12 mai 1296

Référence : Potthast, 24340.

Notice : Georges Digard, Maurice Faucon, Antoine Thomas, Robert Fawtier, Les registres de Boniface VIII - Recueil des bulles de ce pape publiées ou analysées d’après les manuscrits originaux des archives du Vatican, 1884-1939, n° 1065 (CLXXVIIII).

Dispensatio matrimonii.

Dilecto filio nobili viro Helye Thalayrandi comiti Petragoricensi et vicecomiti Leomanie ac Altivillaris et dilecte in Christo filie nobili mulieri Puelle, nate quondam Geraldi comitis Armaniaci, uxori ejus.

Etsi conjunctionem copule.

Ut in matrimonio illicite contracto remanere possint.

Datum Rome, apud Sanctum Petrum, IIII id. maii, anno secundo.

Original : Reg. 47, fol. 39

Edition : Joannis Hyacinthi Sbaralea, Bullarium franciscanum etc., 1765, tome 4, p. 393, n° LXVII.

Ut non obstante consanguinitatis impedimento, in matrimonio permaneant, quod contraxerunt. Ex reg. Vat. pont., epist. 179, an. 2.

Dilecto filio nobili viro Heliae Thalayrandi comiti Petragoricen. (1) ... et vicecomiti Leomaniae (2) et Altivillaris, et dilectae in Christo filiae nobili mulieri puellae natae quondam Geraldi (3) comitis Armaniaci (4) uxori ejus salutem et apostolicam benedictionem.

Etsi conjunctionem copulae conjugalis in tertio consanguinitatis gradu sacri canones interdicant (5), apostolicae tamen sedis consueta benignitas rigorem ipsorum canonum temperans, mansuetudinis lenitate super iis interdum certis personis gratiam dispensationis indulget, et quod juris severitas denegat, concedit de abundantia pietatis cum conditione personarum ipsarum, locorum, et temporum sollicita consideratione discussa id, quod necessitate cogente, vel utilitate suadente cognoverit expedire. Sane oblata nobis pridem per dilectum filium fratrem Ammanneum de Mota ordinis Minorum ex parte vestra petitio continebat, quod ab olim inter praedecessores, et vassllos, ac amicos vestros, instigante pacis aemulo humani generis inimico, gravia guerrarum discrimina suscitata fuerunt, quarum occasione praeter non modica damna rerum, plurima personarum, et animarum pericula evenerunt, et verisimiliter dubitabatur, ne inde provenire contingerent graviora. Unde ad hoc, ut hujusmodi cessarent discrimina (6), pericula tam gravia vitarentur, cum aliud in hac parte non appareret opportunum remedium, affectabatis invicem matrimonialiter copulari. Sed quia tertio estis consanguinitatis gradu conjuncti, non poterat, impedimento hujusmodi obsistente, vestrum in hac parte, absque dispensatione sedis apostolicae, desiderium adimpleri. Quare idem frater nobis ex parte vestra humiliter supplicavit, ut super hoc de opportunae dispensationis gratia providere misericorditer curaremus ; nobis autem non denegantibus, nec expresse concedentibus dictam gratiam a praedicto fratre taliter postulatam, idem frater credens per hoc, sicut ex relatione ipsius postmodum didicimus, nos petitionibus hujusmodi annuisse, vobis concessam esse a nobis praedictam dispensationis gratiam per suas litteras intimavit, cujus litteris vos fidem credulam adhibentes ad fedandas guerras praedictas, et alia praedicta pericula evitanda matrimonium contraxistis. Quare per saepedictum fratrem culpam suam in hoc humiliter confitentem, iterato nobis ex parte vestra fuit cum instantia suppliciter postulatum, ut cum ex hujusmodi contractu matrimonii videatur fore praedictis dissidiis, et periculis obviatum, providere in hac parte vobis salubriter per dispensationis beneficium de benegnitate apostolica dignaremur. Nos igitur, qui salutem quaerimus singulorum, et libenter christifidelibus quietis commoda procuramus, consideratis praemissis, et aliis, quae super hoc putavimus attendenda, vestris supplicationibus inclinati, ut impedimento consanguinitatis hujusmodi non obstante, possitis in dicto matrimonio licite remanere, auctoritate praesentium de speciali gratia dispensamus, prolem suscipiendam ex vobis legitimam nuntiantes. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae dispensationis etc.

Datum Romae apud Sanctum Petrum, IV idus maii, pontificatus nostri anno II.

(1) Petragoricen. : melius Petrocoricen. incolis le Perigord provinciae Galliae in Aquitania. Ejus termini sunt Lemovixensi et Cadurcensis provinciae ad orient. Infulismensis ad boream, Agennensis ad merid. et Santonensis ad occas. Praecipuae ejusdem urbes Petrocorium, incolis Perigueux, unde cognomen provincia desumit, Sarlatum et Bergeracum.

(2) Leomaniae : incolis Lomagne, oppidi in Vasconia superiori, seu Aquitania.

(3) Geraldi : Gallis Geraud hujus nominis V. qui natus anno 1245, ex Rogerio de Arminiaco, vitam absolvit anno 1283. Geneal. historiq. des maisons souverain., tom. 3.

(4) Comitis Armaniaci : melius Arminiaci, incolis l’Armagnac provinciae Galliae in Aquitania inter Benebarnum et fluvium Garumnam, cujus praecipuae urbes sunt Auscii et Lactora.

(5) Sacri canones interdicant : ut legentibus constat concil. Lateran. IV coactum sub Innocentio III, anno 1215, in decretis ejusdem n. 50 de restricta prohibitione matrimonii.

(6) Ut hujusmodi cessarent discrimina : aequitati consentaneum videtur, teste D. Thoma, 2., 2., q. 63, art. 2, ad. 2, super hoc consanguinitatis impedimento dispensare ad componendas familias gravibus invicem inimicitiis sejunctas, aut prope diem sejunfendas. Hoc enim pacto inter illas inducitur, et firmatur pax, qua nihil in hac vita praestantius.