8 janvier 1226
Référence: Potthast, n° 7515.
Edition: Bouquet, Recueil
des historiens des Gaules et de France, 1833, vol. XIX, p. 769.
Edition: Horoy, Medii Aevi
bibliotheca patristica, Series Prima, tomus V, Honorii III, 1882, n° LXXX.
Mention: Raynaldi, Annales Ecclesiastici, an. 1226, n.
37, 44 (ed. Theiner).
Notice: Petrus Pressutti,
Regesta Honorii papae III, jussu et munificentia Leonis XIII pontificis maximi,
ex Vaticanis archetypis, aliisque fontibus edidit, 1888, n° 5776.
Nobili
viro (Hugoni de Lesiniaco) comiti Marchie.
Querente
H(enrico) Anglorum rege, eum redarguit quod
fidelitatem qua ipsi regi tenebatur astrictus et adhuc quoque tenetur, nulla
famis nullave obsidionis coactus angustia contra juramentum quo se ad illam
servandam astrinxerit violaverit; mandate ei ut ad fidelitatem ipsius regis
redeat, alioquin sciat Aquensi, Vasatensi episcopis et archidiacono Vasatensi
se praecipisse, ut nisi infra mensem apostolicum mandatum in hoc adimpleverit
per censuras ecclesiasticas eum ad id compellant.
Reate,
VI idus januarii anno decimo.
Original: Reg. Vat.,
lib. 10, epist. 157, fol. 105.
– Fidelitatis vinculum quo.
Copie: mss. Vallicell., I,
53
Querente Anglorum rege a
fidelitate sibi debita et hominio defecisse Hugonem de
Leziniaco,
Marchiae comitem, cum
Pictaviae baronibus aliis, scripsit Honorius ad Hugonem,
objurgans perjurium,
minasque intentans.
Ad
Hugonem de Leziniaco, Marchiae comitem.
Honorius
episcopus ..., dilecto filio nobili viro comiti Marchiae (1), salutem, etc.
Fidelitatis vinculum quo
vassallus tenetur domino, est adeo celebre apud omnes,
ut etiam religione juramenti qua vallari assolet circum scripta, ipsum per se
vinculum quasi pro sacro ubique terrarum et gentium habeatur, nec extimetur
levem notam incurrere quicumque illius exstiterit violator. Unde qui veteres
revolvere volet historias, inveniet multos pro illo servando inhumanis cibis,
urgente obsidionis angustia, esse usos, et, illis
quoque deficientibus, elegisse potius fame deficere quam fidelitatis vinculum
violare. Tu vero, sicut carissimo in Christo filio nostro H(enrico
III) illustri rege Anglorum conquerente, didicimus, haec nequaquam, prout te
decuisset, attendens, fidelitatem qua ipsi regi tenebaris adstrictus, et adhuc
quoque teneris, cum ab ea, ut creditur, te nequaquam absolverit, nulla famis
nullave obsidionis coactus angustia violasti ; contra juramentum quo te ad
illam servandam astrinxeras, famae ac salutis tuae prodigus veniendo.
Cum igitur totiens
pejeres, quotiens faciens (2) contra fidelitatis juramentum praestitum dicto
regi (3), nos, qui ex debito pastoralis officii tenemur Deo de anima tua
reddere rationem, tam manifestum ipsius animae tuae periculum sine nostro
dissimulare periculo non valentes, prudentiam tuam sollicitandam duximus et
monendam, per apostolica tibi scripta firmiter injungendo mandantes, quatenus,
famae tuae providens ac saluti, ad fidelitatem ipsius regis, occasione ac
excusatione cessantibus, redeas, ut teneris, servesque inviolabiliter sibi
praestitum juramentum, juramento contrario non obstante, si quod forsitan
praestitisti, cum illitum fuerit et ideo non servandum ; salubres
monitiones nostras taliter auditurus, quod, reconciliatus terreno, coelesti
quoque reconciliari Domino merearis, sciens nos venerabilibus fratribus nostris
Aquensi et Vasatensi episcopis, per nostras litteras mandavisse ut, nisi
curaveris infra mensem post receptionem praesentium, nostrum in hoc adimplere
mandatum, ipsi te ad id per censuram ecclesiasticam, sublato appellationis
impedimento, compellant. Tu ergo, sicut vir providus, potius eligas errorem
tuum humiliter satisfaciendo corrigere, qua milli pertinaciter insistendo
inducere temetipsum in ejus necessitatis articulum, de quo non facile te valeas expedire. Datum Reate, VI idus januarii, anno decimo.
In
eumdem modum scriptum est nobili viro Galfrido de
Leziniaco.
Item nobili viro vicecomiti
Lemovicensi.
Item nobili viro Savarico
de Maloleone.
Item nobili viro Americo de
Rupe, Engolismensis dioecesis.
Item nobili viro Hugoni de
Thoarcio.
Item nobili viro Willelmo Maingot (l. Manigo), Xanctonensis dioecesis.
Item nobili viro Galfrido de Rancon., Xanctonensis dioecesis.
Item nobili viro Reginaldo de Pontibus, Xanctonensis dioecesis.
Item nobili viro comiti Petragoricensi.
Item nobili viro Galfrido Rudel.
Item nobili viro Willelmo archiepiscopo.
Item
Aquensi et Vasatensi episcopis, et archidiacono Vasatensi, verbis competenter
mutatis, ut, si infra mensem post receptionem litterarum ipsarum dicti nobiles
mandatum apostolicum non curaverint adimplere, ipsi eos ad id per censuram
ecclesiasticam, sublato appellationis impedimento, compellant, non obstante
constitutione de duobus diaetis edita in concilio generali. Quod
si non omnes, etc. Datum ut supra.
Manque les
notes 1 et 2.