10 mai 1167

Bulle-privilège du pape Alexandre en faveur de l’abbaye de Notre-Dame de Saintes.

Mention de Saint-Silvain de La Monzie-Saint-Martin.

Référence : Jaffé-Loewenfeld, 11349

Parthenonis S. Mariae Santonensis tutelam suscipit, possessionesque et privilegia confirmat, petente Agnete abbatissa. Grasillier, Cart. inéd. de la Saintonge, II, 19. — « Cum omnium ecclesiarum ». Loewenfeld met la bulle à la date du 10 mai 1167, alors que Grasilier met la date au 12 mai 1167. Le 6 des ides de mai correspond bien au 10 mai.

Edition : Cart. inédits de la Saintonge, t. II, Cartulaire de l’abbaye royale de Notre-Dame de Saintes de l’ordre de Saint-Benoît, par l’abbé Théodore Grasilier, 1871

Copie : http://guyenne.fr/ArchivesPerigord/Cartulaires/cartulaire nd saintes.htm

Privilegium Alexandri pape - 1167, 12 mai

Alexander episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiabus Agneti abbatisse monasterii Beate Marie, quod in suburbio Xanctonensis civitatis situm est, ejusque sororibus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis, in perpetuum. Cum omnium ecclesiarum attentam curam et sollicitudinem ex injuncto nobis officio gerere debeamus, de illis tamen nos oportet attencius esse sollicitos, que ad jus beati Petri specialius pertinere noscuntur, et de apostolice sedis protectione ampliori devotione confidunt. Quapropter, dilecte in Domino filie, predecessorum nostrorum felicis memorie Innocentii, Eugenii et Anastasii Romanorum pontificum vestigiis inherentes, vestris justis postulationihus clementer annuimus, et beate Dei genitricis semperque Virginis Marie monasterium, in quo divino mancipate estis obsequio, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus, et presentis scripti privilegio communimus. Statuentes, ut quascumque possessiones, quecumque bona idem monasterium inpresentiarum juste et canonice possidet, aut in futurum concessione pontificum, largitione regum vet principum, oblacione fidelium, seu aliis justis modis, prestante Domino, poteritis adipisci, firma vobis et his que post vos successerint, et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis. In pago Xanctonensi, ecclesiam videlicet que dicitur beati Petri de Pontolabio, cum omni terra, que circumquaque distenditur, usque ad locum qui dicitur Faia de Botirauth, ecclesiam de Burli, ecclesiam Sancti Sulpicii, ecclesiam de Valenza, ecclesiam de Novella, cum hominibus, terris, terrathgiis et pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Johannis de Angulis, cum decima tocius parrochie. In eodem pago, ecclesias Sancti Petri et Sancti Nazarii de Corma Regali, cum decimis et universa integritate et utilitate ipsarum ecclesiarum et tocius parrochie, cum ecclesia de Islei, et ecclesia Sancte Marie de Cliza. Item in eodem pago Xanctonensi, ecclesiam Sancti Saturnini, cum terra que dicitur Maremnia, ecclesiam de Ga, ecclesiam de Sales, ecclesiam Sancti Justi, cum hominibus et possessionibus parrochiarum, decima terre Hugonis de Doe et omnibus aliis pertinentiis suis, duas ecclesias de Broa. In insula quoque Oleronis, ecclesiam Sancti Dionisii de Gapcirone, et decimam omnium rofiarum cervorum cervarumque, que in ipsa insula capte fuerint, et omnia alia tam decimas quam redecimationes, census, molendina, salinas, ubicumque et quecumque fuerint, ad segristaniam altaris pertinentia. Ecclesiam sancti Juliani, cum omnibus pertinentiis suis. Terram de Magovilla. Molendinum de Forest. Terram Sancti Palladii, piscationes, prata, census, predia, feoda, molendina, calefactionem ad furnos de boscho de Autao, et omnia alia in urbe Xanctonensi vel pago ad monasterium vestrum pertinentia. Item de silva que vocatur Bacones, de omnibus arboribus quecumque fuerint necessaria, ad vestras domos scilicet hedificandas vel restaurandas, ad cupas, ad dolia, ad vallum, ad naves, ad furnos calefaciendos, et ad omnia vobis necessaria. Item salinas quas possidetis apud Sanctum Anianum. In Pictavensi pago, villam que dicitur Vix, cum ecclesia et omnibus pertinenciis suis. In Petragoricensi episcopatu, villam que dicitur Monzonia, cum ecclesia el sepultura, et omnibus pertinenciis suis. In Andegavensi episcopatu, villam que dicitur Monpolin, cum ecclesia et hominibus, terris et omnibus pertinenciis suis. Libertates quoque et immunitates, et quecumque a comite Gaufrido Pictavensi, vel a Lodovico rege Francorum, vel ab Alienorde Willelmi Pictavensis comitis filia, vel ab Aelith sorore sua eidem monasterio racionabiliter data vel concessa, et scriptis suis firmata esse noscuntur, vobis auctoritatc apostolica confirmamus; ut videlicet nec rex ipse, neo prefata Alienordis et Aelith, nec prepositi, nec famuli, nec forestarii, nec ministeriales eorum, nec ullus homo ibi cavaugadam, nec exercitum, nec arbergamentum, questam, talleatam, aut procurationem, de homicidio, de furto, de raptu , de incendio vigeriam, aut consuetudinem aliquam ulterius habeant. Obeunte vero te nunc ejasdem loci abbatissa, vel tuarum qualibet succedentium, nulla ibi qualibet subreptionis astutia vel violentia preponatur, set quam sorores communi assensu, vel pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam de eodem claustro, vel si necesse fuerit, de alio providerint eligendam. Ad hec adjicientes prohibemus, ne pro Xanctonensis parrochie interdictione vel excommunicatione locus vester a divinis interdicatur officiis; ita tamen ut qui excommunicati vel interdicti fuerint, nullatenus admittantur, set clausis januis, non pulsatis tintinnabulis, demissa voce onmipotenti Deo servitia persolvetis. Decernimus ergo ...

Ego Alexander catholice ecclesie episcopus subscripsi.

Ego Bernardus Portuensis et Sancte Rufine episcopus subscripsi Ego Gualterius Albanensis episcopus subscripsi.

Ego Cuonrardus Moguntinus archiep. et Sabinensis episcopus subscr.

Ego Hubaldus presbiter cardinalis tit. S. Crucis in Iherusalem subscf.

Ego Johannes presbiter cardinalis tit. Sancte Anastasie subsc.

Ego Boso presbiter cardinalis Sancte Pudentiane tit. Pastoris subscr.

Ego Petrus cardinalis presbiter tit. Sancti Laurentii in Damaso subsc.

Ego Theodinus presbiter cardinalis Sancti Vitalis tit. Vestine snbs.

Ego Iacinthus diaconus cardinalis Sancte Marie in Cosmydyn subs.

Ego Cinthus diaconus cardinalis Sancti Adriani subs.

Ego Mamfredus diaconus cardinalis S. Georgii ad velum aureum subs.

Ego Hugo diaconus cardinalis S. Eustachii juxta templum Agrippe subs.

Ego Vitellus diacouus cardinalis Sanctorum Sergii et Bachi subsc.

Ego Petrus diaconus cardinalis Sancte Marie in Aquiro subse.

Ego Iheranimus diaconus cardinalis Sancte Marie nove subsc.

Datum Lat[erani], per manum Gerardi sancte Romane ecclesie notarii. VI Idus Maii. Indictione XV. Incarnationis dominice anno M°. C. LX°VII. Pontificatus vero domni Alexandri pape III. anno VIII.