhaco, monacho ecclesiae Sarlat., dicti ord., ex quo ad supradictum monasterium se transferre tenebitur. Datum Aven., 5 idus novembris, anno 7°.

 

Tom. 21, fol. 265

 

Collatio medietatis parrochialis ecclesiae Sti Genesii, per duos solitae gubernari rectores, Sarl. dioc., per canonicos monasterii Sti

 

 

Fol. 151 v°

Amandi, ord. s. Aug., praefatae dioc. consueto gubernari, per Petri de Souillac resignationem permutationis causa in parrochialem ecclesiam de Artha, Lemov. dioc., vacantis, pro Aymerico de Puteo, canonico prioratus seu monasterii Brivae, ord. praedicti, Lem. dioc.; ex quo ad praedictum S. Amandi se transferre tenebitur. Datum Aven., 6 kal. decembris, anno 7°.

 

Tom. 21, fol. 505

 

Conservatoria ad triennium pro Helia episcopo Sarlat. quo ad bona ad suam episcopalem mensam attinentia, directa Ruthen. et Agen. episcopis, ac abbati monasterii S. Eparchii in suburbio Engolismen. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 2 idus julii, anno 7°.

 

Tom. 21, fol. 531

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro Bertrando Servientis, elemosinario ecclesiae Sarlaten., ord. s. Ben. Datum Aven., 3 non. junii, anno 7°.

 

Tom. 21, fol. 531

 

Indultum simile pro Helia Servientis archipresbitero de Bonhanguis, Sarlaten. dioc. Datum Aven., 3 non. junii.

 

Tom. 21, fol. 609

 

Habilitatio ab omni irrigularitatis macula cum Bertrando de Cunhaco, monacho ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben., qui prioratum de Cosa, ord. praefati, Sarl. dioc., indebite retinuerat, cum remissione fructuum et anere ut ipsum prioratum dimittat. Datum Aven., V idus novembris, anno 7°.

 

Tom. 21, fol. 622 (fausse pagination);

 

Facultas testandi pro Petro episcopo Sarlaten., de bonis suis undecumque non per ecclesiam, alias tamen licite acquisitis. Datum Aven., 8 idus februarii, anno 7°.

 

 

Fol. 152 r°

1362 - 1370

Extrait de la table des registres du pape Urbain V pour le diocèse de Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 1, part. 1, anno 1°

 

Rien

 

Tom. 2, part. 2, anno 1°, fol. 226

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae S. Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum quondam Petri Laboria, apud sed. apost. praevia reservatione vacantium, pro Sicardo Dauro. Datum Aven., 14 kal. martii, anno 1°.

 

Tom. 2, fol. 405

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae ecclesiae B. Mariae de Capdroto, Sarl. dioc., consideratione Talayrandi, episcopi Albanen. pro Joanne de Samasano. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 3, part. 3, anno 1°, fol. 286

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Campanhaco, Sarl. dioc., per resignatione ab Helia Petri de Fanaresio, ex causa permutationis cum canonicatu et praebenda ecclesiae Sti Silvani de Leproso, Bituricen. dioc., factam apud sedem apostolicam vacantis, pro Gerardo Fabri. Datum Aven., 4 kal. junii, anno 1°.

 

Tom. 4, part. 4, anno 1°, fol. 222 v°

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, vel sine cura 40 libr. Tur., &c. et ad episcopi Sarl. collationem pertinentis, pro Petro de Fargia alias de Brolio, acolito Petrag. dioc. Datum Aven., 4 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 233

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr., &c. et ad episcopi Sarlat. collationem &c., pro Joanne Sabatho, cubiculario ac familiari suo (Petri tit. S. 4 coronatorum, presbiteri cardinalis) et rectore curatae ecclesiae S. Joannis de Poyols, Aquen. dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 1°.

 

 

Fol. 152 v°

Tom. 4, fol. 290 v°

 

Gratia expectativa parrochialis ecclesiae Sti Eumachii, Sarl. dioc., per assecutionem ab Helia de Portafide faciendam de cantoria ecclesiae de Samagustan., quae dignitas existit, ipsi, litterarum apostolicarum auctoritate collata, in brevi vacaturae, pro Bernardo Pareti, presbytero Petrag. dioc., consideratione Talayrandi episcopi Albanen. Datum Aven, 6 idus novembris, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 462

 

Mandatum pro collatione prioratus conventualis S. Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., per obitum quondam Heliae de Siuraco, apud sedem apostolicam speciali reservatione vacantis, pro Guillelmo de Louge (ou Longe), priore claustralis monasterii Sti Vincentii de Burgo, ord. s. Aug., Burdeg. dioc., qui dictum prioratum ac capellaniam perpetuam in ecclesia parrochiali Sti Severini de Arboribus dictae Burdeg. dioc., eidem prioratui canonice unitam, dimittere tenetur. Datum Aven., 5 idus januarii, anno 1° (9 janvier 1353). (En marge: cette lettre est adressée à l'abbé de N.D. de Sablonceaux, et aux officiaux de Périgueux et de Sarlat).

 

Tom. 5, part. 1, anno 1°, fol. 363

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. 80 libr. &c. ad episcopi Sarl. &c. pro Stephano de Volverio (ou Volnerio), monacho dictae ecclesiae Sarl. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 410

 

Mandatum pro translatione Guillelmi de Cadeo (ou Cadro), monachi moansterii Cellae Majoris, ord. s. Ben., Burdeg. dioc., de eodem monasterio, ad ecclesiam Sarlat., dicti ord., consideratione Petri, tit. 4 coronatorum presbyteri cardinalis. Datum Aven., 15 kal. julii, anno 1°.

 

Tom. 5, fol. 498

 

Faculatas Hugoni, abbati monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., concessa recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit antistite. Datum Aven., 12 kal. junii, anno 1°.

 

 

Fol. 153 r°

Tom. 5, fol. 516

 

Mandatum pro translatione Geraldi Lastricias (ou Lastrieias), subprioris monasterio de Terrasinio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., de dicto monasterio ad ecclesiam Sarlaten., ejusdem ord., consideratione Petri, tit. 4 ss. coronatorum, presbyteri cardinalis. Datum Aven., 6 idus martii, anno 1°.

 

Les tomes 6 et 7 manquent ou sont transposés.

 

Tom. 8, part. 2, anno 2°, fol. 28

 

Guillelmo Jacob fit gratia de medietate parrochialis ecclesiae Sti Genesii, dioc. Sarl. (extr. de la table).

 

Tom. 8, n° 95

 

Raymundo Servientis fit gratia de prioratu sine cura Montis Lauri (Canini), Sarlat. dioc. (extr. de la table).

 

Tom. 8, fol. 22, n° 93

 

Petro de Coesquis mandatur provideri de prioratu de Ripes, dioc. Sarl.

 

Tom. 8, fol. 22 v°, n° 112

 

Petro de Balayco fit gratia de parrochiali ecclesia Sti Petri de Montiniaco, per canonicos monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., solitum gubernari.

 

Tom. 8, fol. 373

 

Mandatum officiali Caturcen., quatenus parrochiales ecclesias S. Petri de Eleysadayna (ou Gleysadayna) et Beatae Mariae de Castilhonesio, canonice unitas, Sarlat. et Agennen. dioecesum, vacantes, per obitum quondam Arnaldi Tabernis, ultimi parrochialium ecclesiarum praedictarum rectoris, qui extra Romanam curiam diem clausit extremum, Joanni de Fontenaco, canonico Agennen. conferre et assignare procuret. Datum Aven., 5 kal. martii, anno 2°.

 

Tom. 8, fol. 534 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sti Pomponii, Sarl. dioc., vacantis ex eo quod Bernardus Audoyni, qui Petri episcopi Alban. capellanus

 

 

Fol. 153 v°

existebat, fuerit pacifice assecutus abbatiam ecclesiae Sti Asterii, Petrag. dioc., pro Bernardo de Lavidia. Datum Aven., idibus maii, anno 2°.

 

Tom. 9, part. 3, anno 2°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 10, part. 1, anno 3°, fol. 193 v°

 

Ad futuram rei memoriam inhibitio omnibus et quibuscumque personis cujuslibet status et conditionis, ne Seguino de Badafol (en marge: Gontaut), militi Sarl. dioc., et ejus assectis et complicibus, arma, favorem, vel auxilium praestent; quin imo, omnibus qui contra ipsum bellabunt, pro recuperatione villae, seu loci Ausae, Lugdun. dioc., ad capitulum Lugdun. attinentis, quem ipse Seguinus, incolis expulsis, et interfectis, occupatum detinet, indulgentiae plenariae in mortis articulo usque ad biennium relaxantur. Datum Aven., XIV kal. februarii, anno 3°.

 

Tom. 10, fol. 241

 

Concessio pro Joanne Sabato, priore saecul. non collegiatae ecclesiae de Dozeups (ou Dozeux), Sarl. dioc., quod acceptatio ab eo facta de eodem prioratu, vigore gratiae expectativae sibi factae ab apostolica sede de beneficio cum cura vel sine cura, ad episcopi Sarlat. dispositionem attinente, valeat; non obstante praevia ejusdem sedis reservatione. Datum Aven., XV kal. martii, anno 3°.

 

Tom. 10, fol. 397

 

Conservatoria ad quinquennium pro Joanne Arnaldi priore prioratus de Rauzello, ord. s. Aug., Sarl. dioc., directa archiepiscopo Arelaten., Sti Amandi, Sarl. dioc., et S. Michaelis Lemov. monasteriorum abbatibus. Datum Aven., 14 kal. februarii, anno 3°.

 

Tom. 11, part. 2, fol. 96

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Ferrensaco, Sarl. dioc., 35 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et per cessionem

 

 

Fol. 154 r°

Bernardi de Lavidia, rectoris ecclesiae Sti Pomponii, aliud curatum beneficium assecuti vacantis, pro Joanne Fabri de Armapodio, rectore parrochialis ecclesiae Dauaressas, dictae dioc., quam dimittere tenetur. Datum Aven., 15 kal. februarii, anno 3°.

 

Tom. 11, fol. 111 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Sanctae Sabinae, Sarl. dioc., 60 librar. Turon. valorem annuum non excedentis, et per Talayrandi episcopi cardinalis Albanen. obitum vacantis, pro Helia de Colotis, qui perpetuam capellaniam capellae Issigiaci, dictae dioc., dimittere tenebitur. Datum Aven., 13 kal. februarii, anno 3°.

 

Tom. 11, fol. 187

 

Reservatio facta Arnaldo de Ripperia, clerico Petrag. dioc., de canonicatu et praebenda ecclesiae B. M. de Capdroto, Sarl. dioc., vacaturis per cessionem Hugonis de Rebombigis, dum canonicatum et praebendam ecclesiae Caturcen. pacifice extiterit assecutus. Datum Aven., 5 kal. aprilis, anno 3°.

 

Tom. 12, part. 3, anno 3°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 13, part. 1, anno 4°, fol. 114 v°

 

Collatio parrochialis ecclesiae Stae Luciae, Sarl. dioc., per Geraldi de Bosco resignatonem, permutationis causa, in parrochialem ecclesiam de Peniscola, Derthusen. dioc., vacantis, pro Bernardo de Arato. Datum Aven., 12 kal. decembris, anno 4°.

 

Tom. 14, part. 2, fol. 250

 

Indultum pro Stephano Fabri, rectore parrochialium ecclesiarum Sti Christophori, et Beatae Mariae Magdalenae de Burgo Brageriaci, Sarl. dioc., canonice invicem annexarum, ut non possit tam ipse, quam suus vicarius, vel alter ad ipsarum ecclesiarum servitia et negotia peragenda occupati, seu parrochiani ipsarum ecclesiarum citari extra civitatem Sarlat. ad biennium in judicium. Datum Aven., 14 kal. julii, anno 4°.

 

 

Fol. 154 v°

Tom. 14, fol. 366

 

Mandatum pro receptione Stephani Bigordi, clerici Sarl. dioc., in monachum et fratrem ecclesiae Sarl., ord. s. Ben. Datum Aven., 6 kal. junii, anno 4°. (En marge: adressée à l'abbé de Cadoin, à Arnaud de Rupe, chanoine de Cahors, et à Bernar de Sto Asterio, chanoine de Périgueux).

 

Tom. 15, part. 1, anno 5°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 16, part. 2, fol. 327 v°

 

Conservatoria ad triennium pro abbate et conventu monasterii Terrasonen., ord. s. Ben., Sarl. dioc., directa S. Amandi, Sarl. dioc., et de Corona Engol. diocesis monasteriorum abbatibus, ac cantori ecclesiae Lemov. Datum Aven., 17 kal. aprilis, anno 5°.

 

Tom. 16, fol. 333

 

Conservatoria ad quinquennium pro Austencio episcopo Sarl., quoad bona ad suam mensam attinentia directa Petragor. et Caturcen. episcopis, ac abbati monasterii Sti Saturnini Tholosanen. Datum Aven., 6 kal aprilis, anno 5°.

 

Tom. 16, fol. 363

 

Facultas testandi pro Austecio episcopo Sarlat., de bonis mobilibus ab eo per ecclesiam Sarlat. licite acquisitis. Datum Aven., 6 kal. aprilis, anno 5°.

 

Tom. 17, part. 1, anno 6°, fol. 421

 

Concessio tabellionatus officii pro Geraldo de Sarlato, clerico non conjugato, neque in sacris ordonibus constituto, Sarl. dioc. Datum apud Montem Flasconem, 3 idus julii, anno 6°.

 

Tom. 18, part. 2, fol. 194

 

Mandatum pro receptione Petri Budun (ou Budin), clerici Sarlat. in monachum et fratrem ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben. Datum Aven., 3 idus martii, anno 6°.

 

 

Fol. 155 r°

Tom. 18, fol. 391

 

Indulgentia 5 annorum ad decennium, visitantibus in Nativitatis, Circoncisionis, Epiphaniae, Resurrectionis, Ascentionis et Corporis Christi, ac 4 principalibus B. M. V. et Petri et Pauli, atque aliorum festivibus, ac singulis die cinerum usque ad octavam Paschae diebus, ecclesiam monasterii Cadunii, ord. cisterc., Sarl. dioc., et pias erogantibus eleemosinarias pro reparatione fabricae ipsius monasterii, et monachorum subventione. Datum Aven., 2 kal. octobris, anno 6°.

 

Tom. 19, anno 6°, fol. 199

 

Mandatum officiali Petrag., quatenus gratiam expectativam beneficii ecclesiastici sine cura, 40 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarl. dispositionem attinentis, faciat Raymundo Servientis, rectori ruralis ecclesiae de Monte Camino, Sarl. dioc. Datum Romae apud S. Petrum, 2 kal. februarii, anno 6°.

 

Tom. 20, part. 1, anno 7°, fol. 168 (citation fausse)

 

Raymundo, abbati monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., conceditur ut a quocumque maluerit, catholico antistite valeat benedici. (La date omise).

 

Tom. 21, part. 2, anno 7°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 22, part. 1, anno 8°, fol. 483 v°

 

Facultas tradita Raymundo, nuper in abbatem electo monasterii S. Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., recipiendi munus benedictionis a quocumque maluerit catholico antistite. Datum apud Montem Flasconem, 15 kal. augusti, anno 8°.

 

Tom. 23, part. 2, fol. 44 v°

 

Provisio episcopatus Sarlaten., per Austencii antistitis

 

 

Fol. 155 v°

obitum pastore carentis, pro Joanne decano ecclesiae Pictaven. correctore litterarum apostolicarum (en marge : licenciato in legibus, in sacerdotio constituto). Datum Aven., 6 non. octobris, anno 8°.

 

Tom. 23, fol. 438 v°

 

Concessio pro Aymerico de Peyraco, camerario ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben., quod collatio sibi facta per ordinarium de officio camerariae ecclesiae praedictae valeat, nonobstante praevia apostolicae sedis reservatione. Datum Aven., 17 kal. novembris, anno 8°.

 

Supplément

 

Tom. 6, part. 6, fol. 105 v°

 

Nomination de Helie de Bidoto, à l'abbaye de Cadoin, vacante par la mort de Hugues, dernier abbé. Hélie de Bidoto étoit moine de Belleperche au diocèse de Montauban. Donné à Avignon, le 2 des nones d'octobre, an I (copié au long).

 

 

Fol. 156 r°

1370-1378

Extrait de la table des registres du pape Grégoire XI concernant le diocèse de Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 1, part. 1, anno 1°, fol. 180

 

Helias prior prioratus Sancti Privati, ord. s. Ben., Petrag. dioc., in presbyteratus ordine constitutus, praeficitur in abbatem monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., per obitum Hugonis, vacantis. Datum Aven., 6 kal. novembris, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 264

 

Mandatum episcopo Carpentoracen., ut Iterium Radulphi, presbyterum Sarl. dioc., autoritate confirmet in collatione et provisione perpetuae capellaniae parrochialis ecclesiae de Castilhone dictae dioc.; dummodo tempore datae praesentium in dicta parrochiali ecclesia non fuerit alteri specialiter jus quaesitum. Datum Aven., X kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 305

 

Indulgentiae usque ad 20 anno, 5 annorum et 5 quadragennarum ecclesiam monasterii Cadunii, cisterc. ord., ad honorem Beatae Virginis Mariae dedicatam, in qua, ut asseritur, sudarium corporis Domini nostri J.C. existit, in Nativitatis, Circoncisionis, Epiphaniae, Resurrectionis, Ascensionis et Corporis Domini nostri J.C. necnon in Beatae Mariae Virginis nativitatis, Purificationis, et Assumptionis, et Nativitatis beati Joannis Baptistae, ac Beatorum apostolorum Petri et Pauli, et ipsius ecclesiae dedicationis festivitatibus, ac in celebritate Omnium Sanctorum; et centum dierum in singulis diebus octavarum festivitatum, et celebritatum praefatarum visitantbus concessa. Datum Aven., 16 kal. aprilis, anno 1°.

 

 

Fol. 156 v°

Tom. 1, fol. 343

 

Faculatas Joanni episcopo Sarlatensi concessa ecclesias et cimiteria suarum civitatis et dioc. quomodolibet violata per aliquem sacerdotem idoneum reconciliandi. Datum Aven., 17 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 343

 

Mandatum episcopo Sarl. quatenus cum Petro de Bartz et Joanna Fauressa, muliere Sarlat., matrimonio invicem conjunctos, super quarto consanguinatis gradu dispenset. Datum Aven., 15 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 1, fol. 524

 

Concessio pro Helia abbate monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ut a quocumque maluerit antistite catholico valeat benefici. Datum Aven., 19 kal. januarii, anno 1°.

 

Tom. 2, part. 2, anno 1°, fol. 382

 

Concessio pro Joanne Andrea, rectore parrochialis ecclesiae Beatae Mariae de Rolhanis, Sarl. dioc., bacallario in decretis, ut acceptatio per eum, et provisio ipsi per episcopum Sarlat. factae de dicta ecclesia, per obitum Guillelmi de La Frizia, vacante, &c., per inde valeant; dummodo idem Guillelmus familiaris pontificis non fuerit &c. Datum Aven., XI kal. januarii, anno 1°.

 

Tom. 3, part. 3, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 4, part. 4, anno 1°, fol. 274

 

Mandatum executoribus, quatenus Raymundo Vinharoci, canonico monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., parrochialem ecclesiam de Nadalhaco dictae dioc., consuetam per canonicoa ipsius monasterii gubernari; per obitum Bertrandi del Roverel, extra Romanam curiam defuncti

 

 

Fol. 157 r°

vacantem, auctoritate pontificis conferre et assignare curent. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 idus augusti, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 398

 

Mandatum officiali Sarlat., quatenus Joanni Fabri, canonico monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., medietatem parrochialis ecclesiae Sti Genesii, per duos rectores canonicos ipsius monasterii solita gubernari, dictae dioc., quae vacare speratur; ex eo quod pontifex nuper Raymundo Vinharoli, ejusdem monasterii canonico, de parrochiali ecclesia de Nadalhaco ejusdem dioc., tunc certo modo vacante, per suas certi tenoris litteras, mandavit provideri; auctoritate pontificis, conferre et assignare procuret. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 7 kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 638

 

Mandatum officiali Sarl. quatenus Raymundo de Rastiaco, monacho monasterii de Carenaco, Cluniac. ord., Caturc. dioc., in presbyteratus ordine constituto, prioratus de Senaco, prope Montem Dome, Sarl. dioc., a monasterio Moysiaci, ord. et Caturc. dioc. praedict. dependentem, et per monachos ejusdem monasterii solitum gubernari, auctoritate pontificis, conferat et assignet. Datum Aven., 6 idus octobris, anno 1°.

 

Tom. 5, part. 5, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 6, part. 6, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 7, part. 7, anno 1°

 

Rien pour Sarlat

 

Tom. 8, part. 8, anno 1°, fol. 369

 

Indultum simile, &c. (ut confessor &c.) pro nobili viro Raymundo Ebrardi, domino de Campanha et Maria ejus uxore, Sarl. dioc. Datum Aven., 6 idus februarii, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 371

 

Indultum simile pro nobili viro Hugone de Jaff,

 

 

Fol. 157 v°

domicello, et nobili muliere Seguina, ejus uxore, Sarlat. dioc. &c. Datum apud Pontem Sorgiae, Aven. dioc., 14 kal. junii, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 378

 

Indultum simile pro Guillelmo de Longe, priore prioratus Sti Cipriani, ord. s. Aug., Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 6 kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 384

 

Indultum pro nobili muliere India (ou Judia) de Mota, uxore nobili viri Gilberti de Pelagrua, domini loci de Ayleto, militis, Sarl. dioc., ut confessor quem elegerit, plenariam ei peccatorum suorum absolutionem semel tantum in articulo mortis concedere valeat. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal. septembris, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 390

 

Indultum simile pro Pontio Garini, priore prioratus de Taneriis, ord. s. Ben., Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 non. septembris, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 395

 

Indultum pro nobili viro Gastone de Sinhaco, domicello, Sarlat. dioc., et nobili muliere Pros, ejus uxore, ut confessor quem quilibet ipsorum elegerit, &c. Datum Aven., 8 idus novembris, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 400

 

Indultum pro nobili viro Amalvino de Bironio, domicello, Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 2 nonas junii, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 404

 

Indultum pro nobili viro Iterio Larocha, domicello, et nobili muliere Bertranda, ejus uxore, Sarl. dioc., ut confessor quem &c. Datum Aven., 14 kal. decembris, anno 1°.

 

 

Fol. 158 r°

Tom. 8, fol. 410

 

Indultum pro Geraldo Comitis, rectore ecclesiae de Razaco, Sarl. dioc., ut confessor, &c. Datum Aven., X kal. maii, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 450

 

Mandatum officiali Sarlaten. quatenus Pontio Garini, priore prioratus de Remolinis, ord. s. Ben., Regen. dioc., prioratum de Taneriis, dicti ord., Sarl. dioc., ab ecclesia Sarlaten. ipsius ord. dependentem, per monachos ejusdem solitum gubernari. Qui quidem prioratus sine cura est, et dignitas seu personatus non existit, auctoritate pontificis conferre et assignare procuret. Datum Aven., 17 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 529

 

Collatio prioratus Beatae Mariae Sarlaten., ord. s. Bened., qui curatus existit, et dignitas vel personatus non existit, ab ecclesia Sarlat. dicti ord. dependentis, et per ipsius ecclesiae monachos soliti gubernari, per liberam resignationem de ipso, per Guillelmum de Lobescost, in manibus Petri Sti Eustachii diaconi cardinalis, tunc decani ecclesiae Bajocen., ex causa permutationis apud sedem apostolicam, in prioratum de Montinhaco, Petrag. dioc., sponte factam, et per eundem cardinalem, de speciali mandato pontificis, apud sedem, eandem admissam, vacantis, pro Joanne Boscot. Datum Aven., nonis novembris, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 578

 

Mandatum officiali Sarlat., quatenus beneficium ecclesiasticum, etiam si prioratus, administratio, seu officium existat, consuetum per monachos ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., gubernari, 80 libr. Tur. valorem, &c., pro Gerardo de Buco, in presbiteratus ordine constituto, eidem postmodum conferendum et assignandum. Qui quidem Gerardus post assecutionem pacificam hujusmodi beneficii, prioratum Sti Nazarii, supradicti

 

 

Fol. 158 v°

ord., Sarl. dioc., quem obtinet, dimittere tenetur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 17 kal. augusti, anno 1°.

 

Tom. 8, fol. 632

 

Facultas Joanni episcopo Sarlaten., apostolicae sedis nuntio concessa officium tabellionatus sex clericis, etiam si tres eorum conjugati, vel in sacris ordinibus constituti existant, auctoritate concedendi. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus septembris, anno 1°.

 

Tom. 9, part. 9, anno 1°, fol. 37

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, cum cura 60, et sine cura 40 libr. Tur., &c., ad episcopi Sarlat. collationem &c. pro Joanne Andres, clerico Petrag. dioc., bacallario in decretis. Datum Aven., 6 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 9, fol. 200

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici ... 60 vel 50 libr. &c. ad episcopi et capituli ecclesiae Sarl. &c., pro Guillelmo Petit, clerico Caturc. dioc., bacallario in decretis. Datum Aven., 5 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 9, fol. 360

 

Mandatum abbati monasterii de Terrassono, Sarl. dioc., quatenus beneficium ecclesiasticum, cum cura 60, et sine cura 40 libr. Turon., &c., ad collationem episcopi Sarlat., &c. reservet pro Helia de Rogafossa, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 7 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 10, part. 10, anno 1°, fol. 468

 

Mandatum patriarchis, archiepiscopis, episcopis, electis, abbatibus, et aliis personis ecclesiasticis, quatenus ipsummet episcopum Sarlaten. honeste pertractent, et eidem, in decem florenis singulis diebus, pro expensis providere curent. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus septembris, anno 1°.

 

 

Fol. 159 r°

Tom. 10, fol. 478

 

Patriarchis, archiepiscopis, et aliis ecclesiarum praelatis, ac ducibus &c. Mandatur ut Joannem episcopum Sarlat., apostolicae sedis nuncium, ad Vasconiae et nonnullas alias partes, pro certis arduis negotiis, per pontificem ei commissis principaliter destinatum, benigne commendatum habeant, et ei de securo conductu provideant. Datum Aven., XV kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 10, fol. 478 v°

 

Patriarchis, archiepiscopis, episcopis, aliisque ecclesiarum praelatis mandatur ut Joanni episcopo Sarl., apostolicae sedis nuncio, singulis diebus in 8 flor. auri de camera, pro expensis suis provideant. Datum Aven., 15 kal. februarii, anno 1°.

 

Tom. 10, fol. 549

 

Reservatio prioratus conventualis Sti Cypriani, ord. s. Aug., Sarl. dioc., qui dignitas existit, et cui cura imminet animarum, etiam si ad eum consueverit quis per electionem assumi, qui vacare speratur, ex eo quod Joannes, electus Vasaten., ad ecclesiam Vasat., tunc pastore Carentem, per pontificem fuit promotus, pro Guillelmo S. R. E. presbytero cardinali. Datum Aven., idibus octobris, anno 1°.

 

Tom. 11, part. 1, anno 2°, fol. 369

 

Mandatum episcopo Sarlat. quatenus archipresbyteratum de Douglomo (p.e. de Aglanio), Sarl. dioc., qui dignitas vel personatus non existit, etiam si cura immineat animarum, personae idoneae, quam ad hoc duxerit eligendam, etiam si persona ipsa unum beneficium ecclesiasticum obtineat, provideat, conferat et assignet. Datum Aven., V non. decembris, anno 2°.

 

 

Fol. 159 v°

Tom. 11, fol. 538

 

Indultum pro Stephano Fabri et Joanna ejus uxore, civibus Sarlat., ut confessor &c. Datum Aven., 8 kal. aprilis, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 538

 

Indultum pro Raymundo Maiha et Alexia ejus uxore, civibus Sarlat., ut confessor &c. Datum Aven., IV kal. aprilis, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 538

 

Indultum pro nobili viro Raymundo de Platamente, et Beatrice ejus uxore, civibus Sarlat., ut confessor &c. Datum Aven., 8 kal. aprilis, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 540

 

Indultum pro nobili viro Raymundo de Cromaritz, domicello Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 7 idus aprilis, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 543

 

Indultum pro Bernardo de Fortia, monacho ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., ut confessor &c. Datum Aven., 7 idus aprilis, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 556

 

Indultum pro nobili viro Arnaldo de Marmonh, milite, Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., III non. octobris, anno 2°.

 

Tom. 11, fol. 559

 

Indultum pro Joanne, episcopo Sarlaten., ut confessor suus, quem duxerit &c. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. octobris, anno 2°.

 

Tom. 12, part. 2, anno 2°, fol. 288

 

Facultas Joanni episcopo Sarlat., apostolicae sedis legato tradita ad regnum Siciliae, tam citra, quam ultra farum ei commissa, tractandi pacem inter quascumque personas praedictarum et etiam aliarum partium. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. octobris, anno 2°.

 

 

Fol. 160 r°

Na. On trouve sous la rubrique Sicilia, plusieurs bulles concernant le même Jean, évêque de Sarlat, légat du saint siège, entr'autres aux fol. 289, 291, 292, 389, &c.

 

Tom. 12, fol. 291

 

Potestas eidem apostolicae sedis nuncio tradita tractandi bonam concordiam inter nobilem virum ducem Andriae et nobiles de Sto Severino, ac adjutores, fautores, auxiliatores, consiliatores, familiares, subditos et vassallos eorum, ac adhaerentes eidem, necnon concordiam hujusmodi auctoritate apostolica inviolabiliter observari faciendi. Datum Aven., 4 idus novembris, anno 2°.

 

Tom. 12, fol. 601

 

Mandatum episcopo Caturc., et abbati monasterii Sti Cipriani de Mirano, Tortellan. dioc., quatenus in ecclesia Sarlat., ord. s. Ben., faciant in monachum recipi et fratrem Jacobum de Fagis, monachum expresse professum monasterii s. Augustini, Lemov., ord. s. Ben., cupientem in dicta ecclesia, una cum priore et aliis monachis ibi degentibus virtutum domino famulari. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 14 kal. septembris, anno 2°.

 

Tom. 12, fol. 617

 

Facultas tradita Joanni episcopo Sarlaten., apostolicae sedis nuncio ut, durante negotiorum prosecutione in Sicilia et Apulia, officium tabellionatus concedere valeat 20 clericis, etiam si ipsorum X conjugato, vel in sacerdotio, aut aliis sacris ordinibus constituti existant. Datum Aven., kal. octobris, anno 2°.

 

Tom. 13, part. 3, anno 2°, fol. 137

 

Mandatum executoribus quatenus prioratum de la Mantia, ord. s. Ben., Sarl. dioc., a monasterio monialium B. M. Xanctonen. dicti ord. dependentem, et per moniales ejusdem monasterii gubernari solitum, ac vacantem per obitum Petronillae de Borda, conferre et assignare procurent

 

 

Fol. 160 v°

Margaritae de Malamorte, moniali ejusdem monasterii, ordinem ipsum expresse professae. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., non. septembris, anno 2°.

 

Tom. 13, fol. 196

 

Mandatum executoribus quatenus Ademarum de Lossa, canonicum monasterii Sti Amantii, ord. s. Aug., Sarl. dioc., absolvant ab excommunicationis sententia, quam incurrerat ex eo quod habitu sui ordinis derelicto, absque superioris licentia, monasterium ipsum exierat, illumque de praefato ordine sti Augustini, ad religionem voluntarium receptorem, apostolica authoritate transferant. Datum Aven., 3 idus januarii, anno 2°.

 

Tom. 13, fol. 376

 

Mandatum episcopo Sarlat., vel ejus in spiritualibus vicario, quatenus diligenter se informet de matrimonio jam contracto, et carnali copula consummato inter nobilem virum Bertrucatum de Labreto, militem, Aquen. dioc., et nobilem mulierem Marquesam de Poiolibus, Sarl. dioc., necnon utrum idem Bertruccatus, antequam hujusmodi, matrimonium contraheret, quamdam mulierem ipsi Marquesae infra quartum consanguinitatis gradum attinentem carnaliter cognoverit; et si vocatis vocandis ea noverit esse vera, apostolica authoritate declaret hujusmodi matrimonium non tenere, ipsosque Bertrucatum et Marquesam ab invicem separet, quodque in praemissis peregerit, per censuram ecclesiasticam faciat firmiter observari. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 idus septembris, anno 2°.

 

Tom. 13, fol. 431

 

Mandatum officiali Sarlaten. quatenus Bernardo de Brucia

 

 

Fol. 161 r°

perpetuo capellano in ecclesia de Relhas, Sarl. dioc., concedat quod collatio sibi facta per ordinarium de perpetua vicaria parrochialis ecclesiae prioratus nuncupatae de Pompornio, dictae dioc., valeat; nonobstante quod de tempore hujusmodi collationis, fuisset dicta perpetua vicaria sedis apostolicae dispositioni reservata; qui tamen Bernardus perpetuam capellaniam quam in praefata ecclesia de Ralhas obtineat, dimittere tenebitur. Datum Aven., 8 kal. maii, anno 2°.

 

Plusieurs bulles adressées à Jean, évêque de Sarlat, comme nonce apostolique. Fol. 443, 449, 457, 471, 478, 479.

 

Fol. 13, fol. 483

 

Indulgentia centum dierum ad 20 annos valitura manus adjutrices porrigentibus ad reparationem capellae B. M. V. in castro de Bellovidere, Sarl. dioc., consistentis, quae maxima reparatione indigebat. Datum Aven., 5 kal. novembris, anno 2°.

 

Tom. 13, fol. 556

 

Mandatum executoribus quatenus in ecclesia Sarlat., ord. s. Ben., recipi faciant in monachum et in fratrem Ademarum, natum Stephani Damazalier, scolarem Sarlaten., cupientem in eadem ecclesia sub regulari habitu virtutum Domino famulari. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 5 kal. septembris, anno 2°.

 

Tom. 13, fol. 556

 

Mandatum executoribus quatenus Giraudon Lastreigas, suppriorem monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., de dicto monasterio ad ecclesiam Sarlat., dicti ordinis transferant; qui tamen officium supprioratus dicti monasterii dimittere tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 13 kal. septembris, anno 2°.

 

 

Fol. 161 v°

Tom. 14, part. 4, anno 2°, fol. 500

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 60 vel 40 libr. &c. ad episcopi et capituli Sarl. &c. pro Joanne Burgundi, clerico Agen. dioc. Datum Aven., 7 idus januarii, anno 2°.

 

Tom. 15, part. 5, fol. 34

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro Geraldo de Domino, laico, Sarl. dioc. Datum Aven., nonis aprilis, anno 2°.

 

Tome 15, part 5

 

Bulles à l'évêque de Sarlat, comme nonce en Sicile, fol. 87, 88, &c.

 

Tom. 15, fol. 166

 

Facultas testandi pro Joanne episcopo Sarl., de bonis mobilibus, etiam ecclesiasticis per eum undecumque licite acquisitis. Datum apud Villamnovam, 3 non. octobris, anno 2°.

 

Tom. 16, part. 1, anno 3°, fol. 301

 

Indultum pro Geraldo de Planemonte, presbytero, Sarl. dioc., qui 50um aetatis suae annum et ultra penegit, ut confessor, &c. qui quidem per unum annum singulis sextis feriis jejunare tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 kal. octobris, anno 3°.

 

Tom. 17, part. 2, anno 3°, fol. 324

 

Mandatum abbati monasterii Sti Amantii Sarlat., quatenus gratiam expectativam beneficii ecclesiastici cum cura 40, vel sine cura 30 libr. Turon. valorem annuum non excedentis, et ad episcopi Sarlat. dispositionem pertinentis; dummodo canonicatus et praebenda ecclesiae cathedralis non existat, faciat Aymerico Vigerii, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., nonis novembris, anno 3°.

 

Tom. 17, fol. 400

 

Mandatum officiali Carcassonen., quatenus prioratum Sti Albini de Rasato, ord. s. Ben., Sarl. dioc., qui

 

 

Fol. 162 r°

F.B. Feuillet mal classé. Devrait être à la suite du feuillet 170 concernant les extraits du pontificat de Clément VII.

 

sedis apostolicae reverentia propensius habeat commendatos, in ampliandis et conservandis juribus suis. Datum Aven., 10 kal. novembris, anno 7°.

 

Tom. 35, fol. 482

 

Reservatio prioratus secularis ruralis et non collegiatae ecclesiae de Montelavino (ou Montesavino), Sarl. dioc., quem Raymundus Servientis prior dicti prioratus obtinebat, qui ad vota laicalia aspirans, matrimonium cum quadam muliere contrahere intendebat, cum sic vacaverit, qui sine cura est; pro Raymundo David, acolito, Sarl. dioc. Datum Aven., 14 kal. maii, anno 7°.

 

Tom. 36, part. 2, anno VII°, fol. 385

 

Mandatum officiali Sarl. quatenus donationi suae authoritate apostolica reservet beneficium ecclesiasticum cum cura, vel sine cura, etiam si prioratus, administratio, vel officium existat, cujus fructus in partibus antiquae taxationis decimae, ad medietatem reductae, 6°; si autem in aliis partibus fuerit, 80 libr. Turon. valorem annuum non excedant, ad collationem abbatis et conventus monasterii Sti Amantii, Sarl. dioc., ord. s. Aug., communiter vel divisim pertinen., si quod vacat ad praesens, vel cum vacaverit; Petro Vigerii canonico dicti monasterii conferendum. Datum Aven., 2 idus octobris, anno 7°.

 

Tom. 37, part. 3, anno VII°, fol. 18

 

Provisio abbatiae monasterii de Sto Amando, ord. s. Aug., Sarl. dioc., per obitum quondam Geraldi, dicti monasterii abbatis, nuper extra curiam Romanam defuncti, vacan., pro Petro abbate ipsius monasterii, demum priore prioratus de Borno, dicti ord., Petragor. dioc., in sacerdotio constituto. Cum insertione solitorum mandatorum, pro reverentia et obedientia ipsi debitis. Datum Aven., 3 kal. junii.

 

 

Fol. 162 v°

Tom. 37, fol. 325

 

Reservatio canonicatus et prebendae, ac sacristiae de Capdroto, Sarl. dioc., certo modo in proximo vacaturorum, etiam si dicta sacristia dignitas existat, et curam habeat animarum; pro magistro Petro de Mossaco, canonico ecclesiae de Feritate Ymbaude (en marge: La Ferté-Imbaud), Bituricen. dioc., litterarum apostolicarum scriptore. Datum Aven., idibus julii, anno 7°.

 

Tom. 47 (F.B. lire 37), fol. 447

 

Collatio canonicatus et prebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per obitum quondam Ademarii de Volveno, aut alias certo modo vacan., pro Petro Laboria, dictae ecclesiae canonico. Datum Aven. 16 kal. februarii, anno 7°.

 

Tom. 38, part. 4, anno VII°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 39, part. 1, anno VIII°, fol. 550

 

Indultum pro Guillelma Pellena, muliere Sarl. dioc., ut suus confessor, quem duxerit eligendum possit ei semel tantum in mortis articulo, plenam omnium peccatorum suorum absolutionem concedere. Datum Aven., idibus septembris, anno 8°

 

Tom. 40

 

Rien pour Sarlat.

 

 

Fol. 163 r°

Extrait de la table des registres du pape Benoit XIII concernant le diocèse de Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 1, part. 1, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 2, part. 2, anno 1°, fol. 119

 

Promissio 400 florenorum auri de camera, pro communi servitio et 5 servitiorum consuetorum ab abbate monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., camerae et collegio solvendorum. Die 16 decembris, anno 1°.

 

Tom. 2, fol. 136

 

Promissio 500 flor. auri, pro communi servitio et 5 servitiorum consuetorum, a Stephano, abbate electo monasterii Cadunii, ord. cisterc., Sarl. dioc., camerae collegio solvendorum. Die 2a martii, anno 1°.

 

Tom. 2, fol. 179

 

Promissio 500 flor. auri de camera pro communi servitio et 5 servitiorum consuetorum, a Gerardo, abbate monasterii de Cadunio, ord. cisterc., Sarl. dioc., camerae et collegio solvendorum. Die 27 maii, anno 1°.

 

Tom. 3, part. 3, anno 1°, fol. 154

 

Conservatoria ad quinquennium pro Guillelmo de Lobestor, priore et capitulo ecclesiae Sarl., ord. s. Ben. Datum Aven., 17 kal. maii, anno 1°.

 

Tom. 3, fol. 555

 

Mandatum pro receptione Geraldi de Villanova, clerici Sarlat. dioc., in monachum et fratrem ecclesiae Sarl., ord. s. Benedicti. Datum Aven., 6 kal. novembris, anno 1°.

 

 

Fol. 163 v°

Tom. 4, part. 4, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 5, part. 5, anno 1°, fol. 180

 

Mandatum officiali Caturc., quatenus Bernardo Cavalerii, perpetuo capellano in ecclesia Sarl., si ipsum Bernardum ad hoc, post diligentem examinationem idoneum esse repererit, conferat authoritate apostolica parrochialem ecclesiam de Castronovo, Sarl. dioc., cujus fructus, redditus et proventus ipsius oneribus supportatis 25 francorum auri valorem annuum non excedunt, vacantem, per liberam resignationem Bernardi de Lugato, nuper ipsius ecclesiae rectoris, extra Romanam curiam, in manibus Raymundi, abbatis monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., dictae dioc. sponte factam. Datum Aven., 9 kal. martii, anno 1°.

 

Tom. 6, part. 6, anno 1°, fol. 285

 

Mandatum pro collatione facienda Arnaldo de Pliochatis, canonico ecclesiae B. Mariae de Capdroto, Sarl. dioc., de parrochiali ecclesia Beatae Mariae de Sioraco Villafranchae, Sarl. dioc, 30 libr. Tur. valorem annuum non excedente, et vacante per Fulconis de Talaraco obitum; dummodo idem Arnaldus parrochialem ecclesiam de Alas, supradictae dioc., quam obtinet, omnio dimittat. Datum Aven., 2 kal. junii, anno 1°.

 

Tom. 7, part. 7, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 8

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 9

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 10

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 11, part. 11, anno 1°, fol. 365

 

Mandatum cancellario ecclesiae Tholosan., quatenus gratiam expectativam beneficii ecclesiastici, 40 vel 30 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarl. dispositionem attinentis, faciat Petro de Podioalto, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 10 kal. novembris, anno 1°.

 

 

Fol. 164 r°

Tom. 11, fol. 339

 

Reservatio facta Benedicto Calveti, perpetuo capellano in ecclesia Ruthenen. de archipresbiteratu ecclesiae Sti Andreae Sarl. dioc., 25 flor. auri, valorem annuum non excedente, vacatura per Guillelmi, electi Vasaten. consecrationem. Datum Aven., 8 idus februarii, anno 1°.

 

Tom. 12

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 13, part. 13, anno 1°, fol. 535

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 40, vel sine cura 30 libr. Tur., &c., et ad episcopi et capituli ecclesiae Sarlaten. dispositionem &c., pro Raymundo de Cumbamaura, clerico Sarl. dioc. Datum Aven., 10 kal. novembris, anno 1°.

 

Tom. 14

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 15

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 16

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 17

 

Rien pour Sarlat.

 

 

Fol. 165 r°

1378-1394

Extrait de la table des registres du pape Clément VII pour Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 1, part. 1, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 2, part. 2, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 3, part. 3, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 4, part. 4, anno 1°, fol. 218

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici sine cura, 30 libr. &c., ad episcopi et capituli Sarlat. &c., pro Helia de Liguraco, clerico Sarlat. dioc. Datum Fundis, 6 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 373

 

Mandatum officiali cameracen., quatenus gratiam expectativam beneficii ecclesiastici, cum cura 40 vel sine cura 30 libr. &c. ad episcopi, decani et capituli Sarl. &c., faciat Bernardo de Lugato, rectori parrochialium Stae Victoriae et Sta Flemani canonica unitarum, Caturc. dioc. Datum Fundis, 8 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 4, fol. 470

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura 40 vel sine cura 30 libr. Turon. &c., ad episcopi et praepositi ... ecclesiae Sarlat. &c., pro Guillelmo Ruffi, clerico Ruthen. dioc. Datum Fundis, 9 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 5, part. 5, anno 1°, fol. 252

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici, 40 vel 30 libr., ad episcopi et capituli Sarl. &c., pro Joanne Mercerii, clerico Petrag. dioc. Datum Fundis, 12 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 5, part. 6, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 7, part. 7, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

 

Fol. 165 v°

Tom. 8, part. 8, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 9, part. 9, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 10, part. 10, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 11, part. 11, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 12, part. 12, anno 1°, fol. 383

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura, vel sine cura, etiam si prioratus, dignitas &c. existat, per monachos ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., soliti gubernari; cujus fructus 60; si vero in aliis partibus fuerit, 80 libr. Turon., &c. ad episcopi et capituli Sarl. &c. et dispositionem attinentis; pro Stephano Rousselli, priore prioratus de Ayressa, ord. praedicti, Agen. dioc., &c. Datun Fundis, 6 kal. decembris, anno 1°.

 

Tom. 13, part. 13, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 14, part. 14, anno 1°

 

Rien pour Sarlat.

 

Il y a une lacune, qui comprend les tomes 15, 16, 17, 18, 19 et 20. Vérifier si elle existe dans les originaux.

 

Tom. 21, fol. 64, anno 3°

 

Collatio prioratus ecclesiae Sarlaten., ord. s. Ben., per liberam resignationem Arnaldi Requi, ex causa permutationis in praeposituram de Themolaco, dicti ord., Petrag. dioc., in manibus Amelii episcopi Conseranen., apud sedem apostolicam sponte factam, vacan.; pro Archambaudo Louert, priore ecclesiae major post pontificalem in eadem ecclesia existat. Qui dictus Archambaudus de monasterio Sti Eparchii, dicti ord., Engol. dioc, cujus monacus expresse professus existit, ad praefatam ecclesiam Sarl. se transferre tenebitur. Datum Aven., 19 kal. februarii, anno 3°.

 

 

Fol. 166 r°

Tom. 22, part. 2, anno 3°, fol. 150

 

Conservatoria ad triennium pro abbate et conventu monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., contra detentores bonorum ad abbatem, conventum et monasterium praedictum spectantium. Directa Lemov. et Caturc. episcopis, ac abbati monasterii Sti Saturnini Tholosan. Datum Aven., 2 non. septembris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 150

 

Conservatoria ad quinquennium pro priore et conventu prioratus Sti Cipriani, ord. s. Augustini, Sarl. dioc., contra detentores bonorum, ad priorem et conventum ac prioratum praedictos spectantium, directa Lemovic. et Caturcen. episcopis, ac abbati monasterii Sti Saturnini Tholosan. Datum aven., 3 idus septembris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 280

 

Indulgentia centum dierum universis Christi fidelibus vere poenitentibus et confessis, qui manus adjutrices porrexerint et pias eleemosinas erogaverint ad constructionem et aedificationem hospitalis pro pauperibus ibidem recolligendis, quod Raymundus Vinheroci, canonicus monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., construere et aedificare inceperat ac quamdam capellam ad honorem Beatae Mariae Virginis in eadem hospitali. Datum Aven., 17 kal. octobris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 299

 

Mandatum Lemov. et Caturc. episcopis, ac abbati monasterii Psalmodien., Nemausen. dioc., quatenus quoscumque injuriatores, spoliatores, raptores, depraedatores et detentores personarum et bonorum prioratus et conventus Sti Cipriani, ord. s. Aug., Sarl. dioc., praetextu guerrarum

 

 

Fol. 166 v°

in illis partibus bellicis, actibus violenter molestatores authoritate apostolica excommunicatos publice nuntient, moneant, citent et deinde absolvant. prout ipsis videbitur expedire. Datum Aven., 13 kal. octobris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 315

 

Mandatum Sti Amandi et de Terrassonio monasteriorum abbatibus, ac archipresbytero de Capdroco, Sarl. dioc., quatenus Bernardum de Felenone (F.B. lire Fenelone?), monacum monasterii Sti Sicardi, Engol., ord. s. Ben., authoritate apostolica transferant ad ecclesiam Sarl., dicti ord., et inibi recipi faciant tractari, sibique de omnibus ipsius ecclesiae proventibus, sicut uni ex aliis monachis integre provideri. Datum Aven., 8 kal. novembris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 590

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici &c. (du revenu de 80 l. dépendant de l'abbaye de St Amand, dioc. de Sarlat) pro Joanne de Scala, canonico prioratus conventualis de Peyraco, dicti ord., Petrag. dioc., qui se transferre tenebitur. Datum Aven., idibus novembris, anno 3°.

 

Tom. 22, fol. 684

 

Conservatoria ad triennium pro Joanne episcopo Sarlaten. quoad bona quaecumque temporalia et spiritualia ad mensam suam episcopalem spectantia, directa Caturc. et Lemov. episcopis, ac abbati monasterii Sti Saturnini Tholosan. Datum Aven., 2 kal. septembris, anno 3°.

 

Tom. 23, part. 3, anno 3°, fol. 182

 

Collatio canonicatus sub expectatione praebendae, in ecclesia Beatae Mariae de Capdroc, Sarl. dioc., pro Arnaldo Fajeti, dictae ecclesiae canonico. Datum Aven., 3 kal. maii, anno 3°.

 

 

Fol. 167 r°

Tom. 23, fol. 328

 

Mandatum episcopo Agennen. quatenus archipresbyteratum ruralem Albussien. et parrochialem ecclesiam de Audrico, ad invicem canonice unitos, Petrag. et Sarl. dioecesum, quos quondam Petrus de Bonomonte dum viveret, obtinebat; quorum fructus 60 libr. Turon. valorem annuum non excedant, per obitum ipsius Petri, extra Romanam curiam defuncti, vacantem; Arnaldo Barilerii, clerio Condomien. dioc., authoritate apostolica conferre et assignare procuret, consideratione Galhardi, tit. Stae Luciae in Silice diaconi cardinalis. Datum Aven., 8 kal. junii, anno 3°.

 

Tom. 23, fol. 373

 

Resignatio parrochialis ecclesiae de Ayguiranda, Petrag. dioc., favore Raymundi de Martepnhaco, ex causa tamen permutationis cum Guillelmo de Martepnhaco ad ruralem ecclesiam Sti Laurentii prope Stum Amandum, Sarl. dioc. Datum Aven., 16 kal. julii, anno 3°.

 

Tom. 23, fol. 374

 

Resignatio praefatae ruralis ecclesiae Sti Laurentii prope Stum Amandum, Sarl. dioc., justa praefatam permutationem pro antedicto Guillelmo de Martepnhaco, canonicatum et praebendam ecclesiae Sti Frontonis Petrag. obtinen. Datum Aven., 16 kal. julii, anno 3°.

 

Tom. 23, fol. 390

 

Resignatio parrochialis ecclesiae de Las (en marge: Alas ou Ales), Sarl. dioc., favore Petri Grandis, ex causa permutationis cum Petro Maurelli, ad ruralem ecclesiam de Loriaciis, Forojulien. dioc. Datum Aven., 10 kal. decembris, anno 3°.

 

Tom. 23, fol. 391

 

Resignatio praefatae parrochialis ecclesiae de Loriaciis, Forojul. dioc., juxta praedictam permutationem, pro Petro Maurelli, rectore

 

 

Fol. 167 v°

dictae ecclesiae. Datum Aven., ut supra (10 kal. decembris, anno 3°).

 

Tom. 23, fol. 465

 

Resignatio parrochialis de Mota Sti Joannis, Eduen. dioc., et archipresbyteratus de Sinemuro Briennen., canonice unitorum seu quorum alter ab altero dependet, favore Bernardi de Molendino, ex causa permutationis cum Joanne Ubaldi, ad ruralem ecclesiam Sti Martini de Montecanino, Sarl. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., kal. martii, anno 3°.

 

Tom. 23, fol. 696

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura, vel sine cura, cujus fructus, si cum cura 60; si vero sine cura fuerit, 40 libr. Turon. valorem annuum non excedant, spectan. ad collationem seu dispositionem episcopi Sarlat., si quod vacat ad praesens, vel cum vacaverit, pro Guillelmo Cases, presbytero Elnen. Datum Aven., 14 kal. junii, anno 3°.

 

Tom. 24, part. 1, anno IV°, fol. 31

 

Provisio abbatiae monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., per obitum Raymundi, abbatis extra Romanam curiam defuncti, vacan., pro alio etiam Raymundo, dicti monasterii praedictorum, in presbyteratus ordine constituto, quem monachi dicti conventus, reservationis et decreti per sedem apostolicam fact. ignari, in abbatem concorditer elegerant etiam de facto, et deinde negotium dictae electionis in consistorio proponi fecerant, quae a domino Clemente 7° ratificatur et approbatur, hortatoria episcopo Sarlat., ut dictum abbatem et monasterium sibi commissum habeat commendatos. Datum Aven., 12 kal. decembris, anno 4°.

 

Tom. 24, fol. 83

 

Resignatio perpetuae vicariae ecclesiae parrochialis Beatae Mariae Sarlaten., favore Joannis la Vilota, ex causa tamen permutationis

 

 

Fol. 168 r°

cum Guillelmo Petiti, ad parrochialem ecclesiam de Castro Guiesto, Tolosan. dioc., cum sibi annexis. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 4°.

 

Tom. 24, fol. 113

 

Reservatio parrochialis ecclesiae de Nadalhaco, Sarl. dioc., per canonicus monasterii Sti Amandi, ord. s. Aug., dictae dioc., solitae gubernari, quam Raymundus abbas dicti monasterii tunc temporis obtinebat, et per assecutionem dictae abbatiae in brevi vacaturae, pro Guillelmo tituli Sti Vitalis presbytero cardinali. Datum Aven., kal. decembris, anno 4°.

 

Tom. 25, part. 2, anno IV°, fol. 187

 

Mandatum episcopo Petragoricen., ut dispenset super tertio et quarto consanguinatis gradibus in matrimonio ignoranter jam contracto inter nobilem virum Amanevum de Mouschidano, militem, et nobilem mulierem Brunissendim, domicellam, natam nobilis viri Bernardi de Pelagone (en marge: Pelagrue), etiam militis, suae et Sarl. dioc., eosque absolvat. Datum Aven., 8 idus februarii, anno 4°.

 

Tom. 25, fol. 404

 

Indulgentia 100 dierum universis Christi fidelibus, qui devote visitaverint annuatim singulis Domini nostri J.C., ac beatae Mariae Virginis festivitabus, capellam Beati Martini in parrochiali ecclesia Montis Domae, Sarl. dioc. Datum Aven., 5 idus julii, anno 4°.

 

Tom. 26, part. 3, fol. 243

 

Constitutio et deputatio facta de persona nobilis viri Aymerici de Langlada de Diodeco, domicelli Sarl. dioc., in officio custodiae parrochialis castri de Corneto, ad ecclesiam Romanam immediate pertinen., Tuscan. dioc., cum salario, gagiis et stipendiis consuetis quoad vixerit, et in devotione ad fidelitate

 

 

Fol. 168 v°

dictae ecclesiae permanserit. Datum Aven., 4 idus maii, anno 4°.

 

Tom. 26, fol. 455

 

Gratia expectativa beneficii ecclesiastici cum cura, vel sine cura 30 libr. &c., ad collationem prioris et capituli secul. ecclesiae Sti Aviti Senioris &c., pro Helia de Clotis, dictae ecclesiae canonico, parrochialem ecclesiam Stae Sabinae, dictae dioc., obtinente, qui post assecutionem pacificam hujusmodi beneficii, dictam parrochialem ecclesiam dimittere tenebitur. Datum Aven., 15 kal. novembris, anno 4°.

 

Tom. 27, part. 4, fol. 209

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., per liberam resignationem Raymundi Servientis, apud sedem apostolicam sponte et admissam vacan., pro Helia de Clotis, dictae ecclesiae canonico. Datum Aven., 2 idus maii, anno 4°.

 

Tom. 28, part. 1, anno V°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 29, part. 2, anno V°, fol. 138

 

Provisio abbatiae monasterii de Cadunio, cisterc. ord., Sarl. dioc., per obitum quondam Heliae, dicti monasterii abbatis, extra Romanam curiam defuncti, vacan., pro Stephano, abbate dicti monasterii, monacho monasterii Belleperticae, ejusdem ord., Montis Alban. dioc., quem monachi et conventus dicti monasterii in eorum abbatem de facto concorditer elegerant, reservationis et decreti ignari, et deinde hujusmodi electionem in consistorio proponi fecerant, quae nunc a domino Clemente confirmatur; cum insertione solitorum mandatorum. Datum Aven., non. novembris, anno 5°.

 

 

Fol. 169 r°

Tom. 29, fol. 161

 

Mandatum Thomae archiepiscopo Neapolitan., apostolicae sedis nuntio, quatenus auctoritate apostolica recipiat et admittat cessionem Guillelmi, abbatis monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., de regimine dicti monasterii, et Heliam, abbatem monasterii Storum Sergii et Bachi, dicti ord., prope Andegav., eidem monasterio in abbatem praeficiat, et ab eo, antequam possessionem administrationis bonorum ejusdem monasterii recipiat, juramentum solitum, nomine ecclesiae Romanae, recipiat, juxta formam quam sub bulla ei mittitur, inclusam. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., 6 idus octobris, anno 5°.

 

Tom. 29, fol. 540

 

Facultas Joanni episcopo Sarlat. reservandi hac vice authoritate apostolica donationi suae pro quatuor personis idoneis tam saecularibus quam religiosis, quas ad hoc duxerit eligendas, quatuor beneficia ecclesiastica tam saecularia quam regularia, cum cura, vel sine cura, ad collationem episcopi Sarl., pro tempore existen. pertinentia, si quae vacant. ad praesens, vel cum vacaverint. Quae dictae personae per se, vel procuratores suos, infra unius mensis spatium duxerit acceptandum, cum omnibus juribus et pertinentiis suis conferenda. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., non. septembris, anno 5°.

 

Tom. 29, fol. 643

 

Mandatum Caturcen. et Petrag. episcopis, quatenus in ecclesia Sarlat., ord. s. Ben., auctoritate apostolica recipi faciant in monachum et in fratem Aymericum de Estris, clericum, Sarl. dioc. cupientem in dicta ecclesia sub regulari habitu virtutum Domino famulari; dummodo ex hoc dicta ecclesia nimium non gravetur, si aliquis de numero dictorum monachorum de est ad praesens, vel cum aliqua de esse contigerit. Datum Aven., 12 kal. martii, anno 5°.

 

 

Fol. 169 v°

Tom. 30, part. 3, anno V°, fol. 271

 

Facultas Joanni episcopo Sarlaten., ut ecclesias et cimiteria suarum civitatis et dioc., per effusionem sanguinis vel seminis, aut excommunicatorum inhuminationem violata, per aliquem sacerdotem idoneum, quoties opportunum fuerit, usque ad triennium reconciliare valeat. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., nonis septembris, anno 5°.

 

Tom. 30, fol. 403

 

Licentia concessa Joanni episcopo Sarlat., ut de certis terris incultis, ad mensam suam episcopalem pertinen., ordinare et de novo infeudare, seu in emphiteosim, vel sub annuo censu in perpetuum dare, et pensiones seu census ratione illarum eidem mensae debitos moderate disponere. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., nonis septembris, anno 5°.

 

Tom. 30, fol. 403

 

Mandatum et commissio officiali Tutellen., ut in ecclesia Sarlat. authoritate apostolica statuat et ordinet certum numerum monachorum attento quod jura et emolumenta dictae ecclesiae Sarl., ord. s. Ben., ad eo excessive et enormiter diminuta existebant, quod monachi ex eis commode sustentari non valebant. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., nonis septembris, anno 5°.

 

Tom. 30, fol. 403

 

Ad perpetuam rei memoriam unio, incorporatio et annexio prioratus conventualis Sti Cipriani, ord. s. Aug., Sarlat. dioc., qui a nullo monasterio vel loco dependet, et cujus fructus, redditus et proventus 160 francos auri, priori dicti prioratus pro tempore existenti, modernis temporibus non valent annuatim, cum omnibus juribus et pertinentiis suis mensae episcopali Sarlaten. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., nonis septembris, anno 5°.

 

 

Fol. 170 r°

Tom. 30, fol. 481

 

Mandatum officiali Caturcen., quatenus audiat causam appellationis inter Geraldum Bertini, rectorem parrochialis ecclesiae de Grivas, Sarl. dioc., ex una, et Raymundum de Boscagiis, promotore negotium criminalium curiae archiepiscopi Burdegalen., ex altera, super quadam citatione ad comparendum, et quod justum fuerit, decernat. Datum apud Castrum Novum, Aven. dioc., 4 nonas augusti, anno 5°.

 

Tom. 31, part. 1, anno VI°, fol. 50

 

Provisio prioratum de Madayllaco et de Villaribus, sti Augustini et Cluniac. ord., Sarlat. et Lausanen. dioecesum quod bone memorie Guillelmus episcopus Tusculan., olim tit. Sti Vitalis, presbyter cardinalis, ex concessione et dispensatione sedis apostolicae, dum viveret, obtinebat, per obitum ipsius episcopi, qui apud dictam sedem diem clausit extremum, vacan., a Sti Amandi dicti ord. s. Augustini, et a Cluniac. monasterii, dictae Sarl. et Matisconen. diocesum dependen., etiam si dignitates, personatus, vel officia, aut conventuales existant, et curam habeant animarum, pro Thoma, tit. Sanctae Sabinae, presbytero cardinali, cum opportuna dispensatione. Datum Aven., 8 idus januarii, anno 6°.

 

Tom. 31, fol. 201

 

Provisio abbatiae monasterii de Cadunio, cisterc. ord., Sarl. dioc., per obitum quondam Stephani, abbatis dicti monasterii, extra curiam Romanam defuncti, vacan., pro Geraldo, dicti monasterii abbate, demum monacho ejusdem monasterii ex presse professo, quem conventus et monachi ipsius reservationis et decreta ignari, licet de facto concorditer elegerant; et deinde hujusmodi electionis negotium in

 

 

Fol. 170 v°

consistorio proponi fecerant, nunc confirmatae. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 3 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 31, fol. 397

 

Mandatum officiali Tholosan., quatenus parrochialem ecclesiam de Villafranca, Sarl. dioc., quam quondam Raymundus Caprioli, ultimus dictae ecclesiae rector dum viveret obtinebat, per obitum dicti Raymundi, extra Romanam curiam defuncti, vacan., Joanni de Gordonio, clerico Caturc. dioc., authoritate apostolica conferat et assignet. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 kal. augusti, anno 6°.

 

Tom. 32, part. 2, anno VI°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 33 manque.

 

 

Tom. 34, part. 4, anno VI°, fol. 265

 

Anno eodem (1372) die 16a mensis junii, fuit receptus in capellanum honoris sedis apostolicae frater Raymundus Vinharoli, rector ecclesiae de Salanhaco, Sarl. dioc., et fuit commissum juramentum officiali Sarlaten.

 

Tom. 35, part. 1, anno VII°, fol. 164

 

Provisio abbatiae monasterii de Terrassonio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ex eo vacan. quod olim de persona Heliae, tunc dicti monasterii abbatis de abbatia monasterii Sanctorum Sergii et Bachi prope Andegavi, praedicti ord., tunc vacan., authoritate apostolica provisum fuerat, pro Guillermo de Motis, demum monacho monasterii Majoris Monasterii prope Turonis, praedicti ord., in presbiteratus ordine constituto; cum insertione solitorum mandatorum, pro reverentia et obedientia ipsi debitis, ac hortatoria episcopo Sarlaten., ut dictos abbatem et monasterium suo regimini commissum, ordinario jure sibi subjectum pro

 

 

Fol. 171 r°

F.B. Les feuillets 171, 172 et 173 sont mal classés. Ils concernent le pontificat de Grégoire XI et devraient se trouver après le feuillet 161. Et le feuillet 162, qui concerne le pontificat de Clément VII, devrait être inséré ici.

 

dignitas, vel personatus non est, et sine cura existit, de monasterio Sti Martialis Lemov. praedicti ordinis dependentem, et per ipsius monasterii monachos gubernari consuetum, et vacaturum per dimissionem Raymundi de Rossinhaco, dum praeposituram de Grangiis, ejusdem ord., Petrag. dioc. extiterit pacifice consecutus reservet conferendum Joanni Astorgii, monacho monasterii Crassen., dicti ord., Carcasson. dioc., ipsumque Joannem de dicto monasterio Crassen., ad praefatum monasterium Sti Martialis transferat. Datum Aven., idibus januarii, anno 3°.

 

Tom. 17, fol. 510

 

Mandatum executoribus, quatenus Petrum de Plamont, monachum monasterii Sti Martini Lemov., ord. s. Ben., cupientem in ecclesia Sarlat. ejusdem ord., virtutum Domino famulari, de dicto monasterio, ad praefatam ecclesiam, in qua certus canonicorum numerus existit, transferant, et in eadem ecclesia recipi faciant in monachum et in fratrem. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 15 kal. septembris, anno 3°.

 

Tom. 17, fol. 513

 

Mandatum executoribus, quatenus in ecclesia Sarl., ord. s. Ben., recipi faciant in monachum et fratrem, Gerardum Bafardi, clericum Sarl. dioc., cupientem in eadem ecclesia, sub regulari habitu virtutum Domino famulari. Datum Aven., 13 kal. decembris, anno 3°.

 

Tom. 18, part. 3, anno 3°, fol. 123

 

Collatio prioratus de Tanerio, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ab ecclesia Sarl. dioc., dicti ord., dependentis et per ipsius ecclesiae monachos gubernari consueti, ac per Pontii Ganini resignationem, permutationis causa, in prioratum conventualem de Catusio, praefati ord., Caturc. dioc., vacantis, pro Guillelmo Layga, monacho, expresse professo monasterii Sti Michaelis de Clusa, dicti ord., Taurinen. dioc., ex quo ad praefatam ecclesiam Sarl. se transferre tenebitur. Datum Aven., 6 kal. februarii, anno 3°.

 

 

Fol. 171 v°

Tom. 19, part. 4, anno 3°, fol. 35

 

Indultum pro Joanna relicta quondam Bertrandi La Ranilhia, laici, vidua Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 18 kal. maii, anno 3°.

 

Tom. 19, fol. 49

 

Indultum pro Helia Chambaudeti, laico, et Marquesia ejus uxore, Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 6 kal. septembris, anno 3°.

 

Tom. 19, fol. 54

 

Indultum pro Bernardo de Salamonis, laico, Sarl. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 8 kal. maii, anno 4°.

 

Tom. 20, part. 1, anno 4°, fol. 533

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Chavanhaco, Sarl. dioc., vacantis per liberam resignationem Bernardi de Taichione, pro Guidone La Baylia. Datum apud Pontem Sorgiae, Aven. dioc., 5 idus septembris, anno 4°.

 

Tom. 21, part. 2, anno 4°, fol. 389

 

Mandatum officiali Sarlat., quatenus in causa appellationis Gerardi Lastriegas, monachi ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben., ex una parte, et Arnaldi Requi, prioris claustralis ipsius ecclesiae vicarii in spiritualibus episcopi Sarlaten., parte ex altera. Super eo quod ipse vicarius volens eundem Gerardum de dicta ecclesia ad prioratum de Lamengua dicti ord., Agennen. dioc., ab eadem ecclesia dependentem, mittere ut movaretur ibidem, eidem Geraldo praeciperat et mandaverat ut ad dictum prioratum accedere et inibi moraturus; dictus que Geraldus coram eodem vicario nonnullas excusationes proposuerat, quas praefatus vicarius rejecerat; propter quod ipse Gerardus ad sedem apostolicam appellaverat. Idemque vicarius post et contra appellationem hujusmodi in eundem

 

 

Fol. 172 r°

Gerardum excommunicationis sententiam promulgaverat, ipsumque mandaverat et fecerat excommunicatum publice nuntiari, ipsum Gerardum ab hujusmodi excommunicationis sententia absolvat, ipsumque mandato et praecepto praedictis nonobstantibus; in eadem ecclesia manere faciat, et sincera in Domino caritate tractari. Datum apud Pontem Sorgiae, Aven. dioc., 2 idus septembris, anno 4°.

 

Tom. 21, fol. 560

 

Mandatum executoribus, quatenus in ecclesia Sarlaten., ord. s. Ben., in qua certus monachorum numerus institutus existit, recipi faciant in monachum et in fratrem Bernardum, clericum Petrag. dioc., cupientem in eadem ecclesia sub regulari habitu virtutum Domino famulari. Datum Aven., 6 non. januarii, anno 4°.

 

Tom. 21, fol. 560 (sub eodem)

 

Mandatum Petro, episcopo Sarlaten. et aliis executoribus, quatenus in ecclesia Sarlat. &c. in qua certus &c. recipi faciant in monachum et in fratrem Petrum La Rocha, clericum Petrag. dioc., cupientem &c. ut supra. Datum Aven., 3 non. mensis januarii, anno 4°.

 

Tom. 22, part. 3, anno 4°, fol. 644

 

Mandatum executoribus, quatenus prioratum de monasteriis, ord. s. Ben., Sarl. dioc., ab ecclesia Sarlat., dicti ord., dependentem, et per monachos ipsius ecclesiae gubernari consuetum, ac vacantem per dimissionem Mathaei de Furno qui cantoriam ejusdem ecclesiae extiterat pacifice consecutus, conferre et assignare procurent Joanni de Liverollis, monacho monasterii Sti Augustini Lemov., dicti ord., ex quo ad praefatam ecclesiam se transferre tenebitur. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 kal. maii, anno 4°.

 

Tom. 23, part. 1

 

Rien pour Sarlat.

 

 

Fol. 172 v°

Tom. 24, part. 2, anno V°, fol. 122

 

Mandatum officiali Sarlaten., quatenus parrochialem ecclesiam de Calesio, Sarl. dioc., ex eo vacantem quod Bernardus de Porta, olim ipsius ecclesiae rector, ecclesiam ipsam pacifice possederat, infra annum assecutionis ipsius ecclesiae se non fecerat in presbiterum ordinari, conferat Arnaldo Darase, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., 15 kal. martii, anno 5°.

 

Tom. 24, fol. 495

 

Mandatum executoribus, quatenus in ecclesia Sarlaten., ord. s. Ben., recipi faciant in monachum et in fratrem Raymundum de Roseriis, clericum Petrag. dioc., cupientem in eadem ecclesia sub regulari habitu virtutum Domino famulari. Datum Aven., 6 kal. novembris, anno 5°.

 

Tom. 24, fol. 541

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro nobili viro Ademaro de Baynaco, domicello, et nobili muliere Philippa, Sarlat. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 8 kal. septembris, anno 5°.

 

Tom. 25, part. 3, anno V°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 26, part. 4, anno V°, fol. 103

 

Mandatum officiali Sarlat., quatenus prioratum saecularis et collegiatae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., vacantem per liberam et spontaneam resignationem Henrici de Cunhaco, conferre et assignare procuret Seguino, nato nobilis viri Bernardo de Cunhaco, domicelli, canonico ecclesiae Sti Emiliani, Burdeg. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 4 idus julii, anno 5°.

 

Tom. 26, fol. 249

 

Collatio canonicatus et praebendae ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarlat. dioc., vacantem per obitum Bertrandi de Pratella, pro Petro de Barrato. Datum Aven., 7 kal. novembris, anno 5°.

 

 

Fol. 173 r°

Tom. 27, part. 5, anno V°, fol. 54

 

Mandatum episcopo Tutellen. et aliis executoribus, quatenus parrochiales ecclesias de Castilhonesio et Sti Petri de Duena, Sarl. et Agennen. dioecesum, invicem canonice unitas et vacantes per obitum Joannis de Froncenato, conferre et assignare procurent Iterio Radulphi, canonico ecclesiae Sti Caprasii Agen., qui quamdam perpetuam capellaniam, quam in parrochiali ecclesia Sti Eumachii, dictae Sarl. dioc. obtinet, dimittere omnio tenebitur. Datum Aven., idibus februarii, anno 5°.

 

Tom. 27, fol. 155

 

Collatio archipresbyteratus curati Sti Andreae, Sarl. dioc., vacantis per magistri Bernardi Maynardi, litterarum apostolicarum scriptoris resignationem, permutationis causa, in canonicatum et praebendam ecclesiae Beatae Mariae in Vallibus, Cathalaunen. dioc., pro Girberto de Cruce, bacallario in decretis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., non. mensis junii, anno 5°.

 

Tom. 27, fol. 232

 

Collatio praepositurae ecclesiae Sarlaten., ord. s. Ben., vacantis per liberam resignationem et spontaneam Henrici de Monte-Aureoli, et per monachos ipsius ecclesiae gubernari consuetae pro Bertrando Ruffi, monacho monasterii de Solhato, ord. et dioc. praedictorum; ex quo ad praefatam ecclesiam se transferre et eleemosinariam ejusdem monasterii quam obtinet, dimittere tenebitur. Datum Aven., kal. martii, anno 5°.

 

Tom. 27, fol. 340

 

Gratia expectative officii camerariae ecclesiae Sarlat., ord. s. Ben., vacaturi per dimissionem Aymerici de Peyrato, dum prioratum ed Elizona, Cluniac. ord., Auxitan. dioc., de quo si facta fuit gratia per sedem apostolicam, extiterit pacifice assecutus, et consueti per monachos praefatae ecclesiae gubernari; pro Petro Beraldi, monacho monasterii Moysiaci, dicti Cluniac. ord., Caturcen. dioc., ex quo ad praefatam ecclesiam se transferre, ac prioratum de Lobaretiis, dicti Clun. ord.

 

 

Fol. 173 v°

Montis Alban.dioc., quem obtinet dimittere tenebitur &c. Datum Aven., 5 non. octobris, anno 5°.

 

Tom. 27, fol. 496

 

Mandatum executoribus, quatenus canonicatum et praebendam ecclesiae Sti Aviti Senioris, Sarl. dioc., ex eo vacantes, quod Bonifas de Sta Columba, dictus canonicatum et praebendam tunc obtinens, ad vota laicalia se transferendo, matrimonium cum quadam muliere contraxit; conferre et assignare procurent Guillelmo Fortis, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., 5 kal. martii, anno 5°.

 

Tom. 28, part. unica, anno VI°, fol. 81

 

Collatio parrochialis ecclesiae Stae Luciae, Sarl. dioc., ex eo vacantis, quod Bernardus de Cyraco, rector parrochialis de Falsano, Narbon. dioc., dictam parrochialem ecclesiam Stae Luciae tunc obtinens parrochialem ecclesiam de Falsano praedictam extiterit pacifice assecutus, pro Joanno de Astrogiis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 3 kal. augusti, anno 6°.

 

En marge : Ib. fol. 407, on trouve un Gerald La Rocha, cellerier du monastère d’Aurillac, an. 6.

 

Tom. 29, part. 1, anno VII°, fol. 524

 

Concessio pro Guillelmo Petiti, clerico Caturc. dioc., bacallario in decretis, quod acceptatio ab eo facta de parrochiali ecclesia Stae Mariae Sarl., sibi per ordinarium collata, valeat plenamque roboris obtineat firmitatem; nonobstante quod de tempore hujusmodi acceptationis, fuisset dicta parrochialis ecclesia sedi apostolicae reservata. Datum Romae, apud Stam Mariam Majorem, 6 kal. junii, anno 7°.

 

Tom. 30, part. 2, anno VII°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 31, part. 3, anno VII°

 

Rien pour Sarlat.

 

Tom. 32, part. unica, anno VIII°

 

Rien pour Sarlat.

 

 

Fol. 174 r°

Extrait de la table des registres du pape Innocent VI pour Sarlat

Archives du Vatican

 

Tom. 22, part. 1, anno VIII°, fol. 169

 

Mandatum archiepiscopo Burdegal. et aliis executoribus, quatenus parrochialem ecclesiam Sti Eumachii Sarlat., vacantem, permissionem Heliae de Portafide, filii quondam Hugonis de Portafide, militis, qui eam per plures annos detinuerat, nom promotus ad sacerdotium, conferant et assignent eidem Heliae, clerico Petrag. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., VI idus julii, anno 8°. (Le pape le releva de cette irrégularité).

 

En marge: Avant lui Henri de Cunhaco étoit recteur dudit St Eumache, et il résigna entre les mains du cardinal de Talleyrand, par Raimond de Pradella, clerc de Sarlat, son procureur fondé.

 

Tom. 22, fol. 485

 

Conservatoria ad triennium pro abbate et conventu monasterii S. Amandi, ord. s. Aug., Sarl. dioc., directa Aurien. et Sarlaten. episcopis, ac abbati monasterii S. Saturnini Tholosan. Datum Aven., 8 kal. februarii, anno 8°.

 

Tom. 22, fol. 526

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro Nicolao Willani de Caua, laico, Salernitan. dioc. &c. (en marge: étranger).

 

Tom. 22, fol. 527

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro Raymundo Negrerii, presbytero Sarlat. dioc. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XIII kal. julii, anno 8°.

 

Tom. 23, part. 2, anno VIII°, fol. 442

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Campanhaco, Sarl. dioc., per Guidonis Landegaria, alias dicti Dabret, resignationem permutationis causa in parrochialem ecclesiam de Borsolis, Caturc. dioc., vacantis, pro Guillelmo de Bonacosta, alias de Cabanis. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 9 kal. augusti, anno 8°.

 

Tom. 23, fol. 510

 

Mandatum officiali Petrag., quatenus perpetuam vicariam parrochialis ecclesiae de Porcello Cocto, Sarl. dioc., vacaturam per cessionem Stephani Lachanal, dum parrochialis ecclesiae de

 

 

Fol. 174 v°

Genitz, Lemov. dioc., extiterit possessionem pacificam consecutus conferendam reservet Guillelmo Columbi, rectori novi altaris reliquiarum, siti in ecclesia S. Frontonis Petrag. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., 6 idus maii, anno 8°.

 

Tom. 24, part. 3, anno VIII°, fol. 232

 

Mandatum episcopo Sarlat., quatenus Bozonem de Baynaco absolvat ab excommunicationis sententia, quam incurrerat ex eo quod ex ordine fratrum minorum, cujus erat professor, exierat, et habitu religionis derelicto per saeculum evagaverat, atque etiam cum eo dispenset, ut ad ordinem sti Benedicti transire, et beneficium ecclesiasticum per monachos ejusdem ord. s. Benedicti solitum gubernari, si ei canonice conferatur, libere, recipere possit, et licite retinere. Datum Aven., 15 kal. februarii, anno 8°.

 

Tom. 24, fol. 317

 

Mandatum patriarchis, archiepiscopis, episcopis, ceterisque praelatis, et personis ecclesiasticis quibuscumque, principibus quoque marchinibus, comitibus, et aliis dominis temporalibus, caeterisque quibuslibet personis laicis, quatenus nobilem virum Guidonem de Rupe, domicellum Sarlat. dioc., ad Angliar et Scotiae regna, pro sedis apostolicar negotiis se conferentem, una cum rebus, bonis, familia et equitatu suo, terra marique habeant; recommendatum, eique, si opus fuerit de securo conductu providere sollicite studeant. Datum Aven., 12 kal. octobris, anno 8°.

 

Tom. 24, fol. 396

 

Prorogatio concessa Joanni Belleti, rectori parrochialis ecclesiae Sti Laurentii de Sto Laurentio, Sarl. dioc., ut ratione dictae ecclesiae usque ad proximum festum beati Joannis Baptistae, ad sacros diaconatus et presbyteratus ordines se facere promoveri minime teneatur. Datum Aven., 2 non. februarii, anno 8°.

 

 

Fol. 175 r°

Tom. 24, fol. 436 v°, n° 131

 

Indultum simile (ut confessor &c.) pro Helia abbate monasterii Sti Amandi, ord. s. Augustini, Sarl. dioc. Datum Aven., 2 nonas februarii, anno 8° (4 février 1360).

 

Tom. 24, fol. 475 v°

 

Indultum pro Petro Galabru et Bernarda Guarinera, ejus uxore, civibus Sarlat., ut confessor quem quilibet eorum duxerit &c. Datum apud Villamnovam, Aven. dioc., XI kal augusti, anno 8°.

 

Tom. 25, part. 1, anno IX°, fol. 138

 

Mandatum executoribus, quatenus parrochialem ecclesiam S. Petri de Poioliis, Sarl. dioc., 40 libr. Tur. valorem annuum non excedentem, et vacantem per obitum Heliae Comitis, conferre et assignare procurent Petro de Bonafilia, clerico Petrag. dioc. Datum Aven., kalendis julii, anno 9°.

 

Tom. 25, fol. 190 v°

 

Mandatum executoribus, quatenus parrochialem ecclesiam Sti Laurentii de Sto Laurentio, Sarl. dioc., vacantem per dimissionem Joannis Bioleti, &c. conferre et assignare procurent Guillelmo Panthene, canonico ecclesiae S. Aredii, Lemov. dioc. Datum Aven., 16 kal. januarii, anno 9°.

 

Tom. 25, fol. 224 v°

 

Mandatum archiepiscopo Burdegalen. et aliis executoribus (en interligne: à l'abbé de Cadoin et à l'official de Sarlat), quatenus parrochialem ecclesiam de Grivas, Sarl. dioc, vacantem per cessionem Aymericii de Valle, clerici dictae dioc., qui eam minus canonice obtinerat et detinuerat, conferre et assignare procurent Geraldo Bertini, presbytero Petrag. dioc. Datum Aven., 5 non. maii, anno 9°.

 

Tom. 25, fol. 371

 

Concessio pro Guillermo de Bonacosta, alias de Cabanis, presbytero

 

 

Fol. 175 v°

Caturcen.dioc., quod collatio sibi facta per sedem apostolicam de parrochiali ecclesia de Campanhaco, Sarl. dioc., quae, ut de tempore hujusmodi collationis asserebatur, vacabat per Guidonis Landeguaria alias Dabret resignationem permutationis causa, in parrochialem ecclesiam de Borsalis Caturc. dioc., valeat, nonobstante quod dicta ecclesia de Campanhaco aliter vacavisset, ex eo nempe quod idem Guido eam per annum et amplius detinuerat non promotus ad sacerdotium, et dispensatione apostolica super hoc non obtenta; ex quo dictae ecclesiae collatio erat legitime ad sedem apostolicam devoluta. Datum Aven., 3 kal. februarii, anno 9°.

 

Tom. 25, fol. 544

 

Indultum pro nobili viro Arnaldo de Brudoyra, milite et nobili muliere Guillelma, ejus uxore, Sarl. dioc., ut conferssor quem eorum quilibet duxerit eligendum, possit &c. Datum Aven., 4 kal. maii, anno 9°.

 

Tom. 26, part. 2, fol. 62 v°

 

Provisio episcopatus Sarlaten. per Galhardi translationem ex episcopatu Sarlat. ad archiepiscopatum Burdegalen. pro Austencio de Sancta Columba, ord. fratrum minorum professore, et in sacra theologia magistro. Datum Aven., 8 kal. mensis octobris, anno 9°.

 

 

Tom. 26, fol. 126

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Valoiol, Sarl. dioc., per Joannis de Bermanh alias La Faia obitum, vacantis, pro Guillelmo de Lasuorias. Datum Aven., 8 kal. mensis februarii, anno 9°.

 

Tom. 26, fol. 441

 

Collatio parrochialis ecclesiae de Glon (en marge: Daglan), archipresbyteratus de Glon (sic) nuncupatae, Sarl. dioc., per Oliverii Flamenchi, qui decanatum

 

 

Fol. 176 r°

ecclesiae Sti Aredii, Lemov. dioc., extiterat pacifice consecutus, dimissionem, vacantis, pro Golferio Morcelli, rectore parrochialis ecclesiae de Subterranea, Lemov. dioc., quam dimittere tenebitur. Datum Aven., XI kal. septembris, anno 9°.

 

Tom. 26, fol. 547

 

Indultum pro Helia Conoguti, Sarl. dioc., ut confessor, &c. Datum Aven., ut supra (Aven., idibus decembris, anno 9°).

 

Tom. 26, fol. 581 v°

 

Mandatum executoribus, quatenus Oliverio Manhani, presbytero Petrag. dioc., concedant quod acceptatio ab eo facta de perpetua vicaria parrochialis ecclesiae de Faurs, Sarl. dioc., vacante per dimissionem Heliae de Brucia, clerici dictae Petrag. dioc., qui eam per annum et ultra detinuerat, non permotus ad sacerdotium, et sibi per capitulum ecclesiae Petrag. collata, valeat, non obstante quod de tempore earumdem acceptationis et collationis, fuisset dicta perpetua vicaria sedis apostolicae dispositioni quomodolibet reservata. Datum Aven., 8 kal. octobris, anno 9°.

 

Tom. 27, part. 3, anno IX°, fol. 439 v°

 

Mandatum abbati monasterii B. Mariae de Cancellata, Petrag. dioc., quatenus canonicatum et praebendam ecclesiae Sisturicen. (en marge: dioc. de Sisteron), per Geraldi Gregorii obitum vacantes, conferre et assignare procuret Joanni Gregorii, clerico dictae dioc. Datum Aven., 12 kal. januarii, anno 9°.

 

Tom. 28, part. 1, anno X°, fol. 333

 

Mandatum officiali Lemov. quatenus parrochialem ecclesiam de Rocapina, Sarl. dioc., vacantem per Guidonis de Maymon obitum, conferre et assignare procuret Geraldo de Vernaco, clerico Lemov. dioc. Datum Aven., 7 kal. februarii, anno 10°.

 

 

Fol. 176 v°

Tom. 28, fol. 356

 

Collatio secularis et ruralis ecclesiae prioratus nuncupati Montis Canini, sine cura, Sarl. dioc., per Guillelmi de Fortia obitum vacantis, pro Helia Servientis, canonico ecclesiae Sti Aviti Senioris, ejusdem dioc. Datum Aven., 3 non. maii, anno 10°.

 

Tom. 28, fol. 530 v°

 

Facultas concessa Austentio episcopo Sarlat. faciendi ad biennium ecclesias et cimeteria suarum civitatis et dioc., per sanguinis vel seminis effusionem violata, per aliquem sacerdotem idoneum reconciliari. Datum Aven., 9 kal. julii, anno 10°.

 

Tom. 29, part. 2

 

Rien pour Sarlat.

 

Supplément

 

Tom. 28, fol. 624 v°

 

Dil. &c. Stepano Bruni et dilecta &c. Bernardae ejus uxori, civibus Sarlaten., ut confessor &c. Datum Aven., kal. septembris, anno 10°.

 

Tom. 28, fol. 614

 

Dilecto filio Petro Talhafer, rectori ecclesiae de Latrapa, Sarlat. dioc., ut confessor &c. Datum Aven., 2 kal. julii, anno 10°.

 

 

Fol. 177 r°

Feuillet blanc

 

 

Fol. 178 r°

Bulletins du cardinal Garampi au mot Sarlat, 2e série

 

Abbas de Sarlaco

 Greg. 9, XIII, 117.

Irritantur acta occasione quarumdam litterarum in Geraldum abbatem monasterii Sarlaten. Petragoricen.

 Alex. 4, II, 338.

Monasterium Sarlaten. Petrag. debet S.V.L., I marab.

 Urb. 2, III, p. 133.

Vide Fiten.

 Urb. 2, III, p. 133.

Isagrien.

 Urb. 2, III, p. 133.

Limitatio dioc. Sarlaten. et Petragoricen.

 Jo. 22, II, p. 2, ep. 1284.

Prioratus de La Monzia prope Brageriacum, Sarlat., unit. monasterio Beatae Mariae Xantonen.

 Jo. 22, Secr., VII, 874.

Limitatio dioc. Sarlaten. et Petragoricen.

 Jo. 22, II, p. 1, ep. 1030.

Eliae bonae memoriae abbati Terracinen., Sarl. succedit Petrus

 Jo. 22, II, p. 2, ep. 1573.

Confirmatur facultas fundandi capellam apud Stum Genesium in loco dicto Caslario, Gosberto La Caminada de Sto Genesio, Sarlat.

 Jo. 22, XV, p. 3, ep. 1238.

Bernardus de Montestera, Sarlat., dispensatio ad matrimonium

 Jo. 22, XIV, p. 2, ep. 8.

Ordinatio ecclesiae de Capdroto, Sarl. dioc. in collegiata erectae

 Jo. 22, II, p. 2, ep. 1810.

Prior de La Monzia prope Brageriacum, Sarlat., spectans ad monasterium Beatae Mariae Xantonen.

 Jo. 22, VII, p. 2, ep. 1618.

Indulgentia ad fabricam ecclesiae Beatae Mariae de Tempnhaco, Sarlat.

 Jo. 22, III, 1456.

Indulgentia ad fabricam ecclesiae S. Sacerdotis, Sarlat.

 Jo. 22, III, 1455.

Petro bonae memoriae abbati de Cadunio, Sarl. succedit Ugo

 Jo. 22, XVIII, p. 2, ep. 35.

Prior de La Monsia, Sarl., spectans ad monasterium Beatae Mariae Xanton.

 Jo. 22, IX, p. 1, ep. 588.

Prior Dosine, Sarl., sub monasterio Soliacen. Caturcen.

 Jo. 22, XVIII, p. 2, ep. 299.

Prior de Senaco, Sarl., sub monasterio Moisiacen. Caturcen.

 Jo. 22, VIII, p. 2, ep. 1354.

Prior Sti Sacerdotis Montisalban. sub ecclesia Sarlaten.

 Jo. 22, XVI, p. 3, ep. 272.

Prioratus de Usino, Sarlat., sub monasterio Soliacen. Caturcen.

 Ben. 12, III, p. 2, 104.

Benedictio Ugonis, abbatis de Cadunio, Sarlaten.

 Ben. 12, I, p. 2, 768.

1337. 15 mart. Stephanus Benerii, rector ecclesiae de Gaulejaco, dioc. Sarlat. A.A.

Instr.

 

 

Fol. 178 v°

1342. 6 augusti. Joannes Gaucerii, Sarlat., domicellus (vide Gaucerii)

 Instr.

Petro, bonae memoriae abbati de Terrassonio, Sarl. succedit Bertrandus

 Cl. 6, II, 1, ep. 207.

Petrus, abbas de Sto Amando, Sarl., indul. bened.

 Cl. 6, VII, t. 5, p. 2, p. 55.

Petrus fit abbas de Sto Amando, Sarl. per obitum Geraldi

 Cl. 6, VII, t. 4, p. 1, p. 29.

Benedictio Guidonis abbatis Sti Amandi, Sarlat.

 Cl. 6, VII, 3, p. 370.

Geraldus fit abbas Sti Amandi, Sarl. per obitum Petri

 Cl. 6, V, t. 1, p. 1, p. 25.

Benedictio Geraldi, abbatis Sti Amandi, Sarlat.

 Cl. 6, V, t. 1, p. 2, p. 311.

Indulgentia pro ecclesia monasterii de Cadunio, Sarlat.

 Cl. 6, III, t. 2, p. 2, p. 208.

Petrus fit abbas de Terrassonio, Sarl., per obitum Bertrandi

 Cl. 6, III, 4, p. 41.

Benedictio Petri, abbatis monasterii de Tarrassonio, Sarlat.

 Cl. 6., III, 3, p. 155.

Benedictio Bertrandi Terracinen. abbatis, Sarlat.

 Cl. 6, III, t. 2, p. 2, p. 93.

Guido fit abbas Sti Amandi, Sarl., per obitum Geraldi

 Cl. 6, VII, 3, p. 120.

1352. 11 april., pars communis servitii soluta a fr. Guidone, abbate monasterii Sti Amandi, ord. sti Aug., dioc. Sarlat.

 Instr.

Contra inferentes gravamina ecclesiis Sarlaten.

 Inn. 6, II, 2, p. 241.

Elias fit abbas Sti Amandi, Sarlat., per promotionem Guidonis electi Lucion.

 Inn. 6, III, t. 1, p. 1, p. 13.

Benedictio Eliae, abbatis Sti Amandi, Sarlaten.

 Inn. 6, t. 2, p. 2, p. 251.

Eliae, abbati de Cadunio, Sarlat. Indul. benedictio

 Urb. 5, ind. II, p. 35.

Petrus bonae memoriae episcopus Albanen. reliquit fundandam capellam in ecclesia de Bellomonte, Sarlaten.

 Greg. II, Bull. div. VI, t. 3, p. 562 et Ind. VI, p. 46.

Fratribus O. lr. sti Augustini recipiendi locum in villa Montis Domae, Gisberti domini

 Gr. II, Bull. div., VI, t. 2, pag. 235.

1383. Elias, abbas ss. Sergii et Bachi Andegaven., antea de Terrassono, Sarlaten.

 Cl. 7, t. 4, p. 163.

1386. Petrus de Vilhaizaco, civis Sarlat. dispens. ad matrimonium

 Cl. 7, t. 7, p. 74.

1389. 15 jan. Berninus de Badafol, dioc. Sarlaten., scutiferus honoris Cl. pp. VII ad stipendia

 Instr.

 

 

Fol. 179 r°

1403. Quondam Raimundus, abbas Sti Amandi, Sarlaten.

 Ben. 13, t. 3, p. 268.

Pro capitulo Sarlaten., confirmatio unionis prioratus Sti Riperii Petragoricen.

 A.B. Nic. 5, IX, 6, p.314.

1448. Joanni, abbati de Cadunio, Sarlaten. facultas utendi pontificalibus

 Nic. 5, t. 3, p. 139.

1449. De providend. monasterio Sti Amandi, per obitum Petri

 Nic. 5, t. 26, p. 39.

1452. Joannes, abbas de Cadunio, Sarlaten.

 Nic. 5, t. 16, p. 148.

1453. Monasterium de Caduno, Sarlaten. per obitum Joannis, abbatis, commendatur episcopo Montisalban.

 Nic. 5, t. 16, p. 302.

1466. Elias, abbas Sti Amandi de S. Amando, Sarlaten., Petro de Lolla, de parrochiali ecclesia de Brenaco

 Pa. 2, t. 3, p. 310.

1467. Bernardo Galandi commendari mandatur monasterium Sti Amandi de S. Amando, Sarlaten. per cessionem Bernardi

 Pa. 2, t. 8, p. 47.

1482. Robertus, abbas de Terrassono, Sarlaten.

 29, t; 41, p. 63.

... Pro Ponceto de Gontault, domino et barone villae seu castri de Biron, Sarlaten. dioc., licentia reedificandi parrochialem, cum erectione sex vicariatuum ac reservatione juris patronatus

 A.B. Al. VI, 4, t. 3, p. 33.

... Pro Raimundo de Comersio, pensio super mensa Sarlaten.

 A.B., Al. 6, t. 29, p. 75.

 

 

 

Fin du tome 36