1er mars 640
Bulle
privilège, fabriquée par un faussaire, pour le monastère de Sainte-Croix,
diocèse de Meaux. Datée du pontificat de Jean IV.
Le
nom de l’évêque de Périgueux à cette époque pourrait être correct. La plupart
des noms des autres évêques sont vérifiés par d’autres actes authentiques.
Edition
: L’Histoire de l’église de Meaux, Dom Toussaints du Plessis, 1731
Mention
: Bulletin de la SHAP, tome XXI, p. 446, article de Grellet-Balguerie
Mention
: http://www.guyenne.fr/archivesperigord/bnf/tome77/bnf_tome77_chartes.htm, (fol. 5)
Mention
: http://www.guyenne.fr/Publications/Etat_Dupuy/etat_de_l_eglise_du_perigord_t1.htm, (p. 263)
Version
Histoire de l’église de Meaux.
Privilegium Johannis papae IV
Johannes
episcopus, servus servorum Dei, dilectissimis fratribus universis coepiscopis
per Franciam constitutis, apostolicam benedictionem. Quum angelus Johanni
apostolo apocaretur, beatos esse testatus est, qui ad coenam nuptiarum agni
vocantur. Vere sola Deo digna et dulcis beatitudo, quam bene emulatus Faro
Burgundio; ortus Francorum claro sanguine, geniales thalamos quibus aliquandiu
carnaliter inservierat, felicioribus auspiciis alteravit, et abdicato connubili
amplexu cum Johanne evangelista, pontificale pedalium canonica electione
promeruit in Meldensium ecclesia. Qui de virtute in virtutem gradatim scandens,
et de pratica in theoreticam proficiens, coenobium in honorem Sancta Crucis,
sanctaeque Dei genitricis Mariae, et omnium apostolorum extra muros ejusdem
urbis fundavit, in quo monachicum schema (quod solum cum seraphim sex alis
figuratur) constituens, sui specialis patrimonii opulentis redditibus
cumulavit. Deinde prudenter recolens illud B. Antonii, quia sicut piscis sine
aqua, sic nec monachus potest sine cella, prudenti industria animi concepit,
indignum omnimodo rei illud alicujus episcopi subjectione, seu etiam saecularis
personae impotentia inquietari. Quapropter nitens per omnia familiari consilio
filii nostri Chlotarii Francorum regis, cui ipse a fonte lavacri spiritualis
pater erat, Deo et S. Petro cum subscriptione carta praedictum coenobium
spiritualiter delegavit, et me in sede Lateranensi humiliter conveniens,
modesta satis censura canonicae rationis impetravit, ut apostolica auctoritate
soli sancto Petro illud subesse confirmarem, et ab omni exactione alicujus
solita superventum episcopi, sive etiam saecularis potentiae immune omnibus
modis redderem, et gladio irrecuperabilis anathematis privilegio divinae
potestatis specialius concessae beato Petro ferirem, si qui forte (quod absit)
olim transgressores hujus immunitatis illi ecclesiae a S. Petro attributae,
quoquo modo fierent. Interdicimus ergo auctoritate Dei et S. Petri omnibus
episcopis olim postea in Meldensi ecclesia ordinandis, seu etiam vicinis, vel
procul ab ipso monasterio constitutis, et olim constituendis, nihil sibi
addicere vel allegare, praeter id quod pragmatica nostrae institutionis
censeat, scilicet ut episcopus quem abbas ipsius loci vel congregatio ad
celebrandas missas, ut in constitutione abbatis, vel etiam tabularum in quibus
missa celebrantur, accersierit, nullam sibi omnino facultatem arroget in eodem
monasterio ingrediendi, nisi tantum ad opus ministerii ad quod vocatus est,
expletis solemniis ad sua redeat, nihil inde sperans, nec sibi vindicans
aliquid de utensilibus monasterii, etiamsi temere ab aliquo in docto ei offeratur;
non de ornatu, vel de vasis, sed nec bibliotheca voluminibus, nec de oblatione
quae fit a fidelibus post lectum evangelium; imo nec quidquid majus vel minus
sed eum immoderatius propria retinere prohibemus; quanto magis aliana rapere,
et quod omnibus scelestius est, divina distrahere. Chrisma vero, vel quidquid
norma ecclesiae postulat, si abbas vel congregatio requirit, pontifici modis
omnibus annuendum est, quia nulla occasione hujusmodi permitto episcopos in
eodem monasterio, non in aliqua re, vel surrogatione personae, sed omnia
contineri secundum electionem ipsius congregationis. Quum autem aliquando
abbatem contigerit obiisse, non ibi permitto episcopum quemlibet, vel
archidiaconum, vel presbyterum, vel diaconum, quidquam judicare, sed nec
jubere, nec ordinare, vel mutare, aut agere; sed omnia supradicta secundum
postulationem fratris, et coepiscopi nostri Faronis rata et inviolata
permanere, fratres ibi Deo militantes secundum fervorem religionis, et
praeceptum regula S. Benedicti patrem sibi spiritualem eligant. Episcopus
autem, quicunque rogatus fuerit, suam exhibeat praesentiam, et eum inthronizet
authentica sanctione juxta illud evangelicum : Gratis accepistis, gratis
date. Nemo autem episcoporum, nisi expetitus ibi accedere audeat; nemo vel clericorum,
seu laicorum, privilegia hujus coenobii infringere praesumat, ut juxta
instituta regula ab omni molestia monachos Deo servire liceat. Quod si
aliquando (quod absit) notabiles aliqui in religiositate fuerint, omnis
correctio in abbatis aliqui in religiositate fuerint, omnis correctio in
abbatis pendeat arbitrio. Si autem et ipse abbas aliqua tortitudine deviaverit,
boni fratres, qui de illis paucis militibus juxta vaticinium Domini
inveniuntur, qui non flectunt genua ante Baal, apostolicam expetent censuram,
et sic se ab omni laesione et machinatione absolvant, quum ad caput eorum, id
est apostolicam sedem hujus rei querimoniam referant. Omnibus modis prohibemus
episcopo occasionem potestatis in ecclesia praedicta sub aliquo obtentu
reprehensionis vel correctionis. Si quis vero insolens fastu praesumptuosae
mentis huic privilegio apostolicae sanctionis contraire voluerit, primum quidem
a papa illius temporis omnibus gradibus ecclesiasticae ordinationis privetur,
deinde condemnatus anathema Maranatha titulo christianitatis careat, et toto
tempore quoad vixerit, publicis poenis omnium principum subjaceat. Datum R. id.
maii, impp. DD. NN. piissimis; sed Constantino, anno XXVI P. C. ejus anno VIII;
et Heraclio, anno VIII DD. et Martino CC. Sed DD. quidem anno secundo, et
Martino anno primo, indictione XII.
Ego
Johannes, servus servorum Dei, episcopus summae et apostolicae sedis, ductus
pio monachichae religionis, et reverentia bene timorati viri Faronis episcopi
et fratris, juxta petitionem per legationem filii nostri Chlotarii regis
Francorum, benigno et voluntario animo, hanc immunitatem dedi, confirmavi, et
subscripsi. Similiter reliquos coepiscopos, qui comprovinciales sunt in Gallia
dilecti nostri Faronis Meldensis episcopi, et hic et jam in praesentiarum sunt,
rogo ut jubeo, ut consentientes manus subscribant.
Candericus,
episcopo Lugdunensis urbis ecclesiae serviens, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
Landelenus
in Christi nomine episcopus serviens sanctae ecclesiae Viennensium, hoc
privilegium consentiens subscripsi.
In
Christi nomine Adeodatus Masticonensis urbis episcopus, hoc privilegium
consentiens subscripsi.
Childegirus,
Senonicae urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Maurinus,
peccator, Bellovacensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
Madegisillus,
Turonicae urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Aigatarius,
Noviomagensis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Guido,
Aurelianensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
In
Dei nomine Manricus, Engolismensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
In
Christi nomine Feriolus, Augustidensis urbis episcopus, hoc privilegium
consentiens subscripsi.
Berthuoldus,
per misericordiam Dei Lingonicae urbis episcopus, injungente domino Farone
Burgundo, hoc privilegium consensi.
Palladius,
Autisiodorensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Papinus,
per misericordiam Dei Genaviensis episcopus, hanc constitutionem consentiens
subscripsi.
In Christi
nomine Petruinus, Vasernae urbis episcopus, hanc constitutionem consentiens
subscripsi.
Marcus,
indignus Redonensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Ranniurus,
peccator, Narbonensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
In Christi
nomine Prothadius, episcopus civitatis Aquensium, hoc privilegium consentiens
susbscripsi.
In Dei
nomine Canoaldus, Laudinensis episcopus, germanus domno Faroni, hoc privilegium
consentiens subscripsi.
In Christi
nomine Ragnesilus, Trecasinae urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
In Christi
nomine Amandus, Travectensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
Siagrius,
episcopus urbis Antepolitanae, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Verus,
licet peccator, Rotenae urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
In Christi
nomine Ansalicus, Suessionensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
Sodilla,
Tullensis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Sebastianus,
peccator, Agennensis urbis episcopus, hoc privilegium consentiens subscripsi.
Marcus,
propitio Christo, Petragoricae urbis episcopus, hoc privilegium consentiens
subscripsi.
Ego
Johannes, pontifex apostolicae sedis, hanc immunitatis normam subscriptione mea
manus consignavi, testatam et vigoratam per sacri scrinii Romanae ecclesiae, ut
rata et inconcussa in perpetuum maneat. Actum Romae Lateran. in apostolica
sede, sub die calendarum martiarum, anno XIII regini dilectissimi filii nostri
Chlotharii regis Francorum, indictione XIII, anno ab Incarnatione Domini DCXL.