<< Retour

1-Universis presentes litteras inspecturis, Petrus de Siregio, serviens armorum illustrimi principis domini nostri Francie Regis, judexque seu commissarius ab eodem domino Rege ad infrascripta deputatus, salutem et

2- presentibus litteris dare fidem, noveritis nos quasdam patentes litteras regias recepisse formam que sequitur continentes:

Philippus [1] , Dei gratia Francorum Rex, Guillelmo de la Ralme, milite castellano nostro de Reola et Petro Decerez

3- serviente armorum, salutem. Significavit nobis fidelis noster comes Petragoricensis, quod cum ad castrum et castellaniam de Castro Novo cum suis pertinentiis et terram quam dominus de Castro Novo tenere consueverit in rossinagesio [2] mo-

4- -nentia de feodo ipsius comitis assignasset propter deffectum hominis seu vassali et aliis justis causis et premissis et causa predicta paciffice possideret, Raymundus de Esparsaco commissarius, ut dicebat, senescalli nostri Petrag., ipso comite

5- non vocato, ad manum nostram posuit quam manum instante ipso comite ac deliberatione habita dictus senescallus amovit, dicto Raymundo presente, cumque idem Raymundus iterato commissarius, ut dicebat, a magistro Bernardo Gernasi locum tenente dicti

6- senescalli ad castrum predictum accessisset, gentes ipsius comitis, ipso non vocato, fractis januis dicti castri, ab inde expulit et erossit et castrum cum terra predicta ad manum nostram realiter posuit. Gentibus nostris constitutis, ibidem

7- dictus tamen locum tenens post modum informatus de jure dicti comitis pronunciavit gentes ipsius comitis debere et posse reverti ad castrum predictum absque eo quod manus nostra amoveretur abinde aut fructus aliquos perciperent

8- et gentibus nostris inhibi remanentibus etiam sicut prius a qua pronuntiatione idem comes ad nos appellavit ut dicit, quodque magister Helias Labrugiere, commissarius, ut dicebat, a dicto locum tenente, ipso comite non vocato, pronunciavit

9- postea Ysabellem sororem et Margaritam et Magnam, filias quondam Radulfi de Castro Novo [3] , fore adminendas ad possessionem premissorum et manum nostram ad dictarum sororis et filiarum commodium amoveri debere

10- et ipsas in possessionem dicti castri realiter posuit seu poni fecit, que aliter possessionem ipsam non habuerant in ipsius comitis grande preiudicium et gravamen. Quare mandamus et comitimus vobis et cuilibet vestrum

11- in solidum quatenus omissis predictis appellationibus [-----] evocatis(?), summarie et de plano, vobis constiterit de premissis manum nostram a premissis amoventes, adhutilitatem ipsius comitis premissorum possessionem restituatis eidem, et

12- quicquid per dictos commissarios contra dictum comitem et ipso non vocato factum fuerit ad statum pristinum et debitum reducatis, permittentes eundem uti libere jure suo ut possit justiciare feodum suum et etiam realiter

13- explectare, frivolis appellationibus seu recusationibus non obstantibus, ac quibuscumque litteris super hiis a nobis impetratis subrepticie vel impetrandis. Datum apud Locum Regalem, xxiiii die junii, anno Domini millo tricentesimo visesimo secundo. Per vos, I. de Meled.

14- Quibus quidem litteris regiis cum reverentia qua deret per nos receptis attentis finibus ipsarum litterarum virtute illius clausule et vestrum cuilibet in solidum et cetera. Ad certos diem et locum, nos,

15- dictus commissarius seu judex efficiente et procurante dicto comite et ejus gentibus citari seu adiornari cum nostris litteris citationis fecimus et sufficienter nobilum virum Hugonem de Cardalhaco tutorem et nomine tutorio dictarum Magne

16- et Margarite de Castro Novo et easdem sorores cum auctoritate dicti tutori sui et dictam Ysabellem sororem dicti quondam Radulfi de Castro Novo, nec non et venerabilem et descretum virum dominum Bernardum Gernasii, judicem maiorem et locum

17- tenentem domini senescalli Petragoricensis et Caturcensis, et discretum virum magistrum Raymundum de Sparssaco, et dominum Heliam de Brugeria predictos, et procuratorem regium dicte senescallie, si sua credebant interesse et prout presens negotium illorum quemlibet

18- tangebat processur. super contentis in dictis litteris regiis juxta contumaciam earumdem cum dicto comite quantum esset [r---onis] prout in processu nostro super hoc facto laterius continetur ipsis quod prenominatis sufficienter citatis

19- et evocatis coram nobis non curaverunt comparere, excepto dicto magistro Raymundo d’Esparsaco qui prima die comparuit coram nobis, et dixit quod presens negotium ipsum non tangebat nec sua intererat, et pro quicquid per ipsum

20- actum fuerat factum fuerat recte, juste et legitime et attento dicto negotio et etiam inspectis contentis in dictis litteris regiis, et quod in eodem negotio procederet summarie et de plano predictas sorores et dictum

21- earum tutorem nomine tutorio ipsarum et dictam Ysabellem et alias predictas et dominum Bernardum Gernasii et Raymundum d’Esparssaco et dominum Heliam de Brugeria et procuratorem regium per contumaciam absentes posuimus in deffectum in quorum contumaciis

22- pars dicti comitis cum instancia per nos procedi petiit in dicto negotio et lite habere pro contestata per negationem et ulterius quantum justicia sua deret et proposito facto contento in dictis litteris regiis per partem dicti comitis et explicito

23- [horethemis](?) et unia voce factum contentum in dictis litteris regiis per negationem et contenta in eis habuimus pro negatis ‘litem contestando’ et citatis et convocatis per nos dictis sororibus et dicto earum tutore nomine tutorio ipsarum et predicta Ysabelle cum

24- aliis nostris citationis litteris ad certos diem et locum visuris et audituris probationes et testes quos et quas pars dicti comitis in presenti negotio producere intendebat licet etiam plures litteras et instrumenta tunc produxisset ipsis quod prenominat.

25- posit. propter eorum continuaras in dessecisse sequenter in earum contumaciis pluribus aliis instrumentis litteris cartis et testibus productis dictisque testibus juratis et diligenter examinatis et eorum attestationibus inscriptis redactis

26- et publicatis si de jure aut stilo pati debebant publicari nichilomninus quod ipsis citatis sufficienter ante et post dictam publicationem, si aliquid coram nobis proponere et probare volebant in presenti negotio et, in quacumque parte dicte cause,

27- juris ordine observato, prout natura cause exhigebat tandem in negotio predicto habito pro concluso et renunciato ipsis quod partibus ad diem hodiernam infrascriptam citatis sufficienter apud Moysiacum ex causa coram nobis

28- per nos [p-----em] et precize ‘diffinitivam sententiam auditur.‘ comparentibus quod in dicto loco de Moysiaco in judicio coram nobis judice seu commissario predicto die et loco infrascriptis dicreto viro magistro Stephano Brandeti clerico procuratore et nomine procuratorio dicti

29- comitis ex una parte, et cum magna instantia per nos diffinitivam sententiam super predictis postulante, tunc fuerunt ibi coram nobis presentes in judicio magister Bartholomeus de Petra, notarius regius, qui se dicebat esse auctorem dicti nobilis

30- Hugonis de Cardalhaco, tutoris dictarum sororum, et Guilhelmus Baiacum, procurator, ut dicebat, qui et quibus ipsorum dixerunt se nolle subire judicium nomibus quibus supra, nec comparere velle nec in aliquo in hac parte procedere coram nobis

31- sed volebant, ut dixerunt, percistere in quibusdam appellationibus et recusationibus a nobis factis, ut dicebant, et [----- et -----] [4] ipsorum obtulimus nomibus quibus supra ipsos benigne audire si aliquod in hac parte proponere volebant et procedere coram

32- nobis et nichilomninus sique gravamina de quibus [------] se fore gravatos facta erant qua ipsos ut justum esset penitus revocar. et eos benigne admittere ad predict. qui et quilibet ipsorum dixerunt et responderunt ut supra quamobrem attentis

33- eorum contumaciis et quod per subterfugia procedere volebant in hac parte dictas sorores et earum tutorem tutorio nomine ipsarum et dictam Ysabellem et dictos auctorem et procuratorem nomibus quibus supra existentes in iudicio coram nobis et eos reputantes

34- veros continuatos posuimus in deffectum. Unde, nos dictus judex comissarius attendentes quod nil obmissum est de contingentibus in presenti causa et quod in quolibet capitulo huius presentes negotii evocati fuerunt qui fuerant evocandi habita

35- super predictis deliberatione et diligenti tractam cum partis, assidente nobis discreto viro magistro Gualhardo de Plano Monte jur. parito(?) visis que et diligenter inspectis et etiam perscrutatis et cuncta rimatis(?) contentis in dictis litteris regiis

36- et merit. huius cause ac probationibus et aliis aramentis nobis per partem dicti comitis traditis consideratis que/quod omnibus hiis que in hac parte monent et debent monere annuum indicantis exoneratoque et discusso per nos huius (de) negotio

37- nil que de contingentibus omisso atentaque contumacia predictarum sororum et earum tutoris et dicte Ysabellis que pro Dei et nostram presentiam repleatur sedentes pro tribunali in castro regio Moysiaci Deum habentes pre occulis et Sacrosanctis

38- Dei Evvangeliis posit. coram nobis ut nostrum de vultu Dei prodeat iudicium et nostri occuli videant equitatem in nomine Patris et Filii et Spiritu Sancti, amen. Diffinitivam in hiis scriptis ferentes sententiam pronunciamus in modum qui sequitur quia nobis commissat.

39- et judici predicto costat castrum et castellaniam de Castro Novo prope Monte Dome et terram quam domini de Castro Novo tenebant et olim tenere consueverunt in rossinagessio monere de feodo dicti comitis Petrag., et quod dictus comes propter deffectum hominis

40- sive vassali et quibusdam aliis justis causis domini ante mortem Guillelmi de Castro Novo quondam dictum castrum et castellaniam et terram quam tenebat in rossinagessio sibi verbaliter assignavit et eamdem ad manum suam posuit quodque post mortem de Guillelmo

41- realiter tam per eius senescallum quam procuratorem suum et nonnullos alios officios suos terram predictam et dictum castrum et castellaniam sibi assignavit costet quod nobis gentes ipsius comitis dictum castrum et castellaniam res et bona in dicto castro existentes possidere ut pote claudendo et apperiendo dictum castrum

42- pro sue libito voluntatis bona infra dictum castrum existentia [---odiendo] necessar. que gent. dicti castri administrando redditus et exhitus ad ipsum castrum et castellaniam provenientes(?) quandoque recipiendo tempore quo magister Raymundus d’Esparssaco primo dictum castrum posuit ad manum

43- domini nostri Regis proque dominum senescallum Petrag. et Caturcensis qui tunc erat ‘ordinasse’ dicto comite in [----ante] non esse intensionis sue quod dictus comes pretextu manus regit appositionis per dictum magistrum Raymundum apposite inpediretur in possessione dicti castri quo ad jus suum ipsam manum per dictum

44- senescallum amotam fuisse et pro amota habuisse et quod dictus magister Raymundus post et contra appellationem per ipsum comitem seu eius procuratorem aut gentes suas infra et extra dictum castrum existent. fact. de possessione castri predicti quam dictus comes tunc pacifice possidebat, gentes dicti

45- comitis expulit et eressit violenter et cum armis costet quod nobis etiam venerabilem et discretum virum dominum Bernardum Gernasi locum tenentem dicti domini senescalli pronunciasse dictum comitem fore rasaziendum(?) de saizina dicti castri et eiusdem castri dictum

46- feodalem et per processum discreti viri domini Helie de Brugeria nobis costet possessionem dicti castri et pertinentiarum eiusdem predicte Ysabelli, Magne et Margerite de Castro Novo, dicto comite non vocato, nec aliquo pro eodem adindicasse et

47- possessionem dicti castri eisdem realiter tradidisse null. de dicto comite facta mensione manum regiam ad comidium ipsarum exinde amonisse quod idcirco mandatum regium super hoc nobis directum exsequentes pronunciamus hac

48- hiis scriptis manum regiam per dictum magistrum Raymundum apposuam in premissis debere amonere et ipsam causa cognita adhutilitatem dicti comitis et sui juris amonemus abinde, ipsumque comitem ad assignationem tam per ipsum quam eius

49- gentes de dicto castro et pertinentiis eiusdem fact. restitimus(?) possessionem dicti castri et castellanie et pertinentiarum suarum, sibi restituimus per presentes, ut possit libere uti jure suo et justiciare feodum suum et ipsum propter deffectum

50- hominis sive vassali realiter explectare et alio jure suo, pro ut tempore quo dictus magister Raymundus d’Esparssaco gentes dicti comitis de dicto castro eressit, ut supra dictum est, realiter explectabant et quicquid per dictos commissarios

51- contra dictum comitem et ipso non vocato factum extitit(?) ad statum prestinum et debitum eadem sententia reducimus, dantes tenore presentium litterarum et sententie in mandatis Bertrando de Insula et Petro Laguirelia loca nostra tenentibus et baiuliis regiis

52- de Petrag., Mont. Domm., prolati Gordonii et Belli Regardi, vel eorum loca tenentibus, et Aymerico de Beralha, Raymundo [-----], Petro Artaldi, servientibus regiis, et omnibus officiis et servientibus regiis et cuilibet in solidum ut contenta in presenti nostra sententia

53- juxta formam et tenorem eiusdem exsequantur in quorum fidem et testimonium premissorum sigillum nostrum una cum signis notariorum infrascriptorum per nos ad premissa vocatorum huic presenti nostre sententie duximus apponendum lata fuit

54- hec sententia apud Moysiacum in castro dicti loci et in quo judex ordinarius suum auditorium tenere consuevit die lune in vesperis festi Nativitatis Beate nostri Virginis anno Domino millesimo CCC° XXX° secundo costat nobis judici et commissario

55- predicto de [-------] superius factis judiccatam litem contestando diffinitivam sententiam auditur. ordinasse existent., actum et datum ut supra.