Justice de Louis IX (Saint Louis) à Périgueux (2 documents) / JJ 26 |
==> SVP pour suggérer toute correction, envoyer un courriel.
Référence: Archives Nationales / registre JJ 26 / f°126v° - 127 r° / CR / 23/03/2006
1er texte:
Transcription:
Littere Domini Regis de pace facta inter Comitem Petragoricensem, decanum et capitulum Sancti Stephani et cives Petragoricenses et illos de villa Sancti Frontonis
Ludovicus, Dei Gratia Francorum Rex, universis presentem
paginam inspecturis, salute. Notum facimus quod, cum nos
dilectos nostros Petrum de Ernencuria militem, magistrum Guillermum
de Lemovicis et Garnerum, clericos nostros, misissemus ad par-
-tes Petragor. pro diversis querellis que inter dilectum ‘et fidelem’ nostrum
Heliam Talerandi comitem Petragor., decanum et ca-
-pitulum Sancti Stephani, milites et cives Petragor., Stephanum
et Gaufridum fratres vigerios et quosdam laboratores Podii
Sancti Frontonis Petragor. et dilectos et fideles nostros ma-
-iorem, consules et communitatem eiusdem Podii adin-
-vicem vertebantur. Tandem partes predicte in predictos nuncios nostros
unanimiter compromiserunt super dictis querellis, promittentes et con-
-cedentes quod quicquid ipsi tres cum voluntate mea dicerent con-
-corditer seu ordinarent super eisdem querellis alte et basse invio-
-labiliter observarent pro ut in litteris super hoc confectis, quas co-
-ram nobis legi fecimus plenius continetur. Dicti vero arbitri in nostra
presentia constituti, presente dicto comite et Stephano vigerio
pro se et fratre suo et procuratoribus decani et capituli et clericorum,
militum et aliorum laicorum civitatis Petragor. et maiore
predicto cum quibusdam burgensibus procuratoribus consulum et com-
-munitatis Podii Sancti Frontonis die ad proferendum arbitrium
partibus assignata ipsum arbitrium protulerunt in presentia
nostra concorditer in hunc modum: Universis presentes litteras
inspecturis, nos Petrus de Ernencuria, miles Domini Regis
magister, Guillermus de Lemovicis et Garnerus eiusdem
Regis clerici, salute in Domino. Noveritis quod, cum excellentissimus
carissimus Dominus noster Ludovicus, Dei Gratia Rex Francorum illustris,
apud Petragor. nos misisset pro diversis querellis que inter
nobilem virum Heliam Thalerandi comitem Petragor.,
decanum et capitulum Sancti Stephani, milites et cives Petra-
-gor., maiores, consules et communitatem et quosdam la-
-boratores Podii Sancti Frontonis, Stephanum Vigerii militem
et Gaufridum fratrem eiusdem Petragor. adinvicem vertebantur
Tandem omnes predicti in nos unanimiter compromiserunt, promitten-
-tes et concedentes quod quicquid nos cum voluntate Domini Regis
concorditer diceremus seu ordinaremus super predictis querellis ipsi
alte et basse inviolabiliter observarent pro ut in litteris ‘sigillorum’ venerabilis
patris episcopi Petragor., comitis, decani et capituli
Sancti Stephani et communitatis predictorum et nostrorum impressionibus
consignatis plenius continetur. Nos, vero communicato bonorum con-
-silio de voluntate Domini Regis dictum nostrum protulimus et ordi-
-nationem nostram super premissis ferimus in hunc modum: Nos,
cum comite Petragor. misericorditer agentes, statuimus et
ordinamus quod omnes redditus et omnia iura que habebat idem
comes in villa Podii Sancti Frontonis de quibus constiterit per
recognitionem consulum dicte ville vel alias legitime quod
erat in possessione pacifica antequam idem comes mo-
-neret guerram predictam, Dominus Rex, quamdiu iuxerit
[1]
dictus comes,
vel quamdiu Domino Regi placuerit, habeat et teneat ita quod
exiter omnium predictorum qui proventent istis tribus proximis annis
distribuantur inter uxores et liberos pauperum occisorum ville
Podii Sancti Frontonis vel ipsorum heredum. Item, super mensure
bladorum exercitu, amotione consulum et [pro communitione]
[2]
quam
dictus comes petebat fieri, nomine suo, in villa Podii Sancti Frontonis,
de quibus inter ipsum comitem et burgenses dicti Podii contentio verte-
-batur, et super demolitione domorum suarum, eidem comiti perpetuum
silencium imponimus. Item dicimus quod dictus comes reddat redemptiones
quorumdam hominum de Podio sicut iuravit coram Domino Rege. Item,
dicimus quod Dominus Rex teneat castrum Radulphie quamdiu sibi
placebit. Hoc autem omnia damus et ordinamus ut faciat dictus comes
pro omnibus occisionibus et fractionibus trengarum et pro aliis omnibus damp-
-nis illatis burgensibus supradictis et pro pena duorum milium
marcharum in quam penam inciderat dictus comes pro trenga qua fracta fuerit
die jovis ante festum Beati Johannis Baptiste fuit annus. Item dicimus quod
communitas et coniunctio Podii Sancti Frontonis canonicorum clericorum et ci-
-vitatis Petragor. compleantur et teneant, sicut in eorum litteris inde
constitutis plenius continetur, salvis in omnibus auctoritate et iustitia
et omni jure Domini Regis ut possit idem Dominus Rex compositionem
istam mutare, emendare, ad voluntatem suam, prout eidem videbitur
expedire. Dicimus autem quod maiores ponantur in villa Podii per istud
quadriennium de voluntate et mandato Domini Regis qui etiam non sint
de civitate neque de villa Podii et sint ad expensas utriusque ville.
Item dicimus quod omnes de civitate exceptis canonicis, presbiteris
[3]
et clericis in
ecclesiis civitatis Petragor. deservientibus solvant quadragintas
libras distribuendas inter uxores et liberos occisorum ville Podii Sancti Frontonis.
Item dicimus quod emant XX solidos perpetui redditus distribuendos canonicis,
presbiteris et clericis in ecclesia Sancti Frontonis definentibus pro anniversario
predictorum occisorum ville Podii Sancti Frontonis singulis annis faciendo
dicimus in super quod burgenses ville Podii Sancti Frontonis faciant feri
unum vas argenteum deauratum quod ponderet septem marchas
argenti ad pondus Trecense ad ponendum corpus Domini supra altare
Beati Stephani in civitate Petragor. propter lapides quos cum suis
machinis contra ecclesiam Beati Stephani procecerunt. Dicimus
quod decanus et capitulum Beati Stephani Petragor. et singuli eorum
qui presentes fuerunt tempore compromissi nichil possint petere
de aliquibus dampnis vel deperditis seu iniuriis que sustinuerunt
occasione guerre, nec Comes nec communitas Podii predicti, nec
singuli ex eis, nec illi de civitate, nec aliqui ex illis possint
aliquid petere de hiis qui passi sunt occasione guerre predicte.
Dicimus etiam quod laboratores qui adheserunt Comiti
recuperent mobilia que habebant extra cinturam mu-
-rorum Podii Sancti Frontonis illa vero que habebant intra, ven-
-dantur et distribuantur inter heredes occisorum Podii Sancti Fron-
-tonis, et similiter mobilia laboratorum predictorum. In super dicimus
quod in neutra dictarum villarum nec a dimidia leuca circa utramque
villam iidem laboratores faciant mansionem. Item,
dicimus quod idem vigerius rehabeat vigeriam suam
et iura vigerie sue in eo statu in quo habebat et ei
competebant(!) ante guerram motam et quod illi qui ha-
-buerunt exitus dicte vigerie a tempore quo dominus Petrus
de Faiaco miles venit Petragor. usque modo reddante
eidem vigerio super demolitione vero domorum et es-
-sactatione [4] nemorum dicti vigerii et super aliis dampnis, cap-
-tionibus hominum et iniuriis quibuscumque, tam a vigerio
et Gaufrido fratre suo ville Sancti Frontonis et cuicumque de villa
illatis, quam a dicta villa et quibuscumque et valitoribus eorumdem
et hominibus dicte ville. Dictis vigerio et Gaufrido fratre suo
in hominibus vel quibuscumque rebus illarum illatis eis
omnibus perpetuum silencium imponimus eo salvo quod ligna,
lapides et alia que inveniet alicui edificio non advincta cum
platea domus sue reddantur et remaneant vigerio supradicto. In
cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus litteris duximus
apponenda. Actum apud Vicennas anno Domini M° CC° XLVII°
mense septembri. Nos autem in huius rei testimonium
presentes litteras sigilli nostri munimine fecimus revocari.
Actum Parisius anno Domini M° CC° quadragesimo sep-
-timo mense septembri.
[1]
de jubeo, en latin class.
[2] Peu lisible, interprétation CR (et non transcription)
[3] par déduction (mot surajouté peu lisible)
[4] exactatione
Transcription:
Arch.Nat. / JJ 26/f°127r° / septembre 1247 / CR / 20-03-2006
Item littere Domini Regis concesse vigerio Podii Sancti Frontonis Petragoricensis
Ludovicus, Dei Gratia Francorum Rex, notum facimus
universis presentes litteras inspecturis, quod, cum
nos dilectos nostros Petrum de Ernencuria militem
et magistrum Guillermum de Lemovicis et Garnerum,
clericos nostros, misissemus ad partes Petragoricenses pro diversis
querellis que inter dilectum et fidelem nostrum Heliam Tale-
-ranni Comitem Petragoricensem, decanum et capitulum
Sancti Stephani, milites et cives Petragoricenses, Stephanum
et Gaufridum Vigerii fratres et quosdam laboratores
Podii Sancti Frontonis Petragoricensis et dilectos et fideles
nostros maiorem, consules et communitatem eiusdem Podii adin-
-vicem vertebantur. Tandem partes predicte in predictos
nuncios nostros unanimiter compromiserunt super dictis que-
-rellis, promittentes et concedentes quod quicquid ipsi
tres cum voluntate mea concorditer dicerent seu ordina-
-rent super eisdem querellis alte et basse inviolabiliter
observarent pro ut in litteris super hoc confectis, quas
coram nobis legi fecimus plenius continetur. Dicti vero
arbitri in nostra presentia constituti, presente dicto
Comite et Stephano Vigerio pro se et fratre suo et procuratoribus
decani et capituli et clericorum, militum et aliorum laicorum
civitatis Petragoricensis et maiore predicto cum quibusdam
burgensibus procuratoribus consulum et communitatis Podii Sancti Fron-
-tonis die ad proferendum arbitrium partibus assignata
ipsum arbitrium pro querella predictum Stephanum et Gaufridum
vigerium fratres contingente protulerunt in nostra presentia concor-
-diter in hunc modum: Universis presentes litteras inspecturis,
nos Petrus de Ernencuria, Domini Regis miles, magister Guil-
-lermus de Lemovicis et Garnerus eiusdem Domini Regis
clerici, salute. Noveritis quod, cum excellentissimus Dominus noster
Ludovicus, Dei Gratia Rex Francorum illustris, apud Petragor. nos
misisset pro diversis querellis que inter nobilem virum Helyam
Thaleranni Comitem Petragoricensem, decanum et capitulum
Sancti Stephani, milites et cives Petragoricenses, maiores, consules
et communitatem et quosdam laboratores Podii Sancti Frontonis, Stephanum
vigerium militem et Gaufridum fratrem eiusdem Petragoricens.
adinvicem vertebantur. Tandem omnes predicti in nos unani-
-miter compromiserunt, promittentes et concedentes quod quicquid
nos cum voluntate Domini Regis concorditer diceremus seu ordinaremus
super querellis predictis ipsi alte et basse inviolabiliter observarent
pro ut in litteris sigillorum venerabilis patris episcopi Petra-
-goricensis, Comitis, decani et capituli Sancti Stephani
et communitatis predictorum et nostrorum impressionibus consignatis
plenius continetur. Nos, vero communicato bonorum consilio de voluntate
Domini Regis dictum nostrum protulimus et ordinationem nostram super illis
querellis que inter dictos Stephanum vigerium et Gaufridum fratrem ipsius
ex una parte et maiorem, consules et communitatem ville Podii
Sancti Frontonis vertebantur ex altera; dicentes, quod vigerius predictus
rehabeat vigeriam suam et iura vigerie sue in eo statu in quo
habebat et ei comperebat ante guerram motam et quod illi qui
habuerunt exiter dicte vigerie a tempore quo dominus Petrus de Fayaco
miles venit Petragor. usque modo reddant eidem vi-
-gerio super demolitione vero domorum et essactatione nemorum
dicti vigerii, et super aliis dampnis, captionibus hominum,
et iniuriis quibuscumque, tam a vigerio et Gaufrido fratre suo
ville Sancti Frontonis et cuicumque de villa illatis, quam a dicta
villa et quibuscumque et valitoribus eorumdem et hominibus dicte ville.
Dictis vigerio et Gaufrido fratre suo in hominibus vel quibuscumque rebus
illarum illatis eis omnibus perpetuum silencium imponimus
eo salvo quod ligna, lapides et alia que inveniet alicui edificio
non advincta cum platea domus sue reddantur et remaneant
vigerio supradicto. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus litteris
duximus apponenda. Actum apud Vicennas anno Domini M° CC° quadra-
-gesimo septimo mense septembri. Nos vero in huius rei testimonium si-
-gillo nostro presentes litteras fecimus sigillari. Actum apud Pontisaram(?)
anno Domini M° CC° quadragesimo septimo mense septembri.
Copie des 2 documents :
