21 mars 1141
Le pape Innocent II confirme les privilèges et possessions de Saint-Sernin de Toulouse.
Mention de Saint-Avit et Saint-Cyprien.
Edition : C. Douais, Cartulaire de l'abbaye Saint-Sernin de Toulouse (844-1200), appendice I, p. 473 et suiv., bulle n° 6, 1887
Original : Bulla in originali in Archives de la Haute-Garonne, fonds de Saint-Sernin, liasse III, titre 5e.
Innocentius episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Ugoni, abbati, ejusque fratribus in ecclesia Sancti Saturnini, que in Tolosano burgo sita est, regularem vitam professis tam presentibus quam futuris, in perpetuum. Apostolici moderaminis clementie convenit religiosos diligere et eorum loca pia protectione munire. Dignum namque et honestati conveniens esse cognoscitur, ut qui ad ecclesiarum regimen assumpti sumus eas et a pravorum hominum nequitia tueamur, et apostolice sedis patrocinio foveamus. Ea propter, dilecti in Domino fili[i], vestris justis postulationibus clementer annuimus, et prefatam ecclesiam in qua divino mancipati estis obsequio, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus. In primis si quidem statuentes ut ordo canonicus secundum beati Augustini regulam perpetuis ibi temporibus inviolabiliter conservetur. Preterea quascumque possessiones, quecumque bona eadem ecclesia in presentiarum juste et canonice possidet, aut in futurum concessione pontificum largitione regum vel principum, oblatione fidelium seu aliis justis modis, Deo propitio, poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis ecclesiam de Artaxona, abbatias quoque Sancti Aviti, Sancti Cipriani, preposituram Viganiensis ecclesie, ecclesiam Sancte Marie de Landarror, ecclesiam Sancti Georgii, Blaniacum, ecclesiam de Mascalano, ecclesiam Sancti Saturnini de Tauro, ecclesiam Sancti Q[ui]ntini, ecclesiam Sancti Saturnini de Pauliaco, ecclesiam Sancte Marie de Martiribus, Sanctam Constantiam, capellam de Savardu, ecclesiam Sancte Marie de Asinag, ecclesiam de Cellis et Sancti Petri de Livrag, locum Sancti Salvatoris cum capella et ceteris suis appenditiis, ecclesiam Sancti Anatolii, ecclesiam Sancti Martini cum capellania de Fano Jovis, ecclesiam de Petra Pertussa, ecclesiam de Venca ecclesiam de Sirzans et de Sancto Juliano, ecclesiam de Sonnach, ecclesiam de Pontis, ecclesiam de Honosde et de Merchus, ecclesiam de Roilo, ecclesiam de Justared, ecclesiam Sancti Petri de Valenis, ecclesiam Sancti Benedicti de Tauris. Obeunte vero te, nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet surreptionis astutia vel violentia preponatur; set liceat vobis communi consilio vel parti consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Augustini regulam, absque ullius contradictione abbatem eligere. Qui nimirum Romano pontifici presentetur, et, si idoneus fuerit, ab eodem benedicatur. Si qui sane clerici cum episcoporum suorum licentia conversionis gratia locum ipsum adierint, abbati liberurn sit preter episcopi Tolosani contradictionem suscipere, ut nulla eis erga suum abbatem inobedientie causa et superbie relinquatur. Crisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium seu basilicarum, ordinationes clericorum qui ad sacros ordines fuerint promovendi, a diocesano suscipiatis episcopo, si quidem catholicus fuerit, et gratiam atque communionem sedis apostolice habuerit, et ea gratis et absque aliqua pravitate vobis voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis catholicum quemcumque malueritis adire antistitem qui nimirum nostra fultus auctoritate quod postulatur indulgeat. Liceat etiam vobis in ecclesiis quas tenetis sacerdotes eligere, et episcopis in quorum parrochiis ecclesie vestre sunt site presentare. Quod si idonei fuerint, et ab ipsis canonice reprobari non poterint, animarum curam ab eisdem suscipiant, eisque de cura plebis respondeant, vobis vero pro rebus temporalibus debitam subjectionem exhibeant. Porro abbatie, decanie, sacristie, operis ecclesie, capitiscole, et cetera ecclesie vestre bona, oblationes altaris et ecclesie archidiaconatus dignitatem, et censum ipsius archidiaconatus, videlicet XL solidos et XVIII de illa parte archidiaconatus quam milites violenter tenere consueverant, leddam etiam a festo, Omnium Sanctorum usque ad festum sancti Saturnini, et censum quem episcopus in festivitate beati Saturnini ex eadem ecclesia accipere solitus erat, sicut Amelius, episcopus, donavit vobis, concedimus et confirmamus; cimiterium similiter, sicut in episcopi et canonicorum Sancti Stephani cyrographo continetur, ecclesiam quoque de Merglos, et omnes ecclesias de Syger et Sahos cum omnibus ad eas pertinentibus; candelas cereas quas Raimundus, Tolosanus comes in ecclesie dedicatione presente domno Urbano papa abdicavit ne quis ulterius exigat interdicimus. Prohibemus etiam ne quis ejusdem aeclesie claustrum violenter insiliat, aut infra id rapinam aut injuriam audeat cuiquam irrogare. Et ne quis, archiepiscopus vel episcopus, sine nostra aut legati nostri audientia, interdictionis vel excommunicationis in locum vestrum audeat proferre sententiam. Ad hec interdicimus ne quis in parrochia vestra ecclesiam, cellam, vel oratorium novum contra voluntatem vestram edificare presumat. Decernimus ergo ut nulli episcopo, nec alicui omnino hominum liceat locum vestrum temere perturbare gravare, aut possessiones vestras auferre, retinere, minuere, seu quibuslibet indebitis exactionibus fatigare. Set omnia integra conserventur eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Ad indicium autem hujus a sede apostolica percepte protectionis decem solidos Pictaviensis monete veteris nobis nostrisque successoribus annis singulis persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona, hujus nostre constitutionis paginam sciens contra eam temere venire temptaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat. et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jhesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus, sit pax Domini nostri Jhesu Christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant, et apud districtum judicem premia eterne pacis inveniant. Amen. Amen. Amen.
Circulus Stus Petrus. Stus Paulus. Monogr. Bene valete.
Innocentius papa II. -|- Adjuva nos Deus salutaris noster.
Ego Innocentius, catholice ecclesie episcopus, subscripsi.
-|- Ego Guido, Sancte Romane ecclesie indignus sacerdos, subscripsi.
-|- Ego Hubaldus, presbiter cardinalis tituli Sanctorum Johannis et Pauli, subscripsi.
-|- Ego Albericus, Hostiensis episcopus,
subscripsi.
-|- Ego Stephanus, Prenestinus episcopus,
subscripsi.
-|- Ego Gregorius, diaconus cardinalis
sanctorum Sergii et Bachi, subscripsi.
-|- Ego Otto, diaconus cardinalis Sancti
Georgii ad velum aureum, subscripsi.
-|- Ego Vassallus, diaconus cardinalis Sancti Eustachii, subscripsi.
-|- Ego Octavianus, diaconus cardinalis Sancti Nicolai in carcere, subscripsi.
-|- Ego Petrus, diaconus cardinalis Sancte Marie in Porticu, subscripsi.
Datum Lat., per manum Gerardi, sancte romane ecclesie presbiteri cardinalis et bibliothecarii, XII kal. aprilis, indictione V, Incarnationis Dominice anno M° C° XL° I°, pontificatus domni Innocentii II pape anno XIII.