19 janvier 1217

 

Référence: Potthast, n° 5425.

Edition: Bouquet, Recueil des historiens des Gaules et de France, 1833, vol. XIX, p. 626.

Edition: Horoy, Medii Aevi bibliotheca patristica, Series Prima, tomus II, Honorii III, 1879, n° CLIII.

Notice: Pietro Pressutti, I regesti del pontefice Onorio III, dell’anno 1216 all’anno 1227, vol. I, 1884.

Notice: Petrus Pressutti, Regesta Honorii papae III, jussu et munificentia Leonis XIII pontificis maximi, ex Vaticanis archetypis, aliisque fontibus edidit, 1888, n° 265.

Ebredunensi, Aquensi, Arelatensi, Viennensi, Narbonensi, et Auxitano archiepiscopis, Mimatensi, Claromontensi, Aniciensi, Lemovicensi, Rittonensi (leg. Ruthenensi), Albigensi, Caturcensi, Petragoricensi, et Agennensi episcopis, abbatibus, prioribus, decanis, prepositis, archidiaconis, archipresbyteris, et universes aliis tam clericis quam laicis in predictorum archiepiscoporum et episcoporum provinciis et diocesibus constitutis.

Nunciat se mittere ad eos B(ertrannum) tit. Sanctorum Iohannis et Pauli presbyterum cardinalem, apost. sedis legatum ut studeat eorum provincias ab heretica pravitate purgare.

Laterani XIIII kal. febr., anno primo.

Original: Reg. Vat., lib. I, epist. 283, fol. 74. – Multo sudore laboratum.

Copie:  Cod. Casanat., X, VI, 2, fol. 87.

Copie:  Mss. Vallic., I, 53.

Copie: http://www.guyenne.fr/ArchivesPerigord/BNF/Tome30/BnF_tome30.htm (fol. 328 r°)

 

 

Ad Provinciae regionis archiepiscopos et episcopos, etc.

Invalescentibus in Provinciae terra comitis Tolosani fautoribus,

mittit eo pontifex A. S. legatum Bertrannum cum maxima potestate.

 

Honorius episcopus ..., venerabilis fratribus Ebredunensi, Aquensi, Arelatensi, Viennensi, Narbonensi et Auxitanensi, archiepiscopis; Mimatensi, Claromontensi, Aniciensi, Lemovicensi, Ruthenensi, Albigensi, Caturcensi, Petragoricensi et Agennensi, episcopis; dilectis filiis abbatibus, prioribus, decanis, praepositis, archidiaconis, archipresbyteris, et universis aliis tam clericis quam laicis in praedictorum archiepiscoporum et episcoporum provinciis et dioecesibus constitutis, salutem, etc.

Multo sudore laboratum est et multo labore sudatum, ut terra Provinciae, bellis attrita continuis et haereticae pravitatis erroribus involuta, vel sero ab hujusmodi respiraret angustiis, et contagiis purgaretur. Et quoniam in graviori morbo recurrendum est ad validiora remedia, et utendum cauterio ubi medicamenta lenia non procedunt, apposita sunt ferrum et ignis vulneribus quae dudum sibi appositam fomentorum non senserant medicinam, putridis carnibus, ne partem sinceram traherent, amputatis, et ossibus etiam firmioribus, scilicet quae sustinere imbecillium malitiam videbantur, in camino tribulationis, ut intellectum reciperent ex vexatione, discoctis. In vanum autem videtur medicis laborasse, quia computrescentes sorde collecta interius cicatrices in antiqua vulnera recrudescunt, et frustra videtur conflasse conflator ; quia non sunt eorum consumptae malitiae, et rubigo nimia de illis non exiit nec per ignem. Percussi etenim minime doluerunt, et attriti renuerunt accipere disciplinam, propter quod adhuc extenta esse videtur manus Domini super eos.

Licet autem magna sit eorum contritio velut mare, ipsorumque plaga desperabilis videatur, ne tamen nobis valeat imputari quod eam circumligare correctionum fasciis neglexerimus et mansuetudinis oleo confovere ; sperantes quoque quod ille qui etiam iratus non desinit misereri, non semper continebit suae pietatis viscera super eos, sed de illorum manu aliquando transferet calicem irae suae, dilectum filium B. (Bertrannum) titulo Sanctorum Joannis et Pauli presbyterum cardinalem, A. S. legatum, virum utique approbatae vitae, virum eminentis scientiae, virum potentem in opere ac sermone, ad partes illas duximus destinandum, concessa sibi plenitudine potestatis, ut, secundum datam sibi a Deo prudentiam, destruat et evellat quae destruenda et evellenda cognoverit, quae vero aedificanda viderit et plantanda aedificet atque planter. Ideoque universitatem vestram rogando monemus et exhortamur attentius, per apostolica vobis scripta firmiter praecipiendo mandantes quatenus ipsum sicut apostolicae sedis legatum, imo verius nos in ipso, studentes devote recipere ac honorifice pertractare, sibique fideliter assistentes, ipsius salubria mandata, monita et statuta recipiatis humiliter et irrefragabiliter observetis ; nos enim sententias quas rationabiliter tulerit in rebelles ratas habebimus, et faciemus, auctore Domino, inviolabiliter observari. Datum Laterani, XIV kal. februarii, pontificatus nostri anno primo.