25 mai 1218
Référence: pas dans Potthast.
Edition: Horoy, Medii Aevi
bibliotheca patristica, Series Prima, tomus II, Honorii III, 1879, n°
CCLXVIII.
Original: Regest.,
lib. II, epist. 1128.
Copie: Mss. La Porte du
Theil, Collection Moreau, Bibliothèque nationale de France.
Ad abbates
de Planasilva, Nantoliensem,
Burdegalen. et Pictavien., dioeces. et ad archidiaconum
Xantonensem.
Honorius, etc., dilectis filiis ..., de Planasilva et ... Nantolien. abbatibus, Burdegalen.
et Pictaven. dioec.,
et ... archidiacono Xantonensi.
Accedens ad nostram praesentiam dilectus filius M. procurator capituli Burdegalensis petiit sententiam a bonae memoriae Lucio papa praedecessore nostro pro ipso capitulo promulgatam, super eo
videlicet, ut ordo canonicorum regularium reformaretur in ecclesia Sancti Severini Burdegalensis perpetuis ibidem temporibus observandus, effectius mancipari. Procurator autem partis adversae
excipiendo proposuit, quod cum praedictum capitulum tam per A. de Sancto Asterio et magistrum
B. canonicum Albaterren. a sede apostolica delegatos, tertio conjudice legitime excusato, quam per dilecti filii nostri
R. tituli Sancti Stephani in Coelio monte presbyteri cardinalis, quondam in partibus illis officio legationis fungentis, et venerabilis fratris nostri Burdegalen. archiepiscopi
sententias contra regulares
habentes proprium promulgatas, sit vinculo excommunicationis adstrictum, nec per se agere poterat, nec procuratorum
instituere ad agendum. Procurator vero capituli negans
hujusmodi sententias a praedictis cardinale, et ... archiepiscopo
fuisse prolatas, adjecit
quod praedictus A. de
Sancto Asterio et collega suus nulla
potuerunt capitulum excommunicatione ligare, quoniam cum ad eos fuerunt litterae impetratae, et cum exommunicasse dicuntur, vinculo erant excommunicationis adstricti, et in impetratione litterarum ipsarum talis fuit expressa falsitas, et veritas occultata, qua falsitate non tacita et expressa veritate fuissent hujusmodi litterae merito denegatae. Verum cum de hinc inde propositis nobis liquere non possit, nos intendentes parcere laboribus partium, et expensis, ac sic providere volentes, quod nec malitiosae exceptionis objectio per inutilium dilationum dispendia negotium plus debito prorogaret, nec alterutri partium videretur juris beneficium denegare, providimus, ut praefatus procurator ecclesiae Sancti Severini super principali,
salvis praedictis exceptionibus, responderet. Quia tandem pro sua parte respondit,
praeallegatum processum Lucii quem sub bulla nostra vobis mittimus interclusum, fuisse per bo. mem. Clementem PP. praedecessorem in irritum revocatum, et quod
de ipsius mandato quondam Burdegalen. archiepiscopus in proenominatum ecclesiam secundum quod invenit
statum ejusdem a quadraginta annis retro continue observatum, de canonicis saecularibus ordinavit, et adjecit, quod ... decanus et capitulum Sancti Andreae praedicto renunciare processui, canonicis ecclesiae saepedictae promittendo, sub vinculo juramenti quod super hoc eos nunquam de caetero molestarent. Asseruit etiam, quod preces
ipsius capituli post praeallegatum praedecessoris nostri processum fuerunt plures canonici saeculares in praenominata ecclesia constituti,
quae tamen pars adversa negavit. Quia vero de his nobis non potuit fieri plena fides, discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus, quatenus si de objecta in Burdegalen. capitulum excommunicationis
sententia legitima vobis probatione constiterit, denuntiantes quod actum est
cum procuratore suo in ipso
negotio non tenere, ipsis juxta formam
ecclesiae beneficio a vobis
absolutionis impenso, causam quasi de novo audiatis, et
eam fine canonico terminetis. Si vero pars canonicorum Sancti Severini in excommunicatione defuerit, vos probationibus ejus super praedictis exceptionibus, quae negotium principale contingunt, recipientes fideliter et prudenter,
et audientes quae fuerint hinc inde
proposita causam fine canonico decidatis. Quod si forte partes non consentiant, ut ibi negotium terminetur,
vos ipsum sufficienter instructum ad sedem apostolicam remittatis, praefigentes eis terminum competentem,
quo nostro se conspectui repraesentent, justam auctore Domino sententiam recepturae. Quod si non omnes, etc., tu ea fili abbas de Planasilva
cum eorum altero, appellatione remota, nihilominus exsequeris.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, octavo kalendas junii, anno secundo.